Πως τα παραπανίσια κιλά γερνούν τον εγκέφαλο

Η παχυσαρκία εκτός από την φυσική κατάσταση, την υγεία, την εξωτερική εμφάνιση αλλά και την ψυχολογία επηρεάζει και το μυαλό των υπέρβαρων λένε τώρα οι επιστήμονες

Ο εγκέφαλος, καθώς γερνάει, φυσιολογικά χάνει λευκή ουσία, το σημείο, δηλαδή, που μεταφέρει τα μηνύματα. Ομως η ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ διαπίστωσε ότι αυτή η φυσιολογική απώλεια επιταχύνεται από το υπερβολικό βάρος. Ετσι ένας πενηντάρης υπέρβαρος διαθέτει τον εγκέφαλο ενός ανθρώπου 60 ετών. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι αυτή η διαπίστωση υποδεικνύει την ανάγκη που υπάρχει να μάθουμε περισσότερα σχετικά με τον τρόπο που το σωματικό βάρος επηρεάζει τον εγκέφαλο.

Η επιστημονική ομάδα από το Κέντρο Γήρανσης και Νευροεπιστημών του Κέμπριτζ μελέτησε τους εγκεφάλους 473 ανθρώπων ηλικίας από είκοσι έως 87 ετών, αφού προηγουμένως κατέταξε τους εθελοντές σε δύο κατηγορίες: λεπτούς και υπέρβαρους. Τα συμπεράσματα της μελέτης τους δημοσιεύονται στην επιθεώρηση Neurobiology of Aging. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν σημαντικές διαφορές στον όγκο της λευκής ουσίας στον εγκέφαλο των υπέρβαρων ανθρώπων συγκριτικά με τα άτομα φυσιολογικού βάρους. Ειδικότερα, τα άτομα που είχαν καταταχθεί στην ομάδα των υπέρβαρων είχαν σημαντικά λιγότερη λευκή ουσία συγκριτικά με τους αδύνατους συνομηλίκους τους.

Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι η διαφορά είναι ορατή μόνο μετά τη μέση ηλικία, υποδεικνύοντας ότι ο εγκέφαλός μας μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευάλωτος κατά την περίοδο της γήρανσης. Πάντως δεν καταγράφηκε καμία διαφορά στην επιτυχία των δύο ομάδων στα τεστ γνώσης και αντίληψης. Γι’ αυτό οι επιστήμονες πιστεύουν ότι θα πρέπει να συνεχίσουν να παρακολουθούν την εξέλιξη της υγείας αυτών των ανθρώπων προκειμένου να διαπιστώσουν ποιοι θα εμφανίσουν γεροντική άνοια ή άλλες νευροεκφυλιστικές νόσους.

Η δρ Λίζα Ρόναν του Τμήματος Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, που συντόνισε τη μελέτη, επισημαίνει ότι επί του παρόντος δεν είναι γνωστό αν η παχυσαρκία επηρεάζει τον εγκέφαλο ή αν συμβαίνει το αντίθετο. «Η παχυσαρκία είναι μια εξαιρετικά πολύπλοκη κατάσταση και γνωρίζουμε πολλά πράγματα για τις συνέπειες που έχει για το σώμα. Τι, όμως, προκαλεί στον εγκέφαλο και ποια είναι η αλληλεπίδραση των δύο; Μόλις τώρα αρχίζουμε να αποκωδικοποιούμε αυτούς τους μηχανισμούς και να κατανοούμε τι συμβαίνει», εξηγεί η Βρετανίδα επιστήμων.

Ο καθηγητής Σαντάλ Φαρούκι, του Ερευνητικού Ινστιτούτου Μεταβολικών Επιστημών Wellcome Trust του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα, επισημαίνει ότι η εργασία που έγινε υποδεικνύει ότι ο εγκέφαλος είναι ιδιαίτερα ευάλωτος κατά τη μέση ηλικία. «Είναι πολύ σημαντικό να διαπιστωθεί κατά πόσο αυτές οι αλλαγές είναι αναστρέψιμες με την απώλεια του βάρους. Πρέπει να αποτελέσει η εργασία αυτή ένα σημείο εκκίνησης για τη διερεύνηση των συνεπειών του βάρους, της δίαιτας και της σωματικής άσκησης στον εγκέφαλο και στη μνήμη».