Οι Έλληνες και τα Όσκαρ: από την Κατίνα Παξινού & τον Βαγγέλη Παπαθανασίου στο Λούι Ψυχογιό & τον Αλεξάντερ Πέιν

Όταν ακούμε Έλληνες και Όσκαρ το πρώτο όνομα που μας έρχεται στο μυαλό είναι συνήθως η Κατίνα Παξινού. Η γυναίκα που έφερε το πρώτο χρυσό αγαλματίδιο στη χώρα μας κερδίζοντας τις εντυπώσεις το 1943, στην ταινία «Για ποιόν χτυπά η καμπάνα».



Εκτός όμως από την Παξινού, που έφερε το Όσκαρ του Β΄ γυναικείου ρόλου σε ελληνικό έδαφος, αρκετοί άλλοι έλληνες δημιουργοί έχουν περπατήσει στο κόκκινο χαλί. Άλλοι βγήκαν νικητές και άλλοι παρέμειναν υποψήφιοι. Εμείς πάντως θα τους τιμήσουμε όλους, γράφει η Σόφη Ζιώγου στο Clickatlife.gr .


Στην κατηγορία του καλύτερου σκηνοθέτη, ο ελληνικής καταγωγής Ελία Καζάν (Ηλίας Καζαντζόγλου), προτάθηκε 5 φορές, το 1948 με την ταινία «Συμφωνία Κυρίων», το 1952 με το «Λεωφορείο ο Πόθος», το 1955 με «Το λιμάνι της αγωνίας», το 1956 με το «Ανατολικά της Εδέμ» και το 1964 «Αμέρικα, Αμέρικα».



Κέρδισε το 1948 και το 1954 ενώ οι ταινίες του έτυχαν οσκαρικών διακρίσεων. Για τους Έλληνες δεν παύει να είναι ο πιο σπουδαίος οσκαρικός έλληνας σκηνοθέτης, για τους αμερικανούς όμως, το γεγονός ότι συνεργάστηκε το 1952 με την Επιτροπή Αντιαμερικανικών Δραστηριοτήτων και κατέδωσε συναδέλφους του για την περίφημη κομμουνιστική, μαύρη λίστα του Χόλιγουντ, παραμένει πληγή.
Συνεχίζοντας όμως στα κινηματογραφικά δρώμενα, ο ελληνοκύπριος Μιχάλης Κακογιάννης, το 1965 διεκδίκησε το Όσκαρ σκηνοθεσίας, καλύτερη ταινίας και καλύτερου διασκευασμένου σεναρίου (βασιζόμενο σε άλλο μέσο) με τον «Ζορμπά», το έχασε όμως από τον John Cukor και την «Ωραία μου κυρία». Ωστόσο, η ταινία πήρε 3 Όσκαρ μεταξύ αυτών και το βραβείο ασπρόμαυρης σκηνογραφίας για την εκπληκτική αισθητική του Βασίλη Φωτόπουλου.

Το 1970 ο Κώστας Γαβράς διασχίζει το κόκκινο χαλί διεκδικώντας το Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας για το «Ζ». Η ταινία διεκδικεί και το Όσκαρ καλύτερης ταινίας και αυτό του διασκευασμένου σεναρίου αλλά δεν κερδίζει κανένα από τα δύο. Όμως, ο Γαβράς δεν πτοείται και επιστρέφει το 1983 με το «Αγνοούμενος», το οποίο απέσπασε το Όσκαρ διασκευασμένου σεναρίου.

Τα χρόνια περνούν και το 2000 ο Αλεξάντερ Πέιν, ο σκηνοθέτης που και φέτος διεκδικεί διακρίσεις (με ελληνικό άρωμα) εμφανίζεται ως υποψήφιος διασκευασμένου σεναρίου για την ταινία «Election». Πέντε χρόνια αργότερα, το υποψήφιο «Sideways», του χαρίζει το πρώτο του Όσκαρ διασκευασμένου σεναρίου.



Το 2011 οι «Απόγονοι» του χαρίσουν ένα ακόμα χρυσό αγαλματίδιο για το διασκευασμένο σενάριο και το 2014, ο Αλεξάντερ Πέιν φιγουράρει μεταξύ των φαβορί για το Όσκαρ σκηνοθεσίας.

Στην κατηγορία των πρώτων ανδρικών και γυναικείων ρόλων, η παρουσία των ελλήνων είναι λιτή και απέριττη. Μάλλον στους Β΄ ρόλους έχουμε να πούμε κάτι παραπάνω. Για τους Α΄ πάντως η Μελίνα Μερκούρη διεκδίκησε με το «Ποτέ την Κυριακή» το 1960 ένα χρυσό αγαλματίδιο αλλά της το «άρπαξε» η Ελίζαμπεθ Τέιλορ. Αυτός που όμως πήρε τον θείο Όσκαρ σπίτι εκείνη τη χρονιά ήταν ο Μάνος Χατζιδάκης για τα «Παιδιά του Πειραιά».

Στο Όσκαρ Α΄ ανδρικού ρόλου, η μόνη ελληνική (μετά βίας και λόγω προ-προ πάππου)  υποψηφιότητα ήταν αυτή του …Χιού Τζάκμαν στους Άθλιους. Γιατί ναι και ο Τζάκμαν έχει ελληνικό αίμα (ό,τι έχει απομείνει μετά από τόσες γενιές, βέβαια).
Στους δεύτερους ρόλους όπως προείπα, οι συμμετοχές αλλά και οι νίκες είναι περισσότερες. Το 1962 ο Γιώργος Τσακίρης κερδίζει το Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου για την ταινία «West Side Story», «Ο βαρυποινίτης του Αλκατράζ» χάρισε στον Τέλη Σαβάλα το 1963 μία υποψηφιότητα ενώ το 1976 ο ελληνοαμερικανός Κρις Σάραντον διεκδίκησε το ίδιο αγαλματίδιο για την ερμηνεία του στην ταινία «Σκυλίσια μέρα» δίπλα στον Αλ Πατσίνο.

Ο σκηνοθέτης και ηθοποιός ελληνικής καταγωγής, Τζον Κασαβέτης, το 1968 διεκδικεί το ίδιο βραβείο για το «The Dirty Dozen», ενώ την επόμενη χρονιά περνά στην υποψηφιότητά του για το πρωτότυπου σενάριο στην ταινία «Faces».
Τελευταία του συμμετοχή στη μεγάλη διοργάνωση ήταν το 1975, οπότε και διεκδίκησε το αγαλματίδιο για τη σκηνοθεσία του στο «A woman under the Influence».



Στις γυναικείες παρουσίες έχουμε περισσότερη ρέντα. Δύο υποψηφιότητες, δύο νίκες. Η Κατίνα Παξινού δίπλα στον Γκάρι Κούπερ, την Ίνγριντ Μπέργκμαν, τον Ακίμ Ταμίροφ κ.λπ,. Η ταινία «Για ποιόν χτυπάει η καμπάνα» ήταν υποψήφια σε 9 κατηγορίες και η Παξινού κέρδισε για χάρη της ένα χρυσό αγαλματίδιο του Θείου Όσκαρ (το οποίο σήμερα αγνοείται η τύχη του).

Διαβάστε τη συνέχεια στο Clickatlife.gr