Πούτιν – Ερντογάν: Τι αποφάσισαν & τι φοβίζει την Ευρώπη η συνάντηση κορυφής που αλλάζει τον ‘’χάρτη’’

Έπειτα από εννέα μήνες διπλωματικής κρίσης ο ρώσος πρόεδρος  υπογράμμισε την κοινή βούληση της χώρας του και της Τουρκίας να «αποκαταστήσουν τον διάλογο και τις σχέσεις».

Ο Ερντογάν υπογράμμισε από την πλευρά του πως οι τουρκο-ρωσικές σχέσεις εισέρχονται  σε μια «πολύ διαφορετική περίοδο» και πως η αλληλεγγύη ανάμεσα στις δύο χώρες θα βοηθήσει στην επίλυση περιφερειακών προβλημάτων.

«Η επίσκεψή σας, η οποία πραγματοποιείται παρά την πολύ περίπλοκη εσωτερική πολιτική κατάσταση στην Τουρκία, δείχνει πως όλοι μας θέλουμε θα αποκαταστήσουμε τον διάλογο και τις σχέσεις, προς το συμφέρον του ρωσικού λαού και του τουρκικού λαού», δήλωσε ο Πούτιν, έπειτα από μια χειραψία μεταξύ των δύο ηγετών.

Ο Πούτιν, ο οποίος ήταν ένας από τους πρώτους ξένους ηγέτες που τηλεφώνησαν στον Ερντογάν μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, επανέλαβε σήμερα πως η Ρωσία «τάσσεται κατηγορηματικά εναντίον οποιασδήποτε απόπειρας δράσης με μη συνταγματικό τρόπο».

Ο ίδιος πρόσθεσε πως ελπίζει ότι η Τουρκία «θα μπορέσει να ξεπεράσει αυτό το πρόβλημα και πως η τάξη και ο συνταγματικός νόμος θα αποκατασταθούν» στη χώρα αυτή. 

Από την πλευρά του, ο Ερντογάν ευχαρίστησε τον ρώσο ομόλογό του για το τηλεφώνημα που του έκανε στις 15 Ιουλίου, λέγοντας ότι «έδωσε μεγάλη χαρά στον λαό μας».

Ο τούρκος πρόεδρος δήλωσε πως οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες εισέρχονται πλέον σε μια «θετική» φάση και πρόσθεσε πως η «αλληλεγγύη» ανάμεσα στη Μόσχα και την Άγκυρα θα συμβάλει στη διευθέτηση των προβλημάτων στην περιφέρεια.

 «Θέλουμε να κάνουμε μία νέα αρχή σε όλους τους τομείς» είχε δηλώσει νωρίτερα το πρωί ο τούρκος πρόεδρος -που εκτός από εξομάλυνση των σχέσεων, θέλει να δείξει την προσέγγιση με τη Μόσχα και στη Δύση, οι σχέσεις με την οποία έχουν επιβαρυνθεί από το κλίμα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα.

Της επίσκεψης είχε προηγηθεί τουρκική επίθεση φιλίας στη Μόσχα, με σχετικά μικρές συμβολικές κινήσεις (όπως την άδεια να «επιστρέψει» στην Τουρκία το ρωσικό ειδησεογραφικό Sputnik) και τους θερμούς τόνους στην παραδοσιακή συνέντευξη την παραμονή της επίσκεψης σε μέσο της «οικοδέσποινας».

Αναφερόμενος επανειλημμένα στον «φίλο» ρώσο πρόεδρο ως «αγαπητό» και αξιοσέβαστο», ο Ερντογάν ανέφερε μιλώντας στο TASS πως η επίσκεψη είναι «ορόσημο στις διμερείς μας σχέσεις, ξεκινώντας ξανά από την αρχή».

«Ανοίγει μία νέα σελίδα στις ρωσοτουρκικές σχέσεις, που θα περιλαμβάνει στρατιωτική, οικονομική και πολιτιστική συνεργασία» είπε ο Ερντογάν.

Ωστόσο, στόχος της επίσκεψης είναι και η Δύση: Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία, ο Ερντογάν έχει κατηγορήσει πολλάκις τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για «ελλιπή υποστήριξη» (στην καλύτερη των περιπτώσεων) σε αυτόν απέναντι στους πραξικοπηματίες ενώ δεν έχει κρύψει τη δυσφορία του για τους αμερικανικούς δισταγμούς στην έκδοση του Γκιουλέν. 

Αντιθέτως, όπως επανέλαβε και στη συνέντευξή του στο TASS πριν το ταξίδι στην Αγία Πετρούπολη, ο Ερντογάν έχει δηλώσει «ευγνώμων στον Πούτιν για την σχεδόν άμεση υποστήριξή του μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα». 

Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι ανάλογη ήταν και η συχνότητα άρθρων και αναλύσεων στον τουρκικό Τύπο, το μεγαλύτερο τμήμα του οποίου ακολουθεί πλέον το βηματισμό του κυβερνώντος ΑΚΡ, που αντιπαρέβαλαν την στάση της Δύσης με εκείνη του Πούτιν στην απόπειρα πραξικοπήματος.

Και οι δύο πλευρές έχουν ξεχαστεί πια τις επικοινωνιακές επιθέσεις: Ούτε η Μόσχα δεν θυμάται τα περί εμπορίου πετρελαίου όχι μόνο της Άγκυρας αλλά και της ίδιας της οικογένειας Ερντογάν με τους τζιχαντιστές της ISIS στη Συρία. 

Όσον κι αν οι οικονομικές σχέσεις Τουρκίας και Ρωσίας υστερούσαν και υστερούν, για την Άγκυρα, σε σημασία με εκείνες με την ΕΕ, η οικονομική συνεργασία είναι ένα από τα σημαντικότερα σημεία της επίσκεψης. 

Η αναζήτηση τρόπων για αναζωογόνηση του σχεδίου του αγωγού φυσικού αερίου Turkish Stream και στη συνέχεια η κατασκευή και διαχείριση (μέσω Rosatom) του σχεδιαζόμενου πυρηνικού σταθμού στο Ακουγιού είναι τα σημαντικότερα μεσοπρόθεσμα σχέδια συνεργασίας. 

Αυτά βρίσκονται σε εξίσου σημαντική θέση με το ζήτημα της πρόσβασης των τουρκικών αγροτικών προϊόντων στην τουρκική αγορά αλλά και τον τουρισμό -όπου το ρωσικό μποϊκοτάζ έχει αρθεί πλήρως, αλλά η τουρκική τουριστική αγορά συνεχίζει να βρίσκεται για πολλούς λόγους (όχι κατ' ελάχιστον, και το ζήτημα της τρομοκρατίας και της ασφάλειας) σε δυσμενή θέση.