Οικολογική ψαροφαγία: Άσε το γόνο να γίνει γονιός! Γιατί δεν πρέπει να τρώμε τα ψάρια μωρά;

Το λατρεύουμε το ψάρι, μας τρελαίνουν τα θαλασσινά. Αν δεν προσέξουμε όμως, θα καταστρέψουμε τις θάλασσές μας. Γι αυτό και στέλνουμε μήνυμα ευαισθητοποιημένης ψαροφαγίας και συντονιζόμαστε με την καμπάνια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ξεκινά και στη χώρα μας από τις 17/3.



Eίναι παράξενο πλάσμα ο άνθρωπος. Και ο Έλληνας επίσης. Το λαϊκό απόφθεγμα «το μέγεθος μετράει» έχει πάρα πολλές εφαρμογές πέρα από την προφανή που σκέφτεται το πονηρό μυαλουδάκι σας. Πάρτε για παράδειγμα την ιχθυοφαγία, για να διαπιστώσετε πόσο σχιζοφρενικός είναι ο τρόπος που την εφαρμόζουμε. Αν δούμε ένα ροφό σαν αρνί δεκαπεντάκιλο, εκστασιαζόμαστε. Αν, από την άλλη, μας υποσχεθούν καλαμάρι γόνο, μαριδάκι ψιλό, γοπάκι, κουτσομουράκι μωρό, αθερι­νάκι λιλιπούτειο, τότε πέφτουμε στα γόνατα στην προσμονή της απίθανης λιχουδιάς που πρόκειται να γευτούμε.
Και τότε διαπράττουμε το όγδοο σύγχρονο θανάσιμο αμάρτημα, επειδή δεν έχουμε καταλάβει ότι οι καιροί έχουν αλλάξει και στερούμε αυτά τα ψάρια από τα παιδιά και τα εγγόνια μας, που δεν έχουν ακόμη γεννηθεί! Παλιότερα, που και λιγότεροι ήμασταν, και τρώγαμε το ψάρι με μέτρο, είχαν πολύ μικρότερη σημασία τέτοιες ατασθαλίες, μια και η ζημιά που επέφεραν ήταν πολύ μικρή.



Τώρα όμως που το οργανωμένο εμπόριο των ψαριών έχει γιγαντωθεί, οι ψαροταβέρνες και τα εστιατόρια έχουν πληθύνει, τέτοιες­ πρακτικές φέρνουν μεγάλη αναστάτωση και φτώχεια στις θάλασσες. Ξέρετε, λ.χ., ότι οι πληθυσμοί ψαριών όπως η σαρδέλα, το λυθρίνι, ο κολιός, το χταπόδι και το μπαρμπούνι έχουν υποστεί πολύ μεγάλη μείωση και αν δεν προσέξουμε σε λίγα χρόνια η καταστροφή θα χτυπήσει κόκκινο και θα μπουν στα απειλούμενα είδη; Το βλέπω το ερώτημα που έρχεται: «Τι μας λες, ρε φίλε, ποιος τρώει γόνο μπαρμπούνι και χταπόδι; Μας δουλεύεις;»
Είναι λογικό να έχουμε πέσει θύματα παρεξήγησης και να ταυτίζουμε το γόνο μόνο με τα πολύ μικρά ψαράκια, αλλά δυστυχώς για μας (και για τα ψάρια ) τα πράγματα δεν είναι έτσι. Διότι γόνος θεω­ρείται το ψάρι που δεν έχει φτάσει ακόμη σε ηλικία αναπαραγωγικής ωριμότητας, άρα δεν έχει γεννήσει ούτε μία φορά. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να τρώμε αθερίνα πάνω από 8 εκατοστά, μπαρμπούνι και σαρδέλα πάνω από 11, χταπόδι πάνω από μισό κιλό, κολιό οπωσδήποτε πάνω από 18 εκατοστά, λυθρίνι πάνω από 12. Μέχρι αυτό το μέγεθος τα ψάρια, όσο κι αν μας φαίνεται περίεργο, είναι γόνοι, διότι δεν έχουν την ικανότητα να αφήσουν απογόνους.
Γι’ αυτό είναι πολύ έξυπνο κι εύστοχο το σύνθημα που έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή­ Επιτροπή, με πρωτοβουλία της επιτρόπου Θαλασσινών­ Υποθέσεων και Αλιείας Μαρίας­ ­Δαμανάκη, «άσε το γόνο να γίνει γονιός» με παρασύνθημα «ο γόνος είναι ζωογόνος». Είναι απλό και σαφές –σαν σοφία του κοινού νου– ότι αν δεν υπάρχουν αρκετές γεννήσεις να ισοφαρίσουν τις απώλειες των ψαριών με μεγάλη ζήτηση, αυτά θα φθίνουν.



Είναι επίσης σαφές ότι δεν πρέπει να ψαρεύουμε την περίοδο της αναπαραγωγής, οπότε­ η γνωστή παροιμία «κάθε πράμα στον καιρό του…» πρέπει να συνεχίζεται με το «…και ποτέ κολιό τον Αύγουστο», διότι τότε είναι που γεννάει τα αβγά του και πρέπει να τον αφήνουμε ήσυχο. Ούτε αχινούς πρέπει να τρώμε, αφού τους έχουμε τσακίσει –ας όψεται η αντιδεοντολογική μόδα της αχινοσαλάτας– και χαρακτηρίζονται πλέον είδος απειλούμενο με εξαφάνιση. Αυτό που πρέπει να αλλάξει λοιπόν είναι οι γευστικές μας συνήθειες­. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε­ όλοι ότι ο σημερινός καλοφαγάς πρέπει να είναι οικολογικά ευαισθητοποιημένος. Αν εντοπίσει γόνο στην ψαριά ενός εστιατορίου­, όχι μόνο δεν πρέπει να τον παραγγεί­λει, αλλά καλό θα είναι να συζητή­σει το θέμα με τον εστιάτορα. ­
Πάρτε για παράδειγμα αυτό που έκανε ο διάσημος συγγραφέας­ αστυνομικών μυθιστορημάτων Αντρέα Καμιλέρι, που ο καλοφαγάς επιθεωρητής του Σάλβο Μονταλμπάνο τρελαίνεται για γόνο καλαμαριού. Η Μαρία Δαμανάκη του έστειλε μια επιστολή με την οποία του ζήτησε να αλλάξει τις γευστικές συνήθειες του Μονταλμπάνο, διότι είναι «απαράδεκτο για τη Μεσόγειο» να τρώμε γόνο. Τον συνάντησε μάλιστα στη Ρώμη και του το είπε διά ζώσης. και ο αριστερών πεποιθήσεων Καμιλέρι της απάντησε ότι στα επόμενα βιβλία του ο Μονταλμπάνο θα σταματήσει να τρώει γόνους ψαριών και θαλασσινών.
Πρέπει όλοι να σκεφτούμε σοβαρά­ την οικολογική ιχθυοφαγία και να παραδειγματιστούμε ακολουθώντας τις προτροπές των Ελλήνων­ πρεσβευτών στην καμπάνια της ­Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σημειώ­στε, τέλος, ότι ο Λευτέρης Λαζάρου, η Αργυρώ Μπαρμπαρήγου και ο ­Δημήτρης Σκαρμούτσος θα μας ­μιλούν για τις σωστές πρακτικές με ­ειδικό spot στην τηλεόραση (από τις 17/3 και μετά ).

Πηγή: athinorama.gr - Δημήτρης Αντωνόπουλος