«Μπούνε Τζούε» δηλαδη καλημέρα στα βλάχικα! Πάμε να δούμε ποντιακά, βλάχικα και τις ελληνικές διαλέκτους σε ένα μικρό λεξικό;

Πριν από ένα χρόνο ακριβώς, είχαμε ζητήσει από έξι Έλληνες να μας μιλήσουν για τις διαλέκτους που μιλούν στην καθημερινότητά τους. Κι είχαμε μάθει να λέμε «μέρου σουμ μέρουμ κάντι» (το μήλο κάτω από τη μηλιά θα πέσει, στα βλάχικα) και ότι «καούρ εκοκιάτε» σημαίνει «καλωσήρθατε» στα τσακώνικα. Είχαμε, επίσης, συζητήσει με δύο γλωσσολόγους για το πώς οι διάλεκτοι παραγκωνίστηκαν στην Ελλάδα, σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, και έφτασαν να θεωρούνται, αντί για το ισχυρότατο στοιχείο πολιτισμού και ιστορίας που είναι, «στρέβλωση» της ‘καθαρής’ μας γλώσσας.



Ποντιακά

Τα… βασικά

Ντ’ εφτάς; – Τι κάνεις; Τ’ όνομαμ εν – Το όνομά μου είναι Καλατσέβω Ποντιακά – Μιλώ Ποντιακά Τιδέν κι γρικό – Τίποτα δεν καταλαβαίνω Λελέβω σε – Σε λατρεύω (Να λελεύω σε – Να σε χαρώ)

Και οι εκφράσεις

Πολλά που νουνίζει, πολλά παθάνει – Αυτός που σκέφτεται πολύ, παθαίνει πολλά Το κατσί μ’ άσπρον έν’ – Είμαι τίμιος (κυριολεκτικά, το μέτωπό μου είναι καθαρό) Τρώγω την καρδία μ’ – Λυπάμαι πολύ Άμον αλεπός – Σαν αλεπού (χρησιμοποιείται για πονηρό άνθρωπο) Άμον άναλον χαλβάν – Άχαρος άνθρωπος (κυριολεκτικά, σαν ανάλατος χαλβάς)

Περισσότερα εδώ

Βλάχικα

Τα… βασικά

Μπούνε τζούε – Καλημέρα Τσι άνταρ; –Τι κάνεις; (Μόλτο) Γκίνι – (Πολύ) Καλά Κουμ τσι τζέκου'; – Πώς σε λένε; Ντ’ ιού έσε; – Από πού είσαι;

Και οι παροιμίες

Αράουλου νου στουάρνα ντιναπόι – Το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω Λούπλου λα αντάρα σ' χαρσιάστι – Ο λύκος στην αντάρα χαίρεται Φτόχλου αντάρα ίτσι πουάτι, αβούτλου ίστσι βα – Ο φτωχός κάνει ό,τι μπορεί κι ο πλούσιος ό,τι θέλει

Περισσότερα εδώ

Πηγή: www.in2life.gr - Ηρώ Κουνάδη