Όλα όσα είχε γράψει ο Παύλος Ιωαννίδης που έφυγε σήμερα από την ζωή για τον στενό του φίλο Αριστοτέλη Ωνάση - την Χριστίνα & τον Αλέξανδρο τα μεγάλωσε σαν παιδιά του (φωτό)

Στα 95 του χρόνια έφυγε από την ζωή ο Πάυλος Ιωαννίδης, στενός φίλος και συνεργάτης του Αριστεοτέλη Ωνάση που είχε γράψει το βιβλίο  του «Κι αν δεν είσαι θα γίνεις» για τον Έλληνα κροίσο και την οικογένειά του.

Σήμερα, με αφορμή τον θανατό του Πάυλου Ιωαννίδη αναδημοσιεύουμε το αποκλειστικό θέμα του Eirinika που είχε δημοσιευτεί για πρώτη φορά στις 19 Μαρτίου του 2018 και περιλαμβάνει όλα όσα είχε αποκαλύψει, μέσα από το βιβλίο του, για την Χριστίνα Ωνάση και τον Αλέξανδρο, τους οποίους μεγάλωσε σαν παιδιά του.

Η φράση «Το χρήμα δεν φέρνει την ευτυχία» βρίσκει την πιο τραγική εφαρμογή της στην ιστορία της οικογένειας Ωνάση. Η αμύθητη περιουσία του Έλληνα Κροίσου, δεν κατάφερε να σώσει τα μέλη της οικογένειας του και τον ίδιο από την τραγική τους μοίρα.
 
Ο γιος του Αλέξανδρος έχασε την ζωή του κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες σε αεροπορικό δυστύχημα, σε ηλικία μόλις 25 ετών. Ο Αριστοτέλης Ωνάσης δεν κατάφερε ποτέ να ξεπεράσει το θάνατο του.Έχασε κάθε ενδιαφέρον για τη ζωή του και στη συνέχεια προσβλήθηκε από μυασθένεια, μία νόσο που σιγά - σιγά εξασθενεί το μυϊκό σύστημα, κι αποσύρθηκε στο ιδιωτικό του νησί, τον Σκορπιό. Οι καλύτεροι γιατροί του κόσμου δυστυχώς δε μπόρεσαν να κάνουν τίποτε για τον άλλοτε παντοδύναμο Σμυρνιό, που τελικά έσβησε στις 15 Μαρτίου του 1975, στο Αμερικανικό Νοσοκομείο του Παρισιού.
 
Η κόρη του Αριστοτέλη Ωνάση, Χριστίνα, δεν είχε καλύτερη τύχη. Ύστερα από έναν αποτυχημένο γάμο, με τον Τιερύ Ρουσσέλ, προσπάθησε να ανασυγκροτήσει την ζωή της και να συνέλθει φεύγοντας για την Αργεντινή. Παρότι φαινόταν ότι τα κατάφερε  κι ενώ βρισκόταν στο  Μπουένος Άιρες, ένα «πνευμονικό οίδημα» του οποίου η αιτία δεν διευκρινίστηκε ποτέ, έθεσε τέρμα και στη δική της ζωή ενώ στο Παρίσι την περίμενε το τελευταίο τραγικό πρόσωπο της δυναστείας η κορούλα της Αθηνά 

Δείτε επίσης: Πέθανε Παύλος Ιωαννίδης, ο αρχιπολότος του Ωνάση: Μια ζωή μυθιστόρημα για τον αγέρωχο στενό φίλο του Έλληνα κροίσου & πρώτο Διευθυντή της Ολυμπιακής (φωτό)
 
Ο  Παύλος Ιωαννίδης ο αρχιπιλότος του Ωνάση και CEO κάποτε της Ολυμπιακής, ισόβιος αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση και στενός φίλος της Χριστίνας, στο βιβλίο του «Κι αν δεν είσαι θα γίνεις» * είχε γράψει γιά τα  "οικονομικά" του ζεύγους Χριστίνα - Τιερύ ενω περιγράφει πως κατάφερε η Χριστίνα να συνέλθει σιγά-σιγά και να ξεπεράσει τον αποτυχημένο γάμο της αλλά η μοίρα της έγραφε να αφήσει τη τελευταία της πνοή στην Αργεντινή 

Το εξώφυλλο του βιβλίου του Παύλου Ιωαννίδη στην αγγλική έκδοση

Χαρακτηριστικά αποσπάσματα απο το βιβλίο

Ένας γάμος γεμάτος βάσανα
 
«Ο γάμος τους είχε ζωή τρία χρόνια. Ζωή ήταν αυτή ή τρία χρόνια γεμάτα βάσανα; Στο διάστημα αυτό ο Thierry απέσπασε από τη Χριστίνα, με το γνωστό τρόπο συμπεριλαμβανομένων των τιμαριθμικών αναπροσαρμογών, συνολικά 47.760.000 δολάρια ΗΠΑ.
 
30.000.000 δολάρια αμέσως μετά την τέλεση του γάμου τους, για να τηρήσει τη συμφωνία τους,  για τη μεταφορά και διατήρηση της συζυγικής κατοικίας στην Ελβετία.
 
10.300.000 δολάρια για να συναινέσει στη σύσταση του εμπιστεύματος διότι είχαν παντρευτεί υπό το καθεστώς της κοινοκτημοσύνης.
 
1.200.000 επί τρία χρόνια ως ετήσια πρόσοδο βάσει της σύστασης του εμπιστεύματος.
 
4.700.000 δολάρια για διάφορους προσωπικούς λόγους.
 
Δηλαδή ο Thierry απέσπασε από τη Χριστίνα περίπου 16.000.000 δολάρια για κάθε έτος του γάμου τους. Ζητούσε όμως συνεχώς περισσότερα. Πιστεύω ότι ήθελε να της τα πάρει όλα».

 Το εξώφυλλο του βιβλίου του Παύλου Ιωαννίδη στην ελληνική έκδοση

 * Εκδόσεις Λιβάνη 2007

Η προσπάθεια να επανακτήσει την αισιοδοξία της
 
«Στις αρχές Νοεμβρίου 1987 η Χριστίνα έφτασε στην Αθήνα, μαζί με την Αθηνά και έμειναν στο σπίτι της Γλυφάδας. Στο διάστημα της παραμονής τους στην Αθήνα, ερχόταν συχνά στο γραφείο μου στην Springfield – στο ίδιο δωμάτιο είχε και το δικό της γραφείο. Κοιτούσε τους  προσωπικούς λογαριασμούς της που είχε σε διάφορες τράπεζες και τους λογαριασμούς των εξόδων της και επικοινωνούσε με το γραφείο στο Μόντε Κάρλο. Μου ζητούσε να την ενημερώνω για τα τρέχοντα θέματα της ναυτιλίας καθώς και για την προοπτική της. Βέβαια ενδιάμεσα τηλεφωνούσε στη Γλυφάδα για να μαθαίνει τι κάνει η Αθηνά. Είχε σαφώς ηρεμήσει μετά από όσα είχε περάσει. Ήταν ένας διαφορετικός άνθρωπος αν και ορισμένες φορές για μικρά διαστήματα φαινόταν σκεφτική και προβληματισμένη προφανώς επειδή αναλογιζόταν τα τρία τελευταία χρόνια της ζωής της. Σκεφτόταν πως θα ξαναέφτιαχνε τη ζωή της. Προσπαθούσε να αδυνατίσει γιατί είχε πάρει αρκετό βάρος το τελευταίο διάστημα. Τα Χριστούγεννα τα πέρασε ήσυχα με την Αθηνά στη Γλυφάδα και έφυγε στις 27 Δεκεμβρίου για το Σαν Μόριτς.

Το καλοκαίρι του 1988 το πέρασε με την Αθηνά και κάποιους φίλους της στο Καπ Φερά. Όλο αυτό το διάστημα μιλούσα συχνά μαζί της. Ήταν ήρεμη ευδιάθετη και είχε επανακτήσει την αισιοδοξία και την αυτοπεποίθηση της. Στο τέλος Σεπτεμβρίου του 1988 μού τηλεφώνησε και μου είπε να πάμε στη Γενεύη γιατί ήθελε να αλλάξει την διαθήκη της.

Συναντηθήκαμε τελικά στις 12 Οκτωβρίου στο σπίτι της, μαζί με τον Στέλιο και τον Απόστολο, και η Χριστίνα συνέταξε την νέα διαθήκη της».

Ο Παύλος Ιωαννίδης είχε στενή σχέση με την Χριστίνα που τον έβλεπε σαν πατέρα της ειδικά μετά τον θάνατο του Αριστοτέλη

Οι τελευταίες μέρες στο Μπουένος Άιρες

«Στις 19 Οκτωβρίου 1988  έφυγε για το Μπουένος Άιρες στην Αργεντινή, για να περάσει λίγες μέρες με την παιδική της φίλη Maria Dodero,  τον σύζυγο της Alberto και τον αδερφό της Γιώργο Τουμλεκτζόγλου. Επέστρεψε στο Παρίσι στις 26 Οκτωβρίου με την πρόθεση να πάρει μαζί της και την Αθηνά, όταν θα επέστρεφε στην Αργεντινή. Έφυγε ξανά για το Μπουένος Άιρες στις 9 Νοεμβρίου μέσω Γενεύης χωρίς να μπορέσει να πάρει μαζί της την Αθηνά γιατί ήταν κρυωμένη. Θα επέστρεφε για να την πάρει αργότερα.

Όταν έλειπε από την Γενεύη όπου παρέμεινε η Αθηνά τηλεφωνούσε πολλές φορές την ημέρα για να μαθαίνει τα πάντα γι’ αυτήν. Ήταν ανήσυχη όταν η κόρη της βρισκόταν μακριά της.

Όλο αυτό το διάστημα είχαμε συχνή επαφή και από όσα μου έλεγε καταλάβαινα ότι ήταν χαρούμενη που βρισκόταν  σε ένα περιβάλλον τελείως διαφορετικό από εκείνο των τελευταίων ετών και μάλιστα ανάμεσα σε καλούς και ανιδιοτελείς φίλους τους οποίους γνώριζε από πολλά χρόνια.

Χριστίνα και Αθηνά Ωνάση- Φωτο από το βιβλίο Onassis and his Legacy

Ο  Γιώργος Τουμλεκτζόγλου εγκατεστημένος στο Μπουένος Άιρες ήταν ιδιοκτήτης μιας κλωστοϋφαντουργίας. 

Θα ήταν δύο μέρες μετά την άφιξη της Χριστίνας στο Μπουένος Άιρες. Ήταν ήρεμη και χαρούμενη. Μου τηλεφώνησε και μου ανακοίνωσε με περηφάνια ότι είχε αδυνατίσει και είχε φτάσει τα 67 κιλά. 

- Πως το κατάφερες αυτό Χριστίνα; Φαίνεται ότι σταμάτησες τις πονηριές που έκανες στο «Valmont». Της είπα. Έβαλε τα γέλια.

- Ναι έχεις δίκιο. Το θυμάσαι ακόμη; Μου είπε.

Όταν πήγαινε στο  «Valmont» λόγω της αυστηρής δίαιτας η Χριστίνα τα βράδια πεινούσε. Η πόρτα του κήπου ήταν κλειδωμένη είχε φροντίσει όμως με ένα γερό φιλοδώρημα σε κάποιον από το προσωπικό να υπάρχει μία σκάλα στο σημείο περίφραξης οπότε έβγαινε το βράδυ και έτρωγε ακόμη και γλυκά». 

Ο γάμος της Χριστίνας με τον Ρώσο Καούζωφ

Το τραγικό και απρόσμενο τέλος

Κάθε δύο-τρεις μέρες μού τηλεφωνούσε. Στις 18 Νοεμβρίου το απόγευμα μου τηλεφώνησε από το ξενοδοχείο «Alvear» όπου έμενε. Ήταν ακόμη πρωί στο Μπουένος Άιρες , η ώρα που έκανε συνήθως τα πρώτα τηλεφωνήματα.  Φαινόταν χαρούμενη και μεταξύ άλλων μού είπε ότι είχε μιλήσει με τον επίσκοπο Γενάδιο κι ότι θα έκανε ένα μνημόσυνο για τους δικούς της που είχαν φύγει από τη ζωή. «Πολύ καλά θα κάνεις Χριστίνα» της είπα.

Ήταν η πρώτη φορά που την άκουσα να σκέφτεται να κάνει κάτι  για τον πατέρα τη μητέρα και τον αδερφό της. Μάλιστα είχα μάθει από την Ελένη ότι είχε κοινωνήσει. Σκέψεις και πράξεις εντελώς ασυνήθιστες για τη Χριστίνα. Επίσης μου είπε ότι ήθελε να ενισχύσουμε οικονομικά την επισκοπή της Αργεντινής. Ήταν η τελευταία φορά που μίλησα μαζί της.

Ο Παύλος Ιωαννίδης με την Αθηνά 

Την επόμενη Σάββατο 19 Νοεμβρίου χτύπησε το τηλέφωνο στο σπίτι μου. Ήταν η Ελένη Σύρου. Κεραυνός εν αιθρία. Με αναφιλητά μού είπε να νέα: η Χριστίνα δεν ζούσε πια. Δεν μπορούσα να πιστέψω ότι η ζωή της Χριστίνας είχε τελειώσει. Δεν είχαν περάσει ούτε εικοσιτέσσερις ώρες από τη στιγμή που της είχα μιλήσει! Απίστευτο! Συγκλονιστικό! Μαύρες σκέψεις άρχισαν να περνάνε από το μυαλό μου – για τον Roussel για το τι θα γινόταν με την Αθηνά και για πολλά άλλα. Ήταν δύσκολο να συνειδητοποιήσω αμέσως ότι η Χριστίνα δεν υπήρχε πια.

Είπα στην Ελένη ότι θα προσπαθούσα να φτάσω στο Μπουένος Άιρες την επομένη με πτήση της Swissair  μέσω Ζυρίχης. Ενημέρωσα τον Παπαδημητρίου ο οποίος είχε ήδη πληροφορηθεί το θάνατο της Χριστίνας από τον Γιώργο Λιβανό που βρισκόταν στη Νέα Υόρκη, καθώς και τον Ζαμπέλα και τον Γαβριηλίδη για το τραγικό γεγονός και συμφωνήσαμε να φύγω το ταχύτερο για την Αργεντινή. Μίλησα στο τηλέφωνο και με τον Thierry που βρισκόταν στην Γενεύη και μου είπε ότι θα κανόνιζε να ταξιδέψει κι αυτός με την ίδια πτήση για το Μπουένος Άιρες. Επικοινώνησα με την ελληνική πρεσβεία στην Αργεντινή, τους ενημέρωσα για το σκοπό της άφιξης μου- να παραλάβω τη σορό της Χριστίνας- και τους παρακάλεσα για την ταρίχευση της. Δεν ήξερα τότε ότι αυτό δεν επιτρεπόταν στην Αργεντινή. Ήταν άνοιξη εκεί και η θερμοκρασία είχε αρχίσει να ανεβαίνει. 

Παύλος Ιωαννίδης ·1945 Salisbury αεροδρόμιο, μπροστά από ένα Harvard Mark 2

Η Ελένη Σύρου μαζί με τον σύζυγο της Γιώργο ήταν για πολλά χρόνια στην υπηρεσία του Αριστοτέλη Ωνάση και στη συνέχεια αποκλειστική οικονόμος και φύλακας άγγελος της Χριστίνας. Έχω προσωπική γνώμη για το ήθος, την αφοσίωση της και για το πόσο συμπαραστάθηκε στη Χριστίνα σε ιδιαίτερα δύσκολες περιόδους της ζωής της. 

Έφτασα στο Μπουένος Άιρες νωρίς το απόγευμα της Κυριακής 20 Νοεμβρίου. Μαζί με τον Thierry πήγαμε στο εκκλησάκι που βρίσκεται στον περίβολο των γραφείων και της κατοικίας του επίσκοπου Γενναδίου όπου είχαν μεταφέρει τη σορό της Χριστίνας. Ο επίσκοπος δεν ήταν εκεί.

Η άφιξη Ρουσσέλ με όλη την οικογένεια του στην Αθήνα 

Είναι αδύνατο να περιγράψω πώς ένιωσα όταν είδα το πρόσωπο της Χριστίνας. Ήταν απίστευτα ήρεμο λες και  κοιμόταν. Μόνο που αυτή τη φορά θα κοιμόταν για πάντα. Μείναμε αμίλητοι για ένα διάστημα όταν ο Thierry με παρακάλεσε να μείνει για λίγο μόνος. Ύστερα από λίγο έφτασε ο επίσκοπος και γυρίσαμε μαζί στο εκκλησάκι. 

Αργότερα συναντηθήκαμε με την Μαρίνα και τον Alberto καθώς και με τον Γιώργο Τουμλεκτζόγλου . Όλοι ήταν συντετριμμένοι. Κανείς δεν μπορούσε να συνειδητοποιήσει αυτό που είχε συμβεί. 

Την επομένη Δευτέρα 21 Νοεμβρίου ζήτησα και πήγα στο «Tortuga Club» για να δω το μέρος που η Χριστίνα είχε αφήσει την τελευταία  της πνοή. Η Ελένη μού έδειξε το δωμάτιο στο οποίο έμεινε η Χριστίνα το τελευταίο της βράδυ και μού διηγήθηκε τρομερά συγκινημένη και πολλές φορές με αναφιλητά τα γεγονότα.

Εκείνο το βράδυ της Παρασκευής 18 Νοεμβρίου, η Χριστίνα μαζί με την Μαρίνα τον Alberto , τις δύο κόρες τους – την Καρμίν και την Χριστίνα- και τον Γιώργο Τουμλεκτζόγλου είχαν πάει στο «Tortuga Club» για να περάσουν το Σαββατοκύριακο. Η Χριστίνα είχε τα κέφια της. Έφαγαν στο σπίτι. Αργά το βράδυ είπαν να πάνε να κοιμηθούν. Η Χριστίνα πρότεινε στον Γιώργο να περπατήσουν λίγο. 

Η Αθηνά, ο μπαμπάς της, η Γκάμπυ και η Κάτια, σύζυγος Παύλου Ιωαννίδη

Η Ελένη σχεδόν πάντοτε κοιμόταν στο ίδιο δωμάτιο με τη Χριστίνα. Εκείνο το βράδυ όμως η Χριστίνα της είπε να κοιμηθεί μαζί με τα παιδιά της Μαρίνας. Η Ελένη σκέφτηκε ότι πιθανόν η Χριστίνα να ήθελε να κοιμηθεί με τον Γιώργο οπότε η ίδια κοιμήθηκε με τα παιδιά σε παρακείμενο δωμάτιο.

Η Χριστίνα έφυγε με τον Γιώργο και επέστρεψε μετά από καμιά ώρα. Το πρωί η πόρτα της ήταν κλειστή και η Ελένη υπέθεσε ότι δεν είχε ξυπνήσει ακόμη. Δεν τόλμησε να την ανοίξει διότι δεν ήξερε αν ήταν μόνη η Χριστίνα. Μετά από λίγο ξύπνησε η Μαρίνα και η Ελένη της ζήτησε να πάει εκείνη να ξυπνήσει τη Χριστίνα. Πράγματι η Μαρίνα μπήκε στο δωμάτιο πρώτη ακολουθούμενη από την Ελένη.

Προχωρώντας λίγο είδαν τη Χριστίνα καθισμένη στην μπανιέρα με το πάνω μέρος του σώματος της γερμένο μπροστά και το κεφάλι της πλάγια. Συγκλονίστηκαν από το θέαμα και άρχισαν να φωνάζουν σπαρακτικά.

Η Αθηνά Ωνάση Ρουσέλ αγναντεύει τον Σκορπιό σ'ενα από τα ελάχιστα καλοκαίρια της στο νησί του βαθύπλουτου παππού της

Την έβγαλαν από την μπανιέρα και την ξάπλωσαν στο δάπεδο με το κεφάλι και το πάνω μέρος του σώματος της να ακουμπάνε στην αγκαλιά της Ελένης. Από τις φωνές τους ήρθε ο Alberto και μαζί του ο Γιώργος – από τον παρακείμενο ξενώνα που είχε κοιμηθεί- και κάλεσαν αμέσως τον γιατρό του κλαμπ καθώς και ασθενοφόρο. 

Ο γιατρός διαπίστωσε ότι η Χριστίνα ήταν ήδη νεκρή. Όταν ήρθε το ασθενοφόρο , την πήραν και τη μετέφεραν σε ένα νοσοκομείο. Τη συνόδευσε η Ελένη . Στη συνέχεια από ότι μού είπε η Ελένη αλλά κυρίως οι δικηγόροι Mc Donnell  και Marcopulos τους οποίους συνάντησα τη μεθεπομένη, αμέσως μετά τη μεταφορά της Χριστίνας στο νοσοκομείο και την επιβεβαίωση ότι ήταν νεκρή , με απόφαση του εισαγγελέα έγινε νεκροψία, από την οποία διαπιστώθηκε ως αιτία θανάτου «οξύ πνευμονικό οίδημα».

Παύλος Ιωαννίδης- Αλέξανδρος Ωνάσης

Ειπώθηκε ότι κατά τη νεκροψία ο ιατροδικαστής δεν εντόπισε φαρμακευτικές ή άλλες ουσίες οι οποίες μπορούσαν να προκαλέσουν θάνατο. Όλα αυτά ήταν μόνο προφορικά και όχι γραπτά. Παρέμενε βέβαια το ερώτημα: Ποια ήταν η αιτία που προκάλεσε το οξύ πνευμονικό οίδημα στη Χριστίνα Ωνάση; Το ερώτημα αυτό παρέμεινε αναπάντητο.

Μετά τη διαπίστωση αυτή με απόφαση του εισαγγελέα δόθηκε η άδεια να παραδοθεί η σορός της Χριστίνας στους συγγενείς της. Κατόπιν αυτού μεταφέρθηκε αρχικά στο εκκλησάκι της επισκοπής. 

Το απόγευμα της Δευτέρας  όταν πήγα πάλι στο εκκλησάκι διαπίστωσα μια δυσοσμία προερχόμενη από το φέρετρο. Δεδομένου ότι η σορός δεν είχε ταριχευθεί αλλά απλώς είχε εφαρμοστεί η διαδικασία τοποθέτησης φορμόλης σύμφωνα με τις διατάξεις υγιεινής , κάλεσα το γραφείο τελετών και τους είπα ότι ήταν απαραίτητο να κλειστεί αεροστεγώς το φέρετρο, προκειμένου να είναι δυνατή η μεταφορά του στην Ελλάδα. Πράγματι κόλλησαν το φέρετρο γύρω- γύρω κι έτσι έκλεισε αεροστεγώς. 

Αριστοτέλης Ωνάσης- Πατριάρχης Αθηναγόρας

Ειδοποίησα τις αρμόδιες αρχές του Μπουένος Άιρες ότι θα αναχωρούσα για την Ελλάδα , συνοδεύοντας τη σορό της Χριστίνας, την Τετάρτη 23 Νοεμβρίου με την πτήση της Swissair και ώρα απογείωσης 13.40. Τότε με ρώτησαν αν ήμουν εξουσιοδοτημένος από την οικογένεια της να παραλάβω τη σορό. Στο σημείο αυτό με κάλυψε με βεβαίωση την οποία υπέγραψε η εκεί ελληνική πρεσβεία. 

Διαφήμιση της Ολυμπιακής 1957 

Την προηγούμενη της αναχώρησης μου παρέλαβα ύστερα από αίτηση μου  ένα φάκελο με τα εξής έγγραφα:

Πιστοποιητικό με την υπογραφή του γιατρού Jose A. Abad στο οποίο αναφερόταν ότι προέβη στην διαδικασία τοποθέτησης φορμόλης, σύμφωνα με τις διατάξεις υγιεινής ύστερα από αίτηση της ελληνικής πρεσβείας και των συγγενών.

Αριστοτέλης Ωνάσης- Τίνα Λιβανού

Παρακάλεσα τους δικηγόρους να μας στείλουν και την έκθεση της νεκροψίας του ιατροδικαστή. Δυστυχώς δεν την έστειλαν ποτέ. 

Ο Ωνάσης με τον πατέρα και τα εξαδέλφια του Κονιαλίδη στο Μπουένος Άιρες

Την ημέρα της αναχώρησης έφτασα στο αεροδρόμιο αρκετά νωρίτερα, για να βεβαιωθώ ότι η σορός θα φορτωνόταν στη συγκεκριμένη πτήση και παρακάλεσα τον επικεφαλής υπάλληλο της Swissair να με ενημερώσει σχετικά. Η ώρα επιβίβασης είχε φτάσει όταν ήρθε ανήσυχος  ο υπάλληλος και μου είπε ότι η σορός δεν είχε φτάσει ακόμα. Επικοινώνησα αμέσως με το γραφείο τελετών» [...]

Ο Παύλος Ιωαννίδης