Αλέξης Παπαχελάς: Το θηρίο η κρίση θα «μασήσει» ακόμη 3-4 πρωθυπουργούς και ένα 10%-15% του ΑΕΠ μας

Αν οι βασικοί πολιτικοί μας ηγέτες και όσοι παίζουν ρόλο στη δημόσια ζωή του τόπου είχαν βάλει πλάτη στην αρχή της κρίσης, η Ελλάδα θα είχε ήδη βγει σήμερα και θα είχε μπει σε τροχιά ανάπτυξης. Τα κάναμε, όμως, θάλασσα. Κάποιοι δεν αρκέσθηκαν απλώς στην αντιπολίτευση, αλλά κατασκεύασαν το καταραμένο δίπολο μνημόνιο - αντιμνημόνιο. Απολύτως συστημικοί διαμορφωτές της κοινής γνώμης ενδύθηκαν τον αντισυστημικό μανδύα και έκαναν λόγο για δωσίλογους και για Τσολάκογλου. Οι πολίτες άκουγαν αυτό το σαγηνευτικό αφήγημα και πίστευαν κάθε φορά πως κάποιος θα τους σώσει από την τρόικα, την ασφυξία και την κατοχή. Ερχόταν ο επόμενος και –στο μυαλό τους– συνέχιζε σαν να ήταν ο Λογοθετόπουλος ή ο Ράλλης. «Μα άλλα μας υποσχέθηκε», σκέπτονταν και κινούνταν ακόμη περισσότερο προς τα άκρα.

*Στην Καθημερινή

Το αφήγημα και τα ψέματα κατέρρευσαν. Οχι όμως η κρίση, την οποία επιδεινώσαμε με τις αποφάσεις μας, την ψήφο μας και τα λάθη μας. Κοιτάξτε λίγο γύρω σας. Ποτέ η χώρα δεν είχε τόσο «λίγους» ανθρώπους σε καίριες θέσεις. Ενας συνδυασμός της αφανούς διαπλοκής των υπονόμων, δημοσίων σχέσεων και συνδικαλιστικών εξαρτήσεων ευθύνεται γι’ αυτό. Το κακό δε είναι ότι έχουμε συνηθίσει σιγά σιγά στη μετριότητα, στην ανεπάρκεια και αρχίζουμε να συμβιβαζόμαστε με έναν πολύ, πάρα πολύ χαμηλό παρονομαστή. Οταν ακούς ανθρώπους γύρω σου να αποθεώνουν τηλεπερσόνες και να μιλούν κολακευτικά για πολιτικούς στους οποίους δεν θα εμπιστεύονταν καντίνα σε παραλία να διοικήσουν, αρχίζεις και ανησυχείς...

Εδώ είμαστε, όμως. Η χώρα χρειάζεται πλέον state building, αναγέννηση θεσμών, ανασυγκρότηση από τις στάχτες. Περιμένω με αγωνία απ’ όσους statetsmen μας απομένουν να καταθέσουν συγκροτημένα την άποψή τους για το τι πρέπει να αλλάξει θεσμικά για να πάει μπροστά ο τόπος. Γιατί σήμερα και ο... Θεός να γίνει πρωθυπουργός, θα βυθιστεί σ’ ένα τέλμα. Μπερδεμένοι νόμοι, αναποτελεσματική Δικαιοσύνη, τρομερή αντίσταση από συμφέροντα και συντεχνίες, όλα αυτά μπορούν να γειώσουν γρήγορα τον πλέον δημοφιλή, ικανό και ισχυρό πρωθυπουργό. Μέχρι και το γραφείο του πρωθυπουργού δεν έχουμε καταφέρει να οργανώσουμε, ως κράτος, σε κάτι μόνιμο, θεσμικό. Είναι σαν να μπαινοβγαίνουν στο κτίριο παρέες κάθε φορά που αλλάζει η κυβέρνηση. Στοιχεία προνεωτερικότητας, βαθιά παλαιοελλαδίτικα που δεν ταιριάζουν σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα.

Πάντως, οι εκλογές δεν θα λύσουν το πρόβλημά μας. Οποιο αποτέλεσμα και αν πάρουμε ως πιθανό, δύσκολα μπορεί κανείς να δει να προκύπτει μια κυβέρνηση που θα μπορέσει να μας βγάλει από την κρίση και να μας ξαναβάλει σε τροχιά ανάπτυξης. Είπαμε, «το θηρίο» δεν έχει χορτάσει, θέλει 3-4 πρωθυπουργούς ακόμη για να χορτάσει...

ΥΓ.: Και μία υποσημείωση. Ο κ. Τσίπρας δεν μπορεί να γλιτώσει έτσι εύκολα από την Ιστορία. Και δεν πρέπει. Θα ήταν πολύ «τυχερός» αν το εκλογικό αποτέλεσμα απομάκρυνε το πικρό ποτήρι της εξουσίας και της υλοποίησης του μνημονίου από τα χείλη του. Εύκολα θα μπορούσε να σκεφτεί: «Τέλεια, είμαι 40 χρόνων. Θα έλθουν κάποιοι άλλοι, θα φάνε τα... κι εγώ θα είμαι παίκτης για άλλα 20-25 χρόνια». Οποιο και αν είναι το, μάλλον οριακό, αποτέλεσμα, ο κ. Τσίπρας πρέπει να έχει συμμετοχή και συνευθύνη. Αλλιώς θα καταντήσουμε να έχουμε ανεύθυνους πολιτικούς που πειραματίζονται, τα κάνουν θάλασσα και μετά περνούν στο απυρόβλητο και κάποιους οι οποίοι θα προσπαθούν, θα ματώνουν και θα τους βρίζουμε.