Αϋπνία, τζετ λαγκ, νυχτερινή εργασία τρελαίνουν 1000 γονίδια και μας εξοντώνουν!

Σημαντικές και μόνιμες διαταραχές σε περισσότερα από 1.000 γονίδια προκαλεί η αϋπνία, λόγω νυχτερινής εργασίας ή του φαινομένου του τζετ λαγκ.

Πολλά από τα γονίδια αυτά είναι, μάλιστα, υπεύθυνα για τη συντήρηση και προστσία του σώματος. Το πόρισμα της μεγάλης ιατρικής έρευνας του Πανεπιστημίου του Σάρεϊ στη Βρετανία βοηθά να κατανοήσουμε γιατί το φαινόμενο του τζετ λαγκ ύστερα από πολύωρες πτήσεις μας κάνει να νιώθουμε ράκη, με τα συνηθέστερα συμπτώματα να είναι το άγχος, η ναυτία και τα προβλήματα στη μνήμη, γράφει η "Καθημερινή".



Πειράματα έδειξαν ότι εκατοντάδες γονίδια, των οποίων η δραστηριότητα έπρεπε να σημειώνει αυξομοιώσεις σε καθημερινή βάση, απώλεσαν τον ρυθμό τους, ενώ άλλα εμφάνισαν αφύσικους κύκλους λειτουργίας.
Την τρίτη ημέρα του πειράματος διαταραχής ύπνου, στο οποίο τα ωράρια είχαν τροποποιηθεί χωρίς ωστόσο τα άτομα να έχουν περιορίσει τις ώρες που κοιμούνταν, η δραστηριότητα 1.396 γονιδίων είχε αλλάξει σημαντικά.

«Οι αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία έχουν τη ρίζα τους στη σημαντική διαταραχή των κιρκαδικών ρυθμών και της γονιδιακής δραστηριότητας», λέει ο συντάκτης της μελέτης Σάιμον Αρτσερ.

Μία από τις πιο εντυπωσιακές διαπιστώσεις της έρευνας αφορά την ομοιότητα που έχουν οι επιπτώσεις του τζετ λαγκ και της νυχτερινής εργασίας στη γονιδιακή δραστηριότητα, με εκείνες της γήρανσης. Καθώς ο άνθρωπος γερνάει, η καθημερινή αυξομοίωση της γονιδιακής δραστηριότητας περιορίζεται σημαντικά.

Το πόρισμα της έρευνας αναμένεται να επηρεάσει ακόμη και τις μεθόδους χορήγησης φαρμάκων.

Ο Τζον Χόγκενεκ, ειδικός των κιρκαδικών ρυθμών στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, εξηγεί ότι πολλές δραστικές ουσίες είναι αποτελεσματικές μόνο εάν λαμβάνονται τη σωστή ώρα. Για παράδειγμα, η δραστική ουσία Mevacor, στατίνη ικανή να μειώνει τη χοληστερίνη, λειτουργεί καλύτερα το βράδυ, καθώς τα επίπεδα του ενζύμου που αυτή στοχεύει είναι υψηλότερα τη νύχτα. Το ίδιο ισχύει και στη χρήση μικρών ποσοτήτων ασπιρίνης για την αντιμετώπιση της υπέρτασης.

Η έρευνα αναμένεται να αποδειχθεί πιο χρήσιμη για τους ασθενείς στην εντατική. «Οσοι νοσηλεύονται για μεγάλα διαστήματα σε μονάδες εντατικής θεραπείας βρίσκονται σε περιβάλλον χωρίς φυσικά ερεθίσματα, όπως είναι το φως του ήλιου και χωρίς να ασκούνται. Για τους λόγους αυτούς, το “σωματικό τους ρολόι” χάνει τον ρυθμό του. Εκεί μπορεί η μελέτη αυτή να παίξει καθοριστικό ρόλο. Η κιρκαδική υγεία αποτελεί, άλλωστε, σημαντικό μέρος της καλής υγείας και κάθε της διαταραχή δεν μπορεί παρά να πλήξει τον οργανισμό μας», λέει ο καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Στιούαρτ Πίρσον.