Αυτή την φωτο ανέβασε ο Ρομάν Προτάσεβιτς και έκανε έξαλλο τον Λουκασένκο - Ποιος είναι ο τελευταίος δικτάτορας της Ευρώπης

Η πτήση της Ryanair 4978 είχε ήδη αρχίσει την κάθοδό της στο Βίλνιους, την πρωτεύουσα της Λιθουανίας, όταν ο πιλότος ανακοίνωσε την αιφνίδια εκτροπή του αεροπλάνου στο Μινσκ, την πρωτεύουσα της γειτονικής Λευκορωσίας. Δεν δόθηκε καμία εξήγηση.

Όμως ένας από τους επιβάτες του Boeing 737 αντέδρασε αμέσως, σηκώθηκε από τη θέση του, έφτασε το ντουλαπάκι από πάνω του, έβγαλε έξω έναν φορητό υπολογιστή από την χειραποσκευή του και τον έδωσε σε μια γυναίκα που τον συνόδευε, μαζί με το κινητό του τηλέφωνο.

Ο Λευκορώσος διαφωνών δημοσιογράφος Ρομάν Προτάσεβιτς, ο οποίος καταζητείτο στην Λευκορωσία για τον ρόλο του στην μετάδοση των ειδήσεων για τις τεράστιες διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης που γινόντουσαν πέρυσι στο Μινσκ, δεν είχε πολύ χρόνο. Το Μινσκ απέχει λιγότερα από 200 χιλιόμετρα από το Βίλνιους και η εκτροπή θα γινόταν σε μερικά μόνο λεπτά.

Ποιος είναι όμως ο 26χρονος αντιφρονούντας δημοσιογράφος και κυρίως ποιος είναι ο Αλεξάντερ Λουκασένκο, ο δικτάτορας που διέταξε να συλληφθεί ο νεαρός ακτιβιστής;

Ο Ρομάν Προτάσεβιτς αντιμετωπίζει βαριές διώξεις στη χώρα του ως ένας εκ των διοργανωτών των πρόσφατων, μαζικών διαδηλώσεων κατά του προέδρου Λουκασένκο και είχε ταξιδέψει στην Αθήνα προκειμένου να καλύψει τη συμμετοχή στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών της ηγέτιδας της λευκορωσικής αντιπολίτευσης, Σβετλάνα Τιχάνοφσκαγια.

Ο 26χρονος δούλευε για λογαριασμό του πολωνικού ειδησεογραφικού δικτύου NEXTA, το οποίο μετέδιδε εικόνες των περσινών διαδηλώσεων κατά του προέδρου της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο. Το δίκτυο επιστράτευσε την εφαρμογή μηνυμάτων Telegram ώστε να δώσει εικόνα και φωνή στις διαμαρτυρίες του κόσμου, σε μια περίοδο που ήταν δύσκολο να αποκτήσει κανείς πρόσβαση στο εσωτερικό της χώρας.

Ο Προτάσεβιτς έπιασε κατόπιν δουλειά στο Belamova, ένα κανάλι που λειτουργεί στο Telegram, κατηγορείται ωστόσο στη Λευκορωσία για εξτρεμισμό, αλλά και για υποκίνηση διαδηλώσεων και πρόκληση κοινωνικού μίσους. Ο ίδιος αρνείται τις κατηγορίες, αντιμετωπίζει ωστόσο ποινή φυλάκισης 15 ετών.

Πριν λίγες ημέρες ο δημοσιογράφος είχε ανεβάσει στην σελίδα του στο Twitter μια φωτογραφία στην οποία απεικονίζεται ο Αλεξάντερ Λουκασένκο και δίπλα ο Χίτλερ με τον ίδιο να γράφει «εξαιρετικά γραφήματα για την καταπίεση στο Μπελαρούς και την ναζιστική Γερμανία».

Ποιος είναι όμως ο Αλεξάντερ Λουκασένκο, ο τελευταίος δικτάτορας της Ευρώπης;

Ο Λευκορώσος πολιτικός και πρόεδρος της χώρας από τις 20 Ιουλίου του 1994 στις εκλογές για πρόεδρο στις 10 Ιουλίου του 1994 κέρδισε πάνω από 80% των ψήφων. Κατηγορήθηκε για απολυταρχία και με δημοψήφισμα το 1996 παρέτεινε τη θητεία του έως το 2001. Οι νέες εκλογές της 9 Σεπτεμβρίου του 2001 κερδήθηκαν από τον ίδιο, παρά τις καταγγελίες από την Αντιπολίτευση για νοθεία.

Στις 17 Οκτωβρίου του 2004, ταυτόχρονα με τις βουλευτικές εκλογές διεξήχθη δημοψήφισμα για νέα παράταση της θητείας του Προέδρου, που έγινε δεκτή με 79,42% των ψήφων. Στις αμφισβητούμενες από την Αντιπολίτευση εκλογές στις 19 Μαρτίου του 2006, ο Αλεξάντερ Λουκασένκο έλαβε ποσοστό 82,6% και επανεξελέγη στην προεδρία της Λευκορωσίας.

Ο κυριότερος αντίπαλός του, Αλεξάντερ Μιλίνκεβιτς (Аляксандар Мілінкевіч), πήρε μόλις 6%. Αντιθέτως, η Ρωσία ήταν η μόνη χώρα που υποστήριξε τη νομιμότητα της επανεκλογής Λουκασένκο, χαρακτηρίζοντας τις εκλογές αδιάβλητες. Ορκίστηκε για τρίτη θητεία στις 8 Απριλίου του 2006. Στις 19 Δεκεμβρίου 2010 κέρδισε ξανά τις αμφιλεγόμενες προεδρικές εκλογές και επανεξελέγη για 5η συνεχή θητεία το 2015.

Προώθησε την οικονομική ένταξη προς τη Ρωσία και συνήψε σχέσεις με ηγέτες από πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. H Κοντολίζα Ράις έχει χαρακτηρίσει τη χώρα ως την «τελευταία δικτατορία της Ευρώπης». Το 2020 επανεξελέγη για μια 6η συνεχή θητεία, σε εκλογές που επισκιάστηκαν από συλλήψεις μελών της αντιπολίτευσης, συγκρούσεις διαδηλωτών με τις δυνάμεις ασφαλείας και καταγγελίες για νοθεία.

Το 1990 εξελέγη αντιπρόσωπος του Ανωτάτου Σοβιέτ της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας. Ο ίδιος ισχυρίζεται ότι ήταν ο μόνος βουλευτής στη Λευκορωσία που ψήφισε κατά της επικύρωσης της συμφωνίας που οδήγησε στη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και στη σύσταση της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών.

Το 1993 εξελέγη στο τιμόνι της επιτροπής του Κοινοβουλίου της χώρας του για την πάταξη της διαφθοράς. Την ίδια χρονιά ο Λουκασένκο κατηγόρησε 70 κρατικούς αξιωματούχους για διασπάθιση δημοσίων πόρων για ίδιον όφελος. Ανάμεσα σε αυτούς που είχε κατηγορήσει ήταν ο πρόεδρος της Βουλής. Στανισλάβ Σούσκεβιτς, ο οποίος παραιτήθηκε έπειτα από πρόταση μομφής. Ορισμένοι έκαναν λόγο για προσχηματισμένες κατηγορίες εναντίον του Σούσκεβιτς, ο οποίος ήταν ανεπιθύμητος στη συντηρητική πλευρά.

Στις αρχές του 1994 ψηφίστηκε νέο Σύνταγμα, με βάση το οποίο διενεργήθηκαν οι πρώτες προεδρικές εκλογές τον Ιούλιο του ίδιου έτους. Ο ανεξάρτητος Λουκασένκο κατήλθε υποψήφιος και συνυποψήφιός του ήταν ο Σούσκεβιτς, καθώς επίσης και 4 άλλοι. Στον πρώτο γύρο, ο Λουκασένκο έλαβε 45% των ψήφων έναντι 15% για τον Κέμπιτς και 10% για τον Σούσκεβιτς. Στον δεύτερο γύρο (10 Ιουλίου) επικράτησε με περισσότερο από 80% των ψήφων.

Η τρίτη συνεχής εκλογική νίκη του Λουκασένκο έγινε το 2006. Τα κόμματα της Αντιπολίτευσης όρισαν κοινό υποψήφιο, τον Αλεξάντερ Μιλινκίεβιτς. Την ημέρα των εκλογών αλλά και νωρίτερα έγιναν αντικυβερνητικές διαδηλώσεις από οπαδούς της Αντιπολίτευσης, παρά τις απειλές του απολυταρχικού καθεστώτος για καταστολή. Μάλιστα, σύμφωνα με υπολογισμούς του Ασοσιέτεντ Πρες, τουλάχιστον 10.000 άνθρωποι έλαβαν μέρος στην αντικυβερνητική διαδήλωση της ημέρας των εκλογών.

Υπήρχε διχογνωμία των διεθνών παρατηρητών για τις συνθήκες υπό τις οποίες διεξήχθησαν οι εκλογές. Ο ΟΑΣΕ δήλωσε ότι οι εκλογές δεν ήταν δημοκρατικές ούτε ελεύθερες. Αντίθετα, για διάφανη εκλογική διαδικασία έκαναν λόγο οι παρατηρητές της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών. Ο ίδιος ο Λουκασένκο κατήγγειλε νοθεία στις εκλογές αναφορικά με το ποσοστό.  Απαντώντας σε Ρώσους εθνικιστές, οι οποίοι δήλωσαν ότι θα ήθελαν να τον δουν πρόεδρο της Ρωσίας, ο Λουκασένκο αρνήθηκε και είπε ότι αν ήταν καλά θα διεκδικούσε και άλλη προεδρική θητεία το 2011.

Στις πρόωρες προεδρικές Εκλογές στις 19 Δεκεμβρίου 2010 ο Λουκασένκο ήταν εκ νέου υποψήφιος για την θέση του προέδρου. Μετά την ανακοίνωση των δημοσκοπήσεων, που προέβλεπαν άνετη επικράτησή του, ξέσπασαν διαδηλώσεις στο κέντρο του Μινσκ από οπαδούς της αντιπολίτευσης που έκαναν λόγω για νοθεία. Οι διαδηλωτές προσπάθησαν να καταλάβουν το κεντρικό κτίριο της κυβέρνησης, αλλά έκαναν πίσω όταν ανακάλυψαν εντός του ισχυρές δυνάμεις της αστυνομίας. Η αστυνομία συνέλαβε μεταξύ άλλων και τους αντίπαλους υποψήφιους του Λουκασένκο, Νικολάι Στάτκεβιτς, Γκριγκόρι Κοστούσεφ και Αντρέι Σανίκοφ, που συμμετείχαν στις διαδηλώσεις.Η τέταρτη θητεία του Λουκασένκο ξεκίνησε με την ορκωμοσία του, στις 21 Ιανουαρίου 2011. Η ΕΕ επέβαλε κυρώσεις εναντίον του Λουκασένκο και 2 γιων του, το 2011.

Ο Λουκασένκο συχνά προβάλλει τον εαυτό του ως "άνθρωπο του λαού". Εξαιτίας της διακυβέρνησής του, ανεπίσημα αναφέρεται και ως bat'ka ("πατέρας"). Εξελέγη πρόεδρος της Ολυμπιακής Επιτροπής της χώρας του το 1997. Είναι επίσης γνωστός για τις πολύκροτες δηλώσεις του. Σε μία από αυτές, επαίνεσε τον Αδόλφο Χίτλερ. Το 2007 κατηγορήθηκε για αντισημιτικά σχόλια