Λύκειο Ελληνίδων: Μία «phygital» έκθεση με σημείο αναφοράς το ένδυμα - Από τη φουστανέλα των αγωνιστών στην «αιρετική» παραλλαγή του Mick Jagger (φωτό & βίντεο)

Μια ψηφιακή έκθεση με τίτλο «ΜΥΡΙΑ ΟΣΑ [γ]ραμμένα, ἕν πανίον. 1821-2021» από το Λύκειο Ελληνίδων που συμμετέχει με την σειρά του στους εορτασμούς για τα 200 χρόνια από την ελληνική Επανάσταση.

Η έκθεση περιλαμβάνει μικρές ιστορίες στο φόντο μιας μεγάλης, με σημείο αναφοράς το ένδυμα, τους μετασχηματισμούς του, τη συμβολική του διάσταση, αλλά και τις πολιτικές και άλλες χρήσεις του από την εποχή της Επανάστασης έως σήμερα.

Μέσα από ενδεικτικά παραδείγματα, όπου διαφορετικές χρονικότητες συνδέονται και ανακατανέμονται, η έκθεση εμπλέκει το χθες με το σήμερα, το τοπικό με το παγκόσμιο, αλλά και το «παραδοσιακό» με τη «μόδα».

Πολύπτυχο φουστάνι, τμήμα της παλαιότερης φορεσιάς που απαντά στην ‘Υδρα, τις Σπέτσες και την Ερμιονίδα. Συλλογή Λυκείου των Ελληνίδων, Φωτογραφία: Studio Kominis

Από τη φουστανέλα των αγωνιστών, την «οθωνική» και την ευζωνική εκδοχή της, περνά στην πολυσυζητημένη «αιρετική» παραλλαγή του Mick Jagger, αλλά και σε εκείνη του «Ιάσονα» στη Μήδεια του Μποστ.

Από τις γυναίκες του Ζαλόγγου προχωρά έως τα «φιλμικά» και τα άλλα ανάλογά τους, και από τους Μαυροφόρους του Ιερού Λόχου έως την κατ’ εικόνα και καθ΄ομοίωσιν αυτών στολή της φιλαρμονικής του Μεσολογγίου. Παράλληλα, από το οθωμανικό salvar φτάνει μέχρι τη μόδα των bloomers και των spandex, ενώ από τη φιλελληνική μόδα à la Bobelina μέχρι το αναμνηστικό φουλάρι του Οίκου Hermès, προσφέροντας εναλλακτικές και ίσως πέρα από το αναμενόμενο αφηγήσεις.

Με καθοριστική τη συμβολή σύγχρονων εικαστικών, τα θέματα αναπτύσσονται μέσα από έργα Video/Digital Art, όπου παλαιά «υλικά» και αφηγήματα ανακυκλώνονται σε νέες συνθέσεις με απρόσμενες νοηματοδοτήσεις και ενίοτε με συμβολικές προεκτάσεις που αφορούν στη σύγχρονη πραγματικότητα. 

Τα έργα, με τη σειρά τους, συνθέτουν μια έκθεση serial ροής που εξελίσσεται και ολοκληρώνεται σε 12 αυτοτελή επεισόδια, το καθένα από αυτά με διαφορετικό σενάριο, με διαφορετικούς πρωταγωνιστές και συντελεστές. 

Εξώφυλλο του προγράμματος της εορτής της Εκατονταετηρίδας από την Ελληνική Επανάσταση, που διοργάνωσε το Λύκειον των Ελληνίδων στο Στάδιο, 6 Απριλίου 1930. Ιστορικό Αρχείο του Λυκείου των Ελληνίδων

Τα θέματα θα αναρτώνται στον ιστότοπο σαν έργο σε εξέλιξη, κάθε Παρασκευή και ώρα 18.21. Παράλληλα θα διαμοιράζονται μέσα από τη σελίδα facebook και το κανάλι youtube του Μουσείου Ιστορίας της Ελληνικής Ενδυμασίας του Λυκείου των Ελληνίδων, προσκαλώντας το κοινό να «ακολουθήσει» την έκθεση, αλλά και να παρακολουθήσει την εξέλιξή της.

Εφαρμόζοντας ωστόσο, ένα ”phygital“ (physical και digital) μοντέλο ανάπτυξης της έκθεσης, επιλεγμένες θεματικές ενότητες θα παρουσιαστούν και στους χώρους του Μουσείου Ιστορίας της Ελληνικής Ενδυμασίας και του Κεντρικού κτιρίου του Λυκείου των Ελληνίδων, επιτυγχάνοντας τη σύνδεση του φυσικού και του ψηφιακού κόσμου.

Η μείξη - και ενίοτε η αντιστροφή των χρόνων - που επιχειρεί να καλύψει η αφήγηση σε ένα χρονικό ανάπτυγμα 200 ετών (1821-2021), καθώς και ο διάλογος μεταξύ των σύγχρονων καλλιτεχνών και ενός «παραδοσιακού» Μουσείου, ανατρέπει τεχνηέντως τη γραμμική παρουσίαση.

Φέρμελη, τμήμα της παιδικής ενδυμασίας φουστανελά του Ίωνα Δραγούμη. Συλλογή Λυκείου των Ελληνίδων, Φωτογραφία: Studio Kominis

Στόχος της έκθεσης δεν είναι να συνοψίσει τη μνήμη ΜΥΡΙΑδων συμβάντων και αξιομνημόνευτων ανθρώπων, ούτε και να αναδείξει το ένδυμα αποκλειστικά και μόνο ως  κώδικα (απο)μνημόνευσης του αναπαριστώμενου προσώπου. Αντίθετα, προτείνει νέους τρόπους ανάγνωσης του  ιστοριογραφικού λόγου του Εικοσιένα, [γ]ραμμένου με σύγχρονους όρους, σύγχρονο λεξιλόγιο και συντακτικό επάνω στο ΠΑΝΙΟΝ, με  τη διττή σημασία της λέξης: 

Είτε πρόκειται για ένα «κομμάτι ύφασμα», που ανέκαθεν, κάθε φορά που το τύλιγαν, το συνένωναν και το στερέωναν πάνω στο ανθρώπινο σώμα, από δυσδιάστατο πανί χωρίς βάθος αποκτούσε τρεις διαστάσεις, γινόταν ένδυμα και αναλόγως «σήμα κατατεθέν» για κάθε ομάδα, είτε πρόκειται για τη συναρτώμενη στο πανίον έννοια της επαναστατικής σημαίας ως συμβόλου του αναδυόμενου τότε ανεξάρτητου Ελληνικού κράτους.