4 Οκτωβρίου: Παγκόσμια Ημέρα Ζώων 2022: πότε καθιερώθηκε-«Ο τρόπος που φερόμαστε στα ζώα δείχνει το επίπεδο της ανθρωπιάς και του πολιτισμού μας»

Η 4η Οκτωβρίου είναι καθιερωμένη ως η Παγκόσμια Ημέρα Ζώων, επειδή συμπίπτει με τον εορτασμό της μνήμης του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, που έχει αναγορευτεί από την Καθολική Εκκλησία ως προστάτης των ζώων και του περιβάλλοντος.

Η Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων γιορτάστηκε για πρώτη φορά το 1931 σ’ ένα συνέδριο περιβαλλοντιστών στη Φλωρεντία, ως ένας τρόπος ευαισθητοποίησης του κοινού και των αρμoδίων για τα υπό εξαφάνιση ζώα. Από τότε, η γιορτή διευρύνθηκε και περιλαμβάνει όλα τα είδη του ζωικού βασιλείου.

To κείμενο της Διεθνούς Διακήρυξης των Δικαιωμάτων των Ζώων υιοθετήθηκε από τη Διεθνή Ένωση Δικαιωμάτων των Ζώων και άλλες οργανώσεις στο πλαίσιο διεθνούς συνάντησης, με θέμα τα δικαιώματα των ζώων, η οποία έλαβε χώρα στο Λονδίνο το Σεπτέμβριο του 1977. Η Διακήρυξη υπογράφηκε στο Παρίσι τον Οκτώβριο του 1978.

Η Διεθνής Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Ζώων περιλαμβάνει 14 άρθρα τα οποία κατοχυρώνουν τα δικαιώματα των ζώων ως προς το σεβασμό του ανθρώπου στη ζωή και το θάνατό τους, τη φυσική αναπαραγωγή τους, τη φροντίδα τους, τις σωστές συνθήκες διαβίωσής τους, την προστασία τους, τη μη κακοποίηση ή θανάτωσή τους και τη μη εκμετάλλευσή τους για κερδοσκοπικούς ή πειραματικούς λόγους.

Το μήνυμα του υπουργού Εσωτερικών και οι δράσεις που προβλέπονται

«Ο τρόπος που φερόμαστε στα ζώα δείχνει το επίπεδο της ανθρωπιάς και του πολιτισμού μας», τονίζει στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας, με αφορμή την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων.

Ο αρμόδιος υπουργός για τα ζώα συντροφιάς, αναφερόμενος στον ν. 4830/2021, κάνει λόγο για «το βασικό εργαλείο για να επιτύχουμε έναν διττό στόχο: πρώτον, να διασφαλιστεί η ευζωία όλων των ζώων, και δεύτερον, να περιοριστεί ο πληθυσμός των αδέσποτων ζώων, μέσω ενός νέου αποτελεσματικού συστήματος υιοθεσίας και μέσω ενός νέου πλαισίου αναπαραγωγής με κανόνες».

Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα «’Αργος» έχει «προικιστεί» με 40 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα «ΦιλόΔημος ΙΙ» του υπουργείου Εσωτερικών προκειμένου οι δήμοι να αποκτήσουν τις απαραίτητες υποδομές και να ανταποκριθούν στις νέες σχετικές αρμοδιότητες που έχουν αναλάβει για την διασφάλιση της ευζωίας των ζώων συντροφιάς.

Από αυτά, τα 30 εκατ. ευρώ προορίζονται για την κατασκευή, επισκευή και συντήρηση καταφυγίων, τα 5 εκατ. ευρώ για τη στείρωση των αδέσποτων και τα υπόλοιπα 5 εκατ. ευρώ για την προμήθεια του απαραίτητου εξοπλισμού (κατάλληλοι αναγνώστες σήμανσης ζώων συντροφιάς και λοιπού πάγιου εξοπλισμού).

Όπως αναφέρει ο κ. Πέτσας, ταυτόχρονα βρίσκεται σε εξέλιξη η έκδοση των απαραίτητων κανονιστικών πράξεων (π.χ. ΚΥΑ του Υπουργείου Εσωτερικών με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για το Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς, ΚΥΑ με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την αδειοδότηση των καταφυγίων, ΚΥΑ με το Υπουργείο Οικονομικών για την πάγια χρηματοδότηση των Δήμων), ώστε το νέο θεσμικό πλαίσιο να καταστεί πλήρως λειτουργικό.

«Και αποδίδουμε μεγάλη σημασία στην αυστηροποίηση του πλαισίου ενάντια στην κακοποίηση των ζώων, στην καλή συνεργασία όλων των εμπλεκομένων (π.χ. Αυτοδιοίκησης, κτηνιάτρων, φιλοζωικών οργανώσεων, ελεγκτικών υπηρεσιών) και στα επιχειρησιακά σχέδια των Δήμων προκειμένου να έχουμε μετρήσιμους δείκτες για την ευζωία των ζώων στην πατρίδα μας», προσθέτει.

H Διεθνής Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Ζώων (1978)

Άρθρο 1

Όλα τα ζώα γεννιούνται με ίσα δικαιώματα στη ζωή και στη δυνατότητα ύπαρξης.

Άρθρο 2

1. Ο άνθρωπος οφείλει να σέβεται τη ζωή κάθε ζώου.

2. Ο άνθρωπος ανήκει στο ζωικό βασίλειο και δεν μπορεί να εξοντώνει ή να εκμεταλλεύεται τα άλλα είδη του ζωικού βασιλείου. Αντίθετα, οφείλει να χρησιμοποιεί τις γνώσεις για το καλό των ζώων.

3. Κάθε ζώο δικαιούται φροντίδας, προσοχής και προστασίας από τον άνθρωπο.

Άρθρο 3

1. Κανένα ζώο δεν πρέπει να υποβάλλεται σε κακομεταχείριση ή απάνθρωπη συμπεριφορά.

2. Αν η θανάτωση ενός ζώου θεωρηθεί υποχρεωτική πρέπει να γίνεις στιγμιαία, ανώδυνα και χωρίς καμιά πρόκληση αγωνίας του ζώου.

Άρθρο 4

1. Κάθε ζώο δικαιούται να ζήσει στο φυσικό του χώρο (γη, θάλασσα, αέρας) και να αναπαράγεται σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους,

2. Η στέρηση ελευθερίας του ζώου ακόμη κι αν γίνεται για μορφωτικούς σκοπούς είναι αντίθετη προς τη διακήρυξη δικαιωμάτων αυτού.

Άρθρο 5

1. Κάθε ζώο που από παράδοση θεωρείται κατοικίδιο δικαιούται να ζήσει με το ρυθμό και τις συνθήκες ζωής και ελευθερίας που αντιστοιχούν στο είδος του. 2. Η διαφοροποίηση αυτών των συνθηκών από τον άνθρωπο έχει σκοπούς κερδοσκοπικούς και είναι αντίθετη προς τη διακήρυξη.

Άρθρο 6

1. Κάθε ζώο που αποτελεί σύντροφο του ανθρώπου έχει δικαίωμα διάρκειας ζωής ανάλογης με τη φυσική του μακροβιότητα.

2. Η εγκατάλειψη ενός ζώου θεωρείται πράξη απάνθρωπη και εξευτελιστική.

Άρθρο 7

Αναφορικά με τα ζώα που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον άνθρωπο, η διάρκεια και η ένταση δουλειάς πρέπει να είναι σε λογικά πλαίσια, η διατροφή τους ικανοποιητική και η ανάπαυσή τους υποχρεωτική.

Άρθρο 8

1. Οποιοσδήποτε πειραματισμός πάνω στα ζώα, ιατρικός, επιστημονικός, κλπ. Αντιτίθεται προς τα δικαιώματα των ζώων, εφόσον προκαλεί πόνο σωματικό ή ψυχικό.

2. Πρέπει να επιδιώκεται η αντικατάσταση του πειραματισμού πάνω στα ζώα από άλλες υπάρχουσες τεχνικές.

Άρθρο 9

Τα ζώα που εκτρέφονται για τη διατροφή του ανθρώπου πρέπει να στεγάζονται, να τρέφονται, να μετακινούνται και να θανατώνονται χωρίς πρόκληση πόνου και αγωνίας.

Άρθρο 10

1. Απαγορεύεται η εκμετάλλευση των ζώων για τη διασκέδαση των ανθρώπων. 2. Η έκθεση ζώου και τα θεάματα που χρησιμοποιούν ζώα αποτελούν καταστρατήγηση της αξιοπρέπειας και του σεβασμού προς τη ζωή του ζώου.

Άρθρο 11

Κάθε πράξη που χωρίς λόγο προκαλεί θάνατο ζώου είναι βιοκτονία, είναι έγκλημα απέναντι στη ζωή.

Άρθρο 12

1. Κάθε πράξη που προκαλεί θάνατο μεγάλου αριθμού άγριων ζώων αποτελεί «γενοκτονία», έγκλημα απέναντι στο είδος.

2. Η μόλυνση και οποιαδήποτε καταστροφή του φυσικού μας περιβάλλοντος οδηγούν στη γενοκτονία.

Άρθρο 13

1. Σεβασμός επιβάλλεται ακόμη και στο νεκρό ζώο.

2. Κάθε σκηνή βίας στην τηλεόραση και το σινεμά, με θύματα ζώα πρέπει να απαγορευτεί και μόνο οι σκηνές που έχουν σκοπό να ενημερώσουν για τα δικαιώματα των ζώων οφείλουν να προβάλλονται.

Άρθρο 14

1. Οι οργανισμοί προστασίας και προάσπισης των ζώων πρέπει να αντιπροσωπεύονται από κάθε κυβέρνηση.

2. Τα δικαιώματα του ζώου πρέπει να κατοχυρωθούν απ’ τους νόμους, όπως ακριβώς και τα δικαιώματα του ανθρώπου