Όλα όσα έλυσαν το μυστήριο της Αμφίπολης: Οι επιγραφές & η παράξενη ζωοφόρος

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την κυρία Περιστέρη, οι επιγραφές που βρέθηκαν στον περίβολο του τύμβου, κοντά στον Λέοντα της Αμφίπολης δείχνουν ότι το ταφικό μνημείο ήταν για τον Ηφαιστείωνα, τον επιστήθιο φίλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, και το οποίο δημιουργήθηκε εντολής του μεγάλου στρατηλάτη.

Σύμφωνα με τα όσα αποκάλυψε χθες η επικεφαλής αρχαιολόγος αλλά και ο αρχιτέκτονας της ανασκαφικής ομάδας Μιχάλης Λεφαντζής, βρέθηκαν στον περίβολο του τάφου τρεις επιγραφές (επάνω σε αρχιτεκτονικά μέλη του ταφικού μνημείου) στις οποίες είναι χαραγμένη η φράση «Παρέλαβον Ηφαιστίωνος».

Ουσιαστικά το περιεχόμενο των επιγραφών είναι ένα συμβόλαιο από το οποίο προκύπτει ότι ο εντολέας για την ανέγερση μια σειράς ηρώων σε διάφορα σημεία της αυτοκρατορίας, αφιερωμένα στον Ηφαιστίωνα, ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος, ο οποίος έβαλε και την σφραγίδα του για το πώς τα ήθελε, ότι αρχιτέκτονας του έργου που πήρε εντολή ανέγερσης ήταν ο  Δεινοκράτης, ενώ διαχειριστής του οικοδομήματος της Αμφίπολης ήταν ο Αντίγονος ο Μονόφθαλμος, του οποίου το μονόγραμμα βρέθηκε χαραγμένο στον περίβολο.

Οι τρεις επιγραφές οι οποίοι βρίσκονται , για πάνω από 80 χρόνια ήταν εκτεθειμένες και διάσπαρτες, όπως και πολλά άλλα μαρμάρινα μέλη σε διάφορα σημεία. Δεν αποκαλύφθηκε που ακριβώς εντοπίστηκαν, αλλά πιθανότερο είναι το σημείο δίπλα στον λέοντα της Αμφίπολης, στην δυτική όχθη του Στρυμόνα όπου έχει τοποθετηθεί από την δεκαετία του ’30. 

Επίσης, στη χθεσινή συνέντευξη της κυρίας Περιστέρη αναφέρθηκε ότι βρέθηκε μια ζωφόρος επί των θριγκών (επιστύλια) στο δεύτερο θάλαμο (εκεί δηλαδή όπου βρίσκεται το ψηφιδωτό της Περσεφόνης), στην οποία υπάρχει μια μεγάλη παράσταση που κάλυπτε την ανατολική, την βόρεια και την δυτική πλευρά του θαλάμου και στην οποία εμφανίζεται ο νεκρός σε διάφορες σκηνές από τη ζωή του, μαζί με μυθολογικές μορφές, κενταύρους, θεούς, νίκες, καθώς επίσης έναν ταύρο, αλλά και ένα κόκκινο ύφασμα μαζί με ένα κράνος κατ’ επανάληψη, ενώ δεν απουσιάζει και μια λεοντοκεφαλή!

Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι δεν έγινε καμία αναφορά στα οστά που βρέθηκαν στον τρίτο θάλαμο...

Οι νέες ανακοινώσεις και οι εκτιμήσεις των Αρχαιολόγων

Οι νέες ανακοινώσεις για τον ταφικό μνημείο της Αμφίπολης, η σύνδεση με τον Μέγα Αλέξανδρο και τον Ηφαιστίωνα και οι φωτογραφίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, κάνουν από χθες το γύρο του κόσμου, δίνουν τροφή για νέα σενάρια, με τους επιστήμονες εντός και εκτός συνόρων να συμφωνούν ότι πρόκειται για κάτι πολύ σπουδαίο, επισημαίνοντας ωστόσο ότι χρειάζεται πολλή δουλειά μέχρι οι έρευνες να ολοκληρωθούν και να βγουν τα τελικά συμπεράσματα...

Η καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Χρύσα Παλιαδέλη χαρακτήρισε μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ ενδιαφέρουσες τις ανακοινώσεις της επικεφαλής των αρχαιολογικών ερευνών, Κατερίνας Περιστέρη, ότι ο τύμβος Καστά πιθανότατα προοριζόταν για τον Ηφαιστίωνα κατά παραγγελία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς όπως είπε η εκτίμηση αυτή συμπίπτει χρονολογικά.

Η κ. Παλιαδέλη, δήλωσε ότι «μπορούμε να πούμε με ασφάλεια ότι το μνημείο χρονολογείται στα τέλος του 4ου π.Χ. αιώνα ή στα πρώιμα ελληνιστικά χρόνια» δηλαδή συμπίπτει με το σενάριο για τον Ηφαιστίωνα, με τον Αντίγονο να αναλαμβάνει την υλοποίηση του έργου. Σημειώνεται ότι ο Αντίγονος Α΄ Κύκλωψ ή Μονόφθαλμος (382-301 π.Χ.), ο γηραιότερος και σπουδαιότερος από τους στρατηγούς του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ένας εκ των διαδόχων του, ήταν Μακεδόνας ευγενής καταγόμενος από την Ελιμεία. Μετά το θάνατο του Αλέξανδρου, ο Αντίγονος υπήρξε κεντρικό πρόσωπο στους «Πολέμους των Διαδόχων» και ίδρυσε τη Δυναστεία των Αντιγονιδών αφού ανακηρύχθηκε βασιλιάς το 306 π.Χ.

Σημειώνεται ότι οι ευμεγεθείς επιγραφές (περί τα 25 εκατοστά σε ύψος) με την “υπογραφή” ΑΝΤ (“υπογραφή” που συναντάται σε όλους τους Αντιγονίδες (και εδώ αποδίδεται στον Αντίγονο τον Μονόφθαλμο (323-318 π.Χ) φέρουν χαραγμένη τη λέξη “ΠΑΡΕΛΑΒΟΝ” και στο τέλος το σύμπλεγμα γραμμάτων που σχηματίζει τo όνομα “Ηφαιστίωνος” (Δηλαδή: Εγώ ο Αντίγονος, παρέλαβα οικοδομικό υλικό για την ανέγερση μνημείου προς τιμή του Ηφαιστίωνος).

«Έχει γίνει δουλειά για το μνημείο. Χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμη, για χρόνια θα συζητάμε τις προτάσεις και θα δοθούν κι άλλα στοιχεία» σημείωσε η κα Παλιαδέλη. Για το λιοντάρι της Αμφίπολης η αρχαιολόγος δήλωσε κατηγορηματικά ότι ανήκει στο μνημειακό σύνολο, και ήταν τοποθετημένο στην κορυφή του λόφου.«Υπερβαίνει τα κομματικά το μνημείο, πρέπει να το προστατέψουμε και να το αναδείξουμε με τον κάθε δυνατό τρόπο» υπογράμμισε δε η κ. Παλιαδέλη.

Οι ανακοινώσεις για τον τάφο του Ηφαιστίωνα

Το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης είναι παραγγελία και χρηματοδοτημένο απο τον Μέγα Αλέξανδρο προς τιμή του αγαπημένου φίλου του Ηφαιστίωνα , είναι σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Δεινοκράτη ή Στησικράτη και κατασκευάστηκε  ως έργο στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ από τον Αντίγονο το μονόφθαλμο.

Τις νέες υποθέσεις -με βάση και πρόσφατα ευρήματα – ανακοίνωσαν οι ανασκαφείς και μελετητές του μνημείου “αποκωδικοποιώντας” τρεις οικοδομικές επιγραφές που εντοπίστηκαν πρόσφατα όπως είπαν, στην περιοχή όπου βρίσκεται ο Λέων – λίγα χιλιόμετρα νότια της περιοχής της Αμφίπολης.

Τα νέα στοιχεία (και τα νέα ευρήματα) παρουσιάστηκαν σε εκδήλωση του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (στην πρώτη δημόσια εκδήλωση του πανεπιστημίου στην οποία παραβρίσκεται και μιλά η ανασκαφέας της Αμφίπολης ) με τίτλο «Ερευνώντας τον τύμβο Καστά Αμφίπολης: 2012-2014» .

Στην ομιλία της η κ.Περιστέρη παρουσίασε αναλυτικά τα μέχρι σήμερα ευρήματα (στη διάρκεια της διετίας της ανασκαφής) και επέμεινε κατηγορηματικά στην αρχική της άποψη ότι πρόκειται για μνημείο του τελευταίου τετάρτου του 4ου π.Χ αιώνα.

Ενδιαφέρον έχει δε η ανάγνωση της γραπτής ζωφόρου που εντοπίστηκε στο εσωτερικό του ταφικού μνημείου και στην οποία απεικονίζεται μεταξύ άλλων μορφή ανδρός ο οποίος εμφανίζεται έφιππος με τον οπλισμό του και σε άλλα σημεία ξαπλωμένος σε ανάκλιντρο σε σύναξη νεκρών (νεκρόδειπνο) συνοδευόμενος από τον Ύπνο και τον Θάνατο.

Σε αποστροφές του λόγου της κατά τη διάρκεια της 55λεπτης διάρκειας ομιλία της, η κ.Περιστέρη έκανε λόγο για “διακοπή των εργασιών τους τελευταίους μήνες”, στην “ελπίδα” της για συνέχιση της χρηματοδότησης και ολιγωρία των υπευθύνων στο τομέα της συντήρησης των ευρημάτων.

Στο κατάμεστο αμφιθέατρο της αιθουσας τελετών του ΑΠΘ περιορισμένη ήταν η παρουσία αρχαιολόγων και πανεπιστημιακών ενώ αντίθετα αισθητή ήταν η παρουσία πολλών ιερωμένων αλλά και δεκάδων κατοίκων της περιοχής Αμφίπολης και του νομού Σερρών που συμπαρίσταντο στην πρώτη παρουσίαση του ευρήματος της περιοχής τους στο πανεπιστήμιο.

“Το κουφάρι της Αμφίπολης βρωμάει εθνικισμό... “ αναγράφονταν σε ροζ αφισέτες με τις οποίες είχε γεμίσει ο περίβολος αλλά και η είσοδος της Αίθουσας Τελετών του πανεπιστημίου. Στο κείμενο το οποίο υπογράφει το “αυτόνομο σχήμα ιστορικού-αρχαιολογικού” του ΑΠΘ αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι “η αρχαιολογία στην Ελλάδα ανέκαθεν εξυπηρετούσε εθνικά συμφέροντα ως ένας από τους ιδεολογικούς μηχανισμούς του κράτους”.

Πηγή: Τηλεόραση ΣΚΑΪ - Με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ