Eurobank, Alpha Bank, Πειραιώς, Εθνική: Που θα «μοιράσουν» Καθαρή 10 δισ. ευρώ το 2022 - Πόσα οι μικρότερες;

Του Λεωνίδα Στεργίου στο Capital.gr

Μπορεί οι τέσσερις συστημικές τράπεζες να εκταμίευσαν νέα δάνεια ύψους 16,5 δισ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2021, με ετήσιο στόχο περίπου τα 20-22 δισ., εντούτοις η καθαρή πιστωτική επέκταση προς τον ιδιωτικό τομέα ήταν μόλις 58 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.

Αιτία, οι αποπληρωμές δανείων, οι τιτλοποιήσεις (ανακατατάξεις) και οι διαγραφές. Έτσι, από τα 16,5 δισ. ευρώ, καθαρή αύξηση είχαν τα επιχειρηματικά δάνεια κατά περίπου 1 δισ., ενώ η πιστωτική επέκταση προς τα νοικοκυριά ήταν αρνητική κατά 1,3 δισ. ευρώ. Εξάλλου, τα υπόλοιπα των δανείων από 141 δισ. στα τέλη του 2020 έπεσαν στα 119 δισ. ευρώ το Νοέμβριο του 2021, σημειώνοντας πτώση κατά 22,4 δισ.

Όσο περίπου οι ανακατατάξεις (13,6 δισ) και οι διαγραφές (9 δισ).

Καθαρή πιστωτική επέκταση

Η εικόνα αυτή πρόκειται να αλλάξει το 2022. Σύμφωνα με τα σχέδια των τεσσάρων συστημικών τραπεζών (Eurobank, Alpha Bank, Πειραιώς, Εθνική), τα καθαρά δάνεια που θα δοθούν στην πραγματική οικονομία εκτιμώνται στα 10 δισ. ευρώ.

Το ποσό αυτό προκύπτει από μέση καθαρή πιστωτική επέκταση κατά περίπου 1,5 δισ. ευρώ ανά τράπεζα συν τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης (3,6 δισ. ευρώ). Στο συνολικό ποσό θα πρέπει να περιληφθούν δάνεια από την Τράπεζα Αττικής και τις υπόλοιπες μικρότερες τράπεζες, την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και άλλους οργανισμούς (ΕτΕΠ), συγχρηματοδοτούμενα, κλπ.

Ταμείο Ανάκαμψης

Τα 3,6 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης θα κατευθυνθoύν κατά κύριο στις μεγάλες επιχειρήσεις, ώστε να επιταχυνθεί η απορρόφηση και αξιοποίηση των κονδυλίων εμπροσθοβαρώς. Κι αυτό διότι στις μεγάλες επιχειρήσεις και κυρίως σε κλάδους όπως ενέργεια, τουρισμός, υποδομές, βιομηχανία κλπ υπάρχουν ήδη έτοιμα επιχειρηματικά σχέδια.

Νοικοκυριά, επιχειρήσεις

Τα υπόλοιπα περίπου 6,4 δισ. ευρώ θα διοχετευθούν σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, όπου οι ανάγκες και η ζήτηση για χρηματοδότηση αναμένονται αυξημένες, λόγω της ανάπτυξης και του πολλαπλασιαστή του Ταμείου Ανάκαμψης. Από αυτά, σχεδόν το 60% θα αφορά στη λιανική τραπεζική και τα υπόλοιπα στις επιχειρήσεις.

Ιδιαίτερη ζήτηση αναμένεται στα στεγαστικά και τα καταναλωτικά δάνεια, όπου οι νέες εκταμιεύσεις αναμένεται να φτάσουν σε 1,2 δισ. ευρώ για απόκτηση κατοικίας και άνω του 1 δισ. στην καταναλωτική πίστη με το μεγαλύτερο κομμάτι να αφορά την αγορά αυτοκινήτου και τις δαπάνες που σχετίζονται με την αγορά σπιτιού. Τα υπόλοιπα θα αφορούν δάνεια σε επιχειρήσεις, μικρομεσαίες, μικρές και ελεύθερους επαγγελματίες.

Διευκρινίζεται ότι ορισμένες τράπεζες εντάσσουν τις μικρές, πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες στη λιανική τραπεζική. Λαμβάνοντας αυτό υπόψη, η λιανική τραπεζική θα απορροφήσει περίπου το 60% των καθαρών δανείων 6,4 δισ. ευρώ το 2022.

Στόχοι ανά τράπεζα

Η Eurobank για το 2022 έχει σχεδιάσει καθαρές εκταμιεύσεις 1,5-2 δισ. ευρώ. Ο σχεδιασμός αυτός εντάσσεται στον τριετή σχεδιασμό για αύξηση της πιστωτικής επέκτασης κατά 20% στην τριετία με νέες εκταμιεύσεις 5,5 δισ. ευρώ ή σε καθαρό δανεισμό 3,5 δισ. στην τριετία, όπως ανακοίνωσε ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος κ. Κώστας Βασιλείου κατά την παρουσίαση του σχεδίου "Eurobank 2030”.

Στόχος της Τράπεζας, μερίδιο 30% στις χορηγήσεις. Υπενθυμίζεται ότι οι (μικτές) εκταμιεύσεις νέων δανείων στο εννεάμηνο της Τράπεζας ήταν 5,3 δισ. ευρώ.

O στρατηγικός σχεδιασμός της Alpha Bank, σύμφωνα με το project Tomorrow, περιλαμβάνει καθαρή εκταμίευση 10 δισ. ευρώ σε επίπεδο ομίλου, εκ των οποίων τα 8 δισ. ευρώ θα αφορούν στην Ελλάδα μέχρι το 2024. Για το 2022 υπολογίζεται ότι η καθαρή εκταμίευση θα κινείται στα επίπεδα των 2 δισ. Οι (μικτές) νέες εκταμιεύσεις δανείων της Alpha Bank στο εννεάμηνο του 2021 ήταν 3,8 δισ. ευρώ, εκ των οποίων η καθαρή πιστωτική επέκταση ήταν 0,8 δισ. Ο ετήσιος στόχος για το 2021 για τα νέα δάνεια είναι 4,5 δισ. ευρώ

Η Τράπεζα Πειραιώς στο ενδεκάμηνο του 2021 πραγματοποίησε νέες εκταμιεύσεις 5,4 δισ. ευρώ, με τον ετήσιο στόχο στο 5,7 δισ., ο οποίος εκτιμάται ότι θα ξεπεραστεί. Η Τράπεζα Πειραιώς έχει επικοινωνήσει στους αναλυτές το μεικτό ποσό χορηγήσεων για την περίπου 2020-2024 στα 20-23 δισ. ευρώ και την περίοδο 2021-2024 στα 18-20 δισ. ευρώ. Με βάση αυτόν τον σχεδιασμό, οι νέες εκταμιεύσεις για το 2022 αναμένονται στα 6-6,5 δισ. ευρώ. Η καθαρή πιστωτική επέκταση θα είναι μικρότερη.

Η Εθνική Τράπεζα στο εννεάμηνο του 2021 παρουσίασε θετική πιστωτική επέκταση κατά 2,8 δισ. ευρώ, με ετήσιο στόχο γύρω στα 4 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τον στρατηγικό σχεδιασμό, τα νέα δάνεια για την επόμενη διετία θα ανέρχονται σε 5-5,5 δισ. ετησίως για τη στήριξη της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Η καθαρή πιστωτική επέκταση το 2022 εκτιμάται γύρω στα 1,5-2 δισ. ευρώ.

Πώς προκύπτουν τα νούμερα

Ο σχεδιασμός των τραπεζών έχει βασιστεί στον υπολογισμό ότι το Ταμείο Ανάκαμψης θα κινητοποιήσει επενδύσεις 32-37 δισ. ευρώ μέχρι τα τέλη του 2024, οι οποίες θα έχουν χρηματοδοτικές ανάγκες ύψους 18 δισ. ευρώ. Ο πολλαπλασιαστής του Ταμείου Ανάκαμψης εκτιμάται σε επιπλέον ανάγκες για χρηματοδότηση ύψους 5-6 δισ. ευρώ. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν οι νέες καθαρές ανάγκες χρηματοδότησης για το σύνολο της οικονομίας, περιλαμβανομένης της κατανάλωσης, λόγω της ανάπτυξης, κατά περίπου 9-10 δισ.

Έτσι, η συνολική καθαρή πιστωτική επέκταση στην τριετία 2022-2024 υπολογίζεται σε 33-35 δισ. ευρώ. Οι τέσσερις συστημικές διεκδικούν πίτα με ποσοστά 25-30% η κάθε μία, που το άθροισμά τους οδηγεί στο συμπέρασμα για την ένταση του ανταγωνισμού.  

Από τις επενδύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης μέχρι το 2024 (35 δισ), σχεδόν το ένα τρίτο των δανείων θα απορροφηθεί από τη ναυτιλία, ένα τρίτο από τουρισμό και ενέργεια, ενώ το υπόλοιπο ποσό θα μοιραστεί σε υποδομές, real estate και μεταποίηση.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς τους, τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης (12 δισ. ευρώ δάνεια και 18 δισ. επιχορηγήσεις) κινητοποιούν επενδύσεις ύψους 37 δισ. ευρώ που θα έχουν ανάγκες χρηματοδότησης περίπου 18 δισ. ευρώ μέχρι τα τέλη του 2024. Σε αυτό το ποσό προσθέτουν επιπλέον 5 με 6 δισ. ευρώ χρηματοδοτικές ανάγκες που θα επιφέρει ως πολλαπλασιαστής το Ταμείο Ανάκαμψης. Για παράδειγμα, μπορεί μια επιχείρηση να μην χρηματοδοτηθεί μέσω του Ταμείου σε πρώτη φάση, αλλά να έχει πελάτες που έχουν ενταχθεί και θα πρέπει να ικανοποιήσει την αυξημένη ζήτηση.

Το παραπάνω μίγμα θα δημιουργήσει νέες καθαρές χρηματοδοτικές ανάγκες στο σύνολο της οικονομίας (περιλαμβανομένης της κατανάλωσης) συνολικού ύψους 9-10 δισ. ευρώ. Συνεπώς, η συνολική καθαρή πιστωτική επέκταση στην τριετία 2022-2024 υπολογίζεται μεταξύ 33 και 35 δισ. ευρώ.

Τα 35 δισ. ευρώ αποτελούν την πίτα την οποία θέλουν να μοιραστούν οι ελληνικές τράπεζες, με τις τέσσερις συστημικές να διεκδικούν μερίδια μεταξύ 25% και 30% η κάθε μία. Από το ποσοστό αυτό γίνεται εμφανής η ένταση του ανταγωνισμού, καθώς τα συνολικά μερίδια αγοράς των στόχων τους αθροίζουν πάνω από το 100% της αγοράς.

Η καθαρή πιστωτική επέκταση των 10 δισ. ευρώ το 2022 μπορεί να σημαίνει συνολική χρηματοδότηση άνω των 20 δισ. ευρώ, αν ληφθεί υπόψη ότι αναμένονται αναταξινομήσεις άνω των 2 δισ. ευρώ, αναχρηματοδοτήσεις και αποπληρωμές, ποσά που αντιστοιχούν κατά μέσο όρο σε 1-1,2 δισ. ανά τράπεζα.