Good News: Θέατρο από κούνια! Η πρώτη παράσταση για βρέφη είναι γεγονός - Η δημιουργός του Κατερίνα Καραδήμα απαντά

 Βασικό πρόβλημα. Τι κάνει ένας ηθοποιός όταν κλαίνε τα μωρά; Ή πώς καταλαβαίνει αν τους αρέσει; Και αν κοιμηθούν στην παράσταση; Οι βασικοί κανόνες του θεατή γίνονται κουρέλι.

Εδώ ακούγονται κραυγούλες και κλάματα και γελάκια και μάλλον αν δεν ακουστούν τα μωρά τα έχει πάρει ο ύπνος. Και ο εμψυχωτής πώς νιώθει; Ο κατάλληλος άνθρωπος για να απαντήσει τις απορίες μου, είναι η Κατερίνα Καραδήμα.

Σύμφωνα με την συνέντευξη της Αργυρώς Μποζώνη στο elculture.gr, η ιστορία του Μικρού θεάτρου του Αγρινίου που ίδρυσε, ξεκινά από το μέρος στο οποίο φέτος επέστρεψε για να κάνει την παράστασή της, το θέατρο Πόρτα. Ηθοποιός, σκηνοθέτης και εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού, όταν είδε τη βρεφική παράσταση της Ξένιας Καλογεροπούλου «Έλα, έλα», ξεκίνησε αυτό το πλούσιο ταξίδι που περιελάμβανε ενδελεχή έρευνα και παρατήρηση παιχνιδιού βρεφών και νηπίων σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, σημαντικά σεμινάρια και φεστιβάλ και αμέτρητες παραστάσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η συνάντησή μας ήταν μια ματιά σε ένα κόσμο μαγικό και εντελώς άγνωστο.

Τι σημαίνει λοιπόν θέατρο για βρέφη;
Πρόκειται για μια εμπειρία στιγμών και εικόνων που δέχεται ένα μωρό μέσα από μια θεατρική συνθήκη, που ορίζεται από τον ηθοποιό της ιστορίας που παρακολουθεί το μωρό. Είναι μια σειρά από ήχους και εικόνες που μοιράζεται με τον ηθοποιό στην αγκαλιά της μαμάς ή του μπαμπά. Είναι σημαντικό είδος, αν σκεφτεί κανείς ότι αναλαμβάνεις να προσφέρεις σε έναν άνθρωπο την πρώτη του θεατρική παράσταση.

Ξέρετε την ιστορία των θεάτρων για βρέφη; Από πού ξεκίνησε όλο αυτό;
Δεν γνωρίζω από πού ξεκίνησε, αλλά γνωρίζω ότι είναι πολύ διαδεδομένο σε διάφορες χώρες και ειδικά στην Ιταλία. Υπάρχει θέατρο στην Ιταλία που κάνει μόνο αυτό. Παραστάσεις για βρέφη, προνήπια και νήπια και μάλιστα επιδοτείται από το κράτος τους και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ευελπιστώ να εξελιχθεί και εδώ αυτό το ρεύμα που ξεκίνησε το θέατρο Πόρτα και να γίνει κύμα.

Γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με αυτό το είδος;
Νομίζω ότι έχω ανακαλύψει ένα είδος θεάτρου που σε κάνει καλύτερο άνθρωπο κι έπειτα καλύτερο ηθοποιό. Αυτό το feedback του συγκεκριμένου είδους μού δίνει μια εσωτερική δύναμη να γίνω πιο δυνατή καλλιτεχνικά, πιο ακριβής. Οι στιγμές που τα παιδιά συμμετέχουν με ήχους χαράς και ενθουσιασμού ή ακόμα και οι στιγμές που κλαίνε, γιατί ένα αντικείμενο κρύφτηκε, είναι οι στιγμές που κερδίζεις χαρά γιατί κάτι πετυχαίνει, λειτουργεί.

Οι στιγμές όμως απόλυτης ησυχίας σε συνδυασμό με γουρλωτά μάτια που λαμπυρίζουν στο ημίφως, είναι οι στιγμές που αρχίζεις να καταλαβαίνεις τον πραγματικό σκοπό. Τον σκοπό του να προσφέρεις κάτι παραπάνω από μια καλή παράσταση. Ίσως μια ανάμνηση ή ένα μεγαλύτερο δέσιμο με το γονιό ή το θέατρο ή ακόμη –  ακόμη, την ιδέα που το μωρό θα εξελίξει.

Τι πιστεύετε ότι προσφέρει στα βρέφη το θέατρο; Και τι ιστορίες τους λέτε;
Νομίζω, αυτό που και το ίδιο το βρέφος (ή νήπιο) αντιλαμβάνεται εκείνη τη στιγμή.

Ότι ένα άλλο «μωρό» μοιράζεται μια ιστορία μαζί του. Βλέπει ίσως γνώριμες στιγμές της μέχρι τώρα ζωής του, που ένα άλλο «μωρό» πάνω στη σκηνή, τις μεγεθύνει, τις εξελίσσει, τις πειράζει, αλλά κυρίως τις μοιράζεται μαζί του. Οι ιστορίες είναι απλές. Η ιστορία του «Κοίτα!», για παράδειγμα, μιλάει για την ημέρα ενός βρέφους μέσα στο σπίτι.

Το ξύπνημα, το παιχνίδι, οι ανακαλύψεις που κάνει μέσα στο χώρο του, οι εκπλήξεις, η μαμά μέσα σε όλο αυτό, η κούραση, ο ύπνος. Το θέμα δεν είναι να βρεις μια φοβερή ιστορία. Το θέμα είναι ο τρόπος πάνω σε μια απλή ιστορία και -κατά τη γνώμη μου- η δομή. Μια αρχή, μέση κι ένα τέλος.

Πώς καταλαβαίνετε, αν μια παράσταση είναι επιτυχημένη ή αυτό είναι κάτι που το κρίνουν οι μεγάλοι;
Από τα μάτια και τα σώματα των παιδιών. Από τις στιγμές ησυχίας που πετυχαίνεις την απόλυτη επικοινωνία μαζί τους, μέχρι τις στιγμές που γελάνε, μιλάνε, βγάζουν ήχους σε σχέση με αυτό που βλέπουν.

Ασφαλώς και η κρίση των μεγάλων είναι σημαντική, αλλά βλέπω ότι εκείνη την ώρα της παράστασης μωρά και μεγάλοι γίνονται ένα. Φαίνεται και από τα πρόσωπά τους. Όλο το πράγμα έχει μια γλύκα. Έτσι, παίζω σαν να είναι όλοι μωρά από κάτω…

Εγγράφεται η παράσταση ως ανάμνηση; Μπορεί να τη θυμάται στο μέλλον ή απλώς το κρατά ήρεμο;
Δεν ξέρω και θα έδινα τα πάντα για να το μάθω. Νομίζω ότι οι αναμνήσεις των ανθρώπων ποικίλουν ως προς τη χρονική τους έναρξη. Ίσως να θυμάται στιγμές ή εικόνες. Αυτό που θα θεωρούσα όμως μεγάλο κέρδος θα ήταν να εγγραφεί μέσα του μια μικρή αγάπη για το θέατρο που αργότερα θα μεγαλώσει.

Πείτε μας μια ξεχωριστή σας εμπειρία εν ώρα παράστασης. Πώς είναι αυτό το περιβάλλον; Αν κλαίνε, για παράδειγμα, τι γίνεται;
Το μωρό που κοιμήθηκε στην αγκαλιά της μαμάς του, όταν στην ιστορία της παράστασης πήγαινα να κοιμηθώ στη αγκαλιά της δικής μου μαμάς. Ήταν η δική του ανάγκη και η δική του αλήθεια. Η παράσταση τέλειωσε, τα φώτα άναψαν και το μωρό κοιμόταν ήρεμο.

Κάπως σα να γλύκανα, όταν το είδα. Κάπως σα να αναποδογυρίζει τους κανόνες του θεάτρου. Εκεί που θα θύμωνες ως ηθοποιός αν συνέβαινε σε μια άλλη παράσταση, εδώ σε ικανοποιεί. Μου αρέσει αυτή η αναρχία. Έχει και χιούμορ και συναίσθημα. Αν κλαίνε τώρα, σημαίνει ότι έχουν αυτή την ανάγκη εκείνη τη στιγμή. Άλλες φορές σταματάνε με αφορμή ένα σκηνικό ερέθισμα, άλλες πάλι θέλουν περισσότερο χρόνο κι άλλες δεν κλαίνε καθόλου. Είναι κι αυτό μέρος της παράστασης. Άλλος ένας λόγος για να είσαι σε ετοιμότητα καλλιτεχνικά.

Info παράστασης: «Κοίτα!» | Από 8 μηνών έως 4 χρόνων | 1η Οκτωβρίου – 8 Απριλίου | Κάθε Σάββατο στις 12:00 | Είσοδος 8€ | Θέατρο Πόρτα