Αποκλειστικό: Ο Στράτος Τζώρτζογλου αποκαλυπτικός : Τα δύσκολα παιδικά χρόνια - Ο Κουν - Ο Αγγελόπουλος - Ο έρωτας & ο γάμος με την Σοφία

Αεικίνητος , δημιουργικός , ταλαντούχος , ο γοητευτικός Στράτος Τζώρτζογλου, μας έχει χαρίσει συγκλονιστικές στιγμές με τις ερμηνείες του , στον κινηματογράφο, στο θέατρο και στην τηλεόραση.

Τριάντα και πλέον χρόνια μιας μεγάλης πορείας γεμάτης με λαμπερούς σταθμούς και πολύ σημαντικές συνεργασίες, όπως αυτές με τον Κουν, τον Αγγελόπουλο, τον Ντασέν, τον Βολλανάκη, τον Κακογιάννη, την Ντενέβ, την Εύα Μπέργκμαν και δεκάδες άλλους, ξετυλίγονται σε μία συνέντευξη -εξομολόγηση. Αποκαλυπτικός όσο ποτέ ο Στράτος Τζώρτζογλου, μας "συστήνει" τον Στράτο Τζώρτζογλου, τον ηθοποιό, τον δάσκαλο, τον άνθρωπο, από το "Α" ως το "Ω" και μιλάει για όλα: Θυμάται προσωπικές στιγμές με ιερά τέρατα της τέχνης και  μιλά για τα δύσκολα παιδικά χρόνια,  τις μεγάλες στιγμές της καριέρας του, και τον μεγάλο έρωτα και τον επικείμενο γάμο του με την Σοφία Μαριόλα.

Συνέντευξη στην Ειρήνη Πιτσόλη

*Νιώθω ότι η πραγματική ημέρα των γενεθλίων μου είναι όταν ο Κουν εμφύσησε μέσα μου το «δαίμονα»

* Είμαι παιδί του bullying

* Ο Αγγελόπουλος δέχθηκε μεγάλο πόλεμο

* Ο Ντασέν ήταν ο πρίγκιπας της ευγένειας

*Αποφάσισα να γίνω ηθοποιός όταν είδα το Βουτσά σε ένα θερινό σινεμά

*Η Άννα Συνοδινού μου χάρισε την πιο συγκλονιστική στιγμή της καριέρας μου

*Η συνεργασία μας με την Ντενέβ ήταν 365 μέρες γέννηση.

* Τον Κακογιάννη τον θεωρώ πατέρα

*Στην Αμερική ήρθα αντιμέτωπος με τον πιο μεγάλο φόβο μου

* Όταν ερωτεύεσαι είναι σαν να κατοικεί ένας Θεός μέσα σου

Ας ξεκινήσουμε την κουβέντα μας από τα «φρέσκα» νέα. Πως γεννήθηκε η απόφαση να ανοίξετε μια δική σας σχολή θεάτρου;

Υπάρχουν πάρα πολλές και πολύ αξιόλογες σχολές στην Ελλάδα. Εγώ δεν φέρνω ακριβώς μία ακόμα δραματική σχολή. Αυτό που κάνω εγώ είναι «coaching». 

Μοιάζει η δουλειά με αυτή του δασκάλου αλλά επικεντρώνεται περισσότερο στο «τώρα» . Είναι μια προσπάθεια μέσα από την εμπειρία που απέκτησα δουλεύοντας δίπλα σε μεγάλους δασκάλους να βοηθήσω τους ηθοποιούς να «ξεμπλοκάρουν» κάποιες ενέργειες και να ανακαλύψουν τις βαθύτερες δυνατότητες τους και να εξασκήσουν τα εκφραστικά τους μέσα. Στην Αμερική και κυρίως στο Λος Άντζελες αυτό είναι πολύ διαδεδομένο. Είναι αυτό που κάνει η Ivanna Chubbuck, ή ο  Aaron Speiser, είναι οι δύο σχολές που παρακολούθησα εγώ. 

 Στην ουσία αυτό το «coaching», αυτό το «acting instructor» δουλεύει συγκεκριμένα με τον κάθε ηθοποιό. Και η μέθοδος είναι να μπορεί κανείς να έχει την δυνατότητα ενός emotional IQ . 

Στη διάρκεια της καριέρας μου, παρατήρησα το εξής: Ο σκηνοθέτης είναι πάρα πολύ καλός στο να «στήσει» μια παράσταση. Δεν μπορεί εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων να είναι αυτό που λέμε «δάσκαλος», να εξηγήσει δηλαδή στον ηθοποιό πως θα φτάσει στο σωστό αποτέλεσμα . Αυτό προσπαθώ να κάνω εγώ. Είμαι το ενδιάμεσο: Ανάμεσα στον σκηνοθέτη και τον ηθοποιό. Καταλαβαίνω τι ζητάει ο σκηνοθέτης και μπορώ να βοηθήσω τον ηθοποιό.

Δάσκαλους σκηνοθέτες στην Ελλάδα , θεωρώ πως είχαμε μόνο δύο. Τον Κουν και τον Ανδρέα Βουτσινά. Είχα την ευλογία να δουλέψω και με τους δύο στις τελευταίες τους σκηνοθεσίες. 

Ο κάθε ηθοποιός , αφού τελειώσει μια σχολή, δεν έχει την ευκαιρία να εξασκηθεί. Θα εξασκηθεί ξανά όταν πάρει ένα ρόλο και μόνο για τις συγκεκριμένες απαιτήσεις του ρόλου.

Έτσι δεν έχει τη δυνατότητα να δουλέψει τα εκφραστικά του μέσα. Στη σχολή βοηθάμε αφενός τον ηθοποιό να εξασκήσει πέρα από τον κάθε ρόλο τα εκφραστικά του μέσα αλλά παράλληλα βλέπει πως λειτουργεί αυτό και στους άλλους. Σε άλλα κομμάτια, σε άλλα κείμενα. 

Αυτό είναι αυτό που θα βρουν νέα παιδιά που θέλουν να δώσουν εξετάσεις σε μια δραματική σχολή, ή που έχουν τελειώσει τη σχολή αλλά και καταξιωμένοι συνάδελφοι: Να δουν πως δουλεύει όλο αυτό στον καθένα και παράλληλα να ασχολείται κάποιος προσωπικά μαζί τους. 

Την ίδια στιγμή προετοιμάζω μια ομάδα έξι ηθοποιών να ανεβάσουμε τον «Ήχο του όπλου» . Υπάρχει στη σχολή η Αθηνά Παππά η οποία κάνει κάτι ακόμα πιο σημαντικό μέσα από παιχνίδι , έρευνα , αυτοσχεδιασμό. Εγώ είχα δουλέψει μαζί με την Αθηνά σε αυτό που κάνει και βγήκε μια ολόκληρη παράσταση. Παρακολουθούσα τη δουλειά της ως θεατής και μετά βγήκε ρόλος πολύ δυνατός στο «Πεινάει κανείς;». Κάπως έτσι θα το προετοιμάσει και στη σχολή. Έρχομαι λοιπόν να καλύψω αυτό που σε λίγο θα ανθίσει στην Ελλάδα. Άνθρωποι με εμπειρία σου ανανεώνουν το ρόλο, σου δίνουν καινούργια ερεθίσματα, σε οδηγούν στο να κάνεις σημαντικές ερωτήσεις. Υπάρχει το μάτι που κοιτάει μόνο εσένα και αυτό βοηθά όλους τους ηθοποιούς. 

Ποιο ρόλο έχει το θέατρο σε περιόδους κρίσης σαν τη σημερινή;

Πάντα το θέατρο ήταν ο καθρέπτης της εποχής του και πάντα σε περιόδους κρίσης αυτό άνθιζε γιατί έδινε το κατάλληλο υλικό στους συγγραφείς να γράψουν και στους καλλιτέχνες έδινε την απαραίτητη απελπισία για να εκφράσουν το βαθύτερο κομμάτι του εαυτού τους, το οποίο πονάει και είναι η ψυχή.

Την ψυχή δεν μπορείς να την καθηλώσεις με τα «ναρκωτικά» της δόξας, των χρημάτων της εφήμερης απόλαυσης. Σήμερα οι καλλιτέχνες όλου του κόσμου καλούνται να ενωθούν γιατί πλέον βρισκόμαστε στον πιο σκοτεινό μεσαίωνα της ανθρωπότητας.  Παράλληλα οι θεατές σήμερα στο θέατρο, βρίσκουν την ελπίδα, την ίαση που χρειάζεται η δική τους ψυχή. Γι’ αυτό και βλέπεις ότι εν μέσω κρίσης έχουμε τόσες θεατρικές σκηνές στην Ελλάδα και οι περισσότερες πάνε πολύ καλά. Βλέπεις ότι είμαστε μια μικρή κουκίδα στον πλανήτη, που κάνουμε εξαγωγή καλλιτεχνών. Βλέπε Μαρμαρινός στο θέατρο, βλέπε Λάνθιμος στον κινηματογράφο. 

Τι είναι το Dionysus Fest;

Στις μητριαρχικές κοινωνίες δεν υπήρχε πόλεμος, υπήρχε αφθονία, υγεία. Το Dionysus Fest, είναι η φωνή των γυναικών που σήμερα κάνουν την προσπάθεια τους να ενταχθούν σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία γεμάτη λάθη. Αφού λοιπόν η γυναίκα πέρασε το σκοτεινό δαίδαλο μέσα σε σκοτεινούς αιώνες ανδροκρατούμενης κοινωνίας, αυτή τη στιγμή το 2020 γίνεται μια προσπάθεια παγκόσμιας αναγνώρισης για τις γυναίκες. Και ειδικά τις μειονότητες των γυναικών. Αυτές είναι οι ακόλουθοι του Διόνυσου. Τις παίρνει από τη Λυδία και τη Φρυγία. Είναι συμβολικές περιοχές. Είναι εκεί που οι γυναίκες φοράνε ακόμα μπούρκα. Οι άντρες είναι ο Πενθέας. Η τετράγωνη λογική: «1+1 κάνουν δύο», «η αρία φυλή υπάρχει», «οι πιο ισχυροί θα επιβιώσουν».

Με τον Μιχαήλ Μαρμαρινό κάναμε μια μεγάλη συζήτηση για το τι σημαίνει «Βάκχες» τι σημαίνει «Αντί – Βάκχες». Στην αρχαία Ελλάδα το θέατρο ήταν ψυχαγωγία, (αγωγή της ψυχής). Γιατί μέσα στο κοίλο του θεάτρου έβγαιναν όλες οι ενέργειες μέσα από τη δυναμική του αρχαίου λόγου . Ήταν θεραπευτική η λειτουργία του θεάτρου. 

Η τέχνη όταν ασκείται με αυτό τον τρόπο προλαμβάνει τις ασθένειες. Αν μπεις στο πνευματικό επίπεδο της παράστασης και ξεμπλοκάρεις τα ενεργειακά σου ζητήματα η διάνοια άρα και το σώμα θεραπεύονται αμέσως.

Οι γυναίκες λοιπόν, ως δυναμική θεωρούνται και σήμερα μειονότητα. Τις θέλουμε συζύγους, μανάδες , φίλες να είναι και καλές στη δουλειά τους , αλλά να τις βιάζουμε και να μην μιλάνε. Αυτό το καθεστώς όμως έδωσε την ευκαιρία στις γυναίκες να αναπτύξουν πολλές ικανότητες.

Γι’ αυτό και τώρα ξεκινάει στην Αμερική μέσα από το Dionysus Fest να ακουστεί η φωνή των γυναικών και εκπρόσωπος τους γίνεται ο Διόνυσος. Η συζήτηση λοιπόν που είχαμε με τον Μαρμαρινό, ήταν με ποιο τρόπο θα μπούμε στις πρόβες, για να μπορέσουμε να φτάσουμε έστω στο ελάχιστο στη δυναμική της εκφοράς του λόγου τότε. Βέβαια αυτό θα γίνει στα αγγλικά. Τα αγγλικά δεν είναι η αρχαία ελληνική γλώσσα , αλλά η ενέργεια, η σωματοποίηση , τα τραγούδια θα προσπαθήσουμε να είναι όσο γίνεται πιο κοντά σε αυτό που γινόταν στις παραστάσεις στην αρχαία Ελλάδα.

Μίλησε μας για το ρόλο σου στον Φαέθωνα του Δημητριάδη, που παίζεται τώρα στο Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης, στη Θεσσαλονίκη 

Ο «Φαέθων» είναι μια αντεστραμμένη εκδοχή του Άμλετ. Εγώ υποδύομαι τον  Άμνετ Λομ.  Στην ουσία είμαι ο «Κλαύδιος».  Είναι μια αντιστροφή της ιστορίας του Άμλετ μέσα από μια σημερινή ματιά στην σύγχρονη οικογένεια. Για μένα για να υπάρξει ο «Κλαύδιος» , ο βιαστής, η αντρική λογική του εξουσιαστή,  χρειάζεται η ανοχή της μάνας.

 Που θέλει αρρωστημένα να κρατάει την οικογένεια ενωμένη και δεν γίνεται καμιά προσπάθεια επανάστασης., αλλιώς ή θα τον είχαν σκοτώσει ή θα τον είχαν εγκαταλείψει όλοι.

Εκεί έρχεται «Φαέθων» και παίρνει το άρμα του Ήλιου πατέρα και καίγεται. Στα έργα του Δημητριάδη υπάρχει ένας ρεαλισμός των ονείρων. Χρόνος δεν υπάρχει. Κάνεις ένα βήμα και βρίσκεσαι εκατό χιλιόμετρα μακριά. Αν οι μύθοι που πραγματεύεται ο Δημητριάδης είναι η κάθετη γραμμή στο σταυρό, εκείνος μπαίνει με την οριζόντια γραμμή και βγάζει το μη γραμμικό χρόνο . 

Τη σκηνοθεσία έχει ο Θάνος Νίκας. Το έργο ανέβηκε στη Θεσσαλονίκη στις 3 Μαΐου.

Στο «Γυναίκα χωρίς όνομα» στον Ant1 έχεις πάλι ένα περίεργο ρόλο

Ναι. Είναι ο ρόλος του «κακού παιδιού» που έχει καλή καρδιά. Ο «Φώτης» που υποδύομαι είναι «Διόνυσος». Ο Διόνυσος είναι αμφίσημος. Είναι «καθρέπτης».  

Ο Φώτης αναζητά την χαμένη του οικογένεια. Ποτέ δεν μπόρεσε να κάνει δική του οικογένεια παρότι έβγαλε λεφτά με άνομους τρόπους, έχοντας ως «βιτρίνα» μια ταβέρνα στο Πήλιο. Ξαφνικά θα ανακαλύψει ότι η γυναίκα που συμπαθεί είναι η κόρη του , που ήταν ο καρπός της σχέσης με την Κάτια. 

Χωρίς να το θέλει ο Φώτης γίνεται συνεργός, στη δολοφονία μιας κοπέλας που είναι η κοπέλα που συμπαθεί και την ίδια στιγμή ανακαλύπτει ότι είναι κόρη του . 

Κάποια στιγμή εγώ ως «Φώτης» θα βρεθώ ανάμεσα σε δύο γυναίκες που μισούν θανάσιμα ή μία την άλλη και που είναι μάνα και κόρη χωρίς να το γνωρίζουν , και θα κληθώ να πολεμήσω και τον καλό και τον κακό εαυτό μου.

Όλοι οι ήρωες της σειράς, δεν είναι ούτε «καλοί» , ούτε «κακοί». Γίνονται μέσα από τις συνθήκες κακοί. Υπάρχει μια παγκόσμια αλλαγή στον τρόπο που αντιλαμβάνονται τα σήριαλ οι δημιουργοί. Παλαιότερα ήταν όλοι «καλοί» εκτός από έναν «κακό». Τώρα οι ρόλοι είναι πιο κοντά στην αλήθεια. Όλοι γινόμαστε «καλοί» ή «κακοί» ανάλογα με τις συνθήκες.

Στη διάρκεια της καριέρας σου έχεις παίξει αρκετές φορές στην τηλεόραση σε πολύ καλές δουλειές. Έχεις ζήσει και τη «χρυσή εποχή» όπως ας πούμε οι εξαιρετικοί «Φρουροί της  Αχαΐας». Σήμερα σε ποια φάση βρίσκεται η τηλεόραση;

Θεωρώ ότι το «σκοτάδι» της το πέρασε η τηλεόραση. Σήμερα βρίσκεται στην εποχή της αναγέννησης. Οι ρυθμοί έχουν αλλάξει. Είναι εξοντωτικοί. Ακριβώς εκεί καλείσαι να ξεπεράσεις τον εαυτό σου. Και καμιά φορά όταν έχεις δουλέψει τόσο πολύ εκείνη την στιγμή που από την κούραση «βγαίνεις έξω από τον εαυτό σου»,  ανακαλύπτεις τις πιο μεγάλες ερμηνείες που μπορείς να δώσεις. 

Η τέχνη είναι το όχημα που μας πάει πιο κοντά στο Θεό. Μέσα από την τέχνη έρχεται η έμπνευση. Δηλαδή γίνεσαι ένα με το πνεύμα. Αυτό μπορείς να το πετύχεις όταν είσαι παθιασμένος με αυτό που κάνεις, ακόμα και με θεωρητικά «ταπεινές» δουλειές όπως αυτή της τηλεόρασης. Κι όταν ένα αποτέλεσμα έχει έστω και λίγο «ποιητική» όπως την εννοούσε ο Ελύτης τότε αξίζει τον κόπο.

Οι μεγάλες συνεργασίες

Μίλησε μας για την εμπειρία σου να συνεργαστείς με την Άννα Συνοδινού.

Με την Άννα συναντηθήκαμε την πρώτη φορά που έπαιξα σε αρχαία τραγωδία στην Επίδαυρο. Ήταν ένας άνθρωπος που γνώριζε το θέατρο όσο κανείς άλλος.

Της χρωστάω την πιο συγκλονιστική στιγμή της καριέρας μου:  Την ημέρα της πρεμιέρας όταν είδα τόσες χιλιάδες θεατές από κάτω κόπηκαν τα πόδια μου. Η Συνοδινού με την τεράστια γενναιοδωρία και γνώση που είχε ήρθε δίπλα μου, και με χαλάρωνε ενώ λέγαμε τα λόγια μας, ψιθυρίζοντας μου διάφορα πράγματα για τους ηθοποιούς. Όταν ήρθε η ώρα να πω τον μονόλογο μου είπε να πάω να τον πω πίσω από μια κολώνα χωρίς να κινούμαι, ενώ ο σκηνοθέτης μου είχε πει να κάνω διάφορες κινήσεις. Έκανα όπως μου είπε και σείστηκε το θέατρο από το χειροκρότημα.  Η Συνοδινού ήξερε πώς να «κάνει το αεροπλάνο να πετάξει». Όταν είδε ότι πήγαινα να «χάσω» τον ρόλο με μάλωνε άγρια και με έκανε να πεισμώνω και να πετυχαίνω πάλι το καλό αποτέλεσμα.

Παρακολουθώντας την καριέρα σου, αυτό που μου άρεσε ήταν ότι δεν δίστασες να δοκιμαστείς σε ρόλους πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους και σε κάποιους από αυτούς να «τσαλακώσεις» την εικόνα του ζεν πρεμιέ όπως ας πούμε στον «Εργένη».

Ναι. Μου αρέσει να δοκιμάζομαι σε διαφορετικούς ρόλους. Ο «Εργένης» ήταν ο προάγγελος της δουλειάς που κάναμε με την bijoux de kant στο υπόγειο του Κακογιάννη. Τα «Τσοπανόσκυλα». Ήταν μια αναγέννηση για   μένα να κάνω αυτή την δουλειά. Μου αρέσει πάρα πολύ να παίζω διαφορετικούς ρόλους. Από μικρός. Όταν έκανα την «Μικρή πόλη» σε σκηνοθεσία Βολονάκη την ίδια εποχή, έκανα τον Ζανή Καζιάνη στους «Φρουρούς της Αχαίας. Δηλαδή την ίδια στιγμή έπαιζα ένα ντροπαλό και λίγο ατσούμπαλο παιδί που έβγαζε γέλιο στο θέατρο και στην τηλεόραση έπαιζα ένα νόθο νεαρό, τον Ζανή που ήταν πολύ σκληρός.

Θα ήθελα τώρα να μιλήσουμε για τη συνεργασία σου, με μία άλλη μεγάλη κυρία την Κατρίν Ντενέβ

Οι στιγμές με την Κατρίν Ντενέβ ήταν μια συνεχιζόμενη αποκάλυψη ευγένειας, πολιτισμού , ανθρωπιάς και μίας οικειότητας ψυχών που συναντιούνται από προηγούμενες ζωές για να μπορέσουν να ξεδιπλώσουν την κατάλληλη στιγμή το μερτικό της αγάπης μέσα από τους ψίθυρους του Θεού Γι’ αυτό και ονομάστηκε η εκπομπή μας 365 μέρες γέννηση.

Νιώθω ότι γεννήθηκα όταν ο Κουν εμφύσησε μέσα μου το «δαίμονα»

Τον Κουν πριν τον αποκάλεσες δάσκαλο. Μίλησε μου για την συνεργασία σου μαζί του.

Ο Κουν ξεπέρασε κατά πολύ το ρόλο του σκηνοθέτη. Στην κατοχή που ο κόσμος πεινούσε εκείνος έφερνε στην Ελλάδα Μπέκετ, Πιραντέλο . Διάλεγε μαθητές που μπορεί να ήταν ψαράδες και τους έκανε ηθοποιούς. Ήταν ένα μυαλό πολύ μπροστά από την εποχή του και πολύ μπροστά κι από τη δική μας εποχή που χωρίζει τους καλλιτέχνες σε «ποιοτικούς» και «μη ποιοτικούς». Ο Κουν ξεπέρασε κατά πολύ τις «φόρμες». 

Θα σου πω κάτι που δεν έχω πει ποτέ. Όταν αρρώστησε και μπήκε στο νοσοκομείο εγώ πήγα να τον δω. Άρχισε να μου  μιλάει για το θέατρο. Λιποθυμάει , φωνάζω τους γιατρούς, συνέρχεται, ξαναρχίζει να μου μιλάει. Αυτό έγινε τέσσερις – πέντε φορές μέχρι να μου πει όσα ήθελε για το ρόλο που άρχισε εκείνη τη στιγμή να μου διδάξει.  Έλεγε τη λέξη «μάνα» από το έργο με τέτοια ένταση που έχανε τις αισθήσεις του.

Προσπαθούσε να μου κάνει «μετάγγιση» του πνεύματος του θεάτρου που είχε μέσα του. Του «δαίμονα» που τον έκανε να μεγαλουργήσει. Εκείνη τη στιγμή πήρα το «βάπτισμα στον Ιορδάνη». Μπήκε αυτό το πράγμα μέσα μου και με ακολουθεί για πάντα. Εκείνη τη στιγμή γεννήθηκα. Κακώς γιορτάζω στις 5 Αυγούστου τα γενέθλια μου . Εκείνη η μέρα που πέθανε ο Κουν ήταν η μέρα που γεννήθηκα.

Ο Αγγελόπουλος όσο ήταν εν ζωή δέχθηκε τρελό  bullying το ίδιο κι όσοι συνεργάστηκαν μαζί του

Στον κινηματογράφο σε έχουμε δει σε επικές δουλειές, όπως η «Φανέλα με το 9» μίλησε μου και για την συνεργασία με τον Αγγελόπουλο στο «Τοπίο στην Ομίχλη»

Ο Αγγελόπουλος ήταν ένας πολύ σεμνός και ντροπαλός άνθρωπος. Όταν ήσουν μαζί του είχες την αίσθηση ότι είσαι με τον «Μέγα Αλέξανδρο» και πας εκστρατεία και πολύ σωστά πέθανε. Εννοώ με αυτό για να μην παρεξηγηθώ ότι  συνομιλούσε οραματιζόμενος , συνομιλούσε με το «δαίμονα» του. Υπήρχε κάτι άλλο που τον έκανε έναν «προφήτη».

Ο Αγγελόπουλος εκφραζόταν διαφορετικά από τον Κουν. Μαχόταν με το ακατόρθωτο αυτό που δεν μπορεί να ειπωθεί με λόγια. Γι’ αυτό και οι ταινίες του ήταν πιο πολύ μες τη σιωπή παρά στο να εκφράζεσαι με ρεαλιστικό τρόπο. Ο Αγγελόπουλος είχε μεγάλο πάθος με τη δουλειά του.

Στην ταινία έπαιξα από ένα «καπρίτσιο» της τύχης, Δεν θα έπαιζα. Τα πράγματα πήγαν ως εξής: Έπαιζα στον ήχο του όπλου. Το καλοκαίρι που τελείωσαν οι παραστάσεις μου έκανε πρόταση η Αλίκη Βουγιουκλάκη να παίξω στο «Λίγο πιο νωρίς λίγο πιο αργά». Παρόλο που ήταν μεγάλη τιμή για μένα να παίξω δίπλα στην Αλίκη ως πρωταγωνιστής αρνήθηκα  γιατί ήθελα να συνεχίσω στον Κουν και στον «Ήχο του όπλου».

Επίσης αρνήθηκα να παίξω με την Καρέζη στον «Ορέστη» στην Επίδαυρο. Δεν αρνήθηκα αυτές τις συνεργασίες γιατί δεν ήθελα να παίξω με τα μεγαθήρια αυτά, αλλά γιατί ήμουν αφοσιωμένος στον «Ήχο του όπλου». Τον Οκτώβριο ξεκινάμε με τον Βούλγαρη τα γυρίσματα της «Φανέλας με το 9».  Στις σκηνές με τα γήπεδα χτύπησα το πόδι μου. Το Γενάρη δεν μπορούσα να περπατήσω οπότε δεν μπορούσα να παίξω στον «Ήχο του όπλου» και με αντικαταστήσανε. Έτσι απελευθερώθηκα από την παράσταση, και μπόρεσα να παίξω στο «Τοπίο στην Ομίχλη», που αρχικά είχα πει ότι δεν θα παίξω γιατί δεν προλάβαινα. 

Θα σου πω ένα παράδειγμα που δείχνει πόσο αφοσιωμένος ήταν ο Αγγελόπουλος σε αυτό που έκανε. Όταν ήταν να παίξω στην ταινία με ρώτησε αν ξέρω να οδηγώ και απάντησα ότι ξέρω, ενώ δεν ήξερα. Έπρεπε να οδηγήσω πούλμαν ενώ ήξερα να οδηγώ μόνο μοτοσυκλέτα. Η Μαρία (Γεωργιάδου) τότε έπαιζε στους Δελφούς . Με έβαλε να οδηγήσω το αυτοκίνητο από τους Δελφούς στην Αθήνα για να μάθω να οδηγώ.

Έτσι πήγα στα γυρίσματα με την εμπειρία μόνο μιας οδήγησης. Έπρεπε τη δεύτερη μέρα να οδηγήσω το πούλμαν σε ένα στενό δρόμο με γκρεμό  και μου είχε πει ότι πρέπει να μιλάω στα παιδάκια από το καθρεπτάκι μέσα στο πούλμαν αλλά να γυρνάω να κοιτάω και πίσω. Κάποια στιγμή έτσι όπως γυρνάω στα παιδάκια , πέφτει η δεξιά πίσω ρόδα του αυτοκινήτου στο γκρεμό.

Κατάφερα να κρατήσω το αυτοκίνητο στην άσφαλτο την τελευταία στιγμή. Όταν τελείωσε το πλάνο είχαν ασπρίσει τα μαλλιά όλων γιατί κοντέψαμε να σκοτωθούμε όλοι. Βέβαια δεν έφταιγε ο Αγγελόπουλος γι’ αυτό, έφταιγα εγώ, γιατί του ήταν τόσο το πάθος μου να παίξω στην ταινία που νόμιζα ότι θα ήταν εύκολο να το κάνω. Ο Αγγελόπουλος λοιπόν ήταν ο μόνος που δεν κατάλαβε τίποτα. Ήταν τόσο αφοσιωμένος στο πλάνο του που κατάλαβε μόνο αυτό. Αυτό του στοίχισε και τη ζωή , όταν τον χτύπησε η βέσπα. «Κατεχόταν» από τον δαίμονα. 

Ο Αγγελόπουλος δινόταν ψυχή τε και σώματι στο πλάνο του. Πάλευε κι ο ίδιος γι’ αυτό. Δεν ήταν ο άνθρωπος που θα καθόταν κάπου ασφαλής και θα σου έλεγε π.χ «γδύσου» μες το κρύο όπως ακούστηκε.

Ο Αγγελόπουλος δέχθηκε πολύ κόντρα διότι «ουδείς προφήτης στον τόπο του», και ειδικά στην Ελλάδα. Μέχρι και στην επιθεώρηση τον έκαναν νούμερο. Ήταν άδικο. Γιατί δεν «βασάνιζε» τους ηθοποιούς του όπως ακουγόταν.

Είναι μεγάλο ψέμα. Μπορεί ο ίδιος να ήταν νηστικός ή να έτρωγε ένα πιάτο μακαρόνια πιο αλλά τον ενδιέφερε οι ηθοποιοί να έχουν φάει και να είναι καλά.

Όταν τελείωσα την ταινία με τον Αγγελόπουλο σταμάτησαν να μου κάνουν προτάσεις για δουλειά όσοι ήταν εναντίον του. Δέχθηκα μεγάλο μπούλινγκ. Και άκουσα πολύ υβριστικά σχόλια. 

Υπήρχε μια ιστορία τότε με τα «στρατόπεδα» των ποιοτικών και των εμπορικών. Αντιστοίχως όταν συνεργάστηκα με τον Βολανάκη στο θέατρο ή όταν έκανα τους «Φρουρούς της Αχαΐας» που τη χαρακτήρισες ποιοτική σειρά θεωρήθηκα «εμπορικός» και με αποφεύγαν οι άλλοι. Μετά ήρθε η συνεργασία μου με τον Κοκκινόπουλο στην ταινία «Τα σημάδια της νύχτας» και η συνεργασία με τον Κακογιάννη στο «Πάνω κάτω και πλαγίως» που μου χάρισε το βραβείο. 

Ο Κακογιάννης ήταν σχέση ζωής για μένα. Ήταν ο «πατέρας» μου από τότε που τον γνώρισα το 87 μέχρι που πέθανε. 

Ο Ντασέν ήταν ο πρίγκιπας της ευγένειας

Μίλησε μας και για την συνεργασία σου με τον Ζυλ Ντασέν

Ο Ζυλ Ντασέν ήταν ο πρίγκιπας της ευγένειας. Με φώναζε «μαφιοζάκι». Έχω μία πολύ συγκλονιστική στιγμή να θυμηθώ

Έπρεπε να περάσω από οντισιόν για να παίξω στο «Θάνατο του εμποράκου». Εγώ ήθελα πολύ να παίξω αυτό το ρόλο και για να συνεργαστώ με το Ντασέν και τον Καζάκο αλλά και για να παίξω τη σκηνή που λέει ο ήρωας στον πατέρα του «Είμαι ένα τίποτα αγάπησε με». Ήθελα να το πω στον πατέρα μου για να του δείξω την αγάπη μου. Πήγα στην οντισιόν τόσο τρακαρισμένος που φώναζα τον ρόλο . Σκέφτηκα ότι έτσι που τα λέω ο Ντασέν δεν θα με πάρει ούτε ο πατέρας μου θα ακούσει ποτέ το κομμάτι, οπότε ας το ευχαριστηθώ. Έτσι στη σκηνή αυτή «έβγαλα τα εσώψυχα» μου. Όταν τελείωσα τη σκηνή ο Ντασέν μου είπε: «Ήταν η δέυτερη φορά που έκλαψα στο θέατρο». Από τότε αναπτύχθηκε μεταξύ μας μία «ιερή συμμαχία». Ο πατέρας μου την άκουσε τη σκηνή 50 φορές ερχόταν κάθε μέρα στο θέατρο.

Στην πρεμιέρα ήρθε και η Μερκούρη. Με τη Μελίνα είχαμε γνωριστεί στο υπόγειο του θεάτρου τέχνης που η μάνα μου ερχόταν κι έκανε φασαρίες για να μην πάω εκεί.

Η τελευταία ανάμνηση που έχω με τον Ντασέν ήταν στο σπίτι του μετά το θάνατο της Μελίνας.

Εκεί έγινα μάρτυρας μιας σπουδαίας συνάντησης. Είχε έρθει ο Χατζιδάκις για να συζητήσουν κάποιες διαφορές που είχαν για μία ταινία που είχαν κάνει μαζί. Ήταν λίγο πριν πεθάνει αδυνατισμένος. Έμοιαζε σαν ένα αδύνατο, ευγενικό 14χρονο παιδί. Φύγαμε οι άλλοι γιατί ήθελαν να συζητήσουν και έγω έμεινα για λίγο και τους κοιτούσα . Έλεγα αυτή τη στιγμή είμαι μπροστά στη συνάντηση δύο «γιγάντων». 

Είχα μία παράξενη τύχη στη ζωή μου. Βρέθηκα κοντά σε πολύ σπουδαίους ανθρώπους. Όπως την Εύα Μπέργκμαν όταν συνάντησε τη Λούλα Αναγνωστάκη που εγώ τις έφερα σε επαφή, όταν ήρθε η Εύα στην Ελλάδα.

Αποφάσισα να γίνω ηθοποιός όταν στην ηλικία των τεσσάρων είδα το Βουτσά σε ένα θερινό σινεμά

Οι γονείς σου δεν ήθελαν να γίνεις ηθοποιός;

Όχι. Γι’ αυτούς ηθοποιός ήταν συνώνυμο της πορνείας , επάγγελμα που δεν είναι «σοβαρό», δεν έχει λεφτά. Ήθελαν να γίνω γιατρός, δικηγόρος ή κάποιο τέτοιο επάγγελμα.

Στην αρχή πολέμησαν την απόφαση μου, η μάνα μου έφερνε την αστυνομία στο υπόγειο του θεάτρου τέχνης.

Είχα δύσκολα παιδικά χρόνια αλλά και ωραία. Ξέρω τι θα πει φτώχεια. Μεγάλωσα σε μια λαϊκή γειτονιά. Τα χρόνια ήταν δύσκολα. Καμιά φορά σκέπτομαι ότι ήταν ανέλπιστο δώρο θεού, εγώ το απλό παιδί από τη γειτονιά να γνωρίσω αυτούς τους ανθρώπους: Τον Κουν , τον Αγγελόπουλο, την Ντενέβ, τον Κακογιάννη, την Εύα  Μπέργκμαν. 

Είμαι παιδί του bullying. Δέχθηκα bullying και μικρός στο σχολείο και αργότερα όπως σου είπα, όταν έπαιξα με τον Αγγελόπουλο και με απορρίπταν γι’ αυτό το λόγο. 

 

Πότε αποφάσισες να γίνεις ηθοποιός

Η πρώτη μου επαφή ήταν με το σινεμά. Η μάνα μου είχε δηλητηριαστεί και όταν βγήκε από το νοσοκομείο, όπου μας είπαν ότι θα πέθαινε   πήγαμε σε ένα θερινό σινεμά. Η μάνα μου ήταν ευτυχισμένη. Πρώτη φορά την έβλεπα τόσο χαρούμενη. Μια μπλε μαγεία να μας τυλίγει και εγώ να βλέπω τον Βουτσά στην οθόνη και να οραματίζομαι. Ήμουν τεσσάρων. Τότε ήθελα να «σπάσω» την οθόνη και να μπω μέσα. Μετά αυτό συνέβη με την τηλεόραση. Ήμασταν από τους πρώτους που πήραμε μία ασπρόμαυρη τηλεόραση και ερχόταν η γειτονιά και έβλεπε.

Μετά μετακομίσαμε στο Πασαλιμάνι όπου υπήρχε το πειραϊκό λυρικό θέατρο που ήταν ανοιχτό. Στην αρχή έβλεπα την παράσταση από μια ταράτσα εστιατορίου απέναντι που έμπαινα κρυφά. Μετά έμαθα ότι ο άνθρωπος που έκοβε τα εισιτήρια ήταν κουρέας. Έτσι έγινα βοηθός του και κάποια στιγμή βρήκα το θάρρος να του ζητήσω να με αφήσει να βλέπω τις παραστάσεις και πήγαινα κάθε μέρα. 

Αυτά μέχρι που έγινα 18 και πήγα σε μία ερασιτεχνική σχολή που δούλευαν πολλοί άνθρωποι που αργότερα έκαναν σημαντικά πράγματα στο χώρο.

Εκεί είδα για πρώτη φορά τον Κουν στην τηλεόραση σε μια συνέντευξη με τον Μαρωνίτη. Τότε άρχισα να οραματίζομαι ότι θα παίξω μαζί του. Κι επειδή όλοι μου έλεγαν ο Κουν δεν θα σε πάρει γιατί παίρνει άλλα στυλ ηθοποιών όχι ζεν πρεμιέ  , έκανα διάφορα σενάρια στο μυαλό μου για το τι θα κάνω αν αρνηθεί να με ακούσει.

Όταν ο Κουν έκανε ακρόαση για τη σχολή πήγα με σπασμένο χέρι. Απήγγειλα ένα μονόλογο τον κοίταζα στα μάτια για να καταλάβει πόσο πολύ ήθελα να μάθω μαζί τους.

Όταν τελείωσα με ρώτησε αν θα δώσω εξετάσεις και αλλού και του είπα «ναι» στο Εθνικό. Με ρώτησε γιατί και του είπα γιατί δεν έχω λεφτά. Και με πήραν με υποτροφία κάτι που δεν είχαν ξανακάνει μέχρι τότε.Και λίγο μετά με πήρε να παίξω στον «Ήχο του όπλου» το Μιχάλη.

Το πιο σημαντικό πράγμα που έχω να διδάξω τα παιδιά είναι να βλέπουν «τη μεγάλη εικόνα» όποιες κι αν είναι οι συνθήκες

Τριάντα χρόνια στη σκηνή, στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο. Ποιο είναι το πιο σημαντικό μάθημα που θα ήθελες να δώσεις στα νέα παιδιά και σε αυτά που έρχονται στη σχολή σου;

Να μάθουν να βλέπουν την «μεγάλη εικόνα» ανεξάρτητα από το ποιες είναι οι συνθήκες . Να μην γίνονται το αποτέλεσμα των πραγμάτων αλλά η «αιτία». Να δουλεύουν ακούραστα να μάθουν πώς να νικάνε την όποια δυσκολία για να αντεπεξέλθουν.

Να μάθουν με άσκηση του μυαλού και του σώματος να είναι «αήτητοι» απέναντι στις δυσκολίες.

Να μην τους επηρεάζει η επιτυχία ή η αποτυχία που μπορεί να έρθει σε μία δεδομένη στιγμή και να είναι προσηλωμένοι σε αυτό που κάνουν. Να «παντρευτούν» τον Διόνυσο. Δηλαδή θέλω αν μπορώ να τους μεταφέρω όσα εμφύσησε μέσα μου ο Κουν με εκείνη τη μέρα. 

Στην Αμερική ήρθα αντιμέτωπος με τον απόλυτο φόβο: Το απόλυτο κενό

Στη διάρκεια της κουβέντας μας αντιλαμβάνομαι ότι έχω απέναντι μου έναν άνθρωπο βαθιά φιλοσοφημένο που αναλύει σε βάθος της καταστάσεις . Θέλω να σε ρωτήσω αν υπήρξαν στιγμές που φοβήθηκες πολύ και πως νίκησες τους φόβους σου

Ο νούμερο 1 φόβος που είχα πέρα από το να είμαι εγώ και οι άνθρωποι που αγαπάω υγιείς εμφανίστηκε όταν πήγα στην Αμερική με το γιο μου τον Αλκιβιάδη. Όχι μόνο γιατί δεν είχα λεφτά. Δεν είχα θέατρο. Κι εκεί που πίστευα ότι είχα ζήσει όλες τις δυσκολίες, να κάνω παραγωγές μόνος μου , κάποιες να μην πηγαίνουν καλά, κάποιες να πηγαίνουν, να βρίσκομαι να χρωστάω, κάποιες στιγμές όλη η πραγματικότητα να είναι πολέμια απέναντι μου, θάνατοι όπως του πατέρα μου σε μικρή ηλικία, αρρώστιες της μάνας μου, χωρισμοί κτλ.

Όταν πήγα Αμερική όλα αυτά μου φανήκαν μικρά όταν αντιμετώπισα το κενό. Ήταν σαν να ήμουν φυλακή, δεν ήξερα κανέναν, δεν είχα λεφτά. Το πρόβλημα όμως δεν ήταν τα λεφτά. Το πρόβλημα ήταν ότι δεν είχα αυτό που με κάνει να αναπνέω: Το θέατρο.

Γι’ αυτό το δημιούργησα και ανέβασα την «Ασκητική» του Καζαντζάκη εκεί και την «Αναφορά στον Γκρέκο», σε μια Αστόρια γεμάτη Έλληνες που είχαν πάει το 50 εκεί και δεν είχαν εξασκηθεί στον Καζαντζάκη. Κι όμως κατάφερα να τους μεταλαμπαδεύσω το μήνυμα του Καζαντζάκη , αλλά κυρίως να το ακούω εγώ και το παιδί μου. Γι’ αυτό την παράσταση την ονόμασα «Κραυγή: Αναφορά στο γιο μου».

Οι παραστάσεις όμως παρόλο που είχαν επιτυχία κράτησαν λίγο. Μετά πάλι το κενό. Γλώσσα δεν ήξερα, την μάθαινα. Για να γνωριστείς με καινούργιους ανθρώπους έπρεπε να περάσει πολύς χρόνος. Φυλακή. Και κάτι ακόμα χειρότερο. Αλλά μου έκανε πάρα πολύ καλό. Γιατί έμαθα ότι αυτό που φοβάσαι πρέπει να το αντιμετωπίζεις και να το νικάς.

Τώρα ο μεγαλύτερος φόβος μου είναι για την υγεία και την ευτυχία του παιδιού μου. Δεν μπορώ να το δεχθώ ούτε σαν σκέψη ότι ο Αλκιβιάδης μπορεί να πάθει κάτι.

Ετοιμάζεσαι να παντρευτείς και έφτιαξες μία σχολή κάτι που το ήθελες πολύ Θα λέγαμε ότι είσαι στην καλύτερη φάση της ζωής σου;

Ναι είμαι στην αναγέννηση. Είναι σαν να ξαναγεννιέμαι. Νιώθω καλύτερα από ποτέ.

Όταν είμαστε ερωτευμένοι είμαστε καλύτεροι και  στη δουλειά μας;

Βεβαίως. Όταν ερωτεύεσαι είναι σαν να κατοικεί ο Θεός μέσα σου. Όλη σου η μέρα είναι έμπνευση. Ξαφνικά όλα παίρνουν άλλη διάσταση. Ακόμα και μια βόλτα με τη μηχανή μπορεί να σου φανεί συναρπαστική . Εκεί που άλλοτε μπορεί να σε ενοχλούσαν ακόμη και τα φανάρια τώρα μπορεί να νιώθεις ότι είσαι καβάλα στο άσπρο άλογο. Είναι μια κατάσταση η υπερβατική ο έρωτας. Γι’ αυτό ο Ησίοδος λέει ότι πριν από αυτόν δεν υπήρχε τίποτα. Είναι αυτός που δίνει τη δύναμη σε μια μάνα να σηκώσει ένα αυτοκίνητο για να σώσει το παιδί της . Γιατί έρωτας δεν είναι μόνο η έλξη για ένα άτομο , είναι όλα στη ζωή μας. 

Τι σχέση έχει ο έρωτας με το γάμο;

Ο γάμος είναι μια επικύρωση του έρωτα. Μία υπόσχεση ότι εγώ θα παραμείνω πιστός στο πάθος μου. Με το γάμο «Οι δύο έρχονται εις σάρκα μία».

Δεν υπάρχει αυτή η αίσθηση της αμφιβολίας και της διαίρεσης. Το ίδιο έγινε και με την δουλειά μου. Όταν ήμουν στον Κουν, ήταν γαμήλια στιγμή. Παντρεύτηκα τη δουλειά μου . Γίναμε ένα. Το ίδιο συμβαίνει και με τους ανθρώπους. Ο γάμος είναι ένωση. Καταργεί τη διαίρεση.

Ο γάμος θα γίνει στην Κρήτη; Ποιος θα είναι ο κουμπάρος;

Θα γίνει στα Χανιά εκεί που χόρεψε ο Ζορμπάς το συρτάκι . Είναι ένας φόρος τιμής στον Κακογιάννη 

Εκεί μου γεννήθηκε η ιδέα να παντρευτώ τη Σοφία. Της έδωσα το δαχτυλίδι και εκεί θα κάνουμε και τους γάμους. Κουμπάροι θα είναι τρεις. Μια γυναίκα και δύο άντρες.