Made In Greece η Future Library - H ελληνική βιβλιοθήκη που βραβεύτηκε από το Ίδρυμα Γκέιτς με 1 εκ. δολάρια!

Σκεφτείτε τώρα μία άλλη εικόνα. Πάλι ένα χώρο γεμάτο βιβλία, όπου παιδιά και μεγάλοι παίζουν μουσική, κατασκευάζουν 3D αντικείμενα και παρακολουθούν κάθε είδους σεμινάρια, ενώ οι ηλικωμένοι κάνουν κούνια και μαθαίνουν πώς να χρησιμοποιούν το Facebook, το Twitter και το Skype. Δεν είναι μια μακρινή εικόνα από το μέλλον, είναι η βιβλιοθήκη του σήμερα, η οποία ξεκίνησε από τη μικρή πόλη της Βέροιας για να κατακτήσει όλη την Ελλάδα - και όχι μόνο.

Το 2010 το Ίδρυμα Μελίντα και Μπιλ Γκέιτς -ναι, του γνωστού Γκέιτς!- βράβευσε το όραμα που έχτιζε υπομονετικά επί 25 χρόνια ο τότε διευθυντής της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Βέροιας Γιάννης Τροχόπουλος - και τώρα γενικός διευθυντής του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος - με ένα εκατομμύριο δολάρια. Το μοναδικό παράδειγμα της, το ότι παρουσίασε δηλαδή τις βιβλιοθήκες ως δημόσιους χώρους που προσφέρουν δημιουργικές διεξόδους για όλη τη κοινότητα μέσα από την ανάγνωση, την τεχνολογογία και τη ... φασαρία, δεν ήταν δυνατό να περάσει απαρατήρητο. Σήμερα, τα εγγεγραμμένα μέλη της ανέρχονται σε 30.000, το 61% του πληθυσμού έχει ΠΡΟΣΒΑΣΗ στις υπηρεσίες της, ενώ δανείζει 200.000 τεκμήρια ετησίως.

Το 2011, αμέσως μετά το βραβείο, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, αντλώντας έμπνευση από το επίτευγμα της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Βέροιας, αποφάσισε να εφαρμόσει το ίδιο μοντέλο σε όλη την Ελλάδα. Έτσι προέκυψε το Future Library, το πρόγραμμα που έχει σκοπό να δημιουργήσει τις βιβλιοθήκες του μέλλοντος. Οι αριθμοί λένε πολλά: 140 βιβλιοθήκες, 7,354 μέλη, 8 πλήρως ανακαινισμένες παιδικές βιβλιοθήκες στην Κεντρική Μακεδονία και 5 «Media Lab» σε όλη τη χώρα.

Επειδή όμως οι άνθρωποι λένε σίγουρα ομορφότερες ιστορίες από τα νούμερα, ο υπεύθυνος του Future Library, Δημήτρης Πρωτοψάλτου μίλησε στη HuffPost Greece για όλα αυτά που κάνουν την Βιβλιοθήκη της Βέροιας ξεχωριστή, για το πώς έγινε το Future Library πραγματικότητα και για το κλειδί της επιτυχίας που όλοι ξεχνάμε: την αφοσίωση στην κοινότητα.

Ποιοι είναι αυτοί οι παράγοντες που ανέδειξαν τη Βιβλιοθήκη της Βέροιας νικήτρια του βραβείου του ενός εκατομμυρίου δολαρίων;

Στην Ελλάδα ήταν σαν όαση η Βιβλιοθήκη, με την έννοια ότι όλη η υπόλοιπη χώρα είναι η έρημος που δεν ζει τίποτα, και η Βέροια ήταν μια ωραία λίμνη με έναν φοίνικα στη μέση. Υπήρχαν άνθρωποι που πίστεψαν σε αυτό, κυρίως ο Γιάννης Τροχόπουλος, ο τότε διευθυντής της. Το παράδειγμα το οποίο αναγνώρισε το Ίδρυμα Γκέιτς έχει να κάνει με το μέγεθος της Βιβλιοθήκης. Βρήκαν δηλαδή έναν μικρό οργανισμό, ο οποίος μπορεί και επιβιώνει για πάρα πολλά χρόνια αξιοπρεπώς, εισάγοντας μικρές καινοτομίες. Έναν οργανισμό που είναι σε θέση να ανακαλύπτει τις πραγματικές ανάγκες της τοπικής κοινωνίας και αυτό είναι κάτι που δεν το συναντάμε συχνά. Το Ίδρυμα Γκέιτς αναγνώρισε ότι αυτό είχε τρομερό ενδιαφέρον και το ανέδειξε. Αφορά ουσιαστικά το πώς η Βιβλιοθήκη τα τελευταία 20 χρόνια καταφέρνει να αναπτύσσει υπηρεσίες, οι οποίες έχουν ως επίκεντρο την τεχνολογία και πώς αυτή τη τεχνολογία θα βελτιώσει τη ζωή του κόσμου. Αυτή ήταν μία στρατηγική που η Βιβλιοθήκη την είχε σκεφτεί και την είχε βάλει ως κεντρικό άξονα της 20 χρόνια πριν το 2010 που βραβεύτηκε, και αυτό ήταν κάτι πρωτοποριακό.

Ποιες είναι οι ανάγκες της τοπικής κοινωνίας που ουσιαστικά καλύπτει η Βιβλιοθήκη;

Υπάρχει απίστευτη χρήση των υπολογιστών, κάτι που σημαίνει ότι ο κόσμος στη Βέροια το έχει ανάγκη αυτό, να έχει δηλαδή δωρεάν ΠΡΟΣΒΑΣΗ στον υπολογιστή και το Ίντερνετ. Υπάρχει τρομερή ανάγκη και ζήτηση στο να παρέχουμε σεμινάρια βελτίωσης των τεχνολογικών δεξιοτήτων του κόσμου. Έρχονται για παράδειγμα στη Βιβλιοθήκη για να παρακολουθήσουν σεμινάρια για το πώς να φτιάξουν το βιογραφικό τους. Ή θα έρθουν οι πιο μεγάλης ηλικίας για να μάθουν πώς να χρησιμοποιούν το Facebook, το Twitter ή το Skype. Όλα αυτά, μπορεί εκ πρώτης όψεως να μην έχουν να κάνουν με μια εντυπωσιακή ιστορία, αλλά αυτά είναι που κάνουν τη διαφορά στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Όλο αυτό το κλίμα που δημιουργείται με τον κόσμο είναι πραγματικά αυτό που κάνει τη διαφορά σε σχέση με άλλες βιβλιοθήκες. Υπάρχουν επίσης πολλά παιδιά που έρχονται για να συμμετέχουν σε σεμινάρια ρομποτικής και προγραμματισμού. Όλα αυτά γίνονται φυσικά δωρεάν. Υπάρχει λοιπόν αυτό το κοινό που όταν δεν έχει αυτές τις διεξόδους που προσφέρει η Βιβλιοθήκη, τότε νιώθει αποκλεισμένο.

Και σε αυτές τις πρωτοπόρες υπηρεσίες τι άλλο έχει προστεθεί;

Στον πρώτο όροφο που τον ανακαινίσαμε το 2014 έχουμε και εντελώς νέες υπηρεσίες, όπως για παράδειγμα το μουσικό στούντιο. Πρόκειται για ένα κανονικό στούντιο ηχογράφησης και ο οποιοσδήποτε μπορεί να κλείσει τον χώρο δωρεάν. Μέχρι και μουσικά όργανα δανείζουμε πλέον. Το γνωρίζουμε ότι πριν από 20 χρόνια η βιβλιοθήκη απλά δάνειζε βιβλία. Στην πορεία όμως συνειδητοποιήσαμε ότι μπορούμε να δανείσουμε και άλλου είδους μέσα. Η απήχηση στο μουσικό στούντιο είναι τόσο μεγάλη σε σχέση με αυτό που είχαμε στο μυαλό μας και με αυτό που είχαμε σχεδιάσει που ακόμα και εμείς εκπλαγήκαμε. Έχουμε μια ουρά νέων ανθρώπων που έρχονται για τρεις ώρες στο μουσικό στούντιο και ηχογραφούν μουσική. Πριν από λίγα χρόνια δεν θα μπορούσε κανείς να φανταστεί όχι υπάρχει θέση για έναν τεχνικό ήχου σε μια βιβλιοθήκη, αλλά εμείς έχουμε όντως έναν που διευθύνει το μουσικό στούντιο.

Ποιες είναι οι πηγές χρηματοδότησής της;

Ένα μικρό κομμάτι της κρατικής χρηματοδότησης έρχεται από την κρατική επιχορήγηση. Έχουν μειωθεί δραματικά οι χρηματοδοτήσεις όλων των δημόσιων βιβλιοθηκών σε όλη τη χώρα τα τελευταία χρόνια και αυτό είναι πραγματικά κρίμα. Εκτός από τα το Βραβείο Γκέιτς, το οποίο και αξιοποιεί η Βιβλιοθήκη στις υποδομές της - έκανε την ανακαίνιση του πρώτου ορόφου και τώρα θα κάνει και του δεύτερου - μεγάλη υποστήριξη έχει λάβει από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και από άλλα ελληνικά ιδρύματα, όπως το ΚΙΚΠΕ, καθώς και από ευρωπαϊκά προγράμματα.

Πότε και πώς προέκυψε λοιπόν το Future Library;

Το Future Library προέκυψε το 2011, δηλαδή σχεδόν μετά το βραβείο που πήρε η Βιβλιοθήκη της Βέροιας από το Ίδρυμα Γκέιτς. Καταρχάς το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος πήρε την πρωτοβουλία για να δημιουργηθεί κάποιο πρόγραμμα που θα ενίσχυε τις δημόσιες και τις δημοτικές βιβλιοθήκες στην επικράτεια. Ο βασικός λόγος που το ήθελε αυτό είναι ότι επενδύει στο να χτιστεί το νέο σπίτι της Εθνικής Βιβλιοθήκης και πρόκειται για μία πολύ ακριβή επένδυση. Το Ίδρυμα θεώρησε σκόπιμο λοιπόν να βελτιώσει το επίπεδο των βιβλιοθηκών της χώρας χώρας συνολικά, έτσι ώστε η βιβλιοθήκη η οποία χτίζει να έχει επίπτωση θετική στον κόσμο. Διαφορετικά, η κοινωνία θα αδιαφορούσε τελικά για αυτή την επένδυση. Ένας χώρος λοιπόν όπου η βιβλιοθήκη ανθούσε, ήταν η Βέροια. Αυτό το παράδειγμα το Ίδρυμα πίστεψε ότι μπορούμε κάπως να το πολλαπλασιάσουμε ανά την Ελλάδα, ώστε σιγά σιγά να αρχίσει να καλλιεργείται ένα υγιές περιβάλλον βιβλιοθηκών. Και ως συνέπεια, το κοινό μετά να εκτιμήσει και να χρησιμοποιήσει τις νέες υπηρεσίες της νέας Εθνικής Βιβλιοθήκης. Από την αρχή δώσαμε στο Future Library τον χαρακτήρα του δικτύου. Είπαμε ότι θα δημιουργήσουμε έναν οργανισμό ο οποίος θα βασίζεται σε δίκτυο των βιβλιοθηκών, θα δώσουμε έμφαση στο ό,τι και αν κάνουμε να μην έχει επίδραση μόνο σε μία βιβλιοθήκη αλλά σε πολλές οι οποίες συνεργάζονται.

Όλη η συνέχεια εδώ - Huffingtonpost.gr