Eurogroup: Αυτή είναι η συμφωνία-πακέτο για την Ελλάδα - Με δόσεις η εκταμίευση - ελάφρυνση χρέους αργότερα...

Η συνεδρίαση του Eurogroup έληξε λίγο μετά τις 3 τα ξημερώματα της Τετάρτης όπου αποφασίστηκε η εκταμίευση της δόσης των 10,3 δισ. ευρώ αλλά και ένας οδικός χάρτης για τα βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα που θα εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Πολ Τόμσεν εξέφρασε την πρόθεση να πάει στο συμβούλιο του στο τέλος του έτους για να εγκρίνει την συμμετοχή του ΔΝΤ  στο ελληνικό πρόγραμμα επισημαίνοντας ότι το Ταμείο «έδειξε ευελιξία».

Εκταμίευση υπό αυστηρούς όρους

Μόλις υπογράψουν και επισήμως οι υπουργοί οικονομικών και δώσουν την έγκριση τους τα κοινοβούλια, τότε στα ελληνικά ταμεία θα φτάσει δόση ύψους 7,5 δισ στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου. 

Αυτά τα χρήματα θα εκταμιευθούν μόνο όμως αν η ελληνική κυβέρνηση προβεί σε διορθώσεις στην νομοθεσία των κόκκινων δανείων, στο ασφαλιστικό και στις ιδιωτικοποιήσεις. “Μόνο τότε θα εισηγηθούμε για εκταμίευση” είπε ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρεγκλινγκ . Η δεύτερη δόση ύψους 2,8 δισ θα εκταμιευθεί αφού ολοκληρωθούν τα προαπαιτούμενα για το  νέο Ταμείου Αποκρατικοποίησεων, τις διοικήσεις των τραπεζών, την ανεξάρτητη αρχή δημοσίων εσόδων και τον τομέα της ενέργειας.

Ο κ. Ρέγκλινγκ πρόσθεσε ότι αν διαπιστωθεί η πλήρης υλοποίηση των προαπαιτούμενων, τότε και μόνο τότε θα εκταμιευτεί η πρώτη υποδόση των 10,3 δισ. ευρώ και συγκεκριμένα 7,5 δισ. μετά την συμπλήρωση του πρώτου δεκαπενθημέρου του Ιουνίου για την κάλυψη άμεσων αναγκών της κυβέρνησης,.

Πλεόνασμα 3,5% για το 2018 και βλέπουμε

Σε ό,τι αφορά το ζήτημα των πλεονασμάτων, ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Νταίσελμπλουμ δήλωσε ότι ο στόχος για 3,5% πλεόνασμα αφορά στο 2018 και ότι για τους μελλοντικούς στόχους οι αποφάσεις θα ληφθούν μετά από νέα αξιολόγηση της κατάστασης, τονίζοντας μάλιστα ότι η απόφαση του Eurogroup είναι οι κινήσεις να γίνονται με μεσοπρόθεσμους στόχους.

Ο ίδιος πρόσθεσε πάντως ότι η Ελλάδα θα παραμείνει υπό καθεστώς επιτήρησης, ακόμη και μετά την λήξη του προγράμματος «όπως συμβαίνει με όλες τις χώρες της ευρωζώνης». 

Τόμσεν: Ολοι αναγνώρισαν ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο

Σε ό,τι αφορά στη βιωσιμότητα του χρέους και την συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, οι υπουργοί Οικονομικών αποδέχθηκαν την θέση του ΔΝΤ και του Πολ Τομσεν ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο και ότι θα καταβληθεί προσπάθεια, βραχυπρόθεσμα, με δράσεις του ESM να καταστεί βιώσιμο. "Όλοι δέχονται πως η Ελλάδα χρειάζεται ελάφρυνση του χρέους της και πως δεν μπορεί να το καταστήσει βιώσιμο μόνο με τις δικές της προσπάθειες", υπογράμμισε ο Π. Τόμσεν, συμπληρώνοντας ότι το ΔΝΤ έδειξε "ευελιξία".

Η συμφωνία προβλέπει ότι ο επικεφαλής του Μηχανισμού Κλάους Ρέκγλινγκ θα εξετάσει την δυνατότητα ύπαρξης μηχανισμών που θα ικανοποιήσουν την προϋπόθεση που θέτει το ΔΝΤ. Εάν εξευρεθούν αυτοί οι μηχανισμοί, το ΔΝΤ θα προβεί σε νέα επικαιροποιημένη έκθεση βιωσιμότητας του χρέους και αν αυτή κρίνει ότι έχει πλέον ικανοποιηθεί ο στόχος, το ΔΣ του Ταμείου θα κληθεί να εγκρίνει την παραμονή του στο ελληνικό πρόγραμμα.

Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ τόνισε ότι μεσοπρόθεσμα, δηλαδή μετά την ολοκλήρωση του ελληνικού προγράμματος στα μέσα του 2018, θα εξεταστεί η ανάγκη λήψης περισσότερων μέτρων για το ελληνικό χρέος.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Δήλωσε ότι χωρίς το ΔΝΤ δεν μπορεί να υπάρξει κανένα πρόγραμμα, επανέλαβε ότι η Ε.Ε. έχει αποδείξει την αλληλεγγύη της απέναντι στην Ελλάδα και τόνισε με έμφαση, ότι το χρέος δεν αποτελεί το κύριο θέμα, καθώς για τα επόμενα 10 χρόνια η Ελλάδα δεν θα αποπληρώνει τόκους ή κεφάλαιο. «Υπάρχουν διαφορετικές εκτιμήσεις, δεν υπάρχει αντιδικία» σημείωσε ο κ. Σόιμπλε, υπενθυμίζοντας ότι και στο παρελθόν κάποιες απαισιόδοξες προβλέψεις του ΔΝΤ έπεσαν έξω. 

Αλλες πηγές ελάφρυνσης του χρέους

Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης συμφώνησαν επίσης ότι οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας θα πρέπει να μείνουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ για την μεσοπρόθεσμη περίοδο μετά την λήξη του προγράμματος και έπειτα να κυμανθούν κάτω από το 20% του ΑΕΠ.

Ο πρόεδρος του Eurogroup θύμισε ότι με το προηγούμενο πρόγραμμα είχε συμφωνηθεί να επιστραφούν στην Ελλάδα χρήματα από τα κέρδη από το πρόγραμμα του SMP. «Το 2014 η προσπάθεια ανεκόπη αλλά αυτό το ποσό θα είναι διαθέσιμο από το 2017» είπε ο Ολλανδός υπουργός και πρόσθεσε ότι θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την ελάφρυνση των υποχρεώσεων της Ελλάδας και τα 20 δισεκατομμύρια ευρώ που είχαν υπολογιστεί για την ανακεφαλαιοποίηση των Ελληνικών τραπεζών και τα οποία τελικά δεν αξιοποιήθηκαν γι αυτόν τον σκοπό.

 Τουσκ: Μήνυμα σταθερότητας

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Eurogroup. "Πρόκειται για ενα ισχυρό μήνυμα σταθερότητας για την Ελλάδα, την Ευρώπη, αλλά και για την παγκόσμια οικονομία", δηλωσε ο Τουσκ λίγο μετά το πέρας των εργασιών του Eurogroup, τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα στις Βρυξέλλες.

"Η συμφωνία που επετεύχθη στο Eurogroup επιτρέπει στην Ελλάδα να αντιμετωπίσει το μέλλον" τόνισε ο Γάλλος επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της ΕΕ Πιερ Μοσκοβισί.O ίδιος  εξήγησε ότι υπάρχει ένα νέο πλαίσιο για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ενώ παράλληλα επεσήμανε ότι "έχουμε μία καλή συμφωνία που ανοίγει τον δρόμο στη χρηματοδότηση" της Ελλάδας. Ο ίδιος σημείωσε ότι "θέλουμε η Ελλάδα να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των αγορών".

Τσακαλώτος: Αρχή του τέλους ενός φαύλου κύκλου

Την ικανοποίησή του για την απόφαση του Eurogroup εξέφρασε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, λέγοντας πως αυτή σημαίνει ότι η πρώτη αξιολόγηση έχει ολοκληρωθεί. Κατά τον κ. Τσακαλώτο, η συμφωνία για το χρέος αποτελεί την απαρχή του τέλους ενός φαύλου κύκλου για την Ελλάδα.

Το κοινό ανακοινωθέν του Εurogroup για την Ελλάδα:

To Εurogroup καλωσορίζει το Staff-level agreement που συμφωνήθηκε μεταξύ της Ελλάδας και των θεσμών. Παράλληλα το Eurogroup τονίζει με ικανοποίηση τη συμφωνία μεταξύ των ελληνικών αρχών και των θεσμών για τον προληπτικό μηχανισμό, όπως συμφωνήθηκε στο ανακοινωθέν της 9ης Μαΐου και ειδικότερα την πιθανή υιοθέτηση μόνιμων διαρθρωτικών μέτρων (σ.σ. δημοσιονομικός κόφτης), συμπεριλαμβανομένων μέτρων για τα έσοδα, που θα συμφωνηθούν με τους θεσμούς.

Αυτός παρέχει περαιτέρω διασφαλίσεις ότι η Ελλάδα θα επιτύχει τους στόχους του ESM για τα πρωτογενή πλεονάσματα (3,5% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα).

Παράλληλα το Eurogroup καλωσορίζει την νομοθέτηση από την ελληνική βουλή των περισσότερων prior actions της πρώτης αξιολόγησης και ιδιαίτερα την υιοθέτηση παραμετρικών δημοσιονομικών μέτρων που αντιστοιχούν στο 3% του ΑΕΠ που θα επιτρέψουν να επιτευχθούν οι στόχοι του 2018, αλλά και το άνοιγμα της αγοράς για την πώληση δανείων, όπως επίσης την δημιουργία του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων που θα είναι πλήρως ανεξάρτητο.

Το Eurogroup έδωσε εντολή στο EWG να επιβεβαιώσει τις επόμενες ημέρες την πλήρη εφαρμογή όλων των προαπαιτουμένων και ειδικότερα τις διορθώσεις στη νομοθεσία για το άνοιγμα της αγοράς πώλησης δανείων, της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης αλλά και την ολοκλήρωση όλων των προαπαιτούμενων από το μέτωπο των αποκρατικοποιήσεων.

Μετά την πλήρη εφαρμογή όλων των προαπαιτούμενων και υπό την αίρεση της έγκρισης από τα εθνικά κοινοβούλια το ESM αναμένεται να εγκρίνει το συμπληρωματικό ΜοU και την δεύτερη δόση του προγράμματος.

Η δεύτερη δόση του προγράμματος ανέρχεται στα 10,3 δισ. ευρώ και θα δοθεί στην Ελλάδα σε δόσεις, η πρώτη εκ των οποίων θα καταβληθεί τον Ιούνιο (7,5 δισ.) ώστε να καλύψει ανάγκες εξυπηρέτησης χρέους αλλά και να επιτρέψει την αρχική κάλυψη καθυστερούμενων οφειλών ως μέσου για την στήριξη της πραγματικής οικονομίας (σ.σ. ληξιπρόθεσμα χρέη Δημοσίου).

Οι επόμενες δόσεις που θα καταβληθούν για την κάλυψη καθυστερούμενων οφειλών και την κάλυψη περαιτέρω υποχρεώσεων για το χρέος θα καταβληθούν μετά το καλοκαίρι.

Οι δόσεις για την εκκαθάριση οφειλών θα είναι υπό την αίρεση αναφοράς των ευρωπαϊκών θεσμών για την πορεία της εκκαθάρισης. Οι δόσεις για την περαιτέρω εξυπηρέτηση του χρέους θα σχετίζονται με ορόσημαπου αφορούν τις ιδιωτικοποιήσεις, συμπεριλαμβανομένου του νέου Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων, της εταιρικής διακυβέρνησης στις τράπεζες, τη ΓΓΔΕ, τον ενεργειακό κλάδο. Tα ορόσημα θα αξιολογηθούν από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και θα επαληθευτούν από το EWG και το ESM.

Σε συνέχεια της ανακοίνωσης της 9ης Μαίου και υπό την προοπτική της πλήρους ολοκλήρωσης όλων των προαπαιτούμενων από την Ελλάδα και την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, το Eurogroup εξέτασε τη βιωσιμότητα του ελληνικού δημοσίου χρέους.

To Εurogroup αξιολόγησε τη βιωσιμότητα του χρέους σε σχέση με το δείκτη των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών (GFN): Με βάση το κύριο σενάριο αυτές οι δαπάνες θα πρέπει να παραμείνουνκάτω από το 15% του ΑΕΠ μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος μεσοπρόθεσμα και ακολούθως κάτω από το 20% του ΑΕΠ.

Το Eurogroup τονίζει το μεσοπρόθεσμο στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ για το 2018 και υπογραμμίζει την τη σημασία μιας δημοσιονομικής πορείας σε συνάφεια με τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις στο πλαίσιο της ΕΕ.

To Εurogroup θυμίζει τις παρακάτω γενικές κατευθυντήριες αρχές για πιθανά επιπρόσθετα μέτρα για το χρέος που συμφωνήθηκαν στις 9 Μαίου:

1.Τη διευκόλυνση πρόσβασης στις αγορές για να αναπληρωθεί το κρατικό χρέος με ιδιωτικό

2. Tην εξομάλυνση του προφίλ πληρωμών

3. Kίνητρα για τη διαδικασία αναπροσαρμογής ακόμα και μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος

4. Ευελιξία για αβέβαιες εξελίξεις στην αύξηση του ΑΕΠ και τα επιτόκια στο μέλλον.

Στις 9 Μαίου το Eurogroup επαναβεβαίωσε ότι το ονομαστικό κούρεμα εξαιρείται και πως όλα τα μέτρα που θα αναληφθούν θα ευθυγραμμίζονται με τους νόμους της ΕΕ και των ESM και EFSF.

Με γνώμονα αυτές τις αρχές και υπό την προϋπόθεση ολοκλήρωσης του τεχνικού μέρους της όλης εργασίας από το EWG, το Eurogroup συμφώνησε σήμερα σε ένα πακέτο μέτρων για το χρέος, τα οποία θα εφαρμοστούν σταδιακά, ώστε να καλύψουν τις μικτές χρηματοδοτικές ανάγκες και θα είναι προκαθορισμένα πλήρως ευθυγραμμισμένο με το πρόγραμμα του ESM.

Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, το Eurogroup συμφωνεί σε ένα πρώτο πακέτο μέτρων, που θα τεθεί σε εφαρμογή μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης έως και το τέλος του προγράμματος και θα περιλαμβάνουν:

- Χαλάρωση του «προφίλ» αποπληρωμών των δανείων του EFSF βάσει των τρέχοντων σταθμισμένων ωριμάνσεων

- Χρήση της διευρυμένης στρατηγικής χρηματοδότησης των ESM/EFSF για να μειωθεί ο κίνδυνος των επιτοκίων χωρίς να επιβαρύνονται οικονομικά οι χώρες που συμμετείχαν αρχικά στο πρόγραμμα

- Επιβολή ορίου στην αύξηση επιτοκιακού περιθωρίου που αφορούν την επαναγορά χρέους του 2ου ελληνικού προγράμματος για το 2017.

Το Eurogroup ζήτησε από τις διοικήσεις ESM και EFSF να θέσουν σε εφαρμογή αυτά τα μέτρα βάσει των κανονισμών τους, αφού έχει γίνει πρώτα προπαρασκευαστική εργασία από το EWG και όπου κριθεί απαραίτητο, να προετοιμαστεί η λήψη αποφάσεων από τα αρμόδια όργανα των ESM και EFSF.

Η απόφαση για τη χαλάρωσης του προφίλ πληρωμών των δανείων του EFSF και της μείωσης του κινδύνου των επιτοκίων είναι δράσεις που πρέπει να αναληφθούν κατά προτεραιότητα.

Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, το Eurogroup αναμένει την πιθανή εφαρμογή του δεύτερου μέρους των προαπαιτούμενων μέτρων, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος του ESM

Αυτά τα μέτρα θα τεθούν σε εφαρμογή εάν η επικαιροποιημένη ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους την οποία θα συντάξουν οι θεσμοί στο τέλος του προγράμματος δείξει ότι είναι απαραίτητα ώστε να επιτευχθεί το όριο του GFN. Tα μέτρα υπόκεινται στη θετική αξιολόγηση των θεσμών και του Eurogroup για την εφαρμογή του προγράμματος.

- Κατάργηση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου για την αποπληρωμή της δόσης για το χρέος του 2018.

- Χρήση των κερδών του 2014 από τα ελληνικά ομόλογα από τον λογαριασμό του ESM, την παροχή στην Ελλάδα των κερδών από ANFA και SMPs (από το δημοσιονομικό έτος 2017) και την χρήση τους ως «μαξιλάρι» για τη μείωση των μελλοντικών χρηματοδοτικών αναγκών,

- Διαχείριση παθητικού – πρόωρη μερική αποπληρωμή των υπαρχόντων επισήμων δανείων προς την Ελλάδα, με μείωση του επιτοκιακού κόστους και επέκτασης της περιόδου ωρίμανσης.

- Εφόσον απαιτηθεί αναδιάρθρωση για ορισμένα δάνεια του ESFF (π.χ. παράταση του χρόνου αποπληρωμής, αναδιάρθρωση των αποσβέσεων του EFSF και της επιτοκιακής διαφοράς) ώστε το ύψος του GFN να παραμείνει στο επίπεδο που έχει ορισθεί, για να είναι σύμφωνο το ΔΝΤ αλλά χωρίς εξτρά επιβάρυνση του EFSF ή των κρατών που συμμετείχαν αρχικά στο πρόγραμμα.

Μακροπρόθεσμα το Eurogroup είναι πεπεισμένο ότι η εφαρμογή αυτής της συμφωνίας στα βασικά χαρακτηριστικά για το χρέος, μαζί με την επιτυχημένη ολοκλήρωση του προγράμματος από την Ελλάδα και την επίτευξη των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα, θα φέρει το ελληνικό χρέος σε βιώσιμο μονοπάτι τόσο σε μεσοπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα και θα επιτρέψει τη σταδιακή επιστροφή στις αγορές.

Την ίδια στιγμή το Eurogroup συμφωνεί σε έναν προληπτικό μηχανισμό για το χρέος που θα τεθεί σε εφαρμογή μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος και θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του χρέους σε μακροχρόνιο ορίζοντα ακόμη και στην περίπτωση που υπάρξει το χειρότερο σενάριο.

Το Eurogroup θα εξετάσει την ενεργοποίηση του μηχανισμού εάν χρειαστούν επιπλέον μέτρα για το χρέος ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι για τις χρηματοδοτικές ανάγκες. Αυτός θα είναι υπό την αίρεση του Eurogroup, το οποίο και θα επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα συμμορφώνεται με τις δεσμεύσεις του SGP.

Αυτός ο μηχανισμός θα περιλαμβάνει μέτρα για περαιτέρω αναδιάρθρωση των δανείων του EFSF αλλά και την αναβολή πληρωμών επιτοκίων. Επίσης το Eurogroup δεσμεύεται για μακροχρόνια τεχνική βοήθεια με στόχο την αύξηση της ελληνικής ανάπτυξης.

Το Eurogroup αναγνωρίζει ότι μετά από το ιδιαίτερα εκτεταμένο χρονικό διάστημα για την εξέταση της βιωσιμότητας του χρέους δεν μπορούν να γίνουν περαιτέρω προβλέψεις, μόνο υποθέσεις, με δεδομένη και την υψηλή αβεβαιότητα για τις μακροοικονομικές εξελίξεις.

Με την προοπτική της επερχόμενης επιτυχούς ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης και της συμφωνίας για την ανακούφιση χρέους, το Eurogroup καλωσορίζει την πρόθεση του ΔΝΤ να προτείνει στο διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου να εγκρίνει την επίτευξη χρηματοδοτικής συμφωνίας πριν από το τέλος του 2016, δεδομένο που θα βοηθήσει στην εφαρμογή των συμφωνηθέντων δημοσιονομικών και δομικών μεταρρυθμίσεων.

Αναγνωρίζεται πως σε συνάφεια με τους κανόνες του ΔΝΤ η έγκριση αυτής της συμφωνίας θα βασιστεί σε μίανέα Ανάλυση Βιωσιμότητας του χρέους και της αξιολόγησης των πιθανών μέτρων ανακούφισης του χρέους που καταγράφηκαν παραπάνω.

Η πιθανή ελάφρυνση του χρέους θα εφαρμοστεί μετά το τέλος του προγράμματος στα μέσα του 2018 και ο τρόπος θα αποφασιστεί από το Eurogroup και με βάσει την αναθεωρημένη Ανάλυση Βιωσιμότητας του Χρέους και σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, υπό την αίρεση της πλήρους εφαρμογής του προγράμματος.

Το Eurogroup παραμένει έτοιμο, όπως συμβαίνει σταθερά, να στηρίξει την ολοκλήρωση μελλοντικών αξιολογήσεων βάσει του πακέτου μέτρων που συμφωνήθηκαν σήμερα, συμπεριλαμβανομένου του προληπτικού μηχανισμού.

Το Eurogroup επαναλαμβάνει ότι η εφαρμογή του προγράμματος, καθώς και των στόχων, θα εξετάζονται σε σταθερά χρονικά διαστήματα με βάση τα στοιχεία που θα παρέχουν οι θεσμοί.