Ο Αρίστος Δοξιάδης γράφει: Οι ξαπλώστρες πάνω στην άμμο κάνουν ζημιά και στην οικονομία! Υποβαθμίζουν την εμπειρία της ακροθαλασσιάς, για μερικά ευρώ παραπάνω.

Στη μεγάλη συζήτηση για τις ξαπλώστρες στις παραλίες, μερικοί αντιπαραβάλλουν την οικονομία (δηλαδή τα έσοδα από τον τουρισμό) με την προστασία του περιβάλλοντος. Λάθος. Οι ξαπλώστρες πάνω στην άμμο κάνουν ζημιά και στην οικονομία. Υποβαθμίζουν για τους περισσότερους επισκέπτες την εμπειρία της ελληνικής ακροθαλασσιάς, για να εισπράξουν από λίγους μερικά ευρώ παραπάνω. Με πιθανότατο παράδοξο αποτέλεσμα να έρχονται στα επόμενα χρόνια λιγότεροι ξένοι, ακριβώς σε εκείνα τα μέρη που έχουν τις πιο ξακουστές και «δημοφιλείς» παραλίες.

Δεν είμαι ειδικός του τουρισμού, αλλά ως οικονομολόγος σκέφτομαι πως πρόκειται για ένα κλασικό πρόβλημα «σπάνιων πόρων» και συμπληρωματικών προϊόντων.

Μια αμμουδιά που έχει μήκος 300 μέτρων και πλάτος 20, δηλαδή έκταση έξι στρεμμάτων, μπορεί να έχει από πίσω μια τουριστική ενδοχώρα πολλών δεκάδων ή και εκατοντάδων στρεμμάτων, με οικισμούς, ξενοδοχεία, ταβέρνες και μπαρ. Ολοι σχεδόν οι επισκέπτες που έρχονται εκεί το καλοκαίρι αναζητούν το σπάνιο είδος ακτογραμμής που είναι η αμμουδιά ή η βοτσαλοπαραλία, ως τρόπο για να πλησιάσουν τη θάλασσα. Δεν προτιμούν τα βράχια ή το τσιμέντο. Θέλουν να απολαύσουν την ξάπλα ή τη βόλτα πριν και μετά το μπάνιο σε τέτοιο χώρο, πριν πάνε για φαγητό ή περίπατο στο χωριό.

Γράφει ο Αρίστος Δοξιάδης στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Θα ξοδέψουν τα περισσότερα χρήματα για ύπνο, φαγητό, ρούχα ή ψυχαγωγία λίγο ή πολύ μακριά από τη θάλασσα, στη συγκριτικά πολύ μεγαλύτερη έκταση της ενδοχώρας. Αλλά για να συνεχίσουν να έρχονται όλοι, πρέπει η παραθαλάσσια εμπειρία να παραμένει όμορφη για όλους. Αυτό είναι το πλεονέκτημα της Κρήτης ή της Πάρου απέναντι στην ενδοχώρα της Ιταλίας, της Ισπανίας ή της Αυστρίας.

Η χωροταξική ανισορροπία ανάμεσα στην παραλία (ή, πιο σωστά, τον αιγιαλό) και την περιοχή της διαμονής και ψυχαγωγίας των τουριστών επιβάλλει μια οικονομική επιλογή. Αν, με βάση μια απλοϊκή λογική αγοράς, πούμε ότι θα αξιοποιήσουμε εμπορικά τον χρόνο παραμονής του επισκέπτη στον αιγιαλό, βάζοντας κατασκευές στην άμμο, τότε μεγιστοποιούμε μεν τα έσοδα του αιγιαλού, αλλά συρρικνώνουμε τα έσοδα από όλες τις άλλες δραστηριότητες των επισκεπτών, γιατί συνολικά θα έρχονται λιγότεροι στην ευρύτερη περιοχή. Αντίθετα, αν αφήσουμε τον αιγιαλό ελεύθερο από κατασκευές, θα διατηρήσουμε τη γοητεία της παραλίας για πιο πολλούς και θα μεγιστοποιήσουμε τα έσοδα των άλλων υπηρεσιών.

Οι ξαπλώστρες στην άμμο κάνουν ζημιά και στην οικονομία. Υποβαθμίζουν για τους περισσότερους επισκέπτες την εμπειρία της ακροθαλασσιάς, για να εισπράξουν από λίγους μερικά ευρώ παραπάνω.

Διαβάζουμε ένα αντεπιχείρημα: ότι για πολλούς εύπορους επισκέπτες η απόλαυση της παραλίας είναι πολύ μεγαλύτερη με ξαπλώστρα, τέντα και ποτό. Και ότι αυτοί οι εύποροι θα ξοδέψουν συνολικά στην περιοχή περισσότερα από όσους ξαπλώνουν με πετσέτα ή απλώς περπατούν μέχρι τη θάλασσα. Ακόμη κι αν ισχύει αυτό (που αμφιβάλλω), υπάρχει μια απλή λύση: ξαπλώστρες όχι στον αιγιαλό, αλλά λίγο πιο πίσω.

Στις περισσότερες παραθαλάσσιες τουριστικές περιοχές, ο χώρος πίσω από τον αιγιαλό είναι άκτιστος ή αραιά κτισμένος, είτε ανήκει σε ιδιώτες είτε στο Δημόσιο. Η νομοθεσία απαγορεύει τη δόμηση εδώ και δεκαετίες σε βάθος 50 ή 100 μέτρων από τον αιγιαλό, με μερικές εξαιρέσεις. Ας αναζητήσουν οι επιχειρηματίες της ξαπλώστρας τέτοιες εκτάσεις με σχίνα, αρμυρίκια ή ελιές για να δώσουν στους τουρίστες της ξαπλώστρας την εμπειρία που λαχταρούν. Η θάλασσα μπορεί να απέχει 30 μέτρα (40 βήματα) – δεν θα είναι αγγαρεία το περπάτημα μέχρι εκεί. Αντίθετα, σε πολλούς ξαπλωμένους μπορεί να αρέσει ότι έχουν μπροστά τους και μερικά μέτρα άμμου πριν από το κύμα.

Γιατί δεν έχει γίνει αυτό μέχρι τώρα; Γιατί ο επιχειρηματίας δεν έχει κίνητρο να επενδύσει πίσω από την άμμο, αν μπορεί πιο εύκολα να επενδύσει πάνω σε αυτήν, ή αν φοβάται πως κάποιος άλλος θα βάλει κατασκευές στην άμμο, μπροστά από τις δικές του στο χωράφι.

Ας υπάρξει λοιπόν μια γενική ρύθμιση: καμιά εμπορική δραστηριότητα και καμιά ελαφριά κατασκευή σε αμμουδιά ή σε παραλία με βότσαλα, τουλάχιστον μέχρι εκεί που φθάνει το χειμέριο κύμα (δηλαδή στη γραμμή του αιγιαλού). Απλά, γενικά και άκαμπτα. Η αγορά μπορεί να λειτουργήσει από κει και πέρα.