Τοp Woman η γυναίκα που μας έσωσε από τους ναζί - Τρομάξαμε όταν δύο Γερμανοί με φακούς & ξιφολόγχες έψαχναν

Στα χρόνια της Κατοχής πολλοί Ελληνες Εβραίοι βρήκαν καταφύγιο σε σπίτια Ελλήνων χριστιανών και γλίτωσαν από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Το ίδρυμα «Υad Vasem» απονέμει τον τίτλο «Δίκαιοι των Εθνών» σε όσους με ανιδιοτέλεια προσέφεραν βοήθεια και έσωσαν από βέβαιο θάνατο Εβραίους. Ανάμεσά τους πολλά παιδιά, τα οποία σε τρυφερή ηλικία χωρίστηκαν από τους γονείς τους και έζησαν κρυμμένα με άλλη ταυτότητα για να γλιτώσουν τα κρεματόρια. Είναι οι ιστορίες Ελλήνων που ως σωτήρες ή θύματα βίωσαν μια τρομακτική περίοδο.

«Ημουν μικρό παιδάκι τότε, αλλά έχω έντονες αναμνήσεις. Η Κατοχή άλλαξε τη ζωή μας και κάποια στιγμή στο σπίτι ήρθε ένα παιδάκι» αφηγείται η Σάκη Κυπραίου και ξεδιπλώνει οικογενειακές αναμνήσεις, καθώς η μητέρα της Ευαγγελία Γεωργιάδου συμπεριλαμβάνεται στους «Δίκαιους των Εθνών».

«Ηταν μια παιδική φίλη της μητέρας από τα Χανιά, η Μπιάνκα, η οποία της ζήτησε να σώσει το παιδί της. Ετσι ήρθε κοντά μας η Υβέτ. Η μητέρα είπε σε εμένα και την αδελφή μου ότι ''θα είναι η τρίτη σας αδελφή'' και έβαλε ένα ακόμα κρεβάτι στο δωμάτιο. Ηταν αποφασισμένη να τη μεγαλώσει εάν χρειαζόταν. Θυμάμαι είχαμε κινδυνεύσει, όταν οι Γερμανοί έψαχναν τον πατέρα μου που συνεργαζόταν με την αντίσταση. Τρομάξαμε όταν είδαμε δύο Γερμανούς με φακούς και ξιφολόγχες να μας ξυπνούν, να ψάχνουν κάτω από το κρεβάτι, να φωνάζουν και η μητέρα να λέει ότι είμαστε όλες παιδιά της. Υστερα κλαίγαμε και οι τρεις. Η Υβέτ ήταν ένα κρυμμένο παιδί και δεν είχε δει την οικογένειά της ενάμιση χρόνο. Η μητέρα το έκανε με όλη την ψυχή της, για τη φίλη της αλλά και για όλο τον κόσμο».

Η οικογένεια Βεντούρα
Η οικογένεια Βεντούρα άφησε την κόρη στη Φιλοθέη, ενώ εμπιστεύθηκαν τον μικρό τους γιο σε άλλη οικογένεια στην Εκάλη. Όπως αναφέρει το Έθνος και το ρεπορτάζ του Γιώργου Αποστολίδη, ι γονείς βρήκαν καταφύγιο στην οικογένεια Σφακιανάκη κοντά στην οδό Αχαρνών με την ελπίδα ότι κάποτε θα ξανασμίξουν.

«Ημουν ένα από τα κρυμμένα παιδιά. Φύγαμε από τα Χανιά πάνω σε ένα πλοιάριο που μετέφερε χαρούπια και με πολλούς κινδύνους. Μαζί μας ήταν και μια κοπέλα, η Αθηνά Βαρβατάκη, ως παραμάνα. Βρήκαμε στέγη στα Σεπόλια, ύστερα με τον φόβο της Γκεστάπο βρεθήκαμε στου Ζωγράφου, όπου κάποιοι δωσίλογοι μας εκβίαζαν και ζητούσαν χρυσό. Θυμάμαι καθαρά, όταν το σκάσαμε και η οικογένεια χωρίστηκε» αφηγείται ο Σήφης Βεντούρας.

«Εμένα με έστειλαν σε μια οικογένεια στην Εκάλη. Παρουσιαζόμουν ως νόθο παιδί της Αθηνάς, η οποία δέχθηκε να αναλάβει τον ρόλο και την ευθύνη. Το σπίτι μάλιστα βρισκόταν δίπλα σε γερμανικό στρατόπεδο και εκεί έζησα ως το τέλος της Κατοχής. Είμαι ευγνώμων για τη φιλοξενία στην οικογένεια Πετρόχειλου, μου φέρθηκαν πολύ καλά, ισότιμα με τα παιδιά τους. Θυμάμαι υποσυνείδητα τον κίνδυνο, καθώς επλανάτο χωρίς να... λέει το όνομά του. Σωτήρας μου ήταν η Αθηνά και μάλιστα έχω κάνει αίτηση να τιμηθεί. Το γεγονός ότι έμεινα σε τρυφερή ηλικία χωρίς τους γονείς, με έκανε να πιστεύω ότι ήμουν πραγματικό παιδί της. Δεν είχα επικοινωνία μαζί τους και ο καιρός κύλησε σαν να πέρασαν χρόνια και να έσβησαν τη συγγένεια» λέει ο κ. Βεντούρας, που έσμιξε με την οικογένειά του στην απελευθέρωση. Με την ηρωική παραμάνα διατήρησε επικοινωνία μέχρι τον θάνατό της, ενώ με τους απογόνους της οικογένειας που του παρείχε φιλοξενία συναντήθηκε συμπτωματικά τα τελευταία χρόνια. Αντίστοιχα και η Σάκη Κυπραίου διατήρησε στενή σχέση με την Υβέτ, ενώ φίλες εφ' όρου ζωής έμειναν οι δύο μητέρες.

ΙΣΡΑΗΛΙΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΘΗΝΩΝ
Εκδηλώσεις μνήμης για το Ολοκαύτωμα

Σειρά εκδηλώσεων προγραμματίζεται για αύριο Τετάρτη 27 Ιανουαρίου η οποία έχει ορισθεί ως διεθνής ημέρα μνήμης του Ολοκαυτώματος. Η Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών διοργανώνει ειδική τελετή όπου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος θα τελέσει τα αποκαλυπτήρια ειδικού μνημείου το οποίο είναι αφιερωμένο στους «Δικαίους των Εθνών». Ο χαρακτηρισμός αποδίδεται από το ίδρυμα Υad Vasem σε όσους με προσωπικό κίνδυνο και ανιδιοτέλεια προσέφεραν καταφύγιο σε Εβραίους και τους έσωσαν από τον θάνατο. Με τον τίτλο «Δίκαιοι των Εθνών» έχουν τιμηθεί 25.685 άνθρωποι σε όλο τον κόσμο και ανάμεσά τους 368 Ελληνες.

Η Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών ανέγραψε ανάγλυφα τα ονόματά τους σε ειδικό μνημείο σε χώρο της Συναγωγής, στον ίδιο χώρο όπου οι ναζί συνέλαβαν και εκτόπισαν τους 800 Εβραίους της Αθήνας.
Την ίδια ημέρα στο μνημείο του Ολοκαυτώματος θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση μνήμης με την παρουσία εκπροσώπων της πολιτείας.

Κεριά
Ομηροι που επέζησαν από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης θα ανάψουν έξι κεριά στη μνήμη των 6.000.000 Εβραίων θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Συγχρόνως το Εβραϊκό Μουσείο παρουσιάζει μια μεγάλη έκθεση με φωτογραφίες και ντοκουμέντα με τίτλο «Τα κρυμμένα παιδιά στην Ελλάδα της Κατοχής».

«Είναι οι ιστορίες παιδιών που αποχωρίστηκαν την οικογένειά τους και αρκετά δεν τους ξαναείδαν ποτέ, δεν γύρισε κανείς να τα ζητήσει. Αλλα είχαν τραυματική εμπειρία καθώς το εξέλαβαν ως απόρριψη. Η έκθεση παρουσιάζει 24 ιστορίες παιδιών ενώ υπάρχουν πολλά εκπαιδευτικά προγράμματα για τα σχολεία. Είναι ένας τρόπος να μιλήσει σε νεότερους ανθρώπους, σε μαθητές, παρουσιάζοντας ιστορίες διάσωσης. Επιτρέπει στον δάσκαλο να μεταφέρει στην τάξη ένα σκληρό θέμα μέσα από ιστορίες ζωής και επιβίωσης» λέει η διευθύντρια του Μουσείου Ζανέτ Μπατίνου και υπογραμμίζει τη δυσκολία να συγκεντρωθεί το υλικό. Οπως αναφέρει, το μουσείο διαθέτει αρχείο προφορικής ιστορίας με 110 μαρτυρίες, ενώ σε μεγάλο βαθμό υπάρχει και οπτικό υλικό. Το αρχείο θα ψηφιοποιηθεί και θα είναι προσβάσιμο. Περιλαμβάνει μαρτυρίες ανθρώπων που δεν είναι πλέον κοντά μας και ιστορίες αυτοθυσίας σε μια πολύ δύσκολη περίοδο