Τουρκία - Ε.Ε μας βάζουν στη μέση για να εξελιχθούμε σε απέραντο κέντρο προσφύγων

 Η ελληνική κυβέρνηση τώρα δείχνει να αντιλαμβάνεται ότι η άνευ όρων και χωρίς συγκεκριμένο πλαίσιο αποδοχή της γερμανοτουρκικης πρότασης, όχι μόνο δεν θα φέρει λύση στην ανάσχεση των προσφυγικών ροών, αλλά ανοίγει διάπλατα το παράθυρο για αμφισβήτηση του status quo στο Αιγαίο.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του thetoc, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος που «υπέγραψε» τη συμφωνία για την εμπλοκή του ΝΑΤΟ σήμερα Τρίτη με επιστολή του στο γγ της Συμμαχίας ζητεί την εφαρμογή της. « Ζητώ από τη δύναμη του ΝΑΤΟ να μετακινηθεί ανατολικά των ελληνικών νησιών ανέφερε ο Πάνος Καμμένος και κατηγόρησε την Αγκυρα ότι επιχειρεί να ανατινάξει τη συμφωνία».

 Επεα πτερόεντα και η συμφωνία Τσίπρα - ΕΕ για ανοικτά σύνορα  

Την ίδια ώρα ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αντιλαμβάνεται με τον πλέον δραματικό τρόπο ότι η προφορική συμφωνία της περασμένης Παρασκευής, την οποία επικαλέστηκε για να συναινέσει στο Κείμενο Συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε., ήταν έπεα πτερόεντα. Ένα μόλις 24ωρο μετά τη συμφωνία η Αυστρία συγκάλεσε διάσκεψη με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, τα Σκόπια «σφράγισαν» τα σύνορά τους προκαλώντας έμφραγμα στην Ελλάδα και η Σλοβενία στέλνει στρατό στα σύνορά της με την Κροατία για να ελέγξει τις προσφυγικές-μεταναστευτικές ροές.  

Η κυβέρνηση στρέφεται και κατά της Αυστρίας που «στηρίζει» τις κινήσεις των χωρών του Βιζεγκραντ με το ΥΠΕΞ να προχωρεί σε διάβημα διαμαρτυρίας.    

Το ΝΑΤΟ στο Αιγαίο και η αμηχανία της Αθήνας 

Η Ελλάδα συμπράττοντας με την γερμανοτουρκική πρόταση, τελικά εμφανίστηκε να έχει συναινέσει στην αποδοχή του Αιγαίου ως «ιδιαίτερης περίπτωσης», όπου η άσκηση αρμοδιοτήτων και κυριαρχικών δικαιωμάτων εκχωρούνται στην Συμμαχία, ενώ ταυτόχρονα το άλλο σκέλος της συμφωνίας που υπήρχε η ελπίδα ότι θα οδηγήσει σε ανάσχεση του μεταναστευτικού ρεύματος, μένει στα χαρτιά.

Η Αθήνα από την Νατοϊκή αποστολή είχε δυο προσδοκίες: 

ότι η παρουσία του ΝΑΤΟ θα λειτουργήσει αποτρεπτικά για τα κυκλώματα των δουλεμπόρων και συγχρόνως η Ελλάδα θα απαλλαγεί από τις εύκολες κατηγορίες περί μη φύλαξης των συνόρων της, καθώς πλέον με απευθείας εικόνα στο Στρατηγείο της Νάπολης θα υπάρχει αποτύπωση των ευθυνών που υπάρχουν στην απέναντι πλευρά στις τουρκικές ακτές.

Υπήρχε επίσης η προσδοκία ότι το ΝΑΤΟ θα αναλάμβανε την επαναπροώθηηση όσων μεταναστών έπλεαν από τις τουρκικές ακτές προς τα ελληνικά νησιά

Όμως τελικά όλα εξελίσσονται εντελώς διαφορετικά. Με το κλίμα πλέον που έχει διαμορφωθεί στην Κεντρική Ευρώπη, κανείς δεν δείχνει να ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τους υπεύθυνους της (μη αποτελεσματικής) φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., ενώ είναι προφανής η πρόθεση των κρατών μελών να αποφύγουν την οποιαδήποτε σύγκρουση με την Τουρκία.

Σε ότι αφορά, στη διάσωση και επαναπροώθηση από το ΝΑΤΟ μεταναστών στο τουρκικό έδαφος, φαίνεται να προσκρούει τόσο στην άρνηση της Τουρκίας άλλα και στις ενστάσεις Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και κρατών μελών, καθώς κινείται εκτός όρων εντολής που έχει το ΝΑΤΟ και κρύβει και πρακτικά κινδύνους για την ζωή των μεταναστών που κινούνται με μικρές βάρκες..

Εξάλλου και πάρα την ..έκπληξη που εκφράζει η Αθήνα για το ότι η Άγκυρα απορρίπτει την συζήτηση για επιστροφή προσφύγων από το ΝΑΤΟ στην Τουρκία, ο ίδιος ο γ.γ. του ΝΑΤΟ κ. Ράσμουσεν είχε δηλώσει ότι η αποστολή του ΝΑΤΟ περιορίζεται στην παρακολούθηση και εποπτεία της περιοχής για να αντιμετωπισθούν τα κυκλώματα των διακινητών.

Όμως ακόμη κι αν αυτές οι προσδοκίες είχαν εκπληρωθεί η εμπλοκή του ΝΑΤΟ θέτει μείζονα ζητήματα που άπτονται της ελληνικής κυριαρχίας. Ο μόνος όρος που είχε τεθεί (προφορικά) ήταν η συμφωνία Ελλάδας και Τουρκίας οι δυνάμεις τους να κινούνται μόνο εντός των χωρικών υδάτων και εναέριου χώρου της κάθε χώρας.

Τα ερωτήματα που έχουν τεθεί είναι πολλά και η κυβέρνηση έχει αποφύγει να απαντήσει με τον κ. Καμμενο να περιορίζεται να δηλώσει ότι τα κείμενα υπάρχουν αλλά είναι «απόρρητα» . Όμως εάν πράγματι υπήρχαν αυτά τα απόρρητα κείμενα όπου ο ίδιος και ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας είχαν φροντίσει να διασφαλίσουν τα εθνικά συμφέροντα, τότε δεν θα υπήρχε η παρούσα σύγκρουση στην Στρατιωτική Επιτροπή του ΝΑΤΟ.

Η αναφορά σε «χωρικά ύδατα και εναέριο χώρο της κάθε χώρας» στους οποίους θα περιορίζεται κάθε χώρα είναι προβληματική.

Ούτε η Τουρκία (επισήμως), ούτε το ΝΑΤΟ (ανεπισήμως) αναγνωρίζουν τον ελληνικό εναέριο χώρο των 10 ν.μ. και συνεπώς αυτή η αναφορά θα οδηγήσει είτε σε διαρκείς αντιπαραθέσεις στο πλαίσιο της νατοϊκής αποστολής, όπου ο Γερμανός ναύαρχος και το Στρατηγείο στην Νάπολη θα παρεμβαίνουν ως διαιτητές, είτε θα οδηγήσει στην μονομερή και σιωπηρή αποχή της Ελλάδας από πτήσεις και δραστηριότητα στην περιοχή μεταξύ των 6 και των 10 ν.μ.

Λόγω της ιδιομορφίας της γεωγραφίας του Αιγαίου, μεγάλες περιοχές των διεθνών υδάτων του Αιγαίου στις οποίες όμως η Ελλάδα ασκεί διεθνείς αρμοδιότητες και επικαλύπτουν και ελληνική υφαλοκρηπίδα, ανατίθενται πλέον στο ΝΑΤΟ.

Η Τουρκία αμφισβητεί και την Ζώνη Ευθύνης της Ελλάδας για Έρευνα και Διάσωση, διεκδικώντας για λογαριασμό της την διεθνή αυτή αρμοδιότητα μέχρι το μέσο του Αιγαίου ώστε να εγκλωβίζει όλα τα ελληνικά νησιά σε ζώνη δικής της ευθύνης. 

Όταν τα Νατοϊκά ραντάρ διαπιστώνουν την ύπαρξη μεταναστών σε κίνδυνο σε περιοχή μεταξύ π.χ. της Χίου και Λέσβου σε διεθνή ύδατα, η Ελλάδα θα ασκήσει την αρμοδιότητα της για Ερευνά και Διάσωση η θα ανατεθεί στην FRONTEX ώστε να μην υπάρξει εμπλοκή εκ μέρους της Τουρκίας;

Η Τουρκία απαιτεί την αποστρατιωτικοποίηση όχι μόνο των Δωδεκανήσων, άλλα και της Λήμνου-Σαμοθράκης και της Χίου-Λέσβου-Σάμου-Ικαρίας μια διεκδίκηση που φρόντισε να επαναφέρει με το γνωστό επεισόδιο με το πρωθυπουργικό αερόσακος που μετέφερε τον κ.Τσίπρα στο Ιράν.

Τα κρίσιμη ερωτήματα

Θα συνεχίσει η Ελλάδα να χρησιμοποιεί υποδομές, λιμάνια αεροδρόμια, όπως αυτό της Λήμνου, με πλοία και αεροσκάφη που θα έχει διαθέσει και θα είναι ενταγμένα στην Νατοϊκή Δύναμη;

Τι ακριβώς θα συμβαίνει όταν απαιτηθεί Έρευνα και Διάσωση σε περιοχές όπως τα Ίμια που η Τουρκία θεωρεί «γκρίζες ζώνες»; Θα κινούνται κανονικά στα χωρικά ύδατα της βραχονησίδας τα ελληνικά πλοία η θα καταγγελθεί η παρουσία τους από την Τουρκία ως «παραβίαση» της συμφωνίας πλαισίου στο ΝΑΤΟ, μια και η Τουρκία αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία επί των βραχονησίδων;

Οι αποφάσεις για το πλαίσιο της Νατοϊκής Αποστολής θα πρέπει να έχουν ληφθέν στο Συμβούλιο του ΝΑΤΟ την Τετάρτη η το πολύ μέχρι το τέλος της εβδομάδας ώστε να αναλάβει δράση η Νατοϊκή δύναμη.