Οι ξεναγήσεις που μας κάνουν… τουρίστες στην Αθήνα

Ποια φιγούρα σκανδάλισε τους Αθηναίους των Κλασικών Χρόνων στην Ακρόπολη και πώς θα διακτινιστείτε στις αρχαίες Κυκλάδες και την Κύπρο; Αν οι απαντήσεις δεν σας έρχονται κατευθείαν στο μυαλό, ευκαιρία να ξαναδείτε δύο εμβληματικά μουσεία της πόλης μέσα από ξεναγήσεις.



Όπως αναφέρει το athinorama.gr, το Μουσείο Ακρόπολης με νέο θέμα και σε διαρκή διάλογο με τις συλλογές του και το κοινό, μας αρέσει που το πιο σύγχρονο-αρχαίο τοπόσημο της πόλης δεν σταματά να προσφέρει καινούργιες αφορμές για να εμβαθύνουμε στη γνωριμία μας με τον κόσμο της Ακρόπολης. Κι ενώ οι θεματικές παρουσιάσεις της έρευνας για τα αρχαϊκά χρώματα εξακολουθούν να μας αποκαλύπτουν πως η Ακρόπολη ήταν πολύχρωμη, μόλις ξεκίνησαν δύο καινούργιοι κύκλοι: για τα αριστουργήματα του μουσείου τα σαββατοκύριακα και για τη ζωφόρο του Παρθενώνα τις καθημερινές. «Με το πρώτο πρόγραμμα στόχος μας είναι να αναδείξουμε γιατί τα συγκεκριμένα εκθέματα είναι μοναδικά και ξεχωριστά όχι μόνο για την εποχή τους αλλά και για τις μεταγενέστερες», μας εξήγησε ο αρχαιολόγος-φροντιστής Γιάννης Κουτούλιας, προτού αναζητήσουμε το αρχαϊκό αέτωμα του Εκατόμπεδου με τις εντυπωσιακές μυθολογικές παραστάσεις.

Σταθήκαμε ακόμη μπροστά στον περίφημο Μοσχοφόρο, μάθαμε ότι η Ακρόπολη ήταν γεμάτη από τάματα κορών θαυμάζοντας την Πεπλοφόρο και την πανύψηλη Κόρη του Αντήνορα –την οποία αφιέρωσε στη θεά Αθηνά με τον πρώτο μισθό του ένας απλός κεραμέας–, περικυκλώσαμε το Παιδί του Κριτίου για να παρατηρήσουμε τη φυσική κίνηση του σώματος, είδαμε πώς οι Καρυάτιδες επηρέασαν την παγκόσμια τέχνη μέσα στους αιώνες και τη σανδαλίζουσα Νίκη να δένει με χάρη το υπόδημά της αποκαλύπτοντας (σκανδαλιστικά για τα ήθη της εποχής) το πόδι της, για να καταλήξουμε στα αετώματα του Παρθενώνα. Τις καθημερινές, πάλι, στον τρίτο όροφο, δίπλα στη ζωφόρο του Παρθενώνα οργανώνεται ένας περίπατος που εστιάζει στην πολλαπλή σημασία της (εικονίζει θέμα εμπνευσμένο από τη γιορτή των Παναθηναίων) αλλά και σε κρυμμένα μυστικά τεσσάρων λίθων της



Αν αναρωτιέστε σε τι χρησίμευαν οι οπές που προσέξατε στα μάρμαρα, πώς απογύμνωσε το μνημείο από τα γλυπτά ο λόρδος Έλγιν και πώς δούλευε ο αρχαίος γλύπτης, δεν έχετε παρά να το συζητήσετε με τον φροντιστή τσεκάροντας και τις σχετικές ψηφιακές αναπαραστάσεις. Όλο το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης σε μία ώρα Ακούγεται δύσκολο ως σενάριο και η αλήθεια είναι ότι ο αρχαιολόγος Γιώργος Παπαμιχελάκης δεν κοίταξε το ρολόι, βλέποντας ότι είχαμε ερωτήσεις.

Καθώς, βέβαια, οι ξεναγήσεις πραγματοποιούνται τις καθημερινές το πρωί, συνήθως σε κλίμα… μεταξύ μας, μπορούν ευέλικτα να επικεντρωθούν στα τμήματα της συλλογής που σας ιντριγκάρουν. Το πιο διάσημο είναι το κυκλαδικό, με την εντυπωσιακή ποικιλία ειδωλίων, από τα βιολόσχημα και τον κανονικό τύπο μέχρι τα τεράστια ειδώλια-αγάλματα (προσέξτε το μεγαλύτερο αντρικό και το δεύτερο μεγαλύτερο γυναικείο στον κόσμο) και τις πιο περίτεχνες συνθέσεις, όπως ο σπάνιος «Εγείρων Πρόποσιν». Σμιλεμένα σε μάρμαρο, φαντάζουν τόσο αφαιρετικά και μοντέρνα, ξέρατε όμως ότι ήταν ζωγραφισμένα;




Ο Γιώργος μάς επισήμανε το «φάντασμα» μπογιάς που σώζεται σ’ ένα διαβρωμένο εύρημα αλλά και το τατουάζ (;) που έφερε ένα άλλο. Στον δεύτερο η συλλογή αρχαίας ελληνικής τέχνης έγινε η αφορμή για να δούμε πώς οι πολιτικές και κοινωνικές καταστάσεις και ο τρόπος σκέψης κάθε περιόδου αντικατοπτρίζονται στην τέχνη, από την Εποχή του Χαλκού έως τα Ελληνιστικά Χρόνια, ενώ στον τρίτο όροφο από πέρυσι επανεκτίθεται μια από τις σημαντικότερες συλλογές κυπριακής τέχνης παγκοσμίως. Ατμοσφαιρικά φωτισμένα, τα εκθέματα της συλλογής Ζηντίλη απηχούν σημαντικές εκφάνσεις του μακραίωνου αυτού πολιτισμού και η σύγχρονη προσέγγιση με την οποία παρουσιάζονται (με ψηφιακές οθόνες πληροφοριών και διαδραστικά τραπέζια-χάρτες) μας έβαλε στο τριπάκι να ταξιδέψουμε σε όλη τη Μεσόγειο παρακολουθώντας πού έφτανε το πολύτιμο αγαθό της Μεγαλονήσου, ο χαλκός.

Εξαιρετική αποδείχτηκε και η συλλογή αγγείων με περίτεχνα τελετουργικά ευρήματα, γεωμετρικά με απρόσμενες παραστάσεις αλλά και σε σχήμα κάψας παπαρούνας τα οποία περιείχαν (το παυσίπονο) όπιο. Το «ταξίδι» έκλεισε στον τέταρτο όροφο με την πιο βιωματική ενότητα του μουσείου, όπου «σκηνές της καθημερινής ζωής στην αρχαιότητα» ζωντανεύουν μέσα από κόμικς, βίντεο και εκθέματα αλλά και τις γλαφυρές διηγήσεις του ξεναγού μας. Το ξέρατε, π.χ., ότι η εκλογική έκφραση «τον μαύρισαν» προέρχεται από την αρνητική ψήφο που εκφραζόταν με ένα μαύρο χαλίκι ή ότι σε... βλήματα της εποχής βρίσκουμε επιγραφές του τύπου «δέξαι» (πάρε) ή «στρογάλιον» (λουκουμάκι!), δηλαδή λέξεις που συνιστούν μια πρώτη μορφή ψυχολογικού πολέμου; Απλώς βιαστείτε καθώς οι παρουσιάσεις τελειώνουν στις 31/7.