Yaroslav Goncharov: Ο άνθρωπος που δημιούργησε το FaceApp για αλλαγή φύλλου ή ηλικίας μέσα από φωτογραφίες

Έχει εργαστεί πάνω στο Windows Mobile για την Microsoft. Ήταν συνιδρυτής μιας εταιρείας που πουλήθηκε στη "ρωσική Google", την Yandex, σε μία συμφωνία που απέφερε 38 εκατ. δολάρια και τον έκανε πλούσιο.

Αλλά η μεγαλύτερη επιτυχία (και άγχος) του Yaroslav Goncharov έρχεται με μια εταιρεία που είναι συγκριτικά μικροσκοπική: την FaceApp. Επικεφαλής μίας ομάδας μόλις 12 ατόμων, ο σπασίκλας και γεμάτος ενθουσιασμό 40χρονος, δημιούργησε την πιο hot (και πιθανώς πιο αμφιλεγόμενη) εφαρμογή του κόσμου, η οποία χρησιμοποιεί φίλτρα με τεχνητή νοημοσύνη για αλλαγή φύλου ή ριζική αλλαγή ηλικίας σε φωτογραφίες.

Βρέθηκε στην κορυφή των download charts τόσο για το Android όσο και για το iPhone την περασμένη εβδομάδα, αφού εκατομμύρια άνθρωποι ακολούθησαν διασημότητες όπως ο Dwyane Wade, ο Drake και η Iggy Azalea, που έκαναν "FaceApp Challenge".

Η "πρόκληση" ήταν απλή: τραβήξτε μια φωτογραφία, εφαρμόστε το φίλτρο γήρανσης και τοποθετήστε μια εικόνα στο Instagram, στο Twitter, οπουδήποτε, του... γηραιότερου εαυτού σας.

Αλλά με το που ο κόσμος έπαθε φρενίτιδα με το FaceApp, άρχισε και ο φόβος για την προέλευση και τα κίνητρα των δημιουργών της εφαρμογής.

Πρώτα υπήρχαν ανησυχίες -οι οποίες γρήγορα αποδείχθηκαν αβάσιμες- ότι το FaceApp δεν είχε απλώς πρόσβαση στις φωτογραφίες που είχαν φορτωθεί, αλλά "άρπαζε" ολόκληρο το φωτογραφικό περιεχόμενο από τα τηλέφωνα των χρηστών. Στη συνέχεια, οι... ρωσόφοβοι ανησυχούσαν για το πού πήγαν όλα τα στοιχεία των προσώπων των Αμερικανών, κάνοντας τον γερουσιαστή Chuck Schumer να ζητήσει έρευνα του FBI για την εφαρμογή.

Ο Goncharov, ο οποίος υπόσχεται περισσότερη διαφάνεια με μια ενημερωμένη πολιτική απορρήτου, ήταν συγκλονισμένος. "Την περασμένη Πέμπτη προσπάθησα να μετρήσω τον αριθμό των κλήσεων που λάμβανα... Μέτρησα περίπου 200 σε τρεις ώρες περίπου", είπε. "Δεν μπορούσαμε να κάνουμε τη δουλειά μας". Οι δηλώσεις του είναι από το "αρχηγείο" του στην Αγία Πετρούπολη, στην πρώτη συνέντευξή του στην αγγλική, καθώς προσπαθεί να ανακάμψει από μία βδομάδα που η εφαρμογή του μπήκε σε "κατάσταση κρίσης". 

Τώρα λέει στο Forbes για τα σχέδια του να αμβλύνει τους φόβους περί ιδιωτικότητας. Οι νέοι όροι χρήσης του FaceApp πιθανόν να αφαιρέσουν αναφορές στα δικαιώματα που ζητά η εταιρεία για τις εικόνες των ανθρώπων, λέει. Οι τρέχοντες όροι προσδίδουν στο FaceApp σχεδόν πλήρη κυριότητα έναντι των υποβαλλόμενων προσώπων, επιτρέποντας στην εταιρεία να χρησιμοποιεί, να αλλάζει και να πωλεί τη φωτογραφία όσο θέλει, χωρίς αποζημίωση για τον χρήστη. "Οι άνθρωποι φοβήθηκαν επειδή σκέφτηκαν πως όσα λέμε στους όρους χρήσης, τα κάνουμε κιόλας, πράγμα που φυσικά δεν συμβαίνει καθόλου", λέει.

Ο Goncharov είπε ότι αυτοί οι όροι ήταν τόσο ευρείς επειδή είχε σχεδιάσει νωρίτερα να μετατρέψει το FaceApp σε "κοινωνικό δίκτυο για πρόσωπα". "Για να το κάνουμε αυτό, η πολιτική μας για την προστασία ιδιωτικότητας έπρεπε να είναι πολύ παρόμοια με αυτή που έχει το Instagram. Η τρέχουσα πολιτική απορρήτου μας είναι παρόμοια με αυτή που έχει η Instagram... αλλά κανείς δεν κατηγορεί το Instagram, γιατί είναι... το Instagram".

"Είναι η προσωπική μου πρωταρχική προτεραιότητα να καθορίσω την πολιτική απορρήτου και τους όρους χρήσης", λέει, προσθέτοντας ότι θα εκπονήσει νέες πολιτικές τον επόμενο μήνα. "Ας ελπίσουμε ότι δεν θα πάρει πάρα πολύ".

Επαναλαμβάνει ότι η εταιρεία διαγράφει τις φωτογραφίες σε 48 ώρες, ζητώντας από τους servers της Amazon και της Google, στους οποίους τρέχει το FaceApp, να σβήνουν αυτόματα τα δεδομένα που υπάρχουν για αυτό το χρονικό διάστημα. Σημειώνει επίσης ότι οι φωτογραφίες δεν χρησιμοποιούνται για εμπορικούς σκοπούς. Όσον αφορά το γιατί η εταιρία αποθηκεύει πρόσωπα σε διακομιστή για 48 ώρες, ο Διευθύνων Σύμβουλος λέει ότι οι χρήστες δεν θέλουν να χρειαστεί να φορτώσουν ξανά μια φωτογραφία κάθε φορά που εφαρμόζουν ένα νέο φίλτρο. Επομένως, η εικόνα πρέπει να παραμείνει προσωρινά στον διακομιστή, αναφέρει ο Thomas Brewster στο άρθρο του στο Capital.

Επομένως, λίγο θα αλλάξει σε επίπεδο κώδικα, αν και υπάρχει τώρα μια ειδοποίηση κατά το άνοιγμα της εφαρμογής, ζητώντας από τον χρήστη να επιβεβαιώσει ότι επιθυμεί οι φωτογραφίες του να μεταφερθούν σε cloud. Εκτός αυτού, δεν είναι το FaceApp που οι χρήστες πρέπει να ανησυχούν όταν πρόκειται για την προστασία της ιδιωτικής ζωής, αλλά όλες οι άλλες εφαρμογές που χρησιμοποιούν ήδη, υποστηρίζει ο Goncharov. "Υπάρχουν τόσες άλλες εφαρμογές που συλλέγουν πολύ περισσότερα δεδομένα", λέει. "Εμείς όχι".

Μια "ασυνήθιστη επιτυχία"

Στη Microsoft, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο Goncharov πήρε μια γεύση από την εμμονή που θα επικρατούσε στο μέλλον με τα smartphone. Ήταν προγραμματιστής λογισμικού σε αυτό που τότε λεγόταν Windows Mobile, πολύ πριν το iPhone και το Android γίνουν πραγματικότητα. Θεώρησε ότι δημιούργησε το πρώτο ανοιχτό, μεγάλης κλίμακας λειτουργικό σύστημα κινητών τηλεφώνων, κάτι σαν το Android, πολύ πριν υπάρξει το λειτουργικό σύστημα της Google. "Ήμουν σίγουρος ότι έχτιζα το μέλλον", θυμάται. 

Όμως, η δουλειά για μια startup στην πατρίδα του, την Αγία Πετρούπολη, ήταν υπερβολική. Συμμετείχε στην SPB Software ως επικεφαλής τεχνολογίας και ήταν ένας από τους τρεις εταίρους μαζί με τον Vassili Philippov και τον Sebastian-Justus Schmidt. Η εταιρεία ξεκίνησε να αναπτύσσει εναλλακτικές οθόνες για Windows Phone - μια πλατφόρμα που ο Goncharov γνώριζε πολύ καλά από την εποχή που ήταν στην Ουάσινγκτον. Όμως, η SPB έπρεπε να μεταστραφεί όταν τα Windows άρχισαν να ξεθωριάζουν απέναντι στις ανταγωνιστικές πλατφόρμες της Apple και της Google. Ο Goncharov θυμάται ότι μετά την αποχώρησή του, τα Windows προσπάθησαν να ανταγωνιστούν με την Apple, δημιουργώντας ένα κλειστό σύστημα, αντί να επιλέξουν την ανοικτή προσέγγιση που έκανε η Android. "Όταν το σκέφτομαι, πονάει ακόμα".

Λίγο καιρό μετά την εκ νέου στροφή της SPB στο Android, η ρωσική μηχανή αναζήτησης Yandex ήρθε κουνώντας μία επιταγή 38 εκατ. δολαρίων, το 2011. Ο ιδρυτής του FaceApp δεν αποκαλύπτει πόσα έβγαλε από τη συμφωνία, πέραν τούτου: "Ας πούμε ότι είχα αρκετά χρήματα για να ξεκινήσω τη δική μου επιχείρηση και να μην ανησυχώ για την αναζήτηση πρόσθετων επενδύσεων. "Ο συνιδρυτής Schmidt επίσης αρνήθηκε να παράσχει επιβεβαίωση αναφορικά με τους αριθμούς.

Κατά τη διάρκεια του χρόνου του στη Microsoft και στη συνέχεια στη Yandex, ο Goncharov, πάντα μηχανικός, γοητεύτηκε από νευρωνικά δίκτυα -hardware και λογισμικό που προσπαθούν να μάθουν και να επεξεργάζονται πληροφορίες όπως ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Τον τράβηξε η ιδέα ότι ένας αλγόριθμος θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα πρόσωπο από δεδομένες ιδιότητες, όπως το φύλο ή το χρώμα των μαλλιών. "Η ποιότητα σε εκείνο το σημείο ήταν απαίσια, αλλά υπήρχε ακόμα κάποια μαγεία". Λέει ότι μετά από έξι μήνες, η ποιότητα των εικόνων που δημιουργούσαν τα νευρωνικά δίκτυα ήταν πολύ καλύτερη από ό,τι προηγουμένως. 

Αφού έφυγε από το Yandex το 2013, προχώρησε στη δημιουργία των δικών του προϊόντων, με ένα εκ των πρώτων να είναι ένα εργαλείο δοκιμής Wi-Fi στο ξενοδοχείο, το οποίο είχε κάποια επιτυχία. Αλλά, θέλοντας να δημιουργήσει ένα προϊόν από αυτούς τους αλγόριθμους δημιουργίας προσώπων, άρχισε να εργάζεται στο FaceApp το 2016. Το έβγαλε στην αγορά το 2017, ως beta έκδοση. Ακόμα και στη βασική του μορφή, έγινε viral όταν ένα φίλτρο έκανε τους ανθρώπους ομορφότερους.

Με εκατομμύρια χρήστες ερωτευμένους με την εφαρμογή, ο Goncharov γρήγορα έπρεπε να διατυπώσει ένα επιχειρηματικό σχέδιο. Η ιδέα του ήταν ότι οι άνθρωποι θα πλήρωναν για έναν αυτοματοποιημένο επεξεργαστή φωτογραφιών, οπότε πρόσθεσε μια προσφορά συνδρομής που θα αφαιρούσε το υδατογράφημα FaceApp και τις ενοχλητικές διαφημίσεις, καθώς και μερικά πρόσθετα χαρακτηριστικά. Στην πραγματικότητα, το FaceApp επρόκειτο να αντικαταστήσει όσους δουλεύουν μέσω επεξεργασίας με PhotoShop με τεχνητή νοημοσύνη, αποκάλυψε ο Goncharov.

Το FaceApp και τα εκατομμύρια

Αποδίδει, σύμφωνα με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο. "Έχουμε επιτυχία, αλλά πολύ ασυνήθιστη επιτυχία", λέει ο Goncharov, ο οποίος κατέχει το 100% της επιχείρησης.

Χωρίς να παράσχει τεκμηριωμένα στοιχεία, ισχυρίζεται ότι το FaceApp ήταν κερδοφόρο από το ξεκίνημα πριν από δύο χρόνια, με "καλά" στοιχεία για τα έσοδα και την ανάπτυξη. "Είμαστε πολύ κερδοφόροι", λέει. "Θα μπορούσα εύκολα να έχω λάβει επένδυση από τη Silicon Valley... αλλά είχαμε αρκετά για να αναπτυχθεί μόνο του". Ενώ ο Goncharov δεν έχει ανάγκη από επενδυτές της Silicon Valley για τώρα (λέει ότι μπορεί να τους προσεγγίσει στο μέλλον), άλλοι στον ευμετάβλητο τομέα των εφαρμογών φωτογραφιών είτε έχουν πάρει μεγάλες χρηματοδοτήσεις είτε έχουν αγοραστεί. Η Snapchat αγόρασε τη Loksery, το 2015, για 150 εκατ. δολάρια και την Teleport για 8 εκατ. δολάρια το 2018, για να αυξήσει τη βιβλιοθήκη των φίλτρων που λειτουργούν με AI, ενώ η φωτογραφική εφαρμογή VSCO συγκέντρωσε 90 εκατ. δολάρια σε δύο γύρους χρηματοδοτήσεων.

Το FaceApp βγάζει χρήματα από τίποτα περισσότερο από μια συνδρομητική υπηρεσία. Αλλά ο ιδρυτής αρνείται να πει πόσα εισοδήματα αντλεί ή πόσοι από τους πελάτες του πληρώνουν. Επίσης, δεν αποκαλύπτει τους αριθμούς των χρηστών.

Ωστόσο, ο Goncharov αποκαλύπτει ότι η πελατειακή βάση πληρωμής ήταν περίπου 1%. Και βλέποντας τον αριθμό των λήψεων (μη ενεργών χρηστών) που αποκαλύφθηκαν στο Google Play, υπάρχουν περισσότερα από 100 εκατομμύρια.

Ακόμη και η συντηρητική εκτίμηση των 100 εκατομμυρίων χρηστών σε Android και iOS και μόνο το 1% αυτών να κάνουν συνδρομή ενός μηνός στα 3,99 δολάρια, η εταιρεία βγάζει τουλάχιστον 4 εκατ. δολάρια ετησίως και ενδεχομένως πολύ περισσότερα αν πρόκειται για περισσότερους χρήστες. (Είναι επίσης δυνατό να πληρώσετε 20 δολάρια για πρόσβαση ενός έτους ή 40 δολάρια για χρήση εφ' όρου ζωής). Ο Goncharov αρνήθηκε να σχολιάσει την εκτίμηση αυτή. Αλλά δεν είναι άσχημα νούμερα για μια επιχείρηση 12 εργαζομένων που ήταν κερδοφόρα για δύο χρόνια, σύμφωνα, τουλάχιστον, με όσα ισχυρίζεται ο Goncharov.

Όσο για το τι έπεται, τα βίντεο βρίσκονται στα σκαριά. Αν και άλλες εταιρείες, όπως το Snapchat, το κάνουν ήδη με ζωντανά φίλτρα, ο Goncharov δεν θέλει να ξεκινήσει κάτι που θα είναι κάτι λιγότερο από "μαγικό". Ελπίζει ότι η μαγεία δεν θα μειωθεί πάλι από φωνές περί προστασίας προσωπικών δεδομένων.