Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για την εφορία: Ξεκινούν οι δηλώσεις, τι ισχύει με τον φόρο, τα τεκμήρια, την έκτακτη εισφορά

Το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει την εξόφληση του φόρου εισοδήματος που θα προκύψει με την εκκαθάριση των φετινών φορολογικών δηλώσεων σε περισσότερες και μάλιστα μηνιαίες δόσεις.

To Τaxisnet αναμένεται να ανοίξει στις αρχές του επόμενους μήνα για να δεχθεί πάνω από 6 εκατ. φορολογικές δηλώσεις ενώ ήδη έληξε η προθεσμία για την υποβολή των βεβαιώσεων αποδοχών των εργαζόμενων από τα λογιστήρια των εταιρειών. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκεται πρόταση για την εξόφληση του φόρου εισοδήματος σε 8 ή 9 δόσεις.

Η πρόταση, με την οποία θα πρέπει να συμφωνήσει το κουαρτέτο των θεσμών, προβλέπει ότι το συνολικό ποσό οφειλών που αναγράφεται στο χρεωστικό εκκαθαριστικό σημείωμα θα μπορεί να εξοφληθεί σε μηνιαίες δόσεις αντί των τριών διμηνιαίων δόσεων που ισχύει σήμερα (πρώτη μέχρι τέλος Ιουλίου, δεύτερη μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου και τρίτη μέχρι τέλος Νοεμβρίου). Ειδικότερα, σύμφωνα με το σχέδιο, η πρώτη δόση λήγει στο τέλος του επόμενου μήνα από την βεβαίωση του φόρου και η τελευταία στις 30 Δεκεμβρίου 2016. Δηλαδή ο αριθμός των μηνιαίων δόσεων θα είναι ίσος με τον αριθμό των μηνών που θα απομένουν από το τέλος του μήνα εκκαθάρισης της φορολογικής δήλωσης μέχρι και το τέλος Δεκεμβρίου.

Για παράδειγμα, αν η φορολογική δήλωση υποβληθεί και εκκαθαριστεί τον Μάρτιο, τότε η συνολική φορολογική οφειλή του εκκαθαριστικού θα μπορεί να εξοφληθεί σε 9 μηνιαίες δόσεις, η πρώτη εκ των οποίων μέχρι το τέλος Απριλίου και η τελευταία μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου. Για όσους θα υποβάλουν τις δηλώσεις τους τον Απρίλιο (που κατά πάσα πιθανότητα θα είναι και οι περισσότεροι δεδομένου ότι η καταληκτική ημερομηνία υποβολής είναι φέτος η 30η Απριλίου) οι μηνιαίες δόσεις για την εξόφληση των οφειλόμενων ποσών θα είναι 8, από Μάιο μέχρι Δεκέμβριο.

Εν τω μεταξύ, μείωση κατά 28,57% των τεκμηρίων διαβίωσης για τις κατοικίες που βρίσκονται σε ακριβές περιοχές φέρνει η αναδρομική μείωση των αντικειμενικών αξιών.Μεγάλοι ωφελημένοι είναι οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε περιοχές όπου οι τιμές ζώνης κυμαίνονταν από 2.850 έως 3.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο πριν τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες. Μάλιστα η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης που ανέρχεται σε 28,57% θα αποτυπωθεί στις φετινές φορολογικές δηλώσεις καθώς τα τεκμήρια θα υπολογιστούν με τις νέες τιμές ζώνης.

Η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει ότι τα ποσά των αντικειμενικών δαπανών ή τεκμηρίων διαβίωσης για τα διαμερίσματα και τις μονοκατοικίες που χρησιμοποιούν οι φορολογούμενοι κλιμακώνονται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των συγκεκριμένων ακινήτων. Ειδικότερα, τα τεκμήρια προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενική τιμή ζώνης πάνω από 2.800 ευρώ και έως 4.999 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.

Σε όσες περιοχές οι αντικειμενικές αξίες μετά τις μειώσεις πέφτουν κάτω από το όριο των 2.800 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, τα τεκμήρια διαβίωσης των κατοικιών μειώνονται αυτόματα κατά ποσοστό 28,57%. Η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης θα ισχύσει αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2015. Συνεπώς, για ολόκληρο το 2015 τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης των κατοικιών θα πρέπει να ληφθούν υπόψη μειωμένα κατά 28,57% στις περιοχές όπου οι αντικειμενικές αξίες πέφτουν κάτω από το όριο των 2.800 ευρώ ανά τ.μ.. Τέτοιες περιοχές είναι η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, το Ελληνικό, η Νέα Ερυθραία, το Παλαιό Φάληρο, ο Πειραιάς, η Βούλα, η Βουλιαγμένη, το Πόρτο Ράφτη, οι Σπέτσες, η Ύδρα και ορισμένες άλλες ακόμη αστικές περιοχές.

Εισφορά αλληλεγγύης

Κλιμακωτά, σε ετήσια συνολικά εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ θα επιβληθεί φέτος η ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Αυτοί που φαίνονται να επιβαρύνονται περισσότερο φέτος είναι όσοι έχουν ετήσια συνολικά εισοδήματα, πραγματικά ή τεκμαρτά, πάνω από 30.000 ευρώ. Η αύξηση των συντελεστών στα εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ ξεκινά από 42,8% και φθάνει έως και 185,75% για ακόμα μεγαλύτερα έσοδα.

Οι συντελεστές

Αναλυτικά, οι συντελεστές βάσει την οποίων υπολογίζεται η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης, έχουν ως εξής:

• 0,7%, για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 12.001 έως και 20.000 ευρώ.
• 1,4% για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 20.001 έως 30.000 ευρώ.
• 2% (από 1,4%), για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 30.001 έως 50.000 ευρώ.
• 4% (από 2,8%), για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 50.001 έως 100.000 ευρώ.
• 6% (από 2,8%), για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 100.001 έως 500.000 ευρώ.
• 8% (από 2,8%) για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα άνω των 500.000 ευρώ.

Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης υπολογίζεται επί ολόκληρου του ποσού του δηλωθέντος ή τεκμαρτού εισοδήματος που αποκτήθηκε από όλες τις πηγές. Οσον αφορά ειδικά τα τεκμαρτά εισοδήματα για τον υπολογισμό της εισφοράς αλληλεγγύης λαμβάνονται υπ’ όψιν μόνο τα τεκμήρια διαβίωσης (οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης) και όχι οι δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων

Επίσης, σε περίπτωση που τα τεκμήρια διαβίωσης προσδιορίζουν το συνολικό φορολογητέο εισόδημα σε επίπεδο υψηλότερο του δηλωθέντος εισοδήματος, αλλά ο φορολογούμενος καλύπτει την πρόσθετη διαφορά φορολογητέου εισοδήματος λόγω τεκμηρίων επικαλούμενος ανάλωση κεφαλαίου προηγούμενων ετών, η ειδική εισφορά αλληλεγγύης θα υπολογιστεί και πάλι επί του υψηλότερου φορολογητέου εισοδήματος που θα έχει προκύψει με βάση τα τεκμήρια.

Επιπλέον, σε περίπτωση που τα τεκμήρια διαβίωσης προσδιορίζουν το συνολικό φορολογητέο εισόδημα σε επίπεδο υψηλότερο του δηλωθέντος εισοδήματος και ο φορολογούμενος είναι συνταξιούχος ηλικίας άνω των 65 ετών, όπως αναφέρει η Ημερησία το τεκμαρτό εισόδημα που λαμβάνεται υπ’ όψιν για την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης δεν υπολογίζεται με μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης κατά 30%, όπως προβλέπει ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος γι’ αυτή την κατηγορία συνταξιούχων.

Ποιοι εξαιρούνται από την επιβολή ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης 

Εξαιρούνται τα παρακάτω εισοδήματα:

• Το ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων και το ειδικό επίδομα τριτέκνων και πολυτέκνων που καταβάλλονται από τον ΟΓΑ.
• Η αποζημίωση λόγω λύσης εργασιακής σχέσης.
• Τα εφάπαξ των ταμείων πρόνοιας και των ασφαλιστικών οργανισμών.
• Οι αμοιβές υπαλλήλων της Ε.Ε. για τις οποίες έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του Πρωτοκόλλου περί Προνομίων και Ασυλιών της Ε.Ε.
• Oσα επιδόματα και βοηθήματα δεν φέρουν τα απαραίτητα γενικά εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος, αλλά δίδονται ως κοινωνική παροχή για την αντιμετώπιση και κάλυψη συγκεκριμένων ειδικών δαπανών στις οποίες υποβάλλονται ευπαθείς ομάδες φορολογούμενων, δίδονται δηλαδή χωρίς αντάλλαγμα παροχής εργασίας και δεν αποτελούν καρπό περιουσιακών στοιχείων.
• Παραδείγματα επιδομάτων που σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών δεν αποτελούν εισόδημα, είναι το διατροφικό επίδομα, το επίδομα τυφλότητας, το επίδομα τοκετού, τα επιδόματα λουτροθεραπείας, εισπνευσοθεραπείας, αεροθεραπείας, ενεσοθεραπείας κ.λπ.
• Οι κινητικά ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω.
• Οι άνεργοι που θα δηλώσουν για το 2015 ετήσια εισοδήματα μεγαλύτερα των 12.000 ευρώ θα έχουν τη δυνατότητα να εξαιρεθούν από την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης εφόσον πληρούν αθροιστικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:α) Λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον ΟΑΕΔ, το ΓΕΝΕ ή το ΕΤΑΠ-ΜΜΕ ή είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων των οργανισμών αυτών για τουλάχιστον 12 συνεχόμενους μήνες, ούτως ώστε να χαρακτηρίζονται μακροχρόνια άνεργοι.β) Δεν έχουν, κατά το χρόνο υπολογισμού και επιβολής της εισφοράς, «πραγματικά εισοδήματα». ​