Greek Summer Dream : Αη Στράτης- Στην (άγνωστη) καρδιά του Αιγαίου, εσείς, ο ήλιος η θάλασσα & το κατσίκι !

Μετά από οκτώμισι ώρες ταξιδιού χωρίς ενδιάμεσο σταθμό, το πλοίο από το Λαύριο μας αφήνει στον ένα και μοναδικό οικισμό του νησιού. Ομορφα λευκά σπίτια, ένα χαριτωμένο μικρό λιμάνι γεμάτο ψαροκάικα και μια ήσυχη προσεγμένη πλαζ συνθέτουν ένα σκηνικό απόλυτης γαλήνης. Στο νησί ζουν περίπου 200 μόνιμοι κάτοικοι, που ασχολούνται κυρίως με την αλιεία και την κτηνοτροφία. Ο οικισμός στο μεγαλύτερο μέρος του αποτελείται από μικρές μονοκατοικίες, που χτίστηκαν μετά το σεισμό του 1968, οπότε το χωριό καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς. Μονάχα λίγα παραδοσιακά διώροφα σπίτια στην είσοδο του λιμανιού θυμίζουν την παλιά του αρχιτεκτονική. Ο νέος οικισμός χτίστηκε για λόγους ασφαλείας στην κοιλάδα δίπλα από τον παλιό. Οι περιποιημένοι μικροί κήποι, οι μπαχτσέδες και η πατίνα του χρόνου προσδίδουν πλέον ένα ιδιαίτερο τοπικό χρώμα.




(Φωτό: Dimitris Bethanis)

Του Αλέξανδρου Αβραμίδη στην Καθημερινή

Ματιές στην ιστορία

Υπάρχουν ευρήματα που μαρτυρούν πως ο Αη Στράτης κατοικούνταν τον 5ο αιώνα π.Χ., όπως και κατά τη ρωμαϊκή περίοδο. Πάντως, όταν το 813 αποβιβάζεται στο νησί ο Οσιος Ευστράτιος, θα συναντήσει μόλις δύο κατοίκους. Εκεί θα βρεθεί εξόριστος και θα εγκατασταθεί σε ένα σπήλαιο στη βορειοανατολική πλευρά, όπου θα περάσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Προς τιμήν του πήρε το όνομά του και το νησί.



Για μεγάλες χρονικές περιόδους, ο Αη Στράτης παρέμενε έρημος λόγω πειρατικών επιδρομών. Το 1540 θα εποικιστεί από κατοίκους άγνωστης προέλευσης. Από τότε και έπειτα υπάρχει συνεχής ανθρώπινη παρουσία. Στις αρχές του 20ού αιώνα, μάλιστα, ο πληθυσμός του αγγίζει τους 1.600 κατοίκους. Κύρια ασχολία τους είναι η γεωργία, η κτηνοτροφία αλλά και... τα βελανίδια. Μεγάλες βελανιδιές συναντάμε ακόμη και σήμερα διάσπαρτες στο νησί.



Το γεγονός όμως που σημάδεψε τον Αη Στράτη τον 20ό αιώνα είναι ότι για μεγάλες χρονικές περιόδους αποτέλεσε τόπο εξορίας πολιτικών κρατουμένων. Κατά την τελευταία περίοδο από το 1948 και έως το 1963, στο νησί υπήρχαν μέχρι και 6.000 πολιτικοί κρατούμενοι. Ανάμεσά τους ο Βάρναλης, ο Ρίτσος, ο Κατράκης και πολλοί άλλοι, ανώνυμοι και επώνυμοι, είχαν δημιουργήσει μια ιδιόμορφη πολιτεία. Πλούσια ιστορικά στοιχεία αυτής της περιόδου υπάρχουν στο μοναδικό Μουσείο Εξορίστων, που αξίζει λίγο από το χρόνο σας.

Γλυκιά ρουτίνα

Οι ρυθμοί στον οικισμό είναι χαλαροί. Ησυχες βόλτες στην παραλία αγναντεύοντας το πέλαγος, σεργιάνι στα σοκάκια και καφές με χειροποίητα κουλουράκια στο Ροδοκάλι στην πλατεία. Στο λιμάνι όλο και κάποιος ψαράς θα ξεψαρίζει τα δίχτυα του. Ο Αη Στράτης είναι γνωστός ψαρότοπος αλλά και αστακότοπος.



Στην όμορφη αμμουδερή παραλία του οικισμού, η θάλασσα τον περισσότερο καιρό είναι ήρεμη και ακόμη και στην καρδιά του Αυγούστου δεν αισθάνεσαι ποτέ την πετσέτα του διπλανού να πλησιάζει στη δική σου. Οσοι δεν θέλουν να συνεχίσουν το μπάνιο τους μέχρι αργά το απόγευμα ανταμείβονται από έναν πορτοκαλί ήλιο που βουτάει ολόκληρος μέσα στη θάλασσα. Μαγευτικό είναι το ηλιοβασίλεμα επίσης από την κορυφή του πλαϊνού λόφου, από το ξωκλήσι του Αγίου Μηνά, με θέα το χωριό. Εκεί μας οδηγούν τα σκαλοπάτια που ξεκινούν από την αρχή της προκυμαίας, και είναι μια ευκαιρία για μια όμορφη απογευματινή βόλτα. Για φαγητό υπάρχουν δύο επιλογές, ο Αρτέμωνας και η Βεράντα. Και στις δύο ταβέρνες απολαμβάνουμε φρέσκο ψάρι και αστακό, νοστιμότατα μαγειρευτά αλλά και το πεντανόστιμο ντόπιο μελίχλωρο τυρί. Το βράδυ πίνουμε ένα ποτό στο μπαρ Βέλια στην άκρη της προκυμαίας, απολαμβάνοντας τη μυστηριώδη γαλήνη του πελάγους.

Παραλίες



Mικρό το νησί, αλλά με αρκετές παραλίες· όλες τους αμμουδερές με πεντακάθαρα νερά και (για τους λάτρεις του σπορ) ιδανικές για υποβρύχιο ψάρεμα. Ενας μάλλον κακοτράχαλος ασφαλτόδρομος θα σας οδηγήσει σε ακόμη πιο δύσκολους χωματόδρομους, που κατευθύνονται με τη σειρά τους σε όμορφες, μικρές, ερημικές παραλίες. Με εξαίρεση τον Αγιο Δημήτριο με τον παχύ ίσκιο από τις βελανιδιές, όπου μπορεί να συναντήσεις ελεύθερους κατασκηνωτές, στις υπόλοιπες το πιθανότερο είναι να είσαι εσύ, ο ήλιος, η θάλασσα και... κάνα αδέσποτο κατσίκι. Αλλες παραλίες που ξεχωρίζουν είναι το Φτελιό και το Λιδαριό. Στα βορειοανατολικά του νησιού και σε απόσταση 7 χλμ. από τον οικισμό βρίσκεται το Αλωνίτσι, μια μεγάλη αμμουδιά με διαυγή νερά, που την πιάνει όμως συχνά ο άνεμος. Εκεί κοντά στα 2,5 χλμ. και αφού περάσετε μέσα από ένα δασάκι με βελανιδιές, μπορείτε να επισκεφτείτε τη σπηλιά του Αγίου Ευστρατίου. Από το σημείο αυτό θα απολαύσετε τη θέα προς τον όρμο Νεράκι και το πέλαγος.
Αυτός είναι, λοιπόν, ο Αη Στράτης. Ενας προορισμός για όσους αγαπούν την ησυχία, τα άγρια, παρθένα τοπία, το πέλαγος, το φρέσκο ψάρι και τη συναναστροφή με απλούς, φιλόξενους ανθρώπους.

Μετάβαση

Με πλοίο από το Λαύριο ή από την Καβάλα μέσω Λήμνου με τον Ταξιάρχη, 4 φορές την εβδομάδα. Το ταξίδι διαρκεί περίπου 8½ ώρες (T/22920-23.370 και 22540-24.617). Με το Αιολίς καθημερινά πλην Κυριακής από τη Λήμνο. Το ταξίδι διαρκεί 2½ ώρες (T/22540-22.460). Προσοχή στον καιρό!



Διαμονή - φαγητό

Ο πιο όμορφος ξενώνας του νησιού είναι της Τζούλιας Μπαλάσκα· παραδοσιακός, με θέα στον οικισμό και στο πέλαγος. 35 ευρώ το δίκλινο για Ιούλιο και Αύγουστο (Τ/22540-93.329, 6945-563.325). Κοντά στην παραλία βρίσκονται και τα δωμάτια του Αντώνη Πανέρα, από 25 ευρώ το δίκλινο (Τ/22540-93.209). Τρίτη επιλογή είναι τα μονόχωρα και δίχωρα στούντιο της Ελένης Σπερδούλη, από 35 ευρώ (Τ/22540-93.343, 6944-247.558).
Οπως προείπαμε, ο Αρτεμώνας και η Βεράντα είναι οι μοναδικές επιλογές που έχετε για φαγητό. Και τα δύο ταβερνάκια είναι όμορφα, σερβίρουν φρέσκο ψάρι, αστακό, ντόπιο τυρί και μαγειρευτά. Για γλυκό υπάρχει το Ροδοκάλι στην πλατεία και για καφέ και ποτό ο Ομηρος και το μπαρ Βέλια δίπλα στην προκυμαία.