Όλοι οι άνθρωποι με γαλάζια μάτια έχουν τον ίδιο πρόγονο – Ποιος είναι; 

Απίστευτο κι όμως αληθινό, τα άτομα με μπλε μάτια έχουν έναν μόνο, κοινό πρόγονο. Μια ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης εντόπισε μια γενετική μετάλλαξη που έλαβε χώρα πριν από 6-10.000 χρόνια και είναι η αιτία του χρώματος των ματιών όλων των ανθρώπων με μπλε μάτια που ζουν στον πλανήτη σήμερα.

«Αρχικά, όλοι είχαμε καστανά μάτια», ανέφερε ο καθηγητής Hans Eiberg από το Τμήμα Κυτταρικής και Μοριακής Ιατρικής. «Αλλά μια γενετική μετάλλαξη που επηρεάζει το γονίδιο OCA2 στα χρωμοσώματά μας είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός «διακόπτη», ο οποίος κυριολεκτικά «απενεργοποίησε» την ικανότητα παραγωγής καστανών ματιών», συνέχισε ο ίδιος. Όπως εξηγεί η metro.co.uk το γονίδιο OCA2 κωδικοποιεί τη λεγόμενη πρωτεΐνη P, η οποία εμπλέκεται στην παραγωγή της μελανίνης, της χρωστικής που δίνει χρώμα στα μαλλιά, τα μάτια και το δέρμα μας. Ο «διακόπτης», ο οποίος βρίσκεται στο γονίδιο δίπλα στο OCA2, ωστόσο, δεν απενεργοποιεί πλήρως το γονίδιο, αλλά περιορίζει τη δράση του στη μείωση της παραγωγής μελανίνης στην ίριδα, «αραιώνοντας» αποτελεσματικά τα καστανά μάτια σε μπλε.

Η διακύμανση στο χρώμα των ματιών από καφέ έως πράσινο μπορεί να εξηγηθεί από την ποσότητα μελανίνης στην ίριδα, αλλά τα άτομα με μπλε μάτια έχουν μόνο ένα μικρό βαθμό διακύμανσης στην ποσότητα μελανίνης στα μάτια τους.

«Από αυτό μπορούμε να συμπεράνουμε ότι όλα τα μπλε μάτια συνδέονται με τον ίδιο πρόγονο», λέει ο καθηγητής Eiberg. «Όλοι έχουν κληρονομήσει τον ίδιο διακόπτη στο ίδιο ακριβώς σημείο στο DNA τους». Τα άτομα με καστανά μάτια, αντίθετα, έχουν σημαντική ατομική διαφοροποίηση στην περιοχή του DNA τους που ελέγχει την παραγωγή μελανίνης.

Ο καθηγητής Eiberg και η ομάδα του εξέτασαν το μιτοχονδριακό DNA και συνέκριναν το χρώμα των ματιών των ατόμων με μπλε μάτια σε διαφορετικές χώρες όπως η Ιορδανία, η Δανία και η Τουρκία. Τα ευρήματά του είναι τα τελευταία μιας πολυετούς γενετικής έρευνας, η οποία ξεκίνησε το 1996, όταν ο καθηγητής Eiberg ενέπλεξε για πρώτη φορά το γονίδιο OCA2 ως υπεύθυνο για το χρώμα των ματιών. Η μετάλλαξη των καστανών ματιών σε μπλε δεν αντιπροσωπεύει ούτε θετική ούτε αρνητική μετάλλαξη. Είναι μία από τις πολλές μεταλλάξεις, όπως το χρώμα των μαλλιών, η φαλάκρα και οι φακίδες, οι οποίες ούτε αυξάνουν ούτε μειώνουν την πιθανότητα επιβίωσης ενός ανθρώπου. Όπως λέει ο καθηγητής Eiberg, «απλώς δείχνει ότι η φύση ανακατεύει συνεχώς το ανθρώπινο γονιδίωμα, δημιουργώντας ένα γενετικό κοκτέιλ ανθρώπινων χρωμοσωμάτων και δοκιμάζοντας διαφορετικές αλλαγές».