Σωκράτης: “Ο ισχυρός έχει σκλάβους, ο πλούσιος κόλακες, ο σοφός φίλους”

Η μεγαλύτερη προσωπικότητα της φιλοσοφίας είναι σίγουρα ο Σωκράτης. Όμως, ακόμη και αν δεν ήταν ένας σημαντικός φιλόσοφος, θα ήταν σίγουρα ένας από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους που έζησαν ποτέ. Αρκεί να διαβάσει κανείς για διάφορες πτυχές της ζωής του και των τελευταίων στιγμών της, για να το διαπιστώσει. Ο Σωκράτης, ήταν ένα ηθικό στοιχείο, όχι μόνο ένας ηθικός φιλόσοφος. Οι «πλάτες» του επομένως, είναι αρκετά δυνατές για να σηκώσουν το ειδικό βάρος της αξίας της φιλίας…

Γιατί «στοχεύουμε» την ισχύ;

Την ισχύ, την έχουμε στο μυαλό μας ως μια ιδιότητα ικανή να ελέγχει συμπεριφορές και καταστάσεις. Ένας ισχυρός άνθρωπος οικονομικά, με κοινωνικό κύρος και επιρροή, μπορεί να επηρεάσει υπέρ του τις καταστάσεις, πολύ ευκολότερα από κάποιον που δεν έχει ισχύ. Η δύναμη λοιπόν, έχει ως βασική ιδιότητά της, την επιβολή. Εξαρχής λοιπόν, έχουμε μια ασυμβίβαστη έννοια με τη φιλία. Η φιλία, δεν επιβάλλεται. Δεν είναι όμως μόνο αυτό που κάνει τον Σωκράτη να λέει πως ο ισχυρός άνθρωπος μπορεί να έχει σκλάβους.

Ο φόβος, είναι άλλη μια ιδιότητα που διαθέτει το «μέταλλο» της δύναμης. Ο ανίσχυρος, έρχεται κοντά στον ισχυρό λόγω του φόβου μην εξαντληθεί αυτή η δύναμη του δεύτερου, πάνω του. Τη φιλία όμως, δεν μπορείς να την ζήσεις με φόβο. Η δύναμη λοιπόν, έχει μαζί της την επιβολή και τον φόβο. Αν αυτά τα δύο τα προσθέσουμε, το αποτέλεσμα που βγαίνει ισοδυναμεί με ανελευθερία. Το έμψυχό μας, μας φέρνει κοντά σε ανθρώπους ελεύθερα. Φιλία και ελευθερία, πάνε μαζί. Μάλλον δεν είχε και πολύ άδικο ο Σωκράτης.

Η κολακεία βλάπτει τον κολακευόμενο.

Η ισχύς δεν είναι μόνο οικονομική. Όπως και για κάποιον δυνατό, έτσι και για τον πλούσιο, υπάρχουν εξαιρέσεις. Συχνά, πέφτουν στα μάτια μας «ειδήσεις» οι οποίες αφορούν τα προσωπικά δράματα που περνούν ορισμένες διασημότητες, οι οποίες αμείβονται με κάποια εκατομμύρια ευρώ τον μήνα. Πολλές φορές, ορισμένοι πλούσιοι επιτυχημένοι αποσύρονται από τους χώρους που τους καταξίωσαν σε χρήμα και φήμη επειδή δεν άντεξαν την ψεύτικη – όπως λένε – ζωή που έζησαν. Άλλοι βρίσκουν τραγικό τέλος, καταβεβλημένοι από την αποξένωση.

Πώς γίνεται κάποιος που έχει τόσα χρήματα να μην έχει κάποιον να τον ακούσει; Ένας πάμπλουτος άνθρωπος, πάντα φοβάται πως οι άνθρωποι που τον πλαισιώνουν, είναι κοντά του για οικονομικά συμφέροντα. Ακόμη και να μην συμφωνεί κάποιος μαζί του, δεν θα του το πει μήπως και το «αφεντικό» θυμώσει. Δε νομίζω να φαίνεται τίποτε από αυτά φιλικό. Η κολακεία βλάπτει υπερβολικά τον κολακευόμενο, ακόμη και αν αυτός δεν πέφτει θύμα της. Είναι σαν μια κουρτίνα όμορφη και έγχρωμη, που όμως, δεν παύει να κρύβει το φως. Έτσι, ο ισχυρός οικονομικά, πληρώνει το ψέμα της κολακείας αναφέρει το tsemperlidou.

Η αλήθεια της σοφίας.

Ο σοφός άνθρωπος, είναι δύσκολο να οριστεί. Είναι τόσα πολλά τα πράγματα που πρέπει να έχει κάποιος σοφός και ακόμη περισσότερα αυτά που δεν πρέπει να έχει, που χάνεται κανείς. Σκεφτείτε πως ακόμη και ο Σωκράτης όταν τον αποκάλεσαν σοφό, εκείνος δε συμφώνησε. Φοβήθηκε να πάρει στα χέρια του τέτοια ευθύνη.

Ας πούμε λοιπόν πως ο σοφός άνθρωπος, είναι κάποιος που είναι πνευματικά ειλικρινής. Κάποιος που διαθέτει μια τέτοια ειλικρίνεια, αγαπάει την αλήθεια. Πώς μπορεί κανείς να έχει περισσότερη αλήθεια στη ζωή του; Όντας περισσότερο ελεύθερος.

Γιατί; Γιατί μόνο αν γύρω του άνθρωποι μπορούν ελεύθερα να του κάνουν κριτική να τον οδηγήσουν στη βελτίωση. Ελεύθερος και εκείνος, ελεύθεροι και οι κοντινοί του άνθρωποι. Ένας ειλικρινής άνθρωπος δε θα έφερνε άρνηση στο να βιώσει μια φιλία που θα τον διδάξει πράγματα, όπως είναι η αυταπάρνηση για το καλό του άλλου και η θυσία. Ο σοφός άνθρωπος, θέλει να κάνει ταξίδι για να βρει τα όριά του. Αλήθεια, εκτίμηση, σεβασμός, ελευθερία. Όλες αυτές τις αξίες, ο άνθρωπος μπορεί να τις αποκτήσει μόνο μέσα από μια αληθινή φιλία.