"Τραπεζικό ναυάγιο" για την Ιταλία: Στο χείλος της κατάρρευσης η οικονομία

Την Τρίτη, οι μετοχές των Ιταλικών τραπεζών κατέγραψαν νέες μεγάλες απώλειες, οδηγώντας τον γενικό δείκτη στο Μιλάνο στο -1.44% και σε χαμηλά επίπεδα τριετίας. Ειδικότερα ο δείκτης του τραπεζικού τομέα στο Μιλάνο έχει καταγράψει απώλειες 30% από την 24η Ιουνίου, όταν οι Βρετανοί ψήφισαν υπέρ της εξόδου της χώρας τους από την Ε.Ε. Συνολικά για την τρέχουσα χρονιά οι απώλειες των τραπεζικών μετοχών έχουν φτάσει στο 57%.

Τραπεζικό ναυάγιο

Εντονες είναι οι ανησυχίες για την τρίτη σε μέγεθος τράπεζα της χώρας την Banca Monte dei Paschi di Siena, η οποία έχει τα περισσότερα «κόκκινα» δάνεια από κάθε άλλη ιταλική τράπεζα. Σε ό,τι αφορά στα μικρά καταναλωτικά δάνεια τα μη εξυπηρετούμενα φτάνουν στο ποσό των 5 δισεκατομμυρίων ευρώ. 

Μάλιστα η ΕΚΤ της έχει δώσει εντολές στην τράπεζα να μειώσει αυτά τα δάνεια στο χαρτοφυλάκιό της κατά 40% μέσα στα επόμενα τρία χρόνια. Το συγκεκριμένο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, κατέγραψε την Τρίτη απώλειες στο χρηματιστήριο κατά 20%, με την τιμή της μετοχής της να έχει υποστεί συνολικά απώλειες 80% μέσα στην χρονιά.
Αυτή η τράπεζα περιλαμβάνεται στην λίστα των ιδρυμάτων που η κυβέρνηση Ρέντσι, σε συνεργασία με τις Βρυξέλλες, θέλει να ανακεφαλαιοποιήσει, χρησιμοποιώντας κρατικό χρήμα, παρά το γεγονός ότι το Βερολίνο ασκεί συνεχώς πιέσεις για να εφαρμοστούν οι νόμοι που προβλέπουν ότι σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να εφαρμόζεται το μέτρο της διάσωσης με bail-in.

«Η Ιταλία κάθεται πάνω σε ένα βαρέλι με μπαρούτι»

Συνολικά το τραπεζικό σύστημα της Ιταλίας έχει φορτωμένα στην πλάτη του «κόκκινα» δάνεια ύψους 360 δισεκατομμυρίων ευρώ, που ισοδυναμούν με το 23% του ΑΕΠ της χώρας.

Αξιωματούχος των Βρυξελλών είχε δηλώσει τη Δευτέρα στο Reuters ότι στην συνάντηση που έγινε εκείνη την ημέρα στο Euroworking Group, οι αξιωματούχοι των υπουργείων Οικονομικών της Ευρωζώνης εξέφρασαν τις ανησυχίες τους για την κατάσταση στην Ιταλία. 

«Η Ιταλία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σοβαρή κρίση που χειροτερεύει διαρκώς και πυροδοτεί τραπεζική κρίση» δήλωσε στο διεθνές πρακτορείο o Φρατσέσκο Γκαλιέτι, επικεφαλής της συμβουλευτικής Policy Sonar και πρώην αξιωματούχος του ιταλικού υπουργείου Οικονομικών.

«Η Ιταλία είναι ουσιαστικά ένα σεισμογενές ρήγμα στην Ευρώπη» σχολίασε πρώην αξιωματούχος του ΔΝΤ που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του και εξήγησε: «Τόσο το δημόσιο χρέος όσο και οι τραπεζικός κλάδος κάθονται πάνω σε ένα βαρέλι με μπαρούτι. Είναι μια κατάσταση η οποία συντηρείται επειδή κανένας δεν αναγνωρίζει τις συσσωρευμένες απώλειες του συστήματος. Το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι κάποιος πρέπει να αναλάβει αυτές τις απώλειες».

Οι φόβοι του Ματέο Ρέντσι

Ο ιταλός πρωθυπουργός φοβάται ότι αν επιλεγεί η λύση του Bail-in, όπως απαιτεί το Βερολίνο, χιλιάδες μικροομολογιούχοι και καταθέτες θα καταστραφούν και μάλιστα σε μια πολύ ευαίσθητη πολιτικά στιγμή, καθώς τον Οκτώβρη στη χώρα θα διενεργηθεί δημοψήφισμα για μια σειρά από πολύ σημαντικές αλλαγές στο σύνταγμα.

Προς το παρόν ο Ματέο Ρέντσι βρίσκει συμπαραστάτες στην άλλη ακτή του Ατλαντικού. Ο Joe Trevisani επικεφαλής της διεύθυνσης στρατηγικού σχεδιασμού της  Worldwide Markets στο Νιου Τζέρσεϊ θεωρεί ότι η Ιταλία πρέπει να λύσει το πρόβλημα με τους όρους που αυτή θεωρεί σωστούς: «Το Ιταλικό τραπεζικό σύστημα είναι ετοιμόρροπο.Ακούγονται φωνές από τη Ρώμη που λένε ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί με Ιταλικούς όρους και όχι με όρους Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ετσι είναι οι σοβαρές δουλειές». 

Η αντιπολίτευση κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ότι η χώρα θα οδηγηθεί σε μια νέα κρίση χρέους ανάλογη με αυτή του 2011 που είχε ως αποτέλεσμα την πτώση του τότε πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι. «Πολιτική αστάθεια θα σημάνει οικονομική αστάθεια» δηλώνει οGuntram Wolff, του think tank «Bruegel».

Αυτή τη στιγμή το ιταλικό χρέος βρίσκεται στο 133% του ΑΕΠ και είναι το δεύτερο υψηλότερο της ευρωζώνης, μετά από αυτό της Ελλάδας.

Η πρόθεση της Ιταλίας να ρίξει δημόσιο χρήμα στη διάσωση των τραπεζών προκαλεί αναταράξεις και στην αγορά ομολόγων αυξάνοντας το κόστος δανεισμού. Τα επιτόκια στα 10ετή κρατικά ομόλογα κατέγραψαν την Τρίτη άνοδο κατά 3 μονάδες βάσης φθάνοντας στο 1,19%. Την ίδια στιγμή τα γερμανικά ομόλογα παρουσίαζαν πτώση κατά 5 μονάδες βάσης φτάνοντας στο πρωτοφανές αρνητικό επιτόκιο του -0,18%.