Ψυχολογία: Πως να ιεραρχήσουμε τις ανάγκες μας - Τα πέντε επίπεδα σύμφωνα με τον Μάσλοου

Ο Αβραάμ Μάσλοου ήταν Αμερικανός ψυχολόγος, ο οποίος έμεινε γνωστός για τη θεωρία ιεράρχησης των αναγκών, σύμφωνα με την οποία, υπάρχουν πέντε επίπεδα αναγκών, από τα οποία εξαρτάται όλη σχεδόν η συμπεριφορά μας.

Η ιεραρχία των αναγκών του Μάσλοου, είναι μια από τις πιο γνωστές θεωρίες για τα κινήτρα των ανθρώπων. Σύμφωνα με τη θεωρία, οι ενέργειές μας υποκινούνται από ορισμένες φυσιολογικές ανάγκες. Συχνά αναπαρίσταται από μια πυραμίδα αναγκών, με τις πιο βασικές ανάγκες στο κάτω μέρος και πιο σύνθετες ανάγκες στην κορυφή σύμφωνα με το tsemperlidou.gr.

Τί είναι η ιεραρχία των αναγκών;

Ο Μάσλοου εισήγαγε για πρώτη φορά το 1943, την έννοια της ιεραρχίας των αναγκών, στην εργασία του, με τίτλο “Η θεωρία των ανθρωπίνων κινήτρων”. Αυτή η ιεραρχία αναφέρει ότι οι άνθρωποι παρακινούνται να εκπληρώσουν βασικές ανάγκες, πριν προχωρήσουν σε άλλες, πιο προηγμένες ανάγκες.

Ενώ ορισμένες από τις υπάρχουσες σχολές ψυχολογίας εκείνη την εποχή, όπως η  ψυχανάλυση  και  ο συμπεριφορισμός, έτειναν να επικεντρώνονται σε προβληματικές συμπεριφορές, ο Μάσλοου ενδιαφερόταν περισσότερο να μάθει τί κάνει τους ανθρώπους ευτυχισμένους.

Ως ανθρωπιστής, ο Μάσλοου πίστευε ότι οι άνθρωποι έχουν μια εγγενή επιθυμία να αυτοπραγματοποιηθούν, δηλαδή να είναι ό,τι μπορούν. Για την επίτευξη αυτού του απώτερου στόχου, ωστόσο, πρέπει να ικανοποιηθούν ορισμένες πιο βασικές ανάγκες. Αυτό περιλαμβάνει την ανάγκη για φαγητό, ασφάλεια, αγάπη και αυτοεκτίμηση.

Ο Μάσλοου πίστευε ότι αυτές οι ανάγκες είναι παρόμοιες με τα ένστικτα και παίζουν σημαντικό ρόλο στην συμπεριφορά των ανθρώπων.

Τα επίπεδα.

Υπάρχουν πέντε διαφορετικά επίπεδα της ιεραρχίας των αναγκών του Μάσλοου, ξεκινώντας από το χαμηλότερο επίπεδο που είναι γνωστό ως φυσιολογικές ανάγκες.

Πρώτο επίπεδο: Επιβίωση

Οι φυσιολογικές ανάγκες είναι αρκετά προφανείς και περιλαμβάνουν τις ανάγκες που είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή μας, όπως η τροφή, το νερό, η αναπνοή, η ρύθμιση της θερμοκρασίας μας, η στέγη, τα ρούχα και η σεξουαλική αναπαραγωγή.

Δεύτερο επίπεδο: Ασφάλεια

Καθώς ανεβαίνουμε στο δεύτερο επίπεδο της ιεραρχίας, οι ανάγκες αρχίζουν να γίνονται λίγο πιο περίπλοκες. Σε αυτό το επίπεδο, η ανάγκη για ασφάλεια είναι πρωταρχική.

Οι άνθρωποι θέλουν έλεγχο και τάξη στη ζωή τους. Έτσι, η ανάγκη για ασφάλεια συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό σε συμπεριφορές σε αυτό το επίπεδο. Μερικές από τις βασικές ανάγκες ασφάλειας περιλαμβάνουν την οικονομική ασφάλεια, την υγεία, την προστασία έναντι ατυχημάτων και τραυματισμών, την εύρεση εργασίας, την απόκτηση ασφάλισης υγείας και υγειονομικής περίθαλψης, την αποταμίευση και τη μετακίνηση σε μια ασφαλέστερη γειτονιά.

Τρίτο επίπεδο: Κοινωνικές Ανάγκες

Οι κοινωνικές ανάγκες στην ιεραρχία του Μάσλοου περιλαμβάνουν την αγάπη, την αποδοχή και το ανήκειν. Σε αυτό το επίπεδο, η ανάγκη για συναισθηματικές σχέσεις είναι αυτή που “καθοδηγεί” την ανθρώπινη συμπεριφορά. Μερικά από τα πράγματα που ικανοποιούν αυτήν την ανάγκη περιλαμβάνουν τις φιλίες, τον ρομαντισμό, την οικογένεια, τις κοινωνικές σχέσεις σε ομάδες, την εκκλησία ή θρησκευτικές οργανώσεις.

Προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα όπως η  μοναξιά , η κατάθλιψη και το άγχος, είναι σημαντικό οι άνθρωποι να νιώθουν ότι τους αγαπούν και τους αποδέχονται οι άλλοι. Οι προσωπικές σχέσεις με τους φίλους, την οικογένεια και τους εραστές παίζουν σημαντικό ρόλο, όπως και η συμμετοχή σε ομάδες και άλλες ομαδικές δραστηριότητες.

Τέταρτο επίπεδο: Ανάγκη αυτοεκτίμησης

Στο τέταρτο επίπεδο στην ιεραρχία του Μάσλοου, βρίσκεται η ανάγκη για εκτίμηση και σεβασμό. Μόλις ικανοποιηθούν οι ανάγκες στα τρία κατώτατα επίπεδα, η ανάγκη εκτίμησης αρχίζει να παίζει πιο σημαντικό ρόλο στα κίνητρα για τη συμπεριφορά.

Σε αυτό το επίπεδο, γίνεται όλο και πιο σημαντικό να κερδίσουμε τον σεβασμό και την εκτίμηση των άλλων. Οι άνθρωποι έχουν την ανάγκη να επιτύχουν πράγματα και μετά να αναγνωρίζονται οι προσπάθειές τους.

Οι άνθρωποι πρέπει να αισθάνονται ότι τους εκτιμούν οι άλλοι και να αισθάνονται ότι συνεισφέρουν στον κόσμο. Η συμμετοχή σε επαγγελματικές δραστηριότητες, ακαδημαϊκά επιτεύγματα, αθλητική ή ομαδική συμμετοχή και χόμπι, μπορούν όλα να παίξουν ρόλο στην κάλυψη των αναγκών εκτίμησης.

Οι άνθρωποι που είναι σε θέση να ικανοποιήσουν τις ανάγκες εκτίμησης, επιτυγχάνουν μία καλή αυτοεκτίμηση και τείνουν να αισθάνονται σίγουροι για τις ικανότητές τους. Αντίθετα, όσοι δεν λαμβάνουν την εκτίμηση και σεβασμό των άλλων, μπορεί να αναπτύξουν αισθήματα κατωτερότητας .

Πέμπτο επίπεδο: Ανάγκη Αυτοπραγμάτωσης

Στην κορυφή της ιεραρχίας βρίσκεται η ανάγκη αυτοπραγμάτωσης. Οι  άνθρωποι που αυτοπραγματώνονται έχουν αυτογνωσία, ενδιαφέρονται για την προσωπική τους ανάπτυξη και λιγότερο για τις απόψεις των άλλων.

“Ό,τι μπορεί να είναι ένας άνθρωπος, πρέπει να είναι”.

Σύμφωνα με τον ορισμό του Μάσλοου η  αυτοπραγμάτωση είναι η πλήρης χρήση και εκμετάλλευση ταλέντων, ικανοτήτων και δυνατοτήτων. Αυτοί οι άνθρωποι φαίνεται να εκπληρώνουν τον εαυτό τους και να κάνουν το καλύτερο που μπορούν να κάνουν.