Θρίλερ για γερά νεύρα ως τις 31 Δεκεμβριου με Τρόικα-Κυβέρνηση - Κραδασμοί σε ΝΔ & ΠΑΣΟΚ

Στις δύο διαδοχικές συναντήσεις που είχαν ο πρωθυπουργός, Αντ. Σαμαράς και ο κ. Ευάγγ. Βενιζέλος, την Πέμπτη και την Παρασκευή, αποφασίστηκε να γίνουν συγκεκριμένες κινήσεις αποφόρτισης της έντασης με τους εταίρους, ώστε η διαπραγμάτευση με την τρόικα να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου, όπως εξάλλου διεμήνυσε και το Euroworking grοup. Παράλληλα, όμως, επιδιώκεται το ίδιο διάστημα να έχει ολοκληρωθεί παρασκηνιακά και το μοντέλο της μεταμνημονιακής περιόδου για την Ελλάδα, δηλαδή η μορφή που θα έχουν η προληπτική γραμμή πίστωσης καθώς και οι όροι που θα τη συνοδεύουν, ώστε η σχετική συμφωνία να έχει κυρωθεί από την ελληνική Βουλή πριν εκκινήσουν οι ψηφοφορίες για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας.

Οπως προαναφέρθηκε, σύμφωνα με την «ανάλυση» που κάνει η Αθήνα, κομβικός στην πορεία των εξελίξεων θα είναι ο ρόλος του Βερολίνου που τις τελευταίες εβδομάδες, υπό την επιρροή του Γερμανού υπουργού Οικονομικών κ. Β. Σόιμπλε και με στρατηγικό σύμμαχο το ΔΝΤ, εξωθούσε τις διαπραγματεύσεις σε αδιέξοδο.

Δύο κινήσεις

Κυβερνητικές πηγές εκφράζουν συγκρατημένη αισιοδοξία πως πλέον διαφαίνεται μεταστροφή των εταίρων που θα «αναζωογονήσει» τις διαπραγματεύσεις και θα οδηγήσει σε συμφωνία, απορρίπτοντας άλλα σενάρια, όπως για παράδειγμα την παράταση για ένα εξάμηνο του υφιστάμενου προγράμματος. Γιατί κατά ένα συγκεκριμένο σενάριο, ορισμένοι εκ των βασικών ευρωπαϊκών «παικτών» κινούνταν το τελευταίο διάστημα με στρατηγικό στόχο να διαπραγματευτούν με την Αθήνα μετά την προεδρική εκλογή, οπότε το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα θα έχει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αποσαφηνιστεί.

Οι κινήσεις που αποφάσισαν οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος και εκτιμούν πως είναι σε θέση να επαναφέρουν τη διαπραγμάτευση «σε τροχιά» είναι δύο, όπως υπογραμμίζει η «Καθημερινή»:

• Πρώτον, η αποδοχή ότι το ΔΝΤ θα έχει ενεργό ρόλο και στην «επόμενη ημέρα» ως πλήρης μέτοχος στο σχήμα της προληπτικής γραμμής πίστωσης.

• Δεύτερον, το μήνυμα ότι η Αθήνα είναι έτοιμη να συναινέσει σε κάποια μέτρα με άμεσο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, με πρώτο βήμα την αύξηση του ΦΠΑ σε ορισμένες κατηγορίες, όπως τα ξενοδοχεία, ή τα «πλούσια» νησιά. Πάντως, οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος απορρίπτουν αυξήσεις, μέτρα που θα θίγουν τα λαϊκά στρώματα, όπως για παράδειγμα η αύξηση του ΦΠΑ στα φάρμακα, με τον τελευταίο να φέρεται μάλιστα αποφασισμένος να επιμείνει στη συγκεκριμένη θέση ακόμη και εάν η διαπραγμάτευση οδηγηθεί σε αδιέξοδο και η χώρα φτάσει στις εκλογές χωρίς συμφωνία.

Η πλέον κρίσιμη παραδοχή της Αθήνας έναντι των εταίρων είναι ότι πλέον δέχεται η προληπτική γραμμή πίστωσης να έχει ετήσια διάρκεια και να μετέχουν ισότιμα η Ε.Ε., μέσω του ECCL, αλλά και το ΔΝΤ μέσω του ποσού των δόσεων που επρόκειτο να καταβληθούν στη χώρα μέχρι τις αρχές του 2016. Η όποια συμφωνία θα λάβει τη μορφή «συμφωνητικού» και όχι νέου μνημονίου, αλλά θα δεσμεύει συμβατικά τη χώρα ακόμη και εάν στο μεταξύ μεσολαβήσει αλλαγή κυβέρνησης, αφού θα έχει κυρωθεί από τη Βουλή.

Η συμμετοχή του ΔΝΤ στο νέο «μεταμνημονιακό σκηνικό» εκτιμάται πως μπορεί να κατευνάσει τις ανησυχίες του Βερολίνου, αλλά και του Ταμείου, σε πολιτικό επίπεδο, αλλά και στα ανοικτά μέτωπα της αξιολόγησης, αρχής γενομένης από το σκέλος του δημοσιονομικού κενού. Οπως λέγεται χαρακτηριστικά, πλέον το επιχείρημα της Αθήνας να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της τρόικας χωρίς μεγάλες αλλαγές σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού μπορεί να γίνει αποδεκτό, αφού η κυβέρνηση όπως και το 2014 θα έχει αναλάβει τη δέσμευση για διορθωτικά μέτρα, εάν τον Απρίλιο διαπιστωθεί ότι οι στόχοι δεν επιτυγχάνονται.

Οπως προαναφέρθηκε, οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος κατά τις διαδοχικές τους συναντήσεις συμφώνησαν πως θα εξαντληθεί κάθε «λογικό» περιθώριο ώστε οι εν εξελίξει πολυεπίπεδες διαπραγματεύσεις με τους εταίρους να τελεσφορήσουν.

Ο πρωθυπουργός και ο κ. Ευάγγ. Βενιζέλος εκτιμούν πως παρότι η νέα συμφωνία θα ενσωματώνει ορισμένες δεσμεύσεις για το 2015 και θα συνεπάγεται παράταση της παρουσίας του ΔΝΤ στα ελληνικά πράγματα, ενδεχομένως θα «ξεκλειδώσει» την προεδρική εκλογή, ενώ θα αποτελέσει συγκριτικό πλεονέκτημα στην πολιτική αντιπαράθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ εάν δεν αναδειχθεί ο διάδοχος του κ. Παπούλια και η χώρα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές.

Συγκεκριμένα, η κυβερνητική ρητορική θα συμπεριλαμβάνει:

• Οτι η χώρα ουσιαστικά βγαίνει από το Μνημόνιο με ασφάλεια από τον Ιανουάριο του 2015 και ότι ένα χρόνο αργότερα με τη λήξη της προληπτικής γραμμής πίστωσης θα επιστρέψει πλήρως στην ευρωπαϊκή κανονικότητα.

• Οτι η μετάβαση στη μεταμνημονιακή εποχή γίνεται χωρίς εισπρακτικά μέτρα, όπως η περικοπή μισθών και συντάξεων.

Τούτο, όπως λέγεται, θα είναι ορατό, αφού με την καθυστέρηση στη διαπραγμάτευση διαφαίνεται ότι η συνολική συμφωνία πιθανότατα θα ψηφιστεί από τη Βουλή ως ένα άρθρο, ώστε, εκτός των άλλων, να μηδενιστεί ο κίνδυνος διαρροών στο κυβερνητικό στρατόπεδο.

Κραδασμοί στο ΠΑΣΟΚ

Περιπλοκή, μπορεί πάντως να υπάρξει, εάν στην πορεία της διαπραγμάτευσης από την τρόικα προβληθούν αξιώσεις που θα θέτουν σε περιδίνηση το ΠΑΣΟΚ, το οποίο ούτως ή άλλως βιώνει ήδη ισχυρούς κραδασμούς λόγω της στάσης του κ. Γ. Παπανδρέου. Ο κ. Βενιζέλος έχει διαμηνύσει στον κ. Σαμαρά ότι δεν μπορεί να δεχθεί παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό, στα εργασιακά ή σε τομείς που θίγουν τα λαϊκά στρώματα –όπως η αύξηση του ΦΠΑ στα φάρμακα– που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρόσχημα για αποσκίρτηση «παπανδρεϊκών» βουλευτών από την Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ και ίδρυση νέου κόμματος. Μάλιστα, παρότι ο κ. Βενιζέλος έχει καταστήσει σαφές πως θεωρεί κρίσιμο η παρούσα κυβέρνηση να ολοκληρώσει το έργο της και να οδηγήσει τη χώρα στη μεταμνημονιακή εποχή, δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο ότι στο εσωτερικό των υποστηρικτών του διακινείται και η άποψη ότι είναι προς το συμφέρον του ΠΑΣΟΚ η χώρα να οδηγηθεί σε εκλογές τον Μάρτιο με ή χωρίς συμφωνία με την τρόικα, ειδικά εάν διαφαίνεται πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα αλλά δεν μπορεί να επιτύχει την αυτοδυναμία. Σε μια τέτοια περίπτωση, λέγεται, το ΠΑΣΟΚ θα έχει τη δυνατότητα να επαναπατρίσει ψηφοφόρους από τη Ν.Δ., ενώ θα έχει εξουδετερώσει την προοπτική ίδρυσης νέου κόμματος από τον κ. Παπανδρέου, καθώς ο τελευταίος δεν θα έχει τον απαιτούμενο χρόνο για να υλοποιήσει τον όποιο σχετικό σχεδιασμό.