Τα πέντε δικαιώματα των γυναικών που περιμένουν παιδί

Τα πέντε δικαιώματα που δικαιούται –τουλάχιστον προς το παρόν- μια μέλλουσα μητέρα, έχουν ως εξής:

• Το επίδομα κύησης και λοχείας το οποίο εξακολουθεί και παρέχεται από το ΙΚΑ. Το μεγαλύτερο ασφαλιστικό ταμείο της χώρας, επιδοτεί τις άμεσα ασφαλισμένες για 56 ημέρες πριν το τοκετό και 63 ημέρες μετά τον τοκετό. Απαραίτητη προϋπόθεση για να τύχουν αυτών των επιδομάτων, οι μητέρες πρέπει να έχουν συμπληρώσει 200 ημέρες εργασίας στην ασφάλιση τα δύο προηγούμενα χρόνια από την πιθανή ή την πραγματική ημέρα τοκετού και να μην εργάζονται κατά τον χρόνο της επιδότησης. Οι προϋποθέσεις πρέπει να αποδεικνύονται με τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
  1. Ασφαλιστικά βιβλιάρια των δύο τελευταίων ετών ή βεβαίωση εργοδότη επικυρωμένη από το Υποκ/μαΙΚΑ-ΕΤΑΜ το οποίο ελέγχει τον εργοδότη.
  2. Βιβλιάριο υγείας (ατομικό, οικογενειακό)
  3. Βεβαίωση του γυναικολόγου του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (πλέον ΕΟΠΥΥ) για την πιθανή ημέρα τοκετού
  4. Δήλωση από τον εργοδότη ότι σταμάτησε να εργάζεται – Δήλωση δική της για την ημέρα διακοπής (χορηγείται έντυπο από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ)
  5. Ληξιαρχική πράξη γέννησης του παιδιού (μετά τον τοκετό για το επίδομα λοχείας)

Το ύψος του επιδόματος κύησης και λοχείας, εξαρτάται τόσο από τις αποδοχές της εργαζόμενης όσο και από την προϋπηρεσία της.

• Χρηματικό βοήθημα τοκετού

Από τον Ιανουάριο του 2012, την καταβολή του συγκεκριμένου βοηθήματος, έχει αναλάβει ο ΕΟΠΥΥ. Ανέρχεται στα 900 ευρώ και καταβάλλεται εφάπαξ. Αυξάνεται στα 1200 ευρώ για δίδυμη κύηση και στα 1600 ευρώ για τρίδυμη.

• Συμπληρωματικές παροχές μητρότητας

Η μητέρα, δικαιούται να εισπράξει το σύνολο των μισθών της για όσο διάστημα απουσιάζει από την εργασία της με άδεια κύησης και λοχείας. Αν το ΙΚΑ δεν καταβάλει το σύνολο των απολαβών με τη μορφή του επιδόματος κύησης και λοχείας, ο ΟΑΕΔ, καλείται να καταβάλλει τη διαφορά. Όπως αναφέρει ο ΟΑΕΔ «οι συμπληρωματικές παροχές μητρότητας, καταβάλλονται σε ασφαλισμένες του ΙΚΑ με με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου. Η καταβολή του γίνεται σε γυναίκες που εργάζονται κατά την έναρξη της αδείας κυοφορίας, μετά τον τοκετό και εφόσον εισπράξουν το επίδομα από το Ι.Κ.Α. για την αποχή από την εργασία λόγω κυοφορίας και λοχείας. Οι παροχές μητρότητας είναι ίσες με τη διαφορά που προκύπτει αν από τις αποδοχές που καταβάλλει ο εργοδότης αφαιρεθεί το επίδομα που κατέβαλε το Ι.Κ.Α. για το ίδιο χρονικό διάστημα.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η προθεσμία για την υποβολή σχετικής αίτησης είναι τρεις μήνες από την ημερομηνία πληρωμής από το Ι.Κ.Α.

Απαραίτητη είναι η προσκόμιση των ακόλουθων δικαιολογητικών:

1. Ασφαλιστικό βιβλιάριο του Ι.Κ.Α.
2. Βεβαίωση του εργοδότη.
3. Βεβαίωση του Ι.Κ.Α. για την διάρκεια της επιδότησης, το ύψος του ημερησίου επιδόματος και του συνολικού καταβληθέντος ποσού των επιδομάτων κυοφορίας και λοχείας.

• Ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας

Από το 2008, έχει εγκριθεί η καταβολή ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας χρονικής διάρκειας έξι (6) μηνών. Την ειδική αυτή άδεια δικαιούνται οι μητέρες οι οποίες είναι ασφαλισμένες στο ΙΚΑ – ETΑΜ και απασχολούνται σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις με σχέση εξαρτημένης εργασίας, ορισμένου ή αορίστου χρόνου, με πλήρη ή μερική απασχόληση. Η άδεια αυτή χορηγείται μετά τη λήξη της άδειας κυοφορίας λοχείας ή της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο άδειας (δείτε στη συνέχεια), όπως προβλέπεται από το άρθρο 9 της ΕΓΣΣΕ των ετών 2004 – 2005.
Οι βασικές προϋποθέσεις για να χορηγηθεί η άδεια είναι:
Η ασφαλισμένη να βρίσκεται σε ενεργό εργασιακή σχέση εξηρτημένης εργασίας  κατά τη έναρξη της άδειας μητρότητας.

Να έχει λάβει επίδομα μητρότητας από το ΙΚΑ – ΕΤΑΜ

Η ενδιαφερόμενη πρέπει να υποβάλλει, η ίδια ή δι’ αντιπροσώπου, στην αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ, αίτηση εντός 60 ημερών από τη λήξη της άδειας μητρότητας (τοκετού και λοχείας), της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο άδειας ή και της ετήσιας κανονικής άδειας.

Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται είναι:

• Βεβαίωση εργοδότη από την οποία θα προκύπτει η ενεργή εργασιακή σχέση κατά τη έναρξη της άδειας μητρότητας, το είδος, η μορφή, η διάρκεια της εργασιακής σχέσης, οι μηνιαίες αποδοχές, ο μέσος όρος των ορών μερικής απασχόλησης, η ημερομηνία πρόσληψης και για συμβάσεις ορισμένου χρόνου η ημερομηνία λήξης τους καθώς και η λήψη της ετήσιας κανονικής άδειας, που ενδεχομένως χορηγήθηκε μετά την άδεια λοχείας ή της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο άδειας.
• Αντίγραφο απόφασης επιδόματος μητρότητας (κυοφορίας – λοχείας) από το ΙΚΑ – ΕΤΑΜ.
• Υπεύθυνη δήλωση της δικαιούχου από την οποία αναλαμβάνει την υποχρέωση να γνωστοποιήσει εντός 8 ημερών στην Υπηρεσία του ΟΑΕΔ οποιαδήποτε μεταβολή της εργασιακής της σχέσης καθώς τον αριθμό μητρώου ΙΚΑ  και τον ΑΦΜ.
• Αριθμός λογαριασμού (ΙΒΑΝ) Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας της δικαιούχου.

Γι’ αυτούς τους έξι μήνες, η μητέρα θα αμείβεται με τον κατώτατο μισθό, όπως κάθε φορά καθορίζεται με βάση την ΕΓΣΣΕ, καθώς και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας, με βάση το προαναφερόμενο ποσό. Ο χρόνος της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στον κλάδο σύνταξης του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, οι δε προβλεπόμενες εισφορές υπολογίζονται επί του κατά περίπτωση αναφερόμενου ποσού, από το οποίο ο ΟΑΕΔ παρακρατεί την προβλεπόμενη εισφορά ασφαλισμένης και την αποδίδει στο ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, μαζί με την προβλεπόμενη εργοδοτική εισφορά που βαρύνει τον Οργανισμό.

• Μειωμένο ωράριο εργασίας

Ο εργοδότης, είναι υποχρεωμένος, μετά και τη λήξη της ειδικής άδειας μητρότητας, να χορηγήσει στη νέα μητέρα μειωμένο ωράριο. Η υποχρέωση του εργοδότη, συνίσταται στο να αποδεχτεί μείωση του ωραρίου κατά μία ώρα την ημέρα και για χρονικό διάστημα 30 μηνών. Υπάρχουν δύο εναλλακτικές λύσεις, τις οποίες όμως ο εργοδότης δεν είναι υποχρεωμένος να αποδεχτεί. Οι δύο λύσεις είναι:

• Μείωση του ωραρίου κατά δύο ώρες για χρονικό διάστημα 12 μηνών και κατά μία ώρα για χρονικό διάστημα έξι μηνών
• Δυνατότητα απουσίας της εργαζόμενης για 3,5 μήνες συνολικά.

Πηγή: imoney.gr