Άνδρος πεντάμορφη, μυρωδάτη, καλλιτεχνική και την άνοιξη! (εικόνες)

Υπάρχει η Ανδρος του καλοκαιριού, των παραλιών και των διακοπών, η Ανδρος του Μπατσίου και της Αχλας, η Ανδρος των μουσείων, του πολιτισμού. Και υπάρχει και η Ανδρος της άνοιξης. Ενας τόπος ανθισμένος: «Ο ήλιος λάμπει. Ο αήρ μυρίζει από ανθούς πορτοκαλιάς και λεμονιάς», όπως έλεγε ο Εμπειρίκος. Από το λιμάνι του Γαυρίου μέχρι τη Χώρα, σε μια διαδρομή 28 χιλιομέτρων, όπου ουσιαστικά διασχίζεις ένα μεγάλο μέρος του νησιού, έρχεσαι σε επαφή με κάτι διαφορετικό από το κλασικό κυκλαδίτικο τοπίο με τις άγονες και βραχώδεις πλαγιές. Εδώ υπάρχει ένα λιβάδι στη μέση της θάλασσας. Ετσι και αλλιώς, σε αντίθεση με το σύνηθες τοπίο των Κυκλάδων, η Ανδρος είναι ένας τόπος με πολύ πράσινο, με νερό, με φύση, που την άνοιξη απολαμβάνει τις καλύτερες μέρες της. Για να θυμηθείς ότι βρίσκεσαι σε νησί, καμιά φορά, χρειάζεται να στρέψεις το κεφάλι για να δεις στο βάθος το πέλαγος.

Για μια ανοιξιάτικη επίσκεψη, λοιπόν, προτείνουμε ως έδρα τη Χώρα, η οποία, εκτός από τη συμφέρουσα γεωγραφική της θέση, έχει και κάποια δεδομένη κινητικότητα, ανεξαρτήτως τουριστικής περιόδου, ώστε να μπορέσετε να βρείτε ανοιχτά εστιατόρια και καφέ. Αλλά και επειδή δεν είναι λίγο πράγμα να περπατάς στα σοκάκια της και να μυρίζεις μαζί με την αρμύρα της θάλασσας και ανθισμένα λουλούδια.

Η Χώρα μπορεί να γίνει η αφετηρία σας για διάφορες βόλτες: Αλλες κοντινές, όπως μέχρι τη μικρή πεδιάδα στα Λιβάδια, στην προέκταση ουσιαστικά της Χώρας, για να μυρίσετε το έντονο άρωμα από τις πορτοκαλιές και τις λεμονιές, και να περπατήσετε πλάι στον ποταμό μέχρι το μισογκρεμισμένο τοξωτό γεφύρι. Και άλλες λίγο πιο μακρινές, στα Αποίκια, για παράδειγμα, όπου στην κεντρική πλατεία θα δείτε την περίφημη πηγή της Σάριζας. Κι αν πάρετε το μονοπάτι (δεν πηγαίνει αυτοκίνητο), ένα δεκάλεπτο αργότερα θα βρεθείτε στη ρεματιά της Πιθάρας, σε ένα καταπράσινο τοπίο με καταρράκτες, που καταλήγουν σε μια φυσική λίμνη. Το τρεχούμενο νερό και οι αμέτρητες πηγές στο εσωτερικό της Ανδρου είναι βασικό χαρακτηριστικό της Υδρούσας, όπως ήταν άλλωστε το όνομα του νησιού στην αρχαιότητα.

Πηγές, λοιπόν, θα βρείτε και στους Μένητες -ή Μαίνητες, αν δεχτούμε την ετυμολογία από τις μαινάδες και τη διονυσιακή λατρεία της περιοχής κατά τα χρόνια της αρχαιότητας. Είναι ένα από τα πιο γραφικά χωριά του νησιού, ορεινό, μέσα στα πλατάνια και στις καρυδιές, με λιθόστρωτα δρομάκια, προσεγμένο και γοητευτικό. Αν και δεν είναι ψηλά (200 υψόμετρο), από την κορυφή του, ευθεία κάτω προς την Ανατολή, φαίνεται η Χώρα και όταν σουρουπώνει σε εκείνο το σημείο η θέα σε ξεκουράζει. Επίσης ορεινές είναι και οι Στενιές, άλλο γραφικό χωριό, γνωστό για τα παλιά αρχοντικά του, τα σπίτια των εφοπλιστών και των καπετάνιων. Μια μικρή βόλτα στα σοκάκια του αξίζει τον κόπο, έστω και μόνο από αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Ο δρόμος από τις Στενιές που κατηφορίζει προς τη θάλασσα, πλάι σε μια σειρά κυπαρισσιών, καταλήγει σε δύο από τις πιο γνωστές παραλίες του νησιού, τα Γιάλια και τα Πίσω Γιάλια.

Με κατεύθυνση προς το Νότο, μπορείτε να κατευθυνθείτε προς τον όρμο του Κορθίου, εκεί όπου προτείνουμε να ανεβείτε (σε 600 υψόμετρο) και να απολαύσετε τη θέα από το ενετικό Κάστρο της Φανερωμένης, γνωστό και ως της Γριάς το Κάστρο. Σύμφωνα με το θρύλο, μια γριά άνοιξε την πόρτα στους Τούρκους για να το καταλάβουν, αλλά στη συνέχεια αυτοκτόνησε από τις τύψεις, πηδώντας στη θάλασσα - στο σημείο όπου «φύτρωσε» ο τεράστιος όρθιος βράχος, σήμα κατατεθέν της γνωστής παραλίας «της γριάς το πήδημα».

Στη συνέχεια του δρόμου, μέχρι τη διασταύρωση της Σταυροπέδας, σπαρμένα ανάμεσα στις ξερολιθιές, υπάρχουν δεκάδες παλιοί νερόμυλοι και ανεμόμυλοι, περιστερώνες και εκκλησάκια. Εκεί, στη διασταύρωση, όπου ευθεία πηγαίνετε προς το λιμάνι και δεξιά επιστρέφετε στη Χώρα, κάντε μια στάση και δείτε πώς πέφτει ο ήλιος πάνω στα αγριολούλουδα της πλαγιάς. Είναι αυτό που λέει ο Ελύτης: «ο κήπος έμπαινε στη θάλασσα». Αυτό ακριβώς.

Υδρούσα, όπως αναφέραμε, ήταν η παλιά της ονομασία. Ανδρος σήμερα. Κάπου στο ενδιάμεσο απέκτησε και το όνομα «Μικρά Αγγλία» -εξ ου και το ομώνυμο μυθιστόρημα της Ιωάννας Καρυστιάνη-, που παρέπεμπε στη ναυτική παράδοση του νησιού. Η Ανδρος υπήρξε νησί των ναυτικών. Οι άντρες του νησιού έφευγαν στα καράβια, το νησί δεν ανοιγόταν στον τουρισμό, έμενε κλειστό, στον εαυτό του. Με τα χρόνια απέκτησε τη φήμη του ψυχρού τόπου, του αφιλόξενου. Δεν είναι. Οι Ανδριώτες σήμερα θέλουν τον κόσμο. Και μια βόλτα την άνοιξη, προτού αρχίσει η κίνηση της τουριστικής σεζόν, θα σας βοηθήσει να το διαπιστώσετε.

ΠΑΣΧΑ ΣΤΗΝ ΑΝΔΡΟ

Το ανοιξιάτικο και το νησιωτικό τοπίο συνδυάζεται πολύ όμορφα και με τις ημέρες του Πάσχα, παρασύροντάς σας στην κατανυκτική ατμόσφαιρα στα μοναστήρια και στα εκκλησάκια όλου του νησιού. Εν τω μεταξύ, είναι μια καλή ευκαιρία να γνωρίσετε διάφορα έθιμα του τόπου που δίνουν ένα διαφορετικό χρώμα. Το Μεγάλο Σάββατο το πρωί γίνεται η γιορτή του λεμονιού, όπου οι ντόπιοι σερβίρουν γλυκά από λεμόνι, ενώ από το βράδυ, στις Στενιές, κάνουν την εμφάνισή τους τα «μάσκουλα» (σωλήνες γεμισμένες με μπαρούτι). Η κορύφωση του εθίμου είναι το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα, όταν συναντιούνται οι δύο ενορίες στην πλατεία του χωριού, αφού ολοκληρώσουν την περιφορά των εικόνων. Το φαγητό που θα δοκιμάσετε είναι ο «λαμπριάτης», αρνί ή κατσίκι στο φούρνο, γεμιστό, συνήθως, με τυριά ή και αυγά, μαζί με διάφορα μυρωδικά. Από χωριό σε χωριό οι λεπτομέρειες της σπεσιαλιτέ έχουν διαφορές. Είθισται επίσης, το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα, σε ορισμένα χωριά του νησιού να παίζονται τα «τσούνια», ένα παραδοσιακό παιχνίδι με ξύλα όρθια στο έδαφος, που λειτουργούν κάπως σαν τις κορύνες του μπόουλινγκ.

ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Για την Ανδρο υπάρχουν καθημερινά δρομολόγια από τη Ραφήνα. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, τα πλοία που προσεγγίζουν το νησί είναι όλα συμβατικά (το ταξίδι διαρκεί, δηλαδή, δύο ώρες) και οι εταιρείες όπου μπορείτε να απευθυνθείτε είναι η Fast Ferries (Τ/210-41.82.163, www.fastferries.com.gr) για τα πλοία «Αικατερίνη» και «Θεολόγος», η Golgen Star Ferries (T/801 222 4000, http://goldenstarferries.gr/) για το «Superferry II» και η Agoudimos Lines (T/210-41.41.301-06, www.agoudimos-lines.com) για το «Πηνελόπη». Για περισσότερες πληροφορίες καλέστε στο λιμεναρχείο της Ραφήνας (Τ/22940-22.300) ή στο λιμεναρχείο της Ανδρου στο Γαύριο (Τ/22820-22.250). Λογικά, εν όψει της καλοκαιρινής σεζόν, θα μπουν στη γραμμή και ταχύπλοα, τα οποία θα μειώσουν τη διάρκεια του ταξιδιού στο μισό - ακόμα όμως δεν γνωρίζουμε κάτι παραπάνω. Τέλος, ως προς τα «πρακτικά και απαραίτητα», έχετε κατά νου ότι το νησί είναι μεγάλο και για τις ανοιξιάτικες βόλτες σας θα χρειαστείτε οπωσδήποτε αυτοκίνητο.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Αίγλη (Χώρα, Τ/22820-22.060, www.eglihotel.gr). Παραδοσιακό ξενοδοχείο επάνω στον κεντρικό πεζόδρομο. Σας υποδέχεται με μια μοναδική μαρμάρινη σκάλα με ξύλινη κουπαστή, που οδηγεί στο σαλόνι του πρώτου ορόφου. Εκεί στεγάζονται τα δίκλινα και τρίκλινα δωμάτια, όλα τους περιποιημένα, ευρύχωρα και πολύ άνετα. Από 65 ευρώ το δίκλινο, συν 15 ευρώ το ζευγάρι για το πρωινό.

Μικρά Αγγλία (Χώρα, Τ/22820-22.207, www.micra-anglia.gr). Στεγάζεται σε νεοκλασικό κτίριο, με φυσικά υλικά, δρύινα πατώματα και λευκές αποχρώσεις στους τοίχους και στα υφάσματα. Διαθέτει 16 πολυτελή δωμάτια και σουίτες και ανοίγει τις πόρτες του για τη φετινή σεζόν από τις 30 Απριλίου. Από 80 ευρώ το δίκλινο με πρωινό και ειδικές τιμές για το Πάσχα. Ακόμα και αν δεν το επιλέξετε για τη διαμονή σας, αξίζει επισκεφτείτε το coctail-bar-restaurant Agosto για μεσογειακές γεύσεις με εξειδίκευση στην ιταλική κουζίνα. Από 25 ευρώ το άτομο με κρασί.

Αρχοντικό Ελένη (Χώρα, Τ/22820-22.270, 23.471, www.archontikoeleni.gr). Πολυτελής διαμονή σε ανακαινισμένο νεοκλασικό κτίριο του 19ου αιώνα. Διαθέτει 8 δίκλινα και τρίκλινα δωμάτια, μεταξύ αυτών και μια πολύ «ζεστή» και φιλόξενη σοφίτα. Από 80 ευρώ το δίκλινο με πρωινό (στα 110 ευρώ για το Πάσχα).

Armonia Resort (Μένητες, Τ/22820-51.000, www.armonia-resort.gr). Εναλλακτική πρόταση διαμονής σε μια κατάφυτη πλαγιά με αιωνόβιες βελανιδιές. Ομορφα επιπλωμένα διαμερίσματα, χωρητικότητας 2 - 4 ατόμων με μεγάλη βεράντα με θέα, μαγειρείο, τηλεόραση, Ιντερνετ, κεντρική μονάδα κλιματισμού τελευταίας τεχνολογίας φιλικής προς το περιβάλλον, τζάκι κ.ά.

ΦΑΓΗΤΟ - ΚΑΦΕΣ

Σκαλάκια. Είναι παντός καιρού και σερβίρουν τα καλύτερα μαγειρευτά της Χώρας, παραδίπλα από τον κεντρικό πεζόδρομο της Χώρας.

Art Cafe. Βρίσκεται σχεδόν απέναντι από τα Σκαλάκια και θα μπορούσε να είναι στέκι σας για καφέ και στην Αθήνα.

ΣΙΝΕΜΑ

Η Κινηματογραφική Λέσχη της Ανδρου (www.androsfilm.com, androsfilm.blogspot.gr) είναι ιδιαίτερα δραστήρια όλες τις εποχές του χρόνου. Αν φανείτε τυχεροί, όλο και κάποια ενδιαφέρουσα προβολή θα πετύχετε.

ΤΕΧΝΗ

Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Γουλανδρή (www.moca-andros.gr) είναι ανοιχτό όλο το χρόνο με τη μόνιμη συλλογή του. Από τις 30 Ιουνίου και μέχρι τις 29 Σεπτεμβρίου, θα φιλοξενήσει την έκθεση «Ιστορώντας την Υπέρβαση: Από την παράδοση του Βυζαντίου στη σύγχρονη τέχνη», με περισσότερα από 100 έργα Ελλήνων καλλιτεχνών. Ανάμεσα στα ονόματα των καλλιτεχνών ξεχωρίζουν οι Τσαρούχης, Κόντογλου, Παρθένης κ.ά.