Ο Σικελικός Εσπερινός του Πολ Τόμσεν

Ο«Σικελικός Εσπερινός» είναι η κατεξοχήν πολιτική όπερα του Βέρντι. Αφού καταπιάνεται πρώτα με πολλές βασικές πτυχές των ανθρώπινων σχέσεων, όπως η ερωτική ή αυτή του πατέρα με τον γιο, καταλήγει σε μια βίαιη πολιτική εξέγερση. Οι σημερινές συνθήκες εξαιρούν τον όρο «βία», όμως μέσα στην οικονομία υπάρχουν πολλοί τρόποι για να δείξεις σε αυτόν που κάνει λάθος ότι εσύ μπορείς καλύτερα.

Η συνολική ομολογία των ανθρώπων του ΔΝΤ για τα λάθη που έκαναν στη χώρα δικαιώνουν τη στήλη που από την πρώτη στιγμή -και μάλιστα πριν από εκείνη την αποφράδα μέρα του Μαΐου του 2010- υπογράμμιζε ότι ήταν λάθος να μπούμε στο πρόγραμμα του Ταμείου. Ειδικά τον τελευταίο χρόνο δεν πάψαμε να παίρνουμε αποστάσεις και να ασκούμε κριτική σε μια πολιτική εκβιασμών, όχι φυσικά εκ μέρους των αγορών, αλλά των εταίρων και των πιστωτών. Την ώρα που οι Ελληνες είναι νεόπτωχοι και η ανεργία ίπταται στο 27% οι Γερμανοί έχουν μόλις 6,8% και αυξάνουν τους μισθούς τους. Ακόμα και ο Στάινμπρουκ, ως ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών, σημείωσε ότι η λιτότητα Μέρκελ δεν οδηγεί πουθενά.

Σήμερα το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει 1,3 δισ. ευρώ «κόκκινους» λογαριασμούς και προχωρά σε νέες αυξήσεις στα νοικοκυριά είναι ένα ακόμα δείγμα πολιτικής αφεντάδων -της τρόικας- και όχι της διοίκησης προς υποτελείς. Τέτοιες συνταγές δεν θα τις εφάρμοζε καμία Goldman Sachs και καμία Morgan Stanley πουθενά στην υφήλιο. Οταν μάλιστα ο ίδιος ο Κρούγκμαν βγήκε και είπε ότι «οι ΗΠΑ δεν πρέπει να εγκλωβιστούν στη δημοσιονομική προσαρμογή ακόμα και τώρα, αλλά να δώσουν βάρος στη διαφύλαξη και ενίσχυση της ανάπτυξης».

Από την άλλη πλευρά, οι λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν δεν πρέπει να έχουν βήματα πίσω - άλλωστε δεν έχει νόημα κάτι τέτοιο. Η λύση είναι αυτή που δρομολογεί το δυναμικό τμήμα της ελληνικής οικονομίας, που γνωρίζει τα πράγματα. Και ο πρώτος στόχος πρέπει να είναι η επιστροφή στις αγορές όσο το δυνατόν συντομότερα. Ο Μιχάλης Σάλλας είχε δίκιο όταν είπε ότι το κλίμα έχει μια δυναμική που πρέπει να την αξιοποιήσουμε και η κατάσταση μπορεί να αλλάξει. Εχει τεράστια σημασία το ελληνικό τραπεζικό σύστημα να παραμείνει ιδιωτικό, με μετόχους επενδυτικά διεθνή σχήματα, και να απεγκλωβιστεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα από τον εναγκαλισμό της τρόικας και του EFSF, που δεν έχουν ούτε οράματα ούτε λύσεις για την ελληνική οικονομία και την κοινωνία. Εξάλλου αυτό δεν θέλουν και οι ίδιοι; Να πάρουν πίσω τα λεφτάκια τους.

Πολύ περισσότερο τώρα φαίνεται ότι το πρώτο PSI ήταν ένα κακοφτιαγμένο δημιούργημα των ανώριμων τότε ακόμα Ευρωπαίων πολιτικών, οι οποίοι αντί να ακολουθήσουν τον έξυπνο δρόμο της UBS και να αγοράσουν μέσα από τις αγορές τα ξεφτιλισμένα ελληνικά ομόλογα, μειώνοντας το χρέος ισόποσα, πήγαν «θεσμικά» και τσάκισαν τις ελληνικές τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία με καθαρό όφελος μόλις 100 δισ. «κούρεμα» μείον 50 δισ. ευρώ νέα δάνεια που έδωσαν και, το κυριότερο, δύο χρόνια στέγνωμα ρευστότητας στην αγορά και εκτίναξη της ύφεσης και της ανεργίας. Κρίμα ακόμα και για τον Λουκά Παπαδήμο, ο οποίος αρθρογραφούσε κατά όλων αυτών των μεθόδων.

Εναν χρόνο μετά, όμως, η χώρα έχει μια ευκαιρία. Κακά, κάκιστα τα όποια σχόλια για τα μη χειροπιαστά αποτελέσματα του ταξιδιού του πρωθυπουργού στο Κατάρ. Οι δουλειές αυτές δεν γίνονται από τη μια μέρα στην άλλη και καλώς ή κακώς η υπόθεση του φυσικού αερίου, για παράδειγμα, είναι ένα τεράστιο γεωπολιτικό παιχνίδι, όπου είναι πολύ εύκολο να βρεθεί η χώρα εγκλωβισμένη έχοντας χάσει στρατηγικά πλεονεκτήματα. Ας μη νομίσουμε ότι οι Καταριανοί μάς είχαν περί πολλού με όλη τη διαχείριση του συστήματος Παπανδρέου και των υπολοίπων στο προηγούμενο διάστημα.

Οσον αφορά στις επιθέσεις και στην κριτική που δέχεται ο υπουργός Οικονομικών από βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, πρέπει να πούμε τα εξής: ο Γιάννης Στουρνάρας ανέλαβε να σηκώσει στους ώμους του ένα δυσβάσταχτο πρόγραμμα υπό πρωτοφανείς συνθήκες, έπειτα από ένα καλοκαίρι στο οποίο βρεθήκαμε στον γκρεμό. Οι επιλογές και τα χρονοδιαγράμματα για τη δόση, που του τέθηκαν, ήταν ασφυκτικά και τώρα κερδίζονται οι πρώτοι πόντοι αξιοπιστίας, για να βγει η Ελλάδα στις αγορές. Οσο ταχύτερα γίνει αυτό άλλο τόσο γρηγορότερα θα αλλάξουν πολλά.
 
Ο Γιάννης Στουρνάρας είναι οικονομολόγος και άφησε τη χώρα ως πρόεδρος του ΣΟΕ το 1999 με δημοσιονομικό πλεόνασμα. Δυστυχώς ή ευτυχώς, αν κάποιοι πολιτικοί θελήσουν να τον στοχοποιήσουν, θα βρουν απέναντί τους τον κορμό της πραγματικής ελληνικής οικονομίας. Διότι η πολιτική Τόμσεν πρέπει να γίνει outperformed, όπως λέμε στις αγορές, και να χτυπηθεί στο ίδιο της το γήπεδο, δηλαδή να τρέξουν οι αλλαγές και οι ιδιωτικοποιήσεις που δεν έγιναν επί χρόνια και η χώρα να αποκτήσει επενδυτική διαβάθμιση. Ολα τα υπόλοιπα ανήκουν μόνο στη σφαίρα των εραστών της δραχμής, για τους οποίους θα μιλήσουμε την άλλη Κυριακή. Γιατί οι Ευρωπαίοι αυτοί είναι και η χρήση του ευρώ απαιτεί θυσίες που δεν τις ξέραμε.

Οσοι, δε, είδαν ή γνωρίζουν την ιστορία του Σικελικού Εσπερινού θα πρέπει να ξέρουν ότι η επανάσταση απαίτησε γερές ενισχύσεις και λεφτά που μόνο στις αγορές μπορούμε να ξαναβρούμε.