Παντελής Καψής: Εθνική - δημοκρατική επιταγή ο ιστορικός συμβιβασμός

Κι όλα αυτά σε συνθήκες ακραίας πόλωσης μεταξύ των κομμάτων και πολιτικής ανυπακοής από μέρος των πολιτών που είχαν ως αποτέλεσμα ένα καθεστώς ημι-ακυβερνησίας. Ασφαλώς ουδείς πρέπει να απορεί γιατί Ιρλανδία, Πορτογαλία και Κύπρος έχουν αφήσει πίσω τα Μνημόνια κι εμείς βρισκόμαστε εκεί από όπου ξεκινήσαμε το 2010: μόλις υπογράψαμε νέο Μνημόνιο.

Γράφει ο Παντελής Καψής στο ethnos.gr

Αυτή δυστυχώς είναι η πραγματικότητα. Και το μόνο αισιόδοξο σημάδι είναι ότι αυτές οι εκλογές είναι εκλογές της αλήθειας. Οι αυταπάτες του παρελθόντος έχουν οριστικά εγκαταλειφθεί. Τα Ζάππεια και το σκίσιμο των Μνημονίων παραμένουν απλώς ως δείγματα μιας κομματικής δημαγωγίας χωρίς όρια. Ηρθε, άραγε, η ώρα να προσαρμοστούμε στην πραγματικότητα;
Δυστυχώς, η εκλογική αναμέτρηση έχει αντιμετωπιστεί σαν μια συνήθης διαδικασία κομματικών αντιπαραθέσεων για την ανάδειξη κυβέρνησης. Τα ερωτήματα έχουν αναλυθεί μέχρι κορεσμού: κυβέρνηση με προοδευτικό πρόσημο ή παρά φύσιν; Το νέο εναντίον του παλιού, ανατροπή ή παλινόρθωση ή μήπως πάλι άεργοι του κομματικού σωλήνα απέναντι στην Ελλάδα της εργασίας; Επικοινωνιακά τρικ αντί διαλόγου ουσίας. Κάποιοι μάλιστα έφτασαν να ισχυριστούν ότι είναι εκλογές χωρίς διακύβευμα, μια και όποιος και αν τις κερδίσει θα εφαρμόσει πάνω - κάτω το ίδιο πρόγραμμα, δηλαδή το Μνημόνιο. Ο κ. Τσίπρας το είπε διαφορετικά: ο κίνδυνος του Grexit έχει οριστικά τελειώσει.
Είναι προφανές ότι τα έξι χρόνια της κρίσης δεν μας δίδαξαν τίποτα. Στην ποδιά του Μνημονίου τρία κόμματα εξουσίας διασπάστηκαν και πολλοί πιστεύουν πως έπεται και άλλη διάσπαση στον χώρο της Αριστεράς, αν και όταν ο κ. Τσίπρας επιχειρήσει να ψηφίσει τα επόμενα σκληρά μέτρα. Το πολιτικό σκηνικό έχει ανατραπεί πλήρως και το δημοψήφισμα απέδειξε ότι κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες το εκλογικό σώμα μπορεί να νομιμοποιήσει τις πιο αυτοκαταστροφικές επιλογές, έστω και με υφαρπαγή ψήφου.
Δεν είναι η πρώτη φορά που νιώθουμε ανακούφιση ότι ξεφύγαμε από τα χειρότερα μόνο και μόνο για να βρεθούμε μετά από κάποιους μήνες και πάλι σε αδιέξοδο. Κι είναι εξαιρετικά πιθανό ότι αυτό θα συμβεί ξανά αν η επόμενη κυβέρνηση βρεθεί μπροστά στα ίδια προβλήματα και στην ίδια καταιγιστική κριτική που αντιμετώπισαν οι προηγούμενες. Εκτός κυβέρνησης τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και η Νέα Δημοκρατία είναι βέβαιο ότι σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό θα θυμηθούν τον αντιμνημονιακό τους εαυτό. Ηδη οι αρχηγοί τους το αφήνουν να εννοηθεί μιλώντας για παράλληλα προγράμματα και ανύπαρκτα ισοδύναμα.
Αυτήν τη φορά μάλιστα το αδιέξοδο θα είναι πολύ χειρότερο. Στην Ευρώπη το μεταναστευτικό δοκιμάζει τη συνοχή των κρατών-μελών και άλλη ευκαιρία στην Ελλάδα δύσκολα θα δοθεί. Και στο εσωτερικό όμως ενδεχόμενη αποτυχία της επόμενης κυβέρνησης και έξοδος από την Ευρωζώνη είναι βέβαιο ότι θα βάλει σε δοκιμασία την ίδια τη δημοκρατία. Ουσιαστικά έχουμε ξεμείνει από εναλλακτικές λύσεις. Ή πετυχαίνουμε ή τελειώνουμε.
Η προφανής λύση είναι κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού με όλα τα ευρωπαϊκά κόμματα. Αυτό όμως είναι τεχνικό και όχι κατ' ανάγκην απαραίτητο κομμάτι. Η ουσία είναι να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο συναίνεσης για τις μεγάλες αλλαγές που χρειάζεται ο τόπος. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί αν αναγνωρίσουμε όλοι ότι βρισκόμαστε απέναντι σε μια ιστορική πρόκληση. Οτι απαιτείται ένας ιστορικός συμβιβασμός, η κινητοποίηση όλων των δυνάμεων για να βγούμε από τον λαβύρινθο.
Η Ιστορία, η δική μας και της περιοχής θα έπρεπε να μας έχουν όλους σε εγρήγορση. Οι μεγάλες καταστροφές είναι ο κανόνας κι έρχονται ξαφνικά χωρίς κανείς να τις έχει προβλέψει. Τα Βαλκάνια παραμένουν το μουσείο των αποτυχημένων κρατών και ως πρόσφατα η Ελλάδα ήταν η πιο λαμπρή εξαίρεση. Θα ανταλλάξουμε θέσεις επειδή δεν μπορούμε να ομονοήσουμε;
Ο συμβιβασμός δεν πρέπει να είναι αμυντικός. Το αντίθετο, μπορεί να είναι ανατρεπτικός. Να στηρίζεται σε μια συμφωνία για τις κρίσιμες αλλαγές που έχει ανάγκη ο τόπος. Οι τομείς γνωστοί. Κράτος, διαφάνεια, αξιοκρατία. Φορολογική δικαιοσύνη, καταπολέμηση φοροδιαφυγής, κίνητρα για επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας. Κοινωνική αλληλεγγύη, ασφαλιστικό, ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Νόμος για την ευθύνη υπουργών. Και βέβαια νέος εκλογικός νόμος, όχι απλώς με κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών, αλλά με ένα σύστημα που θα αντιμετωπίζει τις σημερινές παθογένειες και θα διασφαλίζει την ανανέωση.
Πρόκειται για αλλαγές που έχουν την ευρύτατη συναίνεση των πολιτών και θα αποτελούσαν μια πραγματική επανάσταση για τη χώρα. Θα ήταν μέγιστη υποκρισία να πούμε ότι οι ιδεολογικές μας διαφορές αποτελούν εμπόδιο σε μια τέτοια συμφωνία. Ετσι κι αλλιώς τα κόμματα εκπροσωπούν πια μια μειοψηφία του εκλογικού σώματος. Ο συμβιβασμός είναι δημοκρατική και εθνική επιταγή.