Ηλίανθος και ελαιοκράμβη, τα ενεργειακά φυτά που προσφέρουν σίγουρα κέρδη - 700.000 στρέμματα καλλιεργούνται στην Ελλάδα

Τα ενεργειακά φυτά εξασφαλίζουν σίγουρη απόδοση στον αγρότη καθώς αποτελούν έναν από τους πλέον αναπτυσσόμενους κλάδους της πρωτογενούς παραγωγής και κυρίως ανοίγουν δίαυλο για την ενίσχυση των εξαγωγών.

Σύμφωνα με τους παράγοντες του κλάδου, οι προοπτικές για όσους αποφασίσουν να ασχοληθούν με την καλλιέργεια των ενεργειακών φυτών διαγράφονται ιδιαίτερα προσοδοφόρες

Ο ηλίανθος και η ελαιοκράμβη είναι τα δύο νέα φυτά που ομολογουμένως πρωταγωνιστούν και έχουν κατακτήσει 25.000 αγρότες αλλάζοντας τα δεδομένα στον γεωργικό χάρτη της χώρας και δημιουργώντας πλέον μια ακόμα ευκαιρία για τόνωση των εξαγωγών και ως εκ τούτου της ελληνικής οικονομίας.

Σύμφωνα με τους παράγοντες του κλάδου, οι προοπτικές για όσους αποφασίσουν να ασχοληθούν με την καλλιέργεια των ενεργειακών φυτών διαγράφονται ιδιαίτερα προσοδοφόρες.

Και αυτό επειδή η καλλιέργειά τους ουσιαστικά τώρα ξεκινά και οι προοπτικές ανάπτυξης είναι ιδιαίτερα μεγάλες.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σήμερα στην Ελλάδα καλλιεργούνται περίπου 700.000 στρέμματα ηλίανθου και 150.000 στρέμματα ελαιοκράμβης, για την τροφοδότηση 14 εργοστασίων που παράγουν ετησίως κοντά 80.000 τόνους βιοντίζελ εκ των οποίων μόνο το 8% αφορά σε εισαγωγές, αναφέρει η ΗΜΕΡΗΣΙΑ.

Οι προοπτικές του κλάδου λοιπόν διαγράφονται θετικές τόσο για την κάλυψη των εθνικών αναγκών της χώρας όσο και για ώθηση στις εξαγωγές.

Η παραγωγή βιοντίζελ, της οποίας το ξεκίνημα σημειώνεται στα τέλη του 2005, βρίσκεται σε εμβρυακό στάδιο στην Ελλάδα. Μια αγορά με σημαντικά περιθώρια δραστηριοποίησης για τους αγρότες, καθώς τους εξασφαλίζει εκ των προτέρων την απορρόφηση της παραγωγής τους, όπως επισημαίνουν παράγοντες του κλάδου. Εκτός του ότι θεωρείται επικερδής παραγωγή είναι και φιλική προς το περιβάλλον.

Χρηματοδότηση
Παράλληλα θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι αγρότες που θα αποφασίσουν να καλλιεργήσουν τα ενεργειακά φυτά, μπορούν να χρηματοδοτηθούν μέσω των προγραμμάτων της συμβολαιακής γεωργίας. Δηλαδή έχουν εξασφαλισμένη τη ρευστότητα για να «τρέξουν» την καλλιέργεια, και παράλληλα έχουν την κάλυψη ότι θα απορροφηθεί η παραγωγή τους.

Σημειώνουμε ότι το πρόγραμμα της Συμβολαιακής Γεωργίας της Τράπεζας Πειραιώς, το οποίο λειτουργεί από το 2013 και φέτος διανύει το δεύτερο χρόνο εφαρμογής του συμπεριέλαβε εξαρχής τα ενεργειακά φυτά.

Με τη συμβολαιακή γεωργία η Τράπεζα Πειραιώς παρέχει πίστωση τόσο στον αγρότη όσο και στην επιχείρηση. Ο παραγωγός μέσω της ειδικής κάρτας και κυρίως χωρίς να αναγκάζεται να βάλει υποθήκη τη γη του, δανείζεται για την αγορά των γεωργικών εφοδίων, καυσίμων, μηχανημάτων κ.λπ. Ο αγρότης έχοντας ουσιαστικά την απαιτούμενη ρευστότητα επιτυγχάνει καλύτερες τιμές για την αγορά των αγροεφοδίων του, βελτιώνει τους όρους παραγωγής και κυρίως παραμένει στην αγορά συνεχίζοντας να παράγει. Σε κάθε περίπτωση διασφαλίζεται η καλύτερη ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος.

Ηδη, στις περιοχές όπου λειτουργεί το πρόγραμμα, η Τράπεζα Πειραιώς έχει εγκαταστήσει ένα ευρύτατο δίκτυο με συσκευές υποδοχής (POS), για τη χρήση της ειδικής κάρτας από τους αγρότες. Τα μηχανήματα POS βρίσκονται στα καταστήματα πώλησης αγροτικών εφοδίων και στα πρατήρια υγρών καυσίμων, διευκολύνοντας έτσι τους αγρότες για να καλύπτουν τις ανάγκες τους. Με τον τρόπο αυτόν ενισχύεται και εξορθολογίζεται το συναλλακτικό κύκλωμα της αγοράς αγροεφοδίων σε τοπικό επίπεδο, ενώ ταυτόχρονα ενισχύεται το τοπικό ΑΕΠ.

Οι αγρότες επτά νομών της χώρας: Ροδόπης, Δράμας, Καβάλας, Ξάνθης, Εβρου, Σερρών και Μαγνησίας, οι οποίοι έχουν ενταχθεί επίσης στη Συμβολαιακή, τροφοδοτούν κάθε χρόνο με την πρώτη ύλη του ηλίανθου τις τέσσερις εταιρείες παραγωγής βιοντίζελ: Παύλος Ν. Πέττας ΑΒΕΕ, Φυτοενέργεια, GF Energy και Μάνος, που μετέχουν στο πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας της Τράπεζας Πειραιώς.

Οι επιχειρήσεις που μετέχουν στη Συμβολαιακή εξασφαλίζουν την απαιτούμενη ρευστότητα, για να συνεχίσουν να απορροφούν την καλής ποιότητας πρώτη ύλη και από την άλλη να αναπτύσσουν την εξαγωγική τους δραστηριότητα και τα επενδυτικά τους σχέδια.

Tι λένε οι εταιρείες παραγωγής βιοκαυσίμων
Σταθερά σε άνοδο η πορεία του κλάδου

«Υπάρχει πολύ μεγάλο περιθώριο και δυναμικότητα του κλάδου. Οι προοπτικές είναι θετικές γιατί το βιοντίζελ προέρχεται κατά 80% από ελληνικές πρώτες ύλες. Σε αυτό πρέπει να προστεθεί και η υποχρέωση πρόσμιξης σε ποσοστό 7% του πετρελαίου με βιοντίζελ», αναφέρει στις Επαγγελματικές Ευκαιρίες ο κ. Σωτήρης Φώλιας, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας παραγωγής βιοκαυσίμων GF ENERGY ABEE και πρόεδρος του Συνδέσμου Βιοκαυσίμων και Βιομάζας Ελλάδας GF Energy και συνεχίζει: «Σε όλη την Ευρώπη προσπαθούν να επιτύχουν απεξάρτηση από τις εισαγωγές πετρελαίου, λόγω των γεωπολιτικών προβλημάτων των προμηθευτών χωρών. Η Ελλάδα παράγει σήμερα ένα προϊόν που δίνει τη δυνατότητα απεξάρτησης από τις εισαγωγές» και επισημαίνει πως: Η Ελλάδα μέχρι στιγμής βρίσκεται πολύ χαμηλά ως προς την επίτευξη του στόχου, τονίζοντας πως υπάρχουν μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης του κλάδου. Μάλιστα αναφερόμενος στις εξαγωγικές δυνατότητες που δίνει το προϊόν σημειώνει ότι η GF Energy εξάγει σχεδόν το 15% της παραγωγής.

Βέβαια, η οικονομική κρίση δεν θα μπορούσε να μην αφήσει τα σημάδια της και σε αυτό τον κλάδο. «Το πρόβλημα αντιμετωπίζεται μέσω της συμβολαιακής γεωργίας» αναφέρει ο κ. Φώλιας προσθέτοντας ότι οι περίπου 4.000 παραγωγοί της εταιρείας έχουν τη δυνατότητα να καλυφθούν από πλευράς ρευστότητας μέσω της συμφωνίας που έχει συναφθεί με την Τράπεζα Πειραιώς.

«Οι αγρότες καλύπτονται με την εγγύηση του συμβολαίου και η εταιρεία μπορεί να κάνει σωστό προγραμματισμό». Οι αγρότες των νομών Δράμας, Σερρών, Καβάλας, Ξάνθης και Εβρου, που καλλιεργούν ηλίανθο για την GF Energy ακολουθούν τις πρακτικές της επιχείρησης, η οποία εξασφαλίζει ότι «η καλλιέργεια θα γίνει με ορθό τρόπο». Η «GF Energy» έχει τις εγκαταστάσεις της στους Αγίους Θεοδώρους Κορινθίας και δραστηριοποιείται στην παραγωγή βιοκαυσίμου υψηλής ποιότητας από ποικίλες πρώτες ύλες.

«Η μελλοντική γεωργία»
Από την πλευρά του ο κ. Ιωάννης Τυχάλας, πρόεδρος ΔΣ της εταιρείας Φυτοενέργεια ΑΕ και αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Βιοκαυσίμων και Βιομάζας Ελλάδας, υπογραμμίζει πως: «Η συμβολαιακή είναι η μελλοντική γεωργία. Στη σημερινή της μορφή, η συμβολαιακή γεωργία μπορεί να καλύψει όλα τα στάδια, από τον σπόρο μέχρι και τη μεταποίηση και είναι η μορφή της γεωργίας που θα κυριαρχήσει, καθώς ο αγρότης έχει εξασφαλίσει εκ των προτέρων τον αγοραστή της παραγωγής του και η επιχείρηση την πρώτη ύλη της».

Η συμφωνία Συμβολαιακής Γεωργίας της Τράπεζας Πειραιώς διασφαλίζει στον αγρότη τη διάθεση του προϊόντος του και την άμεση εξόφλησή του από τον εκάστοτε αγοραστή αυτού. Παράλληλα ο αγρότης, έχει ήδη κερδίσει μέσω των εκπτώσεων που πετυχαίνει από τη μετρητοίς αγορά των αγροεφοδίων του.

Ο κλάδος των ενεργειακών φυτών «φαίνεται να εμφανίζει σταθερή πορεία» κατά τον κ. Τυχάλα, δεδομένης της υποχρέωσης πρόσμιξης κατά ποσοστό 7% με το πετρέλαιο. Η Φυτοενέργεια ΑΕ δραστηριοποιείται από το 2006 στη σπορά ενεργειακών φυτών σε δικές της εκτάσεις που ξεπερνούν τα 45.000 στρέμματα με τη συνεργασία των αγροτών της Βορείου Ελλάδος. Με τους ελαιούχους σπόρους παράγει περίπου 12.000 τόνους βιοντίζελ, που απορροφάται από την εσωτερική αγορά, ενώ τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιείται και στον εξαγωγικό τομέα, με πωλήσεις βιοντίζελ σε Ιταλία, Βουλγαρία και Ρουμανία.

Οι αποδόσεις και η καλλιέργεια των δύο φυτών

Ο ηλίανθος (Helianthus annuus) καλλιεργείται στη χώρα μας με κύριο σκοπό την παραγωγή βιοκαυσίμων (βιοντίζελ), βάσει της κοινοτικής οδηγίας 2030/30ΕΚ, που προωθεί τη διείσδυση των βιοκαυσίμων, ως ανανεώσιμα καύσιμα, με στόχο τη σταδιακή υποκατάσταση του συνολικού ντίζελ κατά 10% το 2020. Η πρώτη σημαντική αύξηση της καλλιεργήσιμης έκτασης σημειώθηκε το 2009, ενώ από το 2010 και μετά η έκταση αυτή σταθεροποιήθηκε στις 650-700 χιλ. στρ. σε πανελλήνιο επίπεδο. Ο γεωργός μπορεί να πετύχει ικανοποιητικές αποδόσεις, που συνοδεύονται από ανάλογες τιμές (0,35-0,42 ευρώ ανά κιλό), που διέπονται από καθεστώς συμβολαιακής γεωργίας. Η καταλληλότερη εποχή σποράς θεωρείται το 2ο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου.

Οι στρεμματικές αποδόσεις σε ξηρικά άγονα χωράφια κυμαίνονται από 100-250 κιλ./στρ., ενώ σε γόνιμα χωράφια, ποτιστικά, που έχουν δεχθεί όλες τις καλλιεργητικές φροντίδες κυμαίνεται από 300 έως 500 κιλά/στρέμμα.

Τα έξοδα της καλλιέργειας είναι περίπου 50-60 ευρώ/στρ. (σπόρος, λίπασμα, ζιζανιοκτονία, άρδευση, καλλιεργητικές εργασίες), ενώ τα έσοδα από μια καλλιέργεια που αποδίδει 400 κιλ./στρ. είναι 140 ευρώ/στρ. (0,35 ευρώ/κιλό).

Ελαιοκράμβη
Η ελαιοκράμβη για να αναπτυχθεί χρειάζεται ήπιους χειμώνες και θερμοκρασίες που δεν ξεπερνούν τους 30 βαθμούς. Ιδανικό εύρος θερμοκρασιών που απαιτεί κατά τη βλαστική περίοδο είναι 5-27. Κατά το στάδιο της διαφοροποίησης των οφθαλμών τα φυτά απαιτούν χαμηλότερες θερμοκρασίες, περί τους 1-7 βαθμούς. Εχει αρκετά μεγάλη αντοχή στο ψύχος στους -10, ενώ ορισμένες ποικιλίες αντέχουν έως και τους -25. Βέβαια οι θερμοκρασίες αυτές επιφέρουν μεγάλη μείωση της παραγωγής. Η σπορά λαμβάνει χώρα από Σεπτέμβρη έως Οκτώβρη και μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να φτάσει και έως τα μέσα Νοεμβρίου, ώστε να μη χρειαστούν επεμβάσεις τεχνητής άρδευσης. Οι αποδόσεις, ανάλογα πάντα με την εποχή, τις θερμοκρασίες, το νερό και τις καλλιεργητικές φροντίδες, κυμαίνονται μεταξύ 200-300 κιλά ανά στρέμμα, ενώ η περιεκτικότητα σε έλαιο φτάνει το 40-42%. Οι τιμές καθορίζονται από τα υπογραφόμενα συμβόλαια, ωστόσο σύμφωνα με παραγωγούς οι τιμές κυμαίνονται γύρω στα 40-45 λεπτά το κιλό.