«Good Morning and Good Luck» my dear Obama...‏ Ένα άρθρο της Ζέζας Ζήκου

Στο σκηνικό της παγκόσμιας γεωπολιτικής ισορροπίας του τρόμου, η οποιαδήποτε «νέα Γιάλτα» στο γεωοικονομκό πεδίο που φιλοδοξούν ορισμένοι να εκβιάσουν από τον Μπαράκ Ομπάμα δεν μπορεί να είναι, στην καλύτερη περίπτωση, παρά ένας πρόσκαιρος συμβιβασμός, για τον οποίο όλοι οι πρωταγωνιστές θα μετανιώσουν



Σήμερα, το 2013, καλείται ο 44ος πρόεδρος των ΗΠΑ να καθοδηγήσει τη μεγάλη στροφή της υπερδύναμης. Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ εξέφρασε κάποτε την πεποίθηση ότι «η Αμερική πάντα βρίσκει, τελικά, τη σωστή λύση, αφού προηγουμένως έχει εξαντλήσει όλες τις κακές». Και ο Μπαράκ Ομπάμα προσφέρει την ελπίδα αυτής της λυτρωτικής «αλλαγής». Εγώ, πάντως, του υπόσχομαι ότι έως το τέλος της δεύτερης τετραετίας του θα κόψω τα μαλλιά μου αφέλειες, όπως η Μισέλ.

Και ο Ομπάμα έχει μια ιερή οργή για όλες τις κοινωνικές ανισότητες που χαρακτηρίζουν τη σημερινή Aμερική και δεν παρέλειψε να τις εκφράσει ξανά χθες. Με τη χθεσινή επίσημη ορκωμοσία του μπροστά στο Καπιτώλιο, ο 51χρονος Μπαράκ Χουσεΐν Ομπάμα ξεκίνησε τη δεύτερη τετραετή θητεία του στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών.

Ωστόσο, οι οικονομικές ανισότητες στην Αμερική είναι σήμερα πιο άγριες από κάθε άλλη φορά μετά το 1929. Οι προκλητικές νεο-εκδηλώσεις σπατάλης και παρασιτικής διαβίωσης, τη στιγμή που «το κράτος δεν έχει λεφτά» (...αλλά έχει για τους τραπεζίτες), αποτελούν πραγματική πρόκληση και θέτουν το αίτημα της αναδιανομής του κοινωνικού πλούτου στο κέντρο των εντεινόμενων κοινωνικών και πολιτικών απαιτήσεων.

Η κυβέρνηση Μπους άφησε τόσο το οικονομικό όσο και το γεωπολιτικό μέλλον της Αμερικής σε σοβαρό κίνδυνο. Η εύθραυστη σχέση οικονομικής αλληλεξάρτησης - γεωπολιτικής σύγκρουσης ανάμεσα στη μόνη υπερδύναμη του μεταψυχροπολεμικού κόσμου, τις ΗΠΑ, και στην ανερχόμενη μεγάλη δύναμη του 21ου αιώνα, την Κίνα, θεωρείται μια από τις κυριότερες παραμέτρους αβεβαιότητας.

Η περίοδος ηγεμονίας των ΗΠΑ παρήλθε και ήδη ο Λευκός Οίκος έχει χτυπήσει με σεβασμό την πόρτα της Κίνας. Μετά τη «διπλωματία του πιγκ πογκ», που οδήγησε στην ιστορική χειραψία του Ρίτσαρντ Νίξον με τον Μάο Τσετούνγκ το 1972, ο «στρατηγικός οικονομικός διάλογος» της Ουάσιγκτον με το Πεκίνο έχει αποτύχει.

Βρισκόμαστε πλέον στην εποχή της πάλης μεταξύ δημοκρατικού καπιταλισμού και μονοκομματικού καπιταλισμού, μια μάχη μεταξύ της Ουάσιγκτον, με λάβαρο την πολυκομματική ελευθερία, και του Πεκίνου, με λάβαρο την ανάπτυξη χωρίς περιοριστικούς όρους. Ομως, το Πεκίνο υπενθυμίζει όλο και πιο συχνά προς στο αμερικανικό Κογκρέσο την «ισορροπία του τρόμου» στο οικονομικό επίπεδο μεταξύ Αμερικής και Κίνας. Οπως ακριβώς η βεβαιότητα της αμοιβαίας πυρηνικής καταστροφής συγκρατούσε τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Σοβιετική Ενωση στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η προοπτική της αμοιβαίας οικονομικής κατάρρευσης καταπραΰνει την καχυποψία και τις εχθρικές διαθέσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου.

Η νέα μορφή ισχύος της Κίνας είναι πραγματική. Αλλά είναι πιο εύθραυστη από όσο αντέχει το Πεκίνο. Αυτή είναι μια αλήθεια που ο ένοικος του Λευκού Οίκου δεν έχει την πολυτέλεια να παραγνωρίσει.

Ο Αμερικανός πρόεδρος, κατά την εναρκτήρια ομιλία του, κάλεσε χθες το αμερικανικό έθνος να ενώσει τις δυνάμεις του «ως μία χώρα» και «ένας λαός», προσθέτοντας πως ο τόπος αφήνει πίσω του πλέον την οικονομική κρίση και τους δύο πολέμους -στο Ιράκ και το Αφγανιστάν- που είχαν διχάσει τη χώρα πριν αναλάβει την προεδρία προ τετραετίας. «Αυτή η γενεά των Αμερικανών δοκιμάστηκε από τις κρίσεις που χαλύβδωσαν την αποφασιστικότητά μας και τις αντοχές μας», πρόσθεσε στην εναρκτήρια ομιλία του. «Μία δεκαετία πολέμου τελειώνει. Μία οικονομική ανάκαμψη ξεκινά», επεσήμανε. Ο ίδιος υπογράμμισε πως οι ΗΠΑ διαθέτουν «το χάρισμα να επανεφευρίσκουν τον εαυτό τους». «Αμερικανοί συμπολίτες μου, είμαστε γεννημένοι για τούτη τη στιγμή και θα την αδράξουμε - όσο μπορούμε να την αδράξουμε μαζί», επισήμανε. «Πάντοτε κατανοούσαμε πως όταν οι καιροί αλλάζουν πρέπει να αλλάζουμε κι εμείς - αυτή η προσήλωσή μας στις ιδρυτικές μας αρχές απαιτεί νέες απαντήσεις στις νέες προκλήσεις», δήλωσε ενδεικτικά.

Συνεχίζοντας την περιγραφή των παραμέτρων της πολιτικής του κατά τη δεύτερη θητεία του, ο Ομπάμα δεσμεύτηκε πως θα διατηρήσει τις «σθεναρές συμμαχίες» της χώρας σε όλο τον κόσμο και πως θα ενισχύσει τους θεσμούς εκείνους που θα διευκολύνουν την αντιμετώπιση των κρίσεων στο εξωτερικό: «Κανείς δεν έχει μεγαλύτερο συμφέρον για έναν ειρηνικό κόσμο από την πιο ισχυρή χώρα» επεσήμανε ο 44ος πρόεδρος των ΗΠΑ, υποσχόμενος να κάνει ό,τι μπορεί για «να στηριχθεί η δημοκρατία στην Ασία, την Αφρική, την Αμερικανική Ηπειρο και τη Μέση Ανατολή».