Εξαιρετικό άρθρο του Γιώργου Μπαμπινιώτη: Γιατί αποκρύβουμε τα ονόματα σε ειδήσεις όπως: Ο 25χρονος κατάκλεψε....

«Συνελήφθησαν ένας 32χρονος και ένας 25χρονος για τη ληστεία στο σούπερ-μάρκετ…». Ο «φερόμενος» ως δράστης μπορεί πράγματι να αποδειχθεί τελικά ότι δεν διέπραξε το αδίκημα για το οποίο κατηγορείται και γι’ αυτό είναι λογικό να προστατευθεί.

Του Γεώργιου Μπαμπινιώτη στο protagon.gr

Ωστόσο, όταν ο δράστης εγκλήματος έχει ομολογήσει την πράξη του, τότε πώς και γιατί πρέπει να προστατεύεται με μόνη την αναφορά τής ηλικίας του; Ιδίως αν πρόκειται για αδικήματα που προξενούν μεγάλη κοινωνική βλάβη με ευρύτερες επιπτώσεις (π.χ. για έμπορο ναρκωτικών που ομολόγησε τη δράση του ή για σπείρα κακοποιών που παραδέχθηκαν απεχθείς  εγκληματικές πράξεις τους).

Τι πληροφορία είναι «ο 36χρονος που ομολόγησε τη μεταφορά 10 κιλών ηρωίνης» ή «Ο 25χρονος και ο 20χρονος που έδειραν ανελέητα και λήστεψαν την άτυχη 65χρονη γυναίκα στο σπίτι της»; Τι ευαισθησία είναι αυτή ως προς τους δράστες και τι αναισθησία απέναντι στην αθώα γυναίκα που δεν αξιώνεται καν να την συμπονέσουμε νοερά με το όνομά της.
Ομοίως, αν πρόκειται για ένα θύμα που το δολοφόνησαν ή το χτύπησαν ή τού έκλεψαν τα χρήματα ή… ή…, δεν πρέπει να γίνει γνωστό από σεβασμό στη μνήμη ή στην προσωπικότητά του το καθοριστικό στοιχείο του ως προσώπου το οποίο είναι πρώτα απ’ όλα το όνομά του; Τι θα πει «Έχασε τη ζωή του 30χρονος επιστήμονας από το εξωτερικό σε δυστύχημα που…» ή  «Η 25χρονη που χάθηκε πρόσφατα…»; Ἠ «Θύμα τού δυστυχήματος υπήρξε 60χρονος ο οποίος διέσχιζε…»;

Είναι ντροπή να πεις το όνομα τού θύματος ή τού παθόντος / τής παθούσης, ώστε γνωστοί και φίλοι να το πληροφορηθούν και να πράξουν ό,τι επιβάλλουν οι κανόνες  φιλίας, ευγένειας, συμμετοχής και στήριξης των οικείων;

Προστατεύεται το θύμα (από ποιον και από τι;) όταν εμφανίζεται άγνωστο, ανώνυμο και  απρόσωπο; Πρόκειται για προστασία ή άπρεπη μείωση και οιονεί εξευτελισμό σαν να είναι κανείς ανύπαρκτος, «οὔτις», ο κανένας!

Τι είδους πολιτική ορθότητα είναι αυτή η προστασία που καταλήγει σε προσβλητική «ηλικιολαγνεία», η οποία επιβάλλεται προφανώς από κάποια νομοθετική πρόβλεψη που όμως δεν μπορεί να σκοπεί σε τέτοιου είδους ανόητη και προσβλητική για πρόσωπα ανωνυμία.

Τέλος, αυτή η συσσώρευση ηλικιακών πληροφοριών («Ο 38χρονος υποστήριξε ότι η 33χρονη γυναίκα που συνοδευόταν από τον 46χρονο…) καταντάει ένας φαιδρός πληροφοριακός μυστικισμός που επενδύεται από ηλικιακό ένδυμα και συνιστά προσβλητική και  αντιαισθητική  «γλωσσική όχληση» των ακροατών, θεατών ή αναγνωστών τής είδησης.

*Ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης είναι καθηγητής της Γλωσσολογίας, πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών