Διπλό Good News: 57χρονος Έλληνας είδε ξανά το φως του με την αδελφή του δότρια οφθαλμικών βλαστοκυττάρων - Ένα η επιστήμη με την αδελφική αγάπη!

Καμία προοπτική για αυτόνομη ζωή δεν είχε ο 57χρονος Γιώργος Σακκάς, ο οποίος για 13 χρόνια αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα όρασης, που τον είχαν καταστήσει σχεδόν τυφλό. Η καθολική βλάβη και στα δύο του μάτια, που είχαν διαγνωστεί με πτερύγιο (νόσημα εξ εκθέσεως στον ήλιο), έμοιαζε ανίατη. Υποβαλλόταν σε διαδοχικές επεμβάσεις, με αντίθετο από το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Η νόσος αντί να υποχωρεί υποτροπίαζε, και η όρασή του επιδεινωνόταν. «Από το δεξί μου μάτι έβλεπα μόνο ένα φως, δεν μπορούσα να ξεχωρίσω καθόλου μορφές, αλλά και στο αριστερό μου μάτι η όραση μειωνόταν». Η καθημερινότητα είχε μετατραπεί σε ένα μαρτύριο. «Περπατούσα στον δρόμο και σκόνταφτα στα δέντρα, έπεφτα στο πεζοδρόμιο», θυμάται σήμερα, «επέστρεφα σπίτι μου κάθε φορά πιο αποδυναμωμένος, σωματικά και ψυχικά».

Η πορεία της υγείας του έμοιαζε μη αναστρέψιμη· ως «δύσκολο» περιστατικό, μάλιστα οι περισσότεροι γιατροί δεν τον αναλάμβαναν πλέον. Πέρυσι τον Αύγουστο, όμως, ο ασθενής απευθύνθηκε στον χειρουργό οφθαλμίατρο, δρα Ιωάννη Μάλλια, ο οποίος έχει ειδικευθεί στις μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς και βλαστικών κυττάρων στο πανεπιστήμιο Columbia των ΗΠΑ. «Μόνον η μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων αποτελούσε λύση», εξηγεί στην «Κ» ο δρ Μάλλιας, που άλλαξε το πεπρωμένο του 57χρονου συνταξιούχου. «Εν προκειμένω, δεν ήταν εφικτή η λήψη βλαστικών κυττάρων από τον ίδιο τον ασθενή, διότι και το δεύτερο μάτι έπασχε». Ετσι, ο 43χρονος γιατρός ενεργοποίησε το plan B. «Αναζητήσαμε συμβατό δότη μεταξύ των συγγενών του και εντοπίσαμε την αδελφή του». Η διαδικασία ξεκίνησε με τη λήψη των βλαστοκυττάρων με τοπική αναισθησία από τη δότρια και συνέχισε με τρίωρη τοποθέτηση των βλαστοκυττάρων στο πάσχον μάτι. «Ο ασθενής πήρε εξιτήριο την ίδια ημέρα».

Τα καλά νέα δεν άργησαν. «Μία βδομάδα αργότερα διαπιστώσαμε ότι ο οργανισμός του είχε κάνει αποδεκτό το μόσχευμα και η όρασή του βελτιωνόταν μέρα με τη μέρα», περιγράφει ο δρ Μάλλιας, που παρουσίασε τα αποτελέσματα της πρωτοποριακής για τα ελληνικά δεδομένα επέμβασης στο 46ο Πανελλήνιο Οφθαλμολογικό Συνέδριο. Εξι μήνες μετά, ο ασθενής δεν μπορεί να κρύψει τον ενθουσιασμό του. «Εχω αρχίσει και πάλι να οδηγώ», εξομολογείται. Είναι η πρώτη φορά που στη χώρα μας πραγματοποιείται μεταμόσχευση οφθαλμικών βλαστικών κυττάρων από ζώντα δότη. «Ή μάλλον, πρώτη φορά σε Ελληνα ασθενή, μια που το 2009 είχα αποθεραπεύσει μια ασθενή από την Αλβανία, η οποία είχε χάσει σε εργατικό ατύχημα το φως της».

Σε ΗΠΑ, Βρετανία

Η εν λόγω μέθοδος μπορεί να θεραπεύσει ασθενείς με αμφοτερόπλευρο χημικό έγκαυμα των οφθαλμών, με πλήρη έλλειψη βλαστοκυττάρων ή με την κληρονομική νόσο ανιριδία. Περίπου 1.000 τέτοιες επεμβάσεις γίνονται ετησίως, κυρίως στις ΗΠΑ και στη Μ. Βρετανία. Τα πλεονεκτήματα είναι ζωτικής σημασίας. «Ο ασθενής γλιτώνει το κόστος του μοσχεύματος από πτωματικό δότη, που κυμαίνεται στα 2.000 ευρώ», επισημαίνει ο δρ Μάλλιας. «Η εξοικονόμηση είναι σημαντική, δεδομένου ότι οι εγχειρήσεις δεν καλύπτονται από τα ασφαλιστικά ταμεία». «Επίσης, έχει συνολικά περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας, αφού ο οργανισμός μπορεί να αναγνωρίσει ως δικά του τα βλαστοκύτταρα που προέρχονται από συγγενή και δεν τα απορρίπτει. Κατ’ επέκταση, δίδονται στον ασθενή λιγότερα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα». Τέλος, επειδή η λήψη και η τοποθέτηση των βλαστοκυττάρων γίνονται αυθημερόν, αποκλείονται οι συνήθεις απώλειες κυττάρων, που παρατηρούνται κατά τη μεταφορά.

Υπενθυμίζεται ότι στη χώρα μας οι τράπεζες μοσχευμάτων υπολειτουργούν, με συνέπεια τα μοσχεύματα ως επί το πλείστον να «εισάγονται». «Απαιτείται η σύσταση μιας ολοκληρωμένης τράπεζας οφθαλμικών μοσχευμάτων», καταλήγει ο δρ Μάλλιας. «Κάθε χρόνο περίπου 1.000 ασθενείς χρήζουν μεταμόσχευσης. Διαφορετικά, η τύφλωση είναι μονόδρομος».