Πώς το ασήμι κι ο χρυσός οδήγησαν τον Μ. Αλέξανδρο να κατακτήσει τον κόσμο - Τι υποστηρίζει σπουδαίος αρχαιολόγος

Κι αν ο «μαύρος χρυσός» διαμορφώνει σήμερα τα σύγχρονα σύνορα, καθορίζει πολιτικές, «γεννά» πολέμους, παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του πεπρωμένου των εθνών, στην ανάπτυξη των στρατιωτικών στρατηγικών και των στρατηγικών του παγκόσμιου εμπορίου, στο παρελθόν ήταν τα πολύτιμα μέταλλα (ο πραγματικός χρυσός και το ασήμι), που υπήρξαν το μέσο και η αιτία, το όχημα και το «όπλο» για την μετατροπή του μικρού κι ανίσχυρου βασίλειου των Μακεδόνων στη Βόρεια Ελλάδα, σε μια σημαντική ηγεμονία και την πρώτη μεγάλη Αυτοκρατορία της Ευρώπης.

«Κατά την εποχή του Φιλίππου, τα πολύτιμα και βασικά μέταλλα είχαν πολύ μεγαλύτερη αξία από σήμερα, σε σχέση με το ημερομίσθιο, και αποτέλεσαν σημαντική πηγή πλούτου σε σύγκριση με άλλες δραστηριότητες, όπως η γεωργία και το εμπόριο. Για παράδειγμα, ένας πεπειραμένος στρατιώτης στην αρχαία Μακεδονία πληρωνόταν με μια δραχμή την ημέρα, δηλαδή με περίπου 3,48 γραμμάρια αργύρου. Συγκριτικά, το 2017 η αμοιβή ενός πεπειραμένου στρατιώτη στον αμερικανικό στρατό απαιτούσε 326 γραμμάρια αργύρου σε τρέχουσες τιμές, περίπου 90 φορές περισσότερο» σημείωνε μεταξύ άλλων ο Αυστραλός καθηγητής γεωλογίας - με ειδίκευση στην οικονομία της γεωλογίας, James Ross, σε διάλεξη του στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, με τίτλο «Τα πολύτιμα μέταλλα και η άνοδος των δυο μέγιστων Μακεδόνων: Φιλίππου Β' και Αλεξάνδρου Γ'». Επρόκειτο για την εναρκτήρια ομιλία σειράς διαλέξεων που διοργανώνει το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο των Φίλων του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, με στόχο τη γνωριμία του κοινού της Θεσσαλονίκης με σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας, νέες ανασκαφικές και διεπιστημονικές έρευνες και τα πορίσματά τους.

Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, σύμφωνα με τον καθηγητή Ross, «τα περισσότερα κοιτάσματα βρίσκονταν έξω από το μικρό βασίλειο των 20.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων που ο Φίλιππος παρέλαβε ως βασιλιάς το 359 π.Χ. Την εποχή εκείνη υπήρχε εκτεταμένη εκμετάλλευση των κοιτασμάτων χρυσού, αργύρου και χαλκού στους γειτονικούς λαούς της Ιλλυρίας, της Παιονίας, της Θράκης, του Κοινού των Χαλκιδέων και άλλων ελληνικών αποικιών. Μέχρι το 348 π.Χ., ο Φίλιππος κατέκτησε τουλάχιστον οκτώ κοιτασματολογικές επαρχίες Βόρεια Ελλάδα και στα Βαλκάνια με πολλά μεταλλεία χρυσού, αργύρου, χαλκού και σιδήρου, καθώς και σημαντικές κοιλάδες πλούσιες σε προσχωματικό χρυσό, αυξάνοντας την έκταση του Βασιλείου του περισσότερο από τέσσερις φορές. Έτσι, επέβαλε την κυκλοφορία δύο νομισμάτων, των χρυσών και των αργυρών, και από τότε η Μακεδονία μετατράπηκε στο ισχυρότερο και πλουσιότερο κράτος στη νοτιοανατολική Ευρώπη της εποχής εκείνης».

Τα τελευταία χρόνια, το μακροχρόνιο ενδιαφέρον του James Ross για την αρχαιολογία έχει επικεντρωθεί σ΄ενα διεθνές ερευνητικό έργο με τίτλο «Crucibles of History» («Χωνευτήρια» - «σκεύη» στα οποία «μαγειρεύεται» η Ιστορία), το οποίο εξετάζει -με τη συμμετοχή επιστημόνων και ερευνητών απο την Ελλάδα, την Τουρκία, το Ιράν και την Αυστραλία- την επίδραση των μετάλλων στην εξέλιξη -διαμόρφωση της ιστορίας.