Μιχαήλ Γκορμπατσόφ: Οι σημαντικότερες ημερομηνίες στη ζωή του τελευταίου ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης 

Τον Αύγουστο του 1991 ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ο τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης, επέστρεψε με την οικογένειά του στη Μόσχα από την Κριμαία, όπου βρισκόταν σε κατ’ οίκον περιορισμό ύστερα από ένα πραξικόπημα, που απέτυχε να τον ρίξει. 

Όπως γράφουν οι New York Times, αντί να πάει στους χιλιάδες ενθουσιασμένους Μοσχοβίτες για να γιορτάσει τη νίκη του και τη δική τους, ο Γκορμπατσόφ πήγε στο νοσοκομείο με τη σύζυγό του, Ραΐσα, που είχε υποστεί εγκεφαλικό.

Αυτή η σκηνή ήταν καθοριστική στην πρόσφατη ιστορία της Ρωσίας και είχε κεντρικό ρόλο στο «Γκομπαρτσόφ» την τελευταία παραγωγή του κρατικού Theater of Nations in Moscow, που είδε το κοινό εν μέσω πανδημίας και με πολλούς περιορισμούς. «Δεν ήμουν παντρεμένος με τη χώρα – τη Ρωσία ή τη Σοβιετική Ένωση» έγραψε στα απομνημονεύματά του ο Γκορμπατσόφ, που άφησε την τελευταία του πνοή την Τρίτη 30 Αυγούστου σε ηλικία 91 ετών στη «Ήμουν παντρεμένος με τη σύζυγό μου και εκείνο το βράδυ την πήγα στο νοσοκομείο. Ίσως ήταν η πιο κρίσιμη απόφαση στην πολιτική μου ζωή», διαπίστωσε ο ίδιος ξαφνιάζοντας συμπατριώτες, θεατές, τον κόσμο ολόκληρο. 

Οι υπόλοιπες σημαντικές ημερομηνίες σταθμοί στη ζωή του τελευταίου ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης, που ο ξένος κόσμος αποθέωσε και οι Ρώσοι ακόμη δυσκολεύονται να συγχωρέσουν για την καταστροφή του ρωσικού μεγαλείου, είναι οι ακόλουθες: 

1985

11η Μαρτίου: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, στα 54 του χρόνια, εκλέγεται επικεφαλής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης.
15η Οκτωβρίου: Παρουσιάζει το σχέδιό του για την αναδιάρθρωση της οικονομικού και πολιτικού συστήματος της ΕΣΣΔ, την περεστρόικα, πρόταση του Λεονίντ Μπρέζνιεφ το 1979.

1986

26η Απριλίου: Έκρηξη στον πυρηνικό ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό του Τσερνόμπιλ (Ουκρανία). Η τραγωδία αποκρύπτεται από την κυβέρνηση για αρκετές ημέρες, κάτι που συμβάλει στη μόλυνση εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων από τη ραδιενέργεια.
23η Δεκεμβρίου: Επιστρέφει στη Μόσχα ο αντιφρονών νομπελίστας ειρήνης Αντρέι Ζαχάροφ έπειτα από επτά χρόνια εξαναγκαστικής εξορίας στο Γκόρκι (Νίζνι Νόβγκοροντ).

1987

8η Δεκεμβρίου: Υπογραφή της συνθήκης INF για την εξάλειψη των βαλλιστικών πυραύλων μέσου βεληνεκούς στην Ουάσινγκτον, κατά τη διάρκεια της τρίτης συνόδου κορυφής του Ρόναλντ Ρέιγκαν και του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.

1988

7η Δεκεμβρίου: Στη Νέα Υόρκη, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ ανακοινώνει στον ΟΗΕ ότι η ΕΣΣΔ θα μειώσει μονομερώς κατά 500.000 άνδρες τις δυνάμεις της στην ανατολική Ευρώπη και στο ευρωπαϊκό τμήμα της ΕΣΣΔ.

1989

15η Φεβρουαρίου: Ολοκληρώνεται η αποχώρηση των σοβιετικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν, έπειτα από δέκα χρόνια πολέμου.
16η Μαΐου: Σύνοδος κορυφής στο Πεκίνο του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ με τον κινέζο πρόεδρο Ντενγκ Σιαοπίνγκ, επισφράγιση της εξομάλυνσης των διμερών σχέσεων έπειτα από 30 χρόνια.
12η-15η Ιουνίου: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, έπειτα από τη θριαμβευτική υποδοχή του στη Βόννη (ΓΛΔ), δηλώνει πως το Τείχος θα πέσει όταν «εξαφανιστούν οι συνθήκες που το γέννησαν».
7η Οκτωβρίου: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, στο ανατολικό Βερολίνο, λέει ενώπιον του ανατολικογερμανού ηγέτη Έρικ Χόνεκερ πως «όποιος καθυστερεί τιμωρείται από τη ζωή».
9η Νοεμβρίου: Το Τείχος πέφτει.
1η Δεκεμβρίου: Ιστορική συνάντηση με τον πάπα Ιωάννη Παύλο Β΄.

1990

11η Μαρτίου: Η Λιθουανία ανακηρύσσει την ανεξαρτησία της από την ΕΣΣΔ. Την 13η Ιανουαρίου 1991, σοβιετικά άρματα μπαίνουν στο Βίλνιους (14 νεκροί και 700 τραυματίες).
15η Μαρτίου: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ εκλέγεται για πέντε χρόνια πρόεδρος της ΕΣΣΔ, θέση που μόλις δημιουργείται.
16η Ιουλίου: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ και ο δυτικογερμανός καγκελάριος Χέλμουτ Κολ συμφωνούν για μια Γερμανία ενωμένη, κυρίαρχη και ελεύθερη να ενταχθεί στο NATO.
15η Οκτωβρίου: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ βραβεύεται με Νόμπελ ειρήνης.

1991

12η Ιουνίου: Ο Μπόρις Γέλτσιν εκλέγεται πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
31η Ιουλίου: Υπογράφεται στη Μόσχα η συνθήκη START, η πρώτη συμφωνία για τη μείωση των στρατηγικών πυρηνικών οπλοστασίων των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ.
19η/21η Αυγούστου: Αποτυχημένο πραξικόπημα συντηρητικών εναντίον του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ο οποίος βρίσκεται στην Κριμαία. Η απόπειρα αυτή οδηγεί στη διάλυση του κομμουνιστικού κόμματος και επιταχύνει την αποσύνθεση της ΕΣΣΔ.
8η Δεκεμβρίου: Στο Μινσκ, οι πρόεδροι της Ρωσίας, της Λευκορωσίας και της Ουκρανίας διαπιστώνουν πως η Σοβιετική Ένωση «δεν υπάρχει πλέον».
25η Δεκεμβρίου: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ ανακοινώνει πως παραιτείται από το αξίωμα του προέδρου της ΕΣΣΔ.