Αγώνας δρόμου για να κλειδώσουν τα προαπαιτούμενα πριν το Εurogroup - Τα 2 σενάρια για τις 24 Μαΐου

Ωστόσο,  θολή είναι η εικόνα στο ζήτημα του χρέους, στο οποίο έχει επενδύσει επικοινωνιακά η κυβέρνηση προκειμένου να αντισταθμίσει τις συνέπειες από τον φορολογικό Αρμαγεδδώνα. 

Πάντως η κυβέρνηση, ούτε λίγο ούτε πολυ, πανηγυρίζει για τον «αυτόματο κόφτη» με πηγές του Μαξίμου να σημειώνουν μετά από πολύωρη σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό, ότι ο « αυτόματος μηχανισμός εδράζεται σε ευρωπαϊκές πρακτικές και είναι συμβατός με το ευρωπαϊκό κεκτημένο». Παράλληλα, κάνουν λόγο για «επιτυχια» και σημειώνουν ότι  «η ελληνική κυβέρνηση θα μπορεί να παρεμβαίνει εγκαίρως προκειμένου να μην υπάρχουν αποκλίσεις από τους δημοσιονομικούς στόχους και να μην χρειάζεται ενεργοποίηση του μηχανισμού, αποφασίζοντας έτσι η ίδια για το μίγμα πολιτικής που θα αποτρέπει και θα προλαμβάνει αποκλίσεις».  

Η τελευταία φράση, «αποφασίζοντας η ίδια για το μίγμα της πολιτικής», είναι ενδεικτικη και της ανησυχίας που υπάρχει στο Μαξίμου για τυχόν εσωτερικές αναταράξεις, χωρίς βέβαια να αναμένονται εκπλήξεις στην ψηφοφορία της Κυριακής. Την Τετάρτη, πάντως για καλό και για καλό η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ αναμένεται να ενημερωθεί από τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο για το περιεχόμενο του νομοσχεδίου.

Την Πέμπτη στη Βουλή

Την ερχόμενη Πέμπτη εισάγεται, στις αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές το τελευταίο νομοσχέδιο με τα εναπομείναντα μέτρα για το κλείσιμο αξιολόγησης και τον μηχανισμό δημοσιονομικής διόρθωσης.

Το ν/σ αναμένεται να ψηφιστεί την ερχόμενη Κυριακή το απόγευμα με τη διαδικασία του επείγοντος, και μετά από τέσσερις συνεδριάσεις, δύο στις αρμόδιες Επιτροπές και άλλες δύο στην Ολομέλεια της Βουλής. Όπως αποφασίστηκε στη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής, η επεξεργασία του πολυνομοσχεδίου στις αρμόδιες Επιτροπές θα ξεκινήσει την ερχόμενη Πέμπτη, 19 Μαΐου και θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή.

Αμέσως την επόμενη μέρα, Σάββατο 21 Μαΐου, θα αρχίσει η συζήτηση του στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου η οποία θα ολοκληρωθεί την Κυριακή με τη ψήφιση του.

Κυβερνητικές πηγές: Πως θα ενεργοποιείται ο «κόφτης» 

Σε μια μαραθώνια συνεδρίαση που έγινε υπό τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, στο Μέγαρο Μαξίμου, οριστικοποιήθηκε, κατά τις ίδιες πληροφορίες, η μορφή του μηχανισμού δημοσιονομικής διόρθωσης, ο οποίος θα ενεργοποιείται μόνο εφόσον δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Θα προβλέπεται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος για τις παρεμβάσεις στους κωδικούς των εσόδων και των δαπανών, για τους οποίους -σημειώνεται- η ελληνική κυβέρνηση θα αποφασίζει. Η έκδοση ΠΔ αποτελεί υποχρέωση που απορρέει από την ίδια τη συμφωνία, κατά τις ίδιες πληροφορίες.

Υπογραμμίζεται ακόμη ότι στην περίπτωση που το ΠΔ δεν εκδοθεί, τότε μόνο θα ενεργοποιείται ο μηχανισμός δημοσιονομικής διόρθωσης με δυνατότητα παρέμβασης σε όλους τους κωδικούς, με εξαίρεση τους κωδικούς που αφορούν ευαίσθητες περιοχές. Τυχόν ενεργοποίηση του μηχανισμού αφορά μόνο δημοσιονομικούς στόχους που έχουν συμφωνηθεί με τους θεσμούς, θα βασίζεται αποκλειστικά στα στοιχεία της Eurostat και όχι σε μελλοντικές εκτιμήσεις και θα αφορά επίσης σε συγκεκριμένο ύψος προσαρμογής για συγκεκριμένες αποκλίσεις.

Η ελληνική κυβέρνηση θα μπορεί να παρεμβαίνει εγκαίρως προκειμένου να μην υπάρχουν αποκλίσεις από τους δημοσιονομικούς στόχους και να μην χρειάζεται ενεργοποίηση του μηχανισμού, αποφασίζοντας έτσι η ίδια για το μίγμα πολιτικής που θα αποτρέπει και θα προλαμβάνει αποκλίσεις.

Σύμφωνα με την κυβέρνση, ο αυτόματος μηχανισμός εδράζεται σε ευρωπαϊκές πρακτικές και είναι συμβατός με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, αναφέρουν αρμόδιες πηγές και επισημαίνουν ότι από τον Μάρτιο 2012 το Δημοσιονομικό Σύμφωνο προβλέπει την υποχρέωση των κρατών-μελών να προβλέψουν τη δημιουργία ενός μηχανισμού αυτόματης δημοσιονομικής προσαρμογής σε περίπτωση που παρατηρούνται αποκλίσεις από τους μεσοπρόθεσμους στόχους.

Ειδικότερα,

Πώς θα λειτουργεί:

- Τον Απρίλιο κάθε έτους ανακοινώνονται τα στοιχεία της Eurostat για το προηγούμενο έτος.

- Αν η Ελλάδα βρίσκεται εντός των στόχων της συμφωνίας, κανένα απολύτως μέτρο δεν λαμβάνεται.

- Αν η Ελλάδα βρίσκεται κάτω του στόχου που έχει τεθεί τότε θα εκδίδεται προεδρικό διάταγμα με το οποίο θα μειώνονται οι δαπάνες σε συγκεκριμένους κωδικούς (με μέριμνα φυσικά για τα ευαίσθητα ζητήματα όπως πχ κοινωνική πρόνοια, επιδόματα ανεργίας κλπ.). Αλλά κάτι αντίστοιχο θα έπρεπε να συμβεί έτσι κι αλλιώς σε περίπτωση απόκλισης από τους στόχους.

- Σε περίπτωση εφαρμογής του μηχανισμού αυτή θα αφορά στους ήδη συμφωνημένους από το καλοκαίρι δημοσιονομικούς στόχους. 'Αρα, λεει το Μαξίμου, δεν πρόκειται για νέο μνημόνιο ή για υπέρβαση των όσων είχαν ψηφιστεί (και από την ΝΔ) το καλοκαίρι.

Βλέπουν και «επιτυχία» της κυβέρνησης!

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η βασική επιτυχία της κυβέρνησης είναι ότι με το μηχανισμό κερδίζει 3 «καθαρά» χρόνια για να προσηλωθεί απερίσπαστη στην άσκηση της πολιτικής της, υπογραμμίζουν οι ίδιες πηγές, κι αυτό διότι:

- Τον Απρίλιο 2017 θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα για το 2016 τα οποία πολύ εύκολα θα υπερκαλύψουν το στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος 0,5% (το οποίο έχει πρακτικά κλειδώσει από φέτος)

- Τον Απρίλιο 2018 θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα για το 2017 τα οποία με βάση την πρόβλεψη για 2,7% ρυθμό ανάπτυξης θα έχουν καλύψει άνετα το στόχο του 1,5%.

- Τον Απρίλιο του 2019 θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα για το 2018 με στόχο 3,5%. Εκεί τα πράγματα θα είναι πιο δύσκολα λόγω του υψηλότερου στόχου αλλά η Ελλάδα αναμένεται ως τότε να έχει βγει στις αγορές και να έχει εξέλθει από το Μνημόνιο.

Χαμηλώνουν τον πήχη οι εταίροι

Χωρίς ουσιαστικές αποφάσεις για το ελληνικό χρέος αναμένεται να λήξει το Eurogroup στις 24 τρέχοντος, κάτι που πλην συγκλονιστικού απροόπτου δεν θα ικανοποιήσει το Ταμείο.

Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βλάντις Ντομπρόβσκις με τη συνέντευξή του στην Καθημερινή της Κυριακής χαμήλωσε τον πήχη λέγοντα ευθέως ότι τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα δεν θα έχουν διαμορφωθεί πλήρως μέχρι τις 24 Μαΐου.

Τι θα γίνει; Ένας οδικός χάρτης για τα μέτρα της ελάφρυνσης του χρέους με στόχο να λειτουργήσουν ως κερασάκι για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα.

Η ελληνική κυβέρνηση, όσο κι αν αυτό ακούγεται παράδοξο παρακολουθεί διακριτικά τις συνομιλίες και αφήνει το ΔΝΤ να «βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά» φοβούμενο ότι τυχόν εμπλοκή στο θέμα του χρέους θα θέσει εν αμφιβόλω και την αξιολόγηση συνεπώς και την εκταμίευση της δόσης.

Έτσι από σφοδρός πολέμιος του ΔΝΤ εμφανίζεται εσχάτως να στηρίζει το Ταμείο στο θέμα του χρέους, ενώ ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ που δεν θέλει να ακούσει για το ελληνικό χρέος επιμένει στη συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα. Στην εξίσωση προσθέτονται και οι εκλογές στη Γερμανία το 2017 που κάνουν το Βερολίνο ιδιαίτερα ευαίσθητο στο θέμα.

Αυτή τη στιγμή δύο είναι τα πιθανά σενάρια ενόψει του Eurogroup:

Το πρώτο θέλει την αναβολή της συζήτησης μέχρι τον Οκτώβριο προκειμένου να συνεχιστούν οι συζητήσεις και να βρεθεί ένα modus vivendi μεταξύ των Ευρωπαίων πιστωτών και του Ταμείο, με το τελευταίο να παραμένει στο πρόγραμμα είτε ως παρατηρητής είτε με ίδια κεφάλαια (πράγμα πολύ δύσκολο αυτήν τη στιγμή). Σε αυτήν την περίπτωση το ΔΝΤ απλά θα εγκρίνει το κλείσιμο της αξιολόγησης με τα μέτρα και τον κόφτη προκειμένου να αν΄ψει το πράσινο φως στην εκταμίευση της δόσης. Αυτό είναι το θετικό σενάριο.

Το δεύτερο και «κακό» σενάριο θέλει το Eurogroup να παραπέμπει κάθε απόφαση για το χρέος για μετά το 2018. Αυτό ευνοεί τους σχεδιασμούς του Βερολίνου, ενε΄χει τον μέγα κίνδυνο να συνδεθεί η απομείωση με την πορεία των στόχων και του κόφτη και σε καμία περίπτωση δεν ικανοποιεί το ΔΝΤ. Επιπροσθέτως είναι ένα σενάριο που απεύχεται το Μαξίμου αφού θα το εμφανίζει να παίρνει μέτρα ύψους 5,4 συν το έξτρα πακέτο των 3,6 δισ. Με μοναδικό αντάλλαγμα μια αόριστη υπόσχεση απομείωσης του χρέους για το μέλλον. Και μπορεί το Μαξίμου να περάσει αυτήν την εβδομάδα από τη Βουλή το έξτρα πακέτο μέτρων αλλά σε επίπεδο κόσμου ο «οδικός χάρτης»-success story Τσίπρα βασίζεται στην απομείωση του χρέους της χώρας, γεγονός που θα ανατρέψει τον κυβερνητικό σχεδιασμό.

Γιατί αισιοδοξεί ο Β. Σόιμπλε

Το Γερμανικό υπουργείο Οικονομικό επιμένει ότι στο Eurogroup θα υπάρξει τελικά λύση. Το ακριβώς εννοούν όμως στη Βίλχελμ-στράσε; Σύμφωνα με πηγές του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών, τις οποίες επικαλούνται τα ΝΕΑ, το Βερολίνο επιδιώκει μια πολιτική λύση τη μεθεπόμενη Τρίτη η οποία θα παραπέμπει στο 2018 για τα ουσιαστικά μέτρα απομείωσης του χρέους.

Σε αντίθετη περίπτωση τα όποια μέτρα ληφθούν τώρα (βραχυπρόθεσμα) θα πρέπει να περάσουν από τη Budestang αφού θα αλλάζουν τη συμφωνία της 13ης του περασμένου Ιουλίου. Στο Γερμανικό κοινοβούλιο και παρά τη στήριξη των Σοσιαλδημοκρατών, των Πράσινων και της Αριστεράς δεν υπάρχει πλειοψηφία για κάτι τέτοιο και ενδεχόμενη ψηφοφορία θα διχάσει το κυβερνών κόμμα της κας Μέρκελ την ώρα μάλιστα που το προσφυγικό έχει αφήσει έντονη τη σκιά τους στο προφίλ της Γερμανίδας Καγκελάριου.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες τη μεθεπόμενη Τρίτη θα μπορούσε να παρθεί μια απόφαση για «το μανατζμεντ του χρέους» από τον ESM με μέτρα που μπορεί να λάβει το Μηχανισμός χωρίς να απαιτείται η έγκρισή τους από τα τοπι9κά κοινοβούλια.

Κάπως έτσι εξηγείται και το γερμανικό στόπ στις προτάσεις Ρέντλινγκ για σταθερά επιτόκια στο 2% μέχρι το 2050 και στην αγορά των δανείων (του πρώτου μνημονίου) του ΔΝΤ από τον ESM.

Και μπορεί η γραμμή «συζήτηση τώρα, μέτρα μετά το 2018» να ικανοποιεί τον Β. Σόιμπλε και ενδεχομένως και την Αθήνα, αλλά είναι από εξαιρετικά αμφίβολο έως απίθανο να ικανοποιήσει το ΔΝΤ.