Ξεκίνησε! Το Ύπνος Project θα μας ανοίξει τα μάτια: Τι συμβαίνει στο σώμα μας όταν κοιμάται;

Το «Ύπνος Project», ένα σπονδυλωτό πρόγραμμα εκδηλώσεων της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, το οποίο αποτελείται από μια έκθεση έργων μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης, performances και sleepovers, έναν κύκλο ηχητικών έργων και ζωντανών περιπατητικών δράσεων, μια σειρά διαλέξεων και δημόσιων συζητήσεων και συνοδεύεται από μια ειδική περιοδική έκδοση, θα πραγματοποιηθεί σε διάφορους χώρους, από τις 18 Απριλίου έως τις 19 Ιουνίου.

Από μια οικεία, όσο και ανοίκεια πλευρά
Με το «Ύπνος Project», την κεντρική έκθεση, τις παράλληλες δραστηριότητες, τις performances, τα κείμενα και τις συζητήσεις, η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση εξετάζει, από μια οικεία, όσο και ανοίκεια πλευρά, τα φυσικά, κοινωνικά και πολιτικά όρια του σώματος.

Το κοινό θα δει έργα, που καλύπτουν όλες τις περιόδους της σύγχρονης ελληνικής τέχνης, από τον 19o αιώνα έως σήμερα, σε απρόσμενους χώρους. Θα κοιμηθεί ένα βράδυ στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης. Θα χορέψει σε ολονύχτιο pyjama party. Θα μάθει για τη στέρηση ύπνου ως μέθοδο βασανισμού. Θα ξαπλώσει σε μια κλινική ύπνου μέσα στη Στέγη. Θα δει φωτογραφίες ανθρώπων που κοιμούνται, σε διάφορα κτήρια της πόλης, και ταινίες που σχετίζονται με τον ύπνο.

Το πρόγραμμα προσεγγίζει το μείζον θέμα του Ύπνου, μέσα από καλλιτεχνικές πρακτικές, κείμενα και δημόσιες συζητήσεις, που ξεδιπλώνουν τις πιο σύγχρονες αιχμές και εκδοχές του. Δεν πρόκειται για μια θεματική έκθεση με τη συμβατική έννοια του όρου, αλλά για ένα πρόγραμμα καλλιτεχνικών δράσεων που επικεντρώνονται σε εκείνο το λιγότερο εξερευνημένο τμήμα της ζωής και του φαντασιακού μας. Εκείνο το τμήμα που πιστεύουμε πως οι δραστηριότητές μας αναστέλλονται και αποσυρόμαστε, για να ανασυνταχτούμε σωματικά και ψυχικά, που πιστεύουμε πως παύει η κοινωνική δραστηριότητα και τα βάρη της.

Πρόκειται για ένα καλλιτεχνικό πρόγραμμα γύρω από το τμήμα της ζωής μας, που νομίζουμε πως του αξίζουν η σιωπή και η αργία. Γιατί, στον ύπνο, αποκαλύπτεται ό,τι θεωρούμε κρυφό και απωθημένο μας εαυτό, αλλά, στον ύπνο επίσης, γίνεται ο άνθρωπος σώμα ευάλωτο. Στη δραστηριότητα του ύπνου, φανερώνεται η μηχανική της ερωτικής ζωής, αλλά, στις διαταραχές του ύπνου, αποτυπώνονται τα όρια του κοινωνικού σώματος.

Μια σειρά νέων τεχνολογιών μετατρέπει το υπνοδωμάτιο σε ένα καινούριο είδος χώρου εργασίας. Η συνεχής περιστολή του ύπνου και η ατέρμονη διαστολή της ανθρώπινης εργασίας αποσυνθέτουν τη σημασία της αναζωογονητικής απόσυρσης και φέρνουν στο προσκήνιο μια σειρά από σύγχρονες μορφές βιοπολιτικής και κοινωνικού ελέγχου. Ταυτόχρονα, ο δημόσιος ύπνος, από συστατικό στοιχείο του υπαιθρισμού και της απελευθέρωσης του ανθρώπινου σώματος στο φυσικό περιβάλλον, γίνεται η πολλαπλασιαζόμενη πληγή του πολιτικού και κοινωνικού χώρου στην πόλη και στους προσφυγικούς καταυλισμούς.

Το «Ύπνος Project» συγκροτείται γύρω από αυτήν ακριβώς τη ριζικά διαφορετική συνθήκη της ετερότητας και του ψυχικού τόνου του ύπνου. Ο έρωτας και ο δίδυμος αδελφός του ύπνου, ο θάνατος, κατέχουν δεσπόζουσα θέση στον κεντρικό ιστό της εκδήλωσης, γύρω από τον οποίον αρθρώνονται μια σειρά από δίπολα, με πλούσιο ιστορικό υπόβαθρο: ύπνος - θάνατος, έρωτας - φύλο, κανονικότητα - διαταραχή, εργασία - ανάπαυση, ταυτότητα - ετερότητα, πραγματικότητα - όνειρο, ορθολογικό - ανορθολογικό, πνευματικότητα - ιατρικοποίηση, παράδοση - νεωτερικότητα, αντικείμενο - επιτέλεση.
Υπό αυτήν την έννοια, το «Ύπνος Project» επιχειρεί να διερευνήσει τις διαπλοκές και την περίμετρο των πολλαπλών συσχετίσεων, ανατρέποντας μια σειρά από στερεότυπα γύρω από την ιστορική συγκρότηση της νεωτερικής κουλτούρας στην Ελλάδα και των σχέσεών της με το σύγχρονο.
 
Κεντρική έκθεση
Εγκαίνια: 18 Απριλίου (20:00), με ελεύθερη είσοδο: εικαστική έκθεση με 65 έργα τέχνης, στον εκθεσιακό χώρο της Στέγης και στο κτήριο του Ιδρύματος Ωνάση (λεωφ. Αμαλίας 56). Η έκθεση συγκεντρώνει ιστορικά αριστουργήματα της ελληνικής τέχνης, νέα έργα σύγχρονων Ελλήνων καλλιτεχνών και αρχειακό υλικό, που προέρχεται από εγγραφές και μεταγραφές της εγχώριας λαϊκής κουλτούρας, σε μια δοκιμασία αλληλεπίδρασης και μεταλλαγής. Στα εγκαίνια, θα πραγματοποιηθεί περφόρμανς από τα Φυτά, βασισμένη στην κοίμηση και αφύπνιση του Έθνους και της Γλώσσας του.

Οι καλλιτέχνες, των οποίων έργα παρουσιάζονται στην έκθεση, είναι οι: Λουκία Αλαβάνου, Νέλη Ανδρικοπούλου, Απόστολος Γεωργίου, Νικόλαος Γύζης, Ορέστης Δαβίας, Νικόλαος Δραγούμης, Ανδρέας Εμπειρίκος, Μάρκος Ζιαβιτσιάνος, Γιώργος Ιακωβίδης, Διονύσης Καβαλιεράτος, Νίκος Καναρέλης, Απόστολος Καραστεργίου, Νίκος Κεσσανλής, Πάνος Κοκκινιάς, Ζήσης Κοτιώνης, Άρης Κωνσταντινίδης, Πολυχρόνης Λεμπέσης, Παναγιώτης Λουκάς, Ίριδα Λυκουριώτη, Νικηφόρος Λύτρας, Κωνσταντίνος Μαλέας, Φίλιππος Μαργαρίτης, Γιάννης Μόραλης, Mπία Ντάβου, Κοσμάς Ξενάκης, Δημήτρης Ξόνογλου, Ντόρα Οικονόμου, Μαλβίνα Παναγιωτίδη, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Χριστόδουλος Παναγιώτου, Mαρία Παπαδημητρίου, Άννα Παπαέτη, Νεκτάριος Παππάς, Κωνσταντίνος Παρθένης, Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Δημήτρης Πικιώνης, Θεόδωρος Ράλλης, Νάνα Σαχίνη, Κώστας Σαχπάζης, Γεράσιμος Στέρης, Εύα Στεφανή, Θανάσης Τότσικας, Ίριδα Τουλιάτου, Γιάννης Τσαρούχης, Φυτά, Γιαννούλης Χαλεπάς, Δημήτρης Χαρισιάδης, Μάτση Χατζηλαζάρου.

Συντελεστές: επιμέλεια: Πάσκουα Βοργιά, Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Ελισάβετ Πανταζή, Κωνσταντίνα Σουλιώτη, Γιώργος Τζιρτζιλάκης, Θεόφιλος Τραμπούλης, συντονισμός: Πάσκουα Βοργιά, Ελισάβετ Πανταζή, Κωνσταντίνα Σουλιώτη, αρχιτεκτονικός σχεδιασμός έκθεσης: FLUX - office (Εύα Μανιδάκη - Θανάσης Δεμίρης).
Ωράριο έκθεσης στη Στέγη: καθημερινά: 12:00 - 21:00, στο Ίδρυμα Ωνάση: Τετάρτη - Παρασκευή: 12:00 - 20:00, Σάββατο - Κυριακή: 11:00 - 15:00. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 5 ευρώ,  μειωμένο - φίλοι - μικρή παρέα (5 - 9 άτομα): 3 ευρώ,  ΑΜΕΑ - συνοδός ΑΜΕΑ - άνεργοι – 2η επίσκεψη - μεγάλη παρέα (10 άτομα +): 2 ευρώ, παιδιά έως 10 ετών: δωρεάν. 
 
Πρόγραμμα δράσεων
23 και 24 Απριλίου (20:00), Ίδρυμα Ωνάση, με ελεύθερη είσοδο: περφόρμανς - διάλεξη του Χριστόδουλου Παναγιώτου, σε συνεργασία με τον χορευτή Jean Capeille, με τίτλο «Dying on stage», ένας στοχασμός για την αδυναμία σκηνικής αναπαράστασης του θανάτου.
7, 8, 14, 15, 21, 22, 28 και 29 Μαΐου (21:00), Γαλαξία & Σφιγγός:
μία πρωτότυπη περφόρμανς, βασισμένη στο αφήγημα «Ο νεκρός» του Georges Bataille, από τη σύγχρονη ομάδα θεάτρου και περφόμανς Nova Melancholia. Επιμέλεια έκθεσης και περφόρμανς: Γιώργος Τζιρτζιλάκης, Θεόφιλος Τραμπούλης. Διάρκεια: 1 ώρα. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 7 ευρώ,  μειωμένο - φίλοι - μικρή παρέα (5 - 9 άτομα): 5 ευρώ,  ΑΜΕΑ - συνοδός ΑΜΕΑ - άνεργοι - μεγάλη παρέα (10 άτομα +): 3 ευρώ.

12 Απριλίου (19:00), Μικρή Σκηνή, με ελεύθερη είσοδο: Διαλέξεις και συζητήσεις. Ερευνητές, καλλιτέχνες και επιστήμονες θα προσεγγίσουν τρεις βασικές θεματικές: την αϋπνία, τα όνειρα και τον θάνατο. «Αϋπνία», ομιλητές: Κώστας Γεμενετζής, Κώστας Σολδάτος, Δρ. Χαρά Τσέκου, συντονισμός: Αμάντα Μιχαλοπούλου.
19 - 24 Απριλίου και 6 - 10 Μαΐου, Στέγη:  «Κλινική Ύπνου». Για 10 ημέρες, θα λειτουργήσει κλινική ύπνου εντός της Στέγης, όπου θα καταγράφονται οι σωματικές αντιδράσεις και τυχόν διαταραχές των συμμετεχόντων κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου. Συμμετοχή δωρεάν. Απαραίτητη η κράτηση θέσης στο foh@sgt.gr.
 
20 Απριλίου (21:00), Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός (πλ. Καρύτση 8 - Αθήνα): Το σπουδαίο γαλλικό κουαρτέτο Diotima Quartet θα παρουσιάσει ένα πρόγραμμα νυχτερινό. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 7 ευρώ, ζώνη ΤετARTης: 18, 15, 10 ευρώ, μειωμένο ή μικρή παρέα (5 - 9 άτομα): 15, 12, 9 ευρώ, μεγάλη παρέα (10+ άτομα): 14, 11, 8 ευρώ,  ΑΜΕΑ - άνεργοι: 5  ευρώ,
συνοδός ΑΜΕΑ: 10 ευρώ.
 
 
7 και 8 Μαΐου (20:00), Ίδρυμα Ωνάση, με ελεύθερη είσοδο: Διάλεξη «Αποχαιρετισμοί». Ακολουθώντας τις κοιμώμενες κόρες στα μυστικά μονοπάτια του ύπνου τους, η ιστορικός τέχνης Χριστιάνα Γαλανοπούλου μάς προσκαλεί σε ένα ταξίδι σε έργα τέχνης διαφορετικών εποχών, σε κείμενα, τόπους, αρχαιολογικούς χώρους, στιγμές της σύγχρονης πραγματικότητας και ιστορίες ανθρώπων, υφαίνοντας μια αφήγηση για τη ζωή, το επέκεινα και το εσαεί.

9 Μαΐου (19:00), Μικρή Σκηνή, με ελεύθερη είσοδο: Διαλέξεις και συζητήσεις. «Σώμα: Ύπνος, θάνατος και ανάσταση» (συντονισμός - επιμέλεια: Δημήτρης Παπανικολάου).
19 Μαΐου - 2 Ιουνίου, Ευρυδάμαντος & Γαλαξία, με ελεύθερη είσοδο: «Polysomnogarden»: τα ιατρικά δεδομένα από την κλινική ύπνου θα αποτελέσουν πρώτη ύλη για τη δημιουργία εικαστικής εγκατάστασης της Μαρίνας Γιώτη, όπου τα στάδια του ύπνου θα μετουσιωθούν σε ένα μεταβαλλόμενο εικαστικό περιβάλλον, με ήχους από τον Coti K, φώτα, προβολές και κινητικά γλυπτά.
13 και 14 Μαΐου (22:00), Μικρή Σκηνή: Κινηματογραφικός μαραθώνιος «Let’s (not) go to sleep». Για 24 ώρες, παρουσιάζονται ταινίες και ντοκιμαντέρ, που σχετίζονται με το θέμα του ύπνου. Επιμέλεια: Ηλίας Φραγκούλης. Τιμές εισιτηρίων: ενιαίο εισιτήριο για όλη τη βραδιά: 7 ευρώ, μειωμένο - φίλοι - μικρή παρέα (5 - 9 άτομα): 5 ευρώ,  ΑΜΕΑ - συνοδός ΑΜΕΑ - άνεργοι - μεγάλη παρέα (10 άτομα +): 3 ευρώ.

14 Μαΐου (00:00): Six d.o.g.s pyjama party. Σε όλους τους ορόφους της Στέγης, από τα μεσάνυχτα έως το ξημέρωμα, περισσότεροι από 20 dj’s συμμετέχουν σε ένα αξέχαστο μεταμεσονύχτιο pyjama πάρτι. Τιμή εισιτηρίου: 5 ευρώ (χωρίς ποτό).
16 Μαΐου (19.00), Μικρή Σκηνή, με ελεύθερη είσοδο: Διαλέξεις και συζητήσεις. «Όνειρα», μια συζήτηση με τον Dany Nobus, ψυχαναλυτή και διευθυντή του Μουσείου Φρόυντ στο Λονδίνο.

29 Μαΐου (22:00), Κεντρική Σκηνή: «The Theta Series - Ολονυχτία στη Στέγη». Για μία νύχτα, θα πραγματοποιηθεί ολονύχτιο βιωματικό δρώμενο, από τη χορογράφο και υπότροφο του Ιδρύματος Ωνάση, Αποστολία Παπαδαμάκη, σε συνεργασία με τον συνθέτη Τρύφωνα Κουτσουρέλη. Διάρκεια: μέχρι το πρωί (οι συμμετέχοντες θα πάρουν πρωινό). Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 15 ευρώ, μειωμένο - φίλοι - μικρή παρέα (5 - 9 άτομα): 12 ευρώ,  ΑΜΕΑ - συνοδός ΑΜΕΑ - άνεργοι - μεγάλη παρέα (10 άτομα +): 10 ευρώ.
18 Απριλίου - 19 Ιουνίου: Φωτογραφικές προβολές σε κτήρια της Αθήνας. Καλλιτέχνες, χορευτές, ηθοποιοί φωτογραφίζονται από τον Παύλο Φυσάκη, την ώρα που κοιμούνται, και οι φωτογραφίες τους θα προβάλλονται, σε όλη τη διάρκεια του Φεστιβάλ, σε διάφορα κτήρια.

«Hypnos issue»
Το «Hypnos Project» πλαισιώνεται από μια δίγλωσση ανεξάρτητη έκδοση ευρείας κυκλοφορίας, με θέμα τον ύπνο. Ακαδημαϊκοί, ειδικοί και συγγραφείς προσεγγίζουν με πρωτότυπα κείμενα το θέμα του ύπνου, ο καθένας από τη δική του πλευρά, συνθέτοντας ένα πολυφωνικό και πρωτότυπο ανθολόγιο, στο οποίο η κοινωνιολογία συνυπάρχει με τις στρατιωτικές σπουδές, η αρχιτεκτονική με την κλασική φιλολογία, το διήγημα με την προσωπική μαρτυρία. Μεταξύ άλλων, στο «Hypnos issue» γράφουν οι: Δήμητρα Βογιατζάκη, Joanna Bourke, Simon Critchley, Βασιλική Κόκκορη, Ηλίας Μαγκλίνης, Σοφία Νικολαΐδου, Παναγής Παναγιωτόπουλος, Άννα Παπαέτη, Δημοσθένης Παπαμάρκος, Δημήτρης Παπανικολάου, Άρης Σαραφιανός, Κωνσταντίνος Τζαμιώτης, Γιώργος Τζιρτζιλάκης, Θεόφιλος Τραμπούλης.

Πληροφορίες
Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση: λεωφ. Συγγρού 107 - Αθήνα, τηλ.: 210 9005800. Πώληση εισιτηρίων: ταμείο Στέγης (Δευτέρα - Κυριακή: 9:00 - 21:00), καταστήματα: Γερμανός και ΟΤΕSHOP, Ιανός οδού Σταδίου, Παπασωτηρίου (στα καταστήματα Πανεπιστημίου, Mall Μαρούσι, Κηφισιά, McArthur Glen), τηλεφωνικά:  210 9005800, γραμμή Φίλων της Στέγης: 213 0178200 (Δευτέρα - Κυριακή: 9:00 - 20:00), ηλεκτρονικά: η υπηρεσία print@home είναι διαθέσιμη για τις online αγορές εισιτηρίων.