Τι να κάνετε, step by step, εάν λάβατε ειδοποίηση για εμβάσματα στο εξωτερικό-ένα άρθρο του Νίκου Σιαμάκη

«Πάγωσαν» οι φορολογούμενοι τις τελευταίες ημέρες, όταν παρέλαβαν  το ειδικό ενημερωτικό σημείωμα-πρόσκληση, σύμφωνα με το οποίο θα πρέπει να «σπεύσουν» στο taxisnet.gr μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου. Οι φορολογούμενοι, δηλαδή, θα πρέπει να προσκομίσουν μια σειρά δικαιολογητικών που να πιστοποιούν ότι από τα εισοδήματα που απέκτησαν, δικαιολογούνται χρήματα που μεταφέρθηκαν στο εξωτερικό μέσω του τραπεζικού συστήματος τη χρονική περίοδο από 1-1-2009 έως 31-12-2011.

Η πρόσκληση αυτή έχει τη μορφή της διοικητικής και συναινετικής επίλυσης - ελέγχου (άρθρο 66,67 και 67α ν. 2238/1994) της όποιας διαφοράς προκύψει. Εάν ο φορολογούμενος δεν ανταποκριθεί, ενεργοποιούνται οι διατάξεις του άρθρου 18 παρ. 6 του ν. 4002/2011, οι οποίες σε συνδυασμό με άλλες ΥΑ και το ν. 2298/1994 περί φορολογίας εισοδήματος, θα έχουν ως συνέπεια οι καταθέσεις στο εξωτερικό που δεν μπορούν να δικαιολογηθούν ως προς το ύψος τους από τις παρελθούσες δηλώσεις να θεωρούνται  απόκτηση εισοδήματος από άγνωστη ή μη διαρκή αιτία (άρθρο 48 παρ. 3 ν. 2238/1994 και 4110/2013) και να φορολογηθούν.

 Πρώτη φάση

Στην πρώτη φάση της διαδικασίας, σύμφωνα με την πρόσκληση, οι φορολογούμενοι καλούνται να προσκομίσουν στην αρμόδια ΔΟΥ όλες τις δηλώσεις τους μέχρι το 2004 και να δηλώσουν το ακριβές ποσό του εμβάσματος, καθώς επίσης και αν τα χρήματα που εξήχθησαν ήταν δικά τους ή κάποιου άλλου συγγενικού προσώπου. Σημειώνεται ότι, εφόσον οι φορολογούμενοι επικαλούνται διαθέσιμα κεφάλαια, που δεν έχουν αναλωθεί σε μεταγενέστερες χρήσεις, τα επικαλούμενα έτη πρέπει να είναι συνεχόμενα και να φτάνουν μέχρι το προηγούμενο έτος από το κρινόμενο.

Ιδιαίτερη εντύπωση, σύμφωνα με τα παραπάνω,  προξενεί το γεγονός ότι η αρμόδια Γενική Γραμματεία Εσόδων ζητάει να προσκομιστούν οι ήδη κατατεθειμένες δηλώσεις των φορολογουμένων σε αυτή. Ταυτόχρονα ζητάει να προσκομιστούν έγγραφα που να βεβαιώνουν το ακριβές ποσό του εμβάσματος.

Κάποιος, δηλαδή, ο οποίος δεν έχει κρατήσει αντίγραφα των φορολογικών του δηλώσεων από το 2004 και πριν, θα θεωρηθεί ότι δεν μπορεί να δικαιολογήσει τα ποσά. Και αυτό ανεξάρτητα, εάν από τις δηλώσεις του τελικώς προέκυπτε ότι τα χρήματά που «βγήκαν» στο εξωτερικό είχαν τελικώς νομίμως φορολογηθεί και αυτό γιατί ίσως οι ΔΟΥ δεν έχουν αρχείο δηλώσεων.

Παράλληλα, η αναζήτηση εγγράφων που πιστοποιούν το ακριβές ποσό του εμβάσματος εγείρει ερωτηματικά για το εάν τελικώς η ΓΓΕσόδων έχει στη διάθεσή της ακριβή ποσά εμβασμάτων ή «ρίχνει άδεια» για να πιάσει γεμάτα, προκειμένου οι φορολογούμενοι να δηλώσουν οικειοθελώς τα ποσά που εξήχθησαν.

Ωστόσο, εάν η ΓΓΕσόδων δεν διαθέτει ακριβή στοιχεία εμβασμάτων, πώς θα προκύψει το τελικό ποσό ανάμεσα στα δηλωθέντα και στα υπερβάλλοντα ποσά των εμβασμάτων, το οποίο και θα φορολογηθεί, εάν οι φορολογούμενοι δεν προσκομίσουν στοιχεία μεταφοράς χρημάτων στο εξωτερικό;

Δεύτερη φάση

Σε επόμενη φάση και πάντως πριν την οριστικοποίηση της κατάστασης προσδιορισμού κεφαλαίου θα κληθούν οι φορολογούμενοι να υποβάλλουν συμπληρωματικές ή τροποποιητικές δηλώσεις εισοδήματος, έτσι ώστε να μειωθεί η τυχόν διαφορά που θα προκύψει στο εισόδημά τους.  Σε αυτό το στάδιο απαιτείται προσοχή για το χρονικό διάστημα πριν από τη μεταφορά των χρημάτων στο εξωτερικό.

Με αυτό τον τρόπο δίδεται η δυνατότητα στους φορολογουμένους να προσδιορίσουν οι ίδιοι την όποια προσαύξηση της περιουσίας τους και να τη φορολογηθούν σύμφωνα με τα ισχύοντα σε κάθε διαχειριστική περίοδο, η οποία σχετίζεται πάντοτε χρονικά με τη μεταφορά των χρημάτων στο εξωτερικό.

Τρίτη φάση

Τέλος, στην τρίτη και τελευταία φάση της διαδικασίας υπάρχουν δύο ενδεχόμενα:

-Είτε οι φορολογούμενοι θα ανταποκριθούν στη διαδικασία και οι εξηγήσεις που θα παράσχουν να κριθούν επαρκείς -οπότε ολοκληρώνεται η διαδικασία. Εάν, τυχόν  υπάρξουν διαφορές στο ύψος του υπολοίπου ποσού (σε σχέση με τα δηλωθέντα εξαχθέντα) με την εφορία, εφόσον υπάρχει διάθεση συμβιβασμού θα ξεπεραστούν με καταβολές από το φορολογούμενο. Ειδάλλως, τη λύση θα δίνουν τα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια με τη διαδικασία που προβλέπεται.

- Είτε να μην ανταποκριθούν στο «κάλεσμα» οι φορολογούμενοι και εξ αυτού του λόγου να ενεργοποιηθούν οι διατάξεις περί φοροδιαφυγής ή ακόμη και ξεπλύματος χρήματος. Καλό θα ήταν οι φορολογούμενοι να έχουν υπόψη το νόμο περί φοροδιαφυγής και τις ποινές που αυτός επιβάλλει ανάλογα με το ύψος των οφειλομένων και βεβαιωμένων ποσών της εφορίας. Όπως, αντίστοιχα και το νόμο περί ξεπλύματος χρήματος(ν. 3691/2008) ο οποίος επισύρει βαρύτατες ποινές με το  άρθρο 45.

Το άρθρο 18 του Ν.3842/2010

Ορισμένοι από τους φορολογούμενους προσπαθούν να θυμηθούν -μάταια -το άρθρο 18 του Ν. 3842/2010, σύμφωνα με το οποίο, δινόταν «φορολογική αμνηστία» στα κεφάλαια που επαναπατρίζονταν χωρίς έρευνα «πόθεν έσχες» με μόνο τον επαναπατρισμό και φορολόγηση 8%. Μάλιστα το ποσό παρακρατούνταν κατευθείαν από τη τράπεζα και αποδίδονταν στο Δημόσιο με σχετική δήλωση του φορολογουμένου.

Ειδικότερα, φυσικά ή νομικά πρόσωπα (σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 18 του Ν. 3842)  που υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος στην Ελλάδα, μπορούν να μεταφέρουν ή να δηλώσουν μέχρι την 30ή Σεπτεμβρίου 2011 κεφάλαια για τα οποία συνέτρεχε:

- είτε υποχρέωση δήλωσης τους

- είτε υποχρέωση καταβολής φόρου.

Αυτό, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, στην ημεδαπή και τα οποία βρίσκονται στην αλλοδαπή σε προθεσμιακό λογαριασμό κατάθεσης στην Ελλάδα, διάρκειας τουλάχιστον ενός έτους, εφόσον οι φορολογούμενοι καταβάλουν φόρο με συντελεστή 8% επί της αξίας των καταθέσεων που μεταφέρουν, κατά το χρόνο της μεταφοράς, ή προκειμένου περί καταθέσεων που παραμένουν κατατεθειμένες στην αλλοδαπή, επί της αξίας των καταθέσεων κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης.

Η παράγραφος 4 ανέφερε ότι με την καταβολή του φόρου επί της αξίας των κεφαλαίων που εισάγονται, εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση του υπόχρεου φυσικού ή νομικού προσώπου για τα κεφάλαια που εισάγει.

Για τα κεφάλαια αυτά δεν ερευνάται, προκειμένου για την εφαρμογή των ισχυουσών φορολογικών διατάξεων, ο τρόπος απόκτησης τους και λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη ή τον περιορισμό της διαφοράς μεταξύ της συνολικής δαπάνης που προκύπτει, σύμφωνα με το άρθρο 17 του Κ.Φ.Ε. και του εισοδήματος που δηλώνεται ή προσδιορίζεται από την Φορολογούσα Αρχή σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 19 του ίδιου Κώδικα.

Παρόλα αυτά, τότε σε μία περίοδο πολιτικών ανακατατάξεων, κανείς δεν υπολόγισε ότι το ελληνικό δημόσιο στο μέλλον θα ήταν σε θέση να γνωρίζει ποιοι φορολογούμενοι έβγαλαν χρήματα στο εξωτερικό, να τους εντοπίσει και να τους φορολογήσει. Ωστόσο, κάποιοι φορολογούμενοι καλούνται τώρα να απολογηθούν για καταθέσεις οι οποίες είχαν νόμιμα φορολογηθεί και είχαν επίσης νόμιμα κινηθεί ως κεφάλαια εντός της ΕΕ. Άλλοι πάλι σπεύδουν να δικαιολογήσουν όπως μπορούν τα ποσά αυτά προκειμένου να εξαντλήσουν με κάθε τρόπο την φορολογική τους υποχρέωση για τα «αδικαιολόγητα ποσά».

Νίκος Σιαμάκης, δικηγόρος

Πηγή: www.capital.gr