Νικόλας Μανιάτης, ετών 33: η start up εταιρεία του Museotechniki για την πολιτιστική κληρονομιά θα «πεταχτεί» ως το Λονδίνο

Ο Νικόλας Μανιάτης, ιδρυτής της ελληνικής εταιρείας startup Museotechniki, μιλά στο emea.gr και στον Δημήτριο Πόγκα για την εταιρεία του.

Η Museotechniki δεν είναι μία ακόμη τεχνολογική startup, δεν είναι καν άλλη μία ελληνική startup από τις αρκετές που δημιουργήθηκαν τον τελευταίο χρόνο. Πρόκειται για μία ελληνική τεχνολογική startup, η οποία δραστηριοποιείται σε ένα πολύ ιδιαίτερο αντικείμενο - αυτό της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς - αναπτύσσοντας εφαρμογές για τη διαχείριση πολιτιστικών αγαθών, κάνοντας χρήση καινοτόμων τεχνολογιών που και εκτός Ελλάδος ακόμη δεν μπορούν παρά να θεωρηθούν το μέλλον μόνον της τεχνολογικής εξέλιξης, όπως το διαδίκτυο των πραγμάτων, η επαυξημένη πραγματικότητα, η τρισδιάστατη εκτύπωση και η υπολογιστική φωτογραφία.

Ιδρυτής της εταιρείας είναι ένας ακόμη νέος άνθρωπος, ο 33χρονος Νικόλας Μανιάτης, ο οποίος ήδη στο δεύτερο πτυχίο του εργαζόταν στη δική του ατομική επιχείρηση, «κορυφώνοντας» την επιχειρηματική του εξέλιξη τον Απρίλιο του περασμένου έτους με τη δημιουργία της Museotechniki.

Στενά συνδεδεμένος, κατ' επάγγελμα και σπουδές, όπως άλλωστε «προδίδει» και το ίδιο το όνομα της εταιρείας του, με τον χώρο των μουσείων, ο Ν. Μανιάτης, μιλώντας στο EMEA.gr, τονίζει πως τα νέα μέσα μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο διαδρούμε με τα μουσεία, αναδεικνύοντας τα ως χώρους εκπαίδευσης και έμπνευσης και όχι «αποστειρωμένης» έκθεσης, αποθήκευσης και ανάμνησης πολιτιστικών μνημείων.

Ενεργό μέλος της ελληνικής startup κοινότητας, τέλος, ο Ν. Μανιάτης εντοπίζει τον άξονα των «τριών κακών» για την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα, ενώ τονίζει πως οι startup εταιρείες αποτελούν μία ελπίδα αναστροφής του επιχειρηματικού μοντέλου στη χώρα, εμφυσώντας καινοτομία, εξωστρέφεια και συνεργασία.

EMEA.gr: Κύριε Μανιάτη, παρουσιάστε μας κατ' αρχάς την εταιρεία σας.

Νικόλας Μανιάτης: Η Museotechniki ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 2012 και δραστηριοποιείται στον τομέα της διαχείρισης πολιτιστικών αγαθών. Συγκεκριμένα, αναπτύσσει και παρέχει τεχνολογικές λύσεις για την προστασία, έκθεση και ανάδειξη έργων πολιτιστικής κληρονομιάς αξιοποιώντας αναδυόμενες τεχνολογίες όπως για παράδειγμα η υπολογιστική φωτογραφία, το διαδίκτυο των πραγμάτων (internet of things) και η τρισδιάστατη εκτύπωση. Η επιχειρηματική προσπάθεια ξεκίνησε με ένα μικρό αρχικό κεφάλαιο αλλά με μεγάλη όρεξη για δουλειά και μια μικρή ομάδα ικανών συνεργατών που την υποστηρίζουν ουσιαστικά από την πρώτη μέρα.

Τους λίγους μήνες λειτουργίας της εταιρείας, έχουμε υλοποιήσει μια σειρά πιλοτικών εφαρμογών. Όπως η ανάπτυξη «έξυπνων πινακίδων» υπομνηματισμού έργων τέχνης με χρήση QR-code στο πλαίσιο της πολιτιστικής δράσης ΥΠΟ-ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ. Η ανάπτυξη τρισδιάστατης απεικόνισης ανασκαφικών ευρημάτων από την ανασκαφή του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών στην θέση Tell Nader της πόλης Ερμπίλ στην Περιφέρεια Κουρδιστάν του βόρειου Ιράκ με χρήση φωτογραφιών και τεχνολογίας computer vision, με στόχο την τρισδιάστατη εκτύπωση αντιγράφου και ανάπτυξη διαδραστικής εφαρμογής προς αξιοποίηση από το πανεπιστημιακό μουσείο.

Σε εξέλιξη βρίσκεται η προσπάθεια ανάπτυξης καταγραφικών περιβαλλοντικών παραμέτρων μουσειακών χώρων βασισμένων σε τεχνολογίες λογισμικού και υλισμικού ανοικτού κώδικα.

EMEA.gr: Ποιο είναι το «background», η προσωπική ιστορία του επιχειρηματία Νικόλα Μανιάτη και τι σας ώθησε να ξεκινήσετε τη δική σας επιχείρηση;

Ν. Μανιάτης: Έχω σπουδάσει συντήρηση αρχαιοτήτων και έργων τέχνης στο ΤΕΙ Αθήνας, αναστύλωση και διακοσμητικές τέχνες στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ και ολοκληρώνω τις μεταπτυχιακές σπουδές μου στην πολιτιστική διαχείριση στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Η απόφαση για την ίδρυση της εταιρείας προέκυψε ως φυσική εξέλιξη της επαγγελματικής μου πορείας τα τελευταία 12 χρόνια. Από το 2001 εργάζομαι ως αυτοαπασχολούμενος στον κλάδο.

Το βάπτισμα του «επιχειρηματικού πυρός» το πήρα ως φοιτητής στην Αγγλία όπου ξεκίνησα μια μικρή ατομική επιχείρηση με σκοπό την απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας και την οικονομική ενίσχυση των σπουδών μου, διατηρώντας την μέγιστη δυνατή ευελιξία. Ο στόχος επετεύχθη, η επιχείρηση έκλεισε τον κύκλο της και με την επιστροφή μου στην Ελλάδα διατήρησα το ίδιο μοντέλο συνδυασμού σπουδών και εργασίας συμμετέχοντας σε ερευνητικά προγράμματα και έργα πεδίου.

Η Museotechniki αποτελεί το φιλόδοξο επιστέγασμα αυτής της δεκαετούς πορείας και την «κεφαλαιοποίηση» κατά μία έννοια της τυπικής και άτυπης γνώσης και των εμπειριών που αποκόμισα αυτά τα χρόνια.

EMEA.gr: Η κοινή αντίληψη μεταξύ των νέων - και όχι μόνο - επιχειρηματιών είναι ότι η Ελλάδα είναι μία χώρα «εχθρική» προς την επιχειρηματικότητα. Εσείς ποια θέση παίρνετε πάνω σε αυτό;

Ν. Μανιάτης: Είναι αλήθεια ότι η Ελλάδα δεν προσφέρει τις ιδανικότερες συνθήκες για την ανάπτυξη επιχειρηματικής πρωτοβουλίας. Ωστόσο ο όρος «εχθρική» θεωρώ πως είναι πολύ γενικός για να μας επιτρέψει να αποτυπώσουμε το πραγματικό πρόβλημα.

Κατά την γνώμη μου η Ελλάδα, ως προς την επιχειρηματικότητα, είναι συντηρητική, εσωστρεφής και αυτάρεσκη. Τα τρία αυτά χαρακτηριστικά επιφέρουν μια σειρά από θεσμικές στρεβλώσεις που δεν επιτρέπουν σε νέες προσπάθειες να αναπτυχθούν και συντελούν στον εθνικό μας αποκλεισμό από την διεθνή πραγματικότητα. Επί δεκαετίες η επιχειρηματικότητα αποτελούσε κληρονομικό δικαίωμα και οι κληρονόμοι προστατεύονταν από πιθανές αλλαγές διατηρώντας ένα έντονα ταξικό και αυτό που περιγράφετε ως «εχθρικό» περιβάλλον.

Στο πλαίσιο όμως μιας παγκοσμιοποιημένης οικονομίας που βασίζεται στην γνώση η Ελλάδα δεν έχει καμία ελπίδα να γίνει ανταγωνιστική εφαρμόζοντας αναπτυξιακά μοντέλα βιομηχανικής επανάστασης, πρέπει να αφήσει τους χιλιάδες πτυχιούχους της να αναπτύξουν μια νέα και ποιοτικότερη σχέση με την εργασία και το παραγόμενο προϊόν της.

EMEA.gr: Είστε ένας επιχειρηματίας που δραστηριοποιείται μέσα στην ελληνική startup «κοινότητα», η οποία τα τελευταία χρόνια έχει γνωρίσει μεγάλη ανάπτυξη. Πώς κρίνετε το παρόν και πώς «βλέπετε» το μέλλον;

Ν. Μανιάτης: Ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής startup κοινότητας τα τελευταία χρόνια είναι μια ευχάριστη έκπληξη, που ως μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής της Ελληνικής Ένωσης Νεοφυών Επιχειρήσεων έχω την χαρά να παρακολουθώ από πολύ κοντά. Θεωρώ πως είναι μια ελπίδα αντιστροφής του επιχειρηματικού μοντέλου των «τριών κακών», που σας προανέφερα, με αυτό της καινοτομίας, της εξωστρέφειας και της συνεργασίας.

Παρ' όλη την ταχεία ανάπτυξή της βέβαια ακόμα δεν έχει ωριμάσει τόσο ώστε να βρει την δική της περπατησιά και να αναπτύξει τη δική της ιδιαίτερη ταυτότητα που θα την διαφοροποιήσει στον παγκόσμιο χάρτη. Υπάρχει ανάγκη για περισσότερα επιτυχημένα startups, πρέπει να δούμε στην πράξη τι δουλεύει και τι όχι, να εμπνευστούμε από τις επιτυχίες και να μάθουμε από τις αποτυχίες. Πιστεύω πως θα δούμε πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα τα επόμενα χρόνια.

EMEA.gr: Για να γυρίσουμε στον τομέα που δραστηριοποιείτε, ο «ανταγωνισμός» μεταξύ παράδοσης/πολιτιστικής κληρονομιάς - εκσυγχρονισμού/ψηφιακής εποχής είναι ένας διάλογος παλαιός και μακρύς. Προφανώς οι εφαρμογές που αναπτύσσετε φανερώνει ότι υπάρχει πεδίο σύγκλισης, αλλά σε ποιο βαθμό μπορεί αυτό να επιτευχθεί;

Ν. Μανιάτης: Η παράδοση και η πολιτιστική κληρονομιά και ιδίως η προστασία και διατήρησή τους στο χρόνο, ταυτίζεται με τον διαρκή εκσυγχρονισμό τους. Η σχέση τους είναι σχέση μηνύματος και μέσου επικοινωνίας του. Η πολιτιστική κληρονομιά αποτελεί τη συσσωρευμένη συλλογική μνήμη και γνώση η οποία ως μήνυμα για να μπορέσει να διατηρήσει την διαχρονικότητά του και να μπορέσει να γίνει αντιληπτό και ευανάγνωστο από την κοινωνία πρέπει να αξιοποιεί τα εκάστοτε σύγχρονα μέσα επικοινωνίας.

Το μόνο πρόβλημα που μπορεί να προκύψει σε αυτή την διαδικασία συνεχούς «αντιγραφής» είναι η πιθανή αλλοίωση της αυθεντικότητας του αρχικού μηνύματος. Αυτό είναι ένα ζήτημα που απασχολεί και προβληματίζει έντονα τους επαγγελματίες μουσείων και ένα από τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, αν θέλετε, της Museotechniki καθώς ως συντηρητής ο ίδιος έχω πλήρη επίγνωση των προβληματισμών αυτών και των προϋποθέσεων που θέτουν τα μουσεία.

 EMEA.gr: Οι σύγχρονοι Έλληνες έχουν θα λέγαμε μία περισσότερο «απόμακρη» σχέση με τα μουσεία και τους αρχαιολογικούς τους χώρους. Πιστεύετε ότι οι τεχνολογικές καινοτομίες - ειδικά όταν προέρχονται από μία ελληνική εταιρεία - μπορούν να τους φέρουν πιο κοντά σε αυτά;

Ν. Μανιάτης: Οι σύγχρονοι Έλληνες είναι αλήθεια πως έχουμε μια ιδιότυπη σχέση με τα μουσεία σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Τα τελευταία χρόνια χάρη στις φιλότιμες προσπάθειες αξιόλογων συναδέλφων πιστεύω πως αυτό αλλάζει καθώς αναδεικνύεται εντονότερα ο ρόλος των μουσείων ως χώρος έμπνευσης και εκπαίδευσης από αυτό της στείρας επίδειξης αντικειμένων που σε γενικές γραμμές οδήγησαν σε αυτή την απόμακρη σχέση. Η χρήση νέων μέσων σίγουρα μπορεί να βοηθήσει σε αυτή τη διαδικασία. Όσον αφορά την εθνικότητα της εταιρίας δεν νομίζω πως παίζει μεγάλο ρόλο σε αυτό καθώς ο καθένας μας κρίνεται από το αποτέλεσμα.

EMEA.gr: Κλείνοντας, θα θέλαμε να μας «αποκαλύψετε» τα μελλοντικά σχέδια τόσο τα δικά σας όσο και της Museotechniki.

Ν. Μανιάτης: Τα προσωπικά μου σχέδια εν πολλοίς ταυτίζονται με τα μελλοντικά σχέδια ανάπτυξης της εταιρίας. Έχοντας πλέον ολοκληρώσει το στάδιο ωρίμανσης, τους αμέσως επόμενους μήνες έχει δρομολογηθεί και ελπίζω ως τις αρχές του καλοκαιριού να έχει ολοκληρωθεί, η λειτουργία ενός δορυφορικού γραφείου στην Αγγλία. Αυτό θα μας επιτρέψει να έχουμε φυσική παρουσία σε μια διεθνή αγορά και αμεσότερη επαφή με τον διεθνή ανταγωνισμό, τις ευκαιρίες και εξελίξεις του κλάδου.