Το Βατερλό για τις τράπεζες: Οι short sellers, το «non event» της λήξης του μνημονίου και το σκάνδαλο της Folli Follie

Γράφει ο Νίκος Χρυσικόπουλος στο capital.gr:

Τίποτε δεν θυμίζει την ευφορία του περασμένου Φεβρουαρίου στο Χρηματιστήριο Αθηνών, όταν ο Γενικός Δείκτης βρέθηκε μια ανάσα από τις 900 μονάδες (895 μον.στις αρχές του μήνα), οι μετοχές υποδέχονταν ασμένως νέες τοποθετήσεις και "φρέσκα” κεφάλαια και οι οίκοι αξιολόγησης προχωρούσαν σε διαδοχικές αναβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας. Το ράλι που είχε ξεκινήσει το Δεκέμβριο του 2017 δυνάμωνε καθημερινά και έμελλε να κρατήσει για αρκετές εβδομάδες ακόμη, προσφέροντας σημαντικές υπεραξίες στους διορατικούς παίκτες.

Αυτό ήταν και το τελευταίο θετικό διάστημα για τους long επενδυτές του Χρηματιστηρίου. Έκτοτε το παράθυρο έκλεισε, παραδίδοντας την αγορά στις διαθέσεις των short sellers και σε ένα κλίμα εσωστρέφειας.

Με αιτία την πολυδιαφημιζόμενη "έξοδο” της χώρας από τα μνημόνια που χαρακτηρίστηκε ως "non-event" και ως τέτοιο ουδόλως έπεισε αγορές και ξένα χαρτοφυλάκια ότι διαθέτει υπόσταση, σταδιακά η εικόνα στην αγορά άλλαξε και τα σενάρια για την επόμενη ημέρα άρχισαν να ξαναγράφονται.

Η Ελλάδα σε αντίθεση με όλες τις χώρες που πέρασαν από την κρησάρα των μνημονίων είναι η μόνη που παραμένει εκτός αγορών και ο ορίζοντας επιστροφής της παραμένει άγνωστος.

Ετήσια απόδοση του Γενικού Δείκτη

Με τις τέσσερις συστημικές τράπεζες να αντιμετωπίζουν εξαιρετικά δύσκολους στόχους σε επίπεδο μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων τους και συγχρόνως να επιχειρούν συγχρόνως να θωρακίσουν τους ισολογισμούς τους, η σεναριολογία περί νέων κεφαλαιακών αναγκών βρήκε πρόσφορο έδαφος.

Αυτό αποτυπώθηκε στο ταμπλό ιδιαίτερα μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων εξαμήνου που φανέρωσαν τις δυσκολίες επίτευξης των στόχων και την αδυναμία να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το πρόβλημα.

Μπορεί εξωγενείς παράγοντες, όπως οι ανησυχίες που αφορούν την Ιταλία και την Τουρκία να άσκησαν πρόσθετη πίεση στις ελληνικές συστημικές τράπεζες το τελευταίο διάστημα, όμως ξεκάθαρα το πρόβλημα είναι εσωτερικό.

Η αγορά αναλώνεται σε ερωτήματα "ποιος θα βάλει λεφτά εάν χρειαστούν οι τράπεζες" και οι short sellers κινούνται ανεξέλεγκτοι σε μια ευάλωτη αγορά που έχει πληγεί βάναυσα από το σκάνδαλο της Folli Follie, αφήνοντας περιθώρια για κάθε είδους ερμηνείες, παρότι υπάρχει "κεφαλαιακό μαξιλάρι για το τραπεζικό σύστημα.

Ταυτόχρονα, όμως, στο roadshow του Λονδίνου έγινε ξεκάθαρο πως οι ξένοι επενδυτές δεν πείθονται για την επίτευξη των στόχων, ενώ τα funds παραμένουν εγκλωβισμένα στην ελληνική αγορά ακούγοντας διαρκώς υποσχέσεις τύπου "τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να επενδύσετε στην Ελλάδα”.

Στην πραγματικότητα τα μόνα δραστήρια funds αυτή τη στιγμή στο Χ.Α. είναι αυτά που σορτάρουν τις τραπεζικές μετοχές, όπως πράττουν σταθερά τον τελευταίο χρόνο παρά τις αυξομειώσεις θέσεων.

Το χθεσινό sell off αποτελεί πρελούδιο του τι μπορεί να ακολουθήσει, εάν δεν ληφθούν αντίμετρα στην υποτιμητική κερδοσκοπία που λαμβάνει χώρα συντονισμένα στην αγορά τους τελευταίους μήνες. Χαρακτηριστικό της χθεσινής πτώσης ήταν και ο πολύ μεγάλος τζίρος των συναλλαγών στις τράπεζες, που ξεπέρασε το 60% του συνολικού τζίρου της συνεδρίασης.

Η πτώση στις τράπεζες οδήγησε τον Γενικό Δείκτη σε επίπεδα Απριλίου 2017 και τον τραπεζικό δείκτη σε χαμηλά 33 μηνών και πιο κοντά στα ιστορικά χαμηλά του Φεβρουαρίου του 2016. Στο επίκεντρο του sell off βρέθηκε η μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς που κατέγραψε νέα ιστορικά χαμηλά κλείνοντας στο 1,30 ευρώ, ενώ ενδοσυνεδριακά "είδε" τα 1,14 ευρώ.

Το (ολιγόλεπτο) κλείδωμα της Πειραιώς στο limit down, η συνεχής ενεργοποίηση των ΑΜΕΜ (Αυτόματων Μηχανισμών Ελέγχου Μεταβλητότητας) στις περισσότερες μετοχές του FTSE 25 και το σπάσιμο πολλών ακόμη margins στη χθεσινή συνεδρίαση έχουν θορυβήσει τους χρηματιστές που δεν βλέπουν κάποιο καταλύτη ικανό να αντιστρέψει την εικόνα.

Το αντίθετο, θεωρούν ότι οι διοικήσεις των τραπεζών και η κυβέρνηση θα κληθούν να λάβουν δύσκολες αποφάσεις σε μια περίοδο που έχει ενισχυθεί σημαντικά το πολιτικό ρίσκο και οι συνθήκες στις αναδυόμενες αγορές έχουν επιδεινωθεί.

Ο μεγαλύτερος φόβος είναι η μετάδοση του πανικού και στο πέραν των τραπεζών κομμάτι της αγοράς. Το σκάνδαλο της Folli Follie και η υπόθεση των λογιστικών αποτυπώσεων της ΔΕΗ έχουν δώσει λαβές για απαξιωτικά σχόλια περί greek accounting.

Όπως φάνηκε τον περασμένο Μάιο όταν ξέσπασε ο σάλος με τη FFG και το report του QCM, ήταν πολύ εύκολο να στοχοποιηθούν και άλλες εισηγμένες. Στην περίπτωση που προκύψει μια νέα υπόθεση παρατυπιών, η αγορά πολύ δύσκολα θα μπορέσει να ανακάμψει αφού θα ξεσπάσει μια θεσμική κρίση με δεδομένες τις αστοχίες που ήδη καταγράφονται.