Δύσκολη η εφετινή άνοιξη για τους αλλεργικούς με τη γύρη της ελιάς και την θερμοκρασία στα ύψη

Δύσκολη αποδεικνύεται η εφετινή εποχή της γύρης για όσους έχουν αλλεργία σε αυτήν – και οι υψηλές θερμοκρασίες που αναμένονται τις ημέρες του Πάσχα σε συνδυασμό με τη γύρη της ελιάς, που τώρα αρχίζει η «εποχή» της, αναμένεται να τους επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο, όπως γράφουν ΤΑ ΝΕΑ στο Ένθετο Υγεία.



Ο αναπληρωτής καθηγητής Αλλεργιολογίας Νίκος Παπαδόπουλος, γενικός γραμματέας και επόμενος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Αλλεργιολογίας, εξηγεί τι συμβαίνει και δίνει μερικές συμβουλές που μπορεί να βοηθήσουν τους ασθενείς.

Τι το ιδιαίτερο έχει η εφετινή εποχή των εαρινών αλλεργιών;

Οι ανοιξιάτικες αλλεργίες προκαλούνται από τις γύρεις των ανεμόφιλων φυτών, επομένως όσο πιο έντονη είναι η ανθοφορία τόσο περισσότερα συμπτώματα θα έχουν οι ευαίσθητοι ασθενείς.
 
Η ανθοφορία εξαρτάται από το κλίμα (τις αλλαγές της θερμοκρασίας και της υγρασίας), με τις ζεστές ημέρες να ευνοούν την άνθηση και τις βροχές να «ξεπλένουν» την ατμόσφαιρα από τις γύρεις. Επιπλέον, ο άνεμος βοηθάει στη μετακίνηση της γύρης μέχρι και δεκάδες χιλιόμετρα μακριά, ενώ οι μετακινήσεις αερίων μαζών αυξάνουν την κινητικότητα της γύρης.



Ολα αυτά δείχνουν ότι ο ηλιόλουστος καιρός μαζί με το δροσερό αεράκι μπορεί να ταλαιπωρήσουν ιδιαίτερα τους αλλεργικούς.

Ποιες άλλες κλιματικές συνθήκες παίζουν ρόλο;

Το φαινόμενο του θερμοκηπίου και η άνοδος της θερμοκρασίας στον πλανήτη έχουν ως επακόλουθο υψηλότερα επίπεδα γυρεοφορίας. Το κλίμα γίνεται πιο «τροπικό» και ο συνδυασμός ζέστης και υγρασίας παρατείνει την ανθοφορία.

Ρόλο παίζει και η ρύπανση, καθώς οι γύρεις προσκολλώνται πάνω στα σωματίδια των ρύπων και με αυτό τον τρόπο γίνονται πιο αλλεργιογόνες για τον οργανισμό.

Τι είδους αλλεργίες προκαλούν οι γύρεις;

Η συνηθέστερη είναι η αλλεργική ρινίτιδα, η οποία σε αρκετές περιπτώσεις συνοδεύεται και από συμπτώματα στα μάτια, δηλαδή αλλεργική επιπεφυκίτιδα (η αλλεργική επιπεφυκίτιδα σπάνια εκδηλώνεται δίχως ρινίτιδα).

Η βαρύτερη ίσως κλινική εικόνα είναι το άσθμα, στο οποίο τα συμπτώματα προέρχονται από τους βρόγχους και σε περίπτωση κρίσης μπορεί να γίνουν πολύ έντονα ή και επικίνδυνα για τον ασθενή.

Η γύρη ποιων φυτών είναι αυτή που «πειράζει» περισσότερο τους ασθενείς;

Οι γύρεις που προκαλούν αλλεργίες χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: στις γύρεις των δέντρων, των γρασιδιών και των ζιζανίων. Στη χώρα μας, ιδιαίτερα στην Νότια και στην Κεντρική Ελλάδα, το κατ’ εξοχήν δέντρο με αλλεργιογόνο γύρη είναι η ελιά.

Αν κάποιος έχει αλλεργία στα γρασίδια, τον πειράζει η γύρη από τα περισσότερα από τα χορτάρια που υπάρχουν στην εξοχή.

Ανάμεσα στα ζιζάνια, τέλος, στη χώρα μας προεξάρχει η παριετάρια ή περδικάκι (σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας αποκαλείται περδικούλι, παρθενούλι, κολιτσίδα κ.ά.).

Δεν αμβλύνει την κατάσταση το γεγονός ότι τελείωσε η εποχή της γύρης των πεύκων;

Η γύρη των πεύκων είναι σπάνια αιτία αλλεργιών, αλλά επειδή είναι μεγαλύτερη και εμφανής συχνά οι ασθενείς αποδίδουν σε αυτήν (ή, για τον ίδιο λόγο, στη λεύκα) τα συμπτώματά τους.

Πρέπει να καταλάβουν ότι δεν είναι πάντοτε αυτό που βλέπουν η αιτία του προβλήματός τους και ότι χρειάζονται ειδικές εξετάσεις για να διαπιστωθεί το αίτιο.

Τι μπορούν να κάνουν οι ασθενείς για να προστατευθούν;

Το μεγαλύτερο βάρος πέφτει στη σωστή διάγνωση και θεραπεία, αλλά καλό είναι να αποφεύγουν την πολύ μεγάλη έκθεση στα φυτά που τους ενοχλούν (π.χ. βόλτες σε ελαιώνες ή αγρούς στο διάστημα της γυρεοφορίας), να οδηγούν με κλειστά παράθυρα και καλής ποιότητα φίλτρα στον κλιματισμό του αυτοκινήτου τους, να φορούν γυαλιά ηλίου καθώς και να αλλάζουν αμέσως ρούχα και να κάνουν ντους μόλις επιστρέφουν στο σπίτι.

Η σωστή αντιαλλεργική αγωγή, τόσο άμεσα για την ανακούφιση από τα συμπτώματα όσο και η απευαισθητοποίηση, αν ενδείκνυται, αποτελούν την ουσιαστική λύση.

Facts

* Η γύρη είναι μια ξερή, ελαφριά, λεπτή σκόνη που απελευθερώνεται από δέντρα, γρασίδια και ζιζάνια. Μεταφέρεται με τον αέρα και μπορεί να εισέλθει στα μάτια, τη μύτη και τους πνεύμονες, καθώς και να «κολλήσει» στο δέρμα

* Το ανοσοποιητικό σύστημα των ευαίσθητων ανθρώπων αντιμετωπίζει τη γύρη ως εισβολέα και αντιδρά παράγοντας μεγάλες ποσότητες αντισωμάτων για να αμυνθεί εναντίον της.

* Οι ισταμίνες είναι φλεγμονώδεις ουσίες που παράγει το σώμα όταν «συγκρουστούν» τα αντισώματα με τους μικροσκοπικούς κόκκους της γύρης. Αυτή η αλλεργική αντίδραση μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως δακρύρροια και κνησμός στα μάτια, φτάρνισμα και καταρροή στη μύτη, ξηρός βήχας, κνίδωση, κόπωση και οξυθυμία.

Αριθμοί

1 στους 5 ανθρώπους πάσχει από κάποια αλλεργία

15-20% του γενικού πληθυσμού έχει αλλεργική ρινίτιδα

3%-5%του γενικού πληθυσμού έχει αλλεργική επιπεφυκίτιδα

8,6% του γενικού πληθυσμού στην Ελλάδα έχει άσθμα

     - 6% των παιδιών και των εφήβων

     - 18% των ενηλίκων

300% η αύξηση της συχνότητας των αλλεργικών νοσημάτων του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού την τελευταία 10ετία

Συμπτώματα

Αλλεργική ρινίτιδα: Ρινική συμφόρηση (μπούκωμα), καταρροή, φτέρνισμα κνησμός (φαγούρα) στη μύτη

Αλλεργική επιπεφυκίτιδα: Ερυθρότητα (κοκκίνισμα) των ματιών, οίδημα (πρήξιμο) των ματιών, κνησμός και αίσθημα ξένου σώματος στα μάτια, δακρύρροια, φωτοφοβία (μεγάλη ευαισθησία στο φως).

Αλλεργικό άσθμα: Ξηρός βήχας, δύσπνοια, συριγμός, «σφίξιμο» στο στήθος

Αιτίες

Κύρια αιτία των αλλεργιών της άνοιξης είναι οι γύρεις αλλεργιογόνων φυτών, που μεταφέρονται με τον άνεμο σε αποστάσεις έως 300 χιλιόμετρων. Στον ελλαδικό χώρο, οι πάσχοντες από εαρινές αλλεργίες έχουν υπέρμετρη ευαισθησία στη γύρη των φυτών που ακολουθούν:

Παριετάρια (περδικάκι) = 50% των ασθενών

Αγροστώδη (γρασίδι, δημητριακά) = 45% των ασθενών

Ελιά = 40% των ασθενών

Κυπαρισσίδες = 8% των ασθενών

Πεύκο = 5% των ασθενών

Άλλες αιτίες είναι:

Ακάρεα οικιακής σκόνης = 30%των ασθενών (συνήθως προκαλούν συμπτώματα όλο τον χρόνο)

Αυξημένη σχετική υγρασία στην ατμόσφαιρα = 35% των ασθενών (επιτείνει τα συμπτώματα ή σχετίζεται με αλλεργία σε μύκητες)

Κληρονομικότητα

25-30% οι πιθανότητες αλλεργίας όταν ο ένας γονέας είναι αλλεργικός

50% οι πιθανότητες αλλεργίας όταν και οι δύο γονείς είναι αλλεργικοί

65% οι πιθανότητες αλλεργίας όταν και οι δύο γονείς έχουν την ίδια αλλεργία

Πότε είναι επικίνδυνες

Οι αλλεργίες στη γύρη σπάνια είναι επικίνδυνες για τη ζωή, με εξαίρεση τις περιπτώσεις βαριάς κρίσης άσθματος, σε πολύ ευαίσθητα άτομα. Μεγαλύτερο κίνδυνο, πάντως, διατρέχουν όσοι δεν χρησιμοποιούν θεραπεία και δεν ελέγχουν τη νόσο τους. Περισσότερο επικίνδυνες και επίσης επίκαιρες είναι οι αλλεργίες σε τσιμπήματα μέλισσας ή σφήκας, που μπορούν να αποβούν μοιραίες.

ΠΗΓΕΣ: Ευρωπαϊκή Ακαδημία Αλλεργιολογίας, Ελληνική Εταιρεία Αλλεργιολογίας & Κλινικής Ανοσολογίας (ΕΕΑΚΑ), Ομάδα Βρογχικού Άσθματος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΒΑ/ΕΠΕ), Πανελλήνια Ένωση Αλλεργιολόγων