Από την Κινσάσα του Κονγκό το 1920 ξεκίνησε το AIDS λένε τώρα επιστήμονες

Οι επιστήμονες εντόπισαν, κατά πάσα πιθανότητα, τον τόπο καταγωγής της πανδημίας του AIDS στην πόλη Κινσάσα, πρωτεύουσα της σημερινής Δημοκρατίας του Κονγκό, κάποια στιγμή γύρω στο 1920.
Ο ιός του AIDS εκτιμάται ότι μεταδόθηκε από τους πιθήκους στους ανθρώπους τουλάχιστον 13 διαφορετικές φορές, αλλά μόνο μία από αυτές οδήγησε στην πανδημία - και αυτό έγινε στην Κινσάσα. Η μελέτη δείχνει ότι πολλοί παράγοντες συνέπεσαν (πληθυσμιακή έκρηξη, ανθούσα πορνεία, διευκόλυνση μετακινήσεων χάρη στις νέες σιδηροδρομικές γραμμές, χρήση μολυσμένων βελόνων στις κλινικές κ.α.), δημιουργώντας έτσι μια τέλεια «καταιγίδα» συμπτώσεων, με κατάληξη την εξάπλωση του ιού HIV.



Οι ερευνητές της Οξφόρδης και του πανεπιστημίου Λουβέν στο Βέλγιο, με επικεφαλής τον καθηγητή Ολιβερ Πάιμπας του Τμήματος Ζωολογίας, οι οποίοι και έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Science, πραγματοποίησαν γενετική ανάλυση σε 800 δείγματα του HIV, μεταξύ των οποίων στο αρχαιότερο γνωστό δείγμα με την ονομασία ZR59, που προέρχεται από έναν άνθρωπο στην Κινσάσα το 1959.

Οπως αναφέρει το BBC, oι επιστήμονες κατάφεραν -«διαβάζοντας» τις διαδοχικές γενετικές μεταλλάξεις- να ανακατασκευάσουν το «οικογενειακό δέντρο» του ιού του AIDS και να βρουν τις πρώτες ρίζες του στη συγκεκριμένη περιοχή του Κονγκό.

Προηγούμενες μελέτες είχαν τοποθετήσει την αρχική μετάδοση του ιού από τους χιμπατζήδες στους ανθρώπους κάπου στο νοτιοανατολικό Καμερούν, όχι μακριά από τα σύνορα με το τότε βελγικό Κονγκό.


Το AIDS έγινε αντιληπτό ως ασθένεια από τη διεθνή κοινότητα με καθυστέρηση, το 1981, και ο ιός ανακαλύφθηκε επίσημα το 1983. Εκτοτε τα θύματά του έχουν ξεπεράσει τα 75 εκατομμύρια, κυρίως στην Αφρική.

Το Κονγκό, μια μεγάλη σε έκταση χώρα με μέγεθος σχεδόν όσο όλη η Δυτική Ευρώπη, ήταν βελγική αποικία έως το 1960. Η πρωτεύουσα Κινσάσα λεγόταν τότε Λεοπολντβίλ και ήταν το μεγαλύτερο αστικό και οικονομικό κέντρο στην κεντρική Αφρική. Ηταν μια μεγάλη και ταχέως αναπτυσσόμενη περιοχή, όπου - σύμφωνα με τα βελγικά ιατρικά αρχεία - υπήρχαν πολλές σεξουαλικά μεταδιδόμενες νόσοι. Η μαζική εισροή από τα χωριά, ανδρών που έψαχναν για δουλειά, είχε οδηγήσει σε «έκρηξη» της πορνείας.

Μετά την Κινσάσα-Λεοπολντβίλ ο HIV εξαπλώθηκε στη γειτονική Μπραζαβίλ και έως τη δεκαετία του 1930 στις εργατουπόλεις της επαρχίας Κατάνγκα με τα πολλά ορυχεία, 1.000 χιλιόμετρα νότια της Κινσάσα. Από εκεί, ο ιός βρήκε «γερό πάτημα» να εξαπλωθεί πια στην υπόλοιπη υπο-σαχάρια Αφρική και τελικά σε όλο τον κόσμο.