419 εκ. δολ. οι άντρες - 226 εκ. δολ. οι ισάριθμες γυναίκες στο Χόλιγουντ! Μόνο οι πόρνες & τα μανεκέν πληρώνονται περισσότερο!

«Είναι λυπηρό ότι μόνο σε δύο βιομηχανίες, στη μόδα και την πορνογραφία, οι γυναίκες κερδίζουν περισσότερα χρήματα από τους άνδρες». Με αυτή την τολμηρή δήλωση, την περασμένη άνοιξη, η Σάλμα Χάγιεκ προστέθηκε στη μακρά λίστα των διάσημων σταρ του Χόλιγουντ που διαμαρτύρονται για τις εις βάρος τους διακρίσεις στη βιομηχανία του θεάματος.

Είχε προηγηθεί η ευχαριστήρια ομιλία της Πατρίσια Αρκέτ στα Οσκαρ, όταν άνοιξε το θέμα υποστηρίζοντας ότι «είναι η ώρα να έχουμε ισότητα στις αμοιβές μια για πάντα και ίσα δικαιώματα για κάθε γυναίκα στις ΗΠΑ».

Οι ετήσιες λίστες του περιοδικού Forbes με τους υψηλότερα αμειβόμενους σταρ του Χόλιγουντ επιβεβαιώνουν την άνιση μεταχείριση που επιφυλάσσουν οι εταιρείες παραγωγής στις γυναίκες όταν έρχεται η ώρα να βγάλουν το μπλοκ των επιταγών. Για το 2014 οι δέκα άνδρες ηθοποιοί με τα υψηλότερα έσοδα συγκέντρωσαν συνολικά 419 εκατ. δολάρια, έναντι των μόλις 226 εκατ. που εισέπραξαν οι ισάριθμες γυναίκες πρωταγωνίστριες. Το 2013 η σύγκριση ήταν ακόμη πιο διαφωτιστική, καθώς οι δέκα υψηλότερα αμειβόμενες σταρ κέρδισαν συνολικά 181 εκατ. δολάρια, πολύ μακριά από τα 465 εκατ. του Ρόμπερτ Ντάουνι. Τζούνιορ, που βρέθηκε στην πρώτη θέση της «ανδρικής» λίστας και των συναδέλφων του. Το συμπέρασμα των αναλυτών του περιοδικού ήταν σοκαριστικό: για κάθε δολάριο που εισπράττει ένας ηθοποιός σε μία αμερικανική ταινία, η γυναίκα (συμ)πρωταγωνίστρια λαμβάνει 40 σεντς (ή, αλλιώς, οι αμοιβές των γυναικών είναι μόλις το 40% των χρημάτων που εισπράττουν οι συνάδελφοί τους)!

Δεν είναι, λοιπόν, να απορεί κανείς γιατί σταρ όπως οι Μέριλ Στριπ, Σάντρα Μπούλοκ, Εμα Τόμσον, Ελεν Μίρεν, Τζέιν Φόντα, Κέιτ Μπλάνσετ, Τζόντι Φόστερ, Γκουίνεθ Πάλτροου, αλλά και ο Τζορτζ Κλούνεϊ, o Κλιντ Ιστγουντ, o Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ κατακρίνουν δημόσια τη στάση της κινηματογραφικής βιομηχανίας και καλούν τα στελέχη και τα «γρανάζια» της σε αλλαγή της παράδοσης και των προκαταλήψεων που τροφοδοτούν αυτές τις πρακτικές.

Τα «κρυφά» e-mails της Sony

Η ανισότητα στα κασέ των αστέρων της μεγάλης οθόνης ήταν κοινό μυστικό εδώ και χρόνια μεταξύ των «χρυσών παιδιών» των χολιγουντιανών στούντιο. Οταν όμως πριν από μερικούς μήνες χάκερ έδωσαν στη δημοσιότητα τα e-mails στελεχών των εταιρειών παραγωγής Sony και Columbia Pictures τα οποία αποκάλυπταν ότι οι Τζένιφερ Λόρενς και Εϊμι Ανταμς έλαβαν περίπου 20% μικρότερη αμοιβή από τους συμπρωταγωνιστές τους στην ταινία «American Hustle», Μπράντλεϊ Κούπερ και Κρίστιαν Μπέιλ, άνοιξε ο ασκός του Αιόλου στους λόφους του Χόλιγουντ. Η σταρ της σειράς ταινιών «The Hunger games» είχε ήδη κερδίσει ένα Οσκαρ Α΄ γυναικείου ρόλου για την ερμηνεία της στην ταινία «Silver Linings Playbook» και η Εϊμι Ανταμς είχε προταθεί για τέσσερα Οσκαρ, ενώ ο Μπράντλεϊ Κούπερ είχε στο βιογραφικό του μόνο μία υποψηφιότητα για το χρυσό αγαλματίδιο και τη συμμετοχή του στις ταινίες «The Hangover». Προφανώς, λοιπόν, το ύψος του ποσού στο συμβόλαιό τους δεν αποφασίστηκε με κριτήρια την προϋπηρεσία τους, την «αξία» τους στο box office ή το ρόλο τους, αλλά το φύλο τους.

Το «προηγούμενο» είναι πολύ σημαντικός παράγοντας στον τρόπο που καθορίζεται η αμοιβή ενός ηθοποιού, έχει παραδεχτεί το πρώην στέλεχος της Disney Νίνα Τζέικομπσον σε συνεντεύξεις της σε αμερικανικά μέσα: «Η ιστορία... υπαγορεύει το μέλλον... Οι νέες συμφωνίες βασίζονται στις παλιές συμφωνίες. Αλλωστε για τα στούντιο προτεραιότητα, όταν κλείνουν μια συμφωνία, δεν είναι η ισότητα στις αμοιβές, αλλά η κερδοφορία... Τα στούντιο θα εκμεταλλευτούν το ιστορικό της διαφοράς στις αμοιβές, γιατί αυτό σημαίνει ότι θα ξοδέψουν λιγότερα χρήματα και άρα θα κερδίσουν περισσότερα».

Αυτή είναι η εικόνα, όχι μόνο στα πλατό, αλλά και στα πολυτελή γραφεία των εταιρειών. Ο Μάικλ Ντε Λούκα και η Χάνα Μινγκέλα, επικεφαλής παραγωγής και οι δύο στην Columbia Pictures, επιφορτισμένοι με τα ίδια καθήκοντα, λάμβαναν ο μεν πρώτος 2,4 εκατ. δολάρια το χρόνο και η δεύτερη 1,5 εκατ. δολάρια ετησίως!

Ο παράγοντας «ηλικία»

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύτηκαν στην Journal of Management Inquiry, και ο παράγοντας «ηλικία» παίζει σημαντικό ρόλο στη διαφοροποίηση του κασέ ανδρών και γυναικών ηθοποιών. Οι πρώτοι εισπράττουν τις μεγαλύτερες αμοιβές όταν μπουν στην πέμπτη δεκαετία της ζωής τους, ενώ οι γυναίκες μετά τα 34 χρόνια τους βλέπουν σημαντική μείωση των απολαβών τους αλλά και του αριθμού των προτάσεων που δέχονται για να εργαστούν.

Φυσικά η νεότητα κρίνεται ως νούμερο ένα προσόν στο βιογραφικό των πρωταγωνιστριών, όταν εξετάζεται ή όχι η συμμετοχή τους σε μια ταινία. «Οταν άνδρες παραγωγοί λένε “είσαι μεγάλη”, είναι ό,τι πιο γελοίο μπορεί να μου πει κάποιος ανόητος. Στα 28 σου έχεις πια “λήξει”, παίζεις ρόλους μαμάς», έχει διαμαρτυρηθεί σε δηλώσεις της η Ζόι Σαλντάνα, ενώ και η Μάγκι Γκίλενχααλ έχει βιώσει αντίστοιχη εμπειρία: «Είμαι 37 και μου είπαν πρόσφατα ότι είμαι πολύ μεγάλη για να υποδυθώ την ερωμένη ενός άντρα 55 ετών. Με εκπλήσσει αυτό». Πρόσφατα και η Γκουίνεθ Πάλτροου άφησε αιχμές για τη «δίψα» της κινηματογραφικής αγοράς για νεαρές πρωταγωνίστριες, όταν ρωτήθηκε αν θα επέστρεφε για να υποδυθεί το αντικείμενο του πόθου του Τόνι Σταρκ σε επόμενη ταινία «Iron Man»: «Θα το ήθελα», είπε, «αλλά μπορεί να με αντικαταστήσουν με καμιά 18χρονη».

Η Τζένιφερ Λόρενς πάντως, που ήταν όπως αναφέρει η Καθημερινή στο επίκεντρο των αποκαλύψεων απ’ τις οποίες ξεκίνησε η συζήτηση για τη διαφοροποίηση των απολαβών ανδρών και γυναικών στο Χόλιγουντ, βρέθηκε στην κορυφή της λίστας του «Forbes» με τις πιο ακριβοπληρωμένες ηθοποιούς για το 2015, με 52 εκατ. δολάρια. Προσωπική νίκη ή ένδειξη αλλαγής; Την απάντηση δίνει το άθροισμα των αμοιβών: 431 εκατ. δολάρια οι δέκα υψηλότερα αμειβόμενοι άνδρες ηθοποιοί, 218 εκατ. οι γυναίκες συνάδελφοί τους.

Το παράπονο των γυναικών

«Στην αρχή η διαφορά στην αμοιβή (σ.σ. ανάμεσα στην ίδια και τον συμπρωταγωνιστή της στα “X-Files” David Duchovny) ήταν πολύ μεγάλη».
Γκίλιαν Αντερσον

«Ευχαριστώ το κοινό που είδε το “Blue Jasmin”. Και ίσως όλους εμάς στη βιομηχανία που ακόμα ανοήτως στηριζόμαστε στην ιδέα ότι οι “γυναικείες” ταινίες είναι εξειδικευμένες. Δεν είναι, όμως. Το κοινό θέλει να τις δει και κερδίζουν χρήματα».
Κέιτ Μπλάνσετ

«Ο σεξισμός είναι μεγάλο πρόβλημα στο Χόλιγουντ. Είναι δύσκολο για τις γυναίκες - αυτοί που κάνουν ταινίες θέλουν καυτά νεαρά κορίτσια και υπάρχουν λιγότεροι καλοί ρόλοι για γυναίκες άνω των 40».
Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ

«Είναι εξοργιστικό. Είναι γελοίο. Και ήταν πάντα. Ολοι παρακολουθήσαμε τον Τζέιμς Μποντ να γερνά και τα κορίτσια του να γίνονται όλο και πιο νέα. Είναι τόσο ενοχλητικό».
Ελεν Μίρεν

«Το πρόβλημα με τα στούντιο είναι ότι προσπαθούν να κάνουν τις ηρωίδες δράσης σέξι. Πρέπει να φορούν κάποιου είδους κοστούμι... Αν ο γυναικείος ρόλος δεν είναι όσο ενδιαφέρων είναι ο ανδρικός, δεν ενδιαφέρομαι».
Τζέσικα Τσάστεϊν