1 χρόνος Τοpwoman στο Eirinika: H Ιωάννα Μαρία Γκέρτσου, εκ γενετής τυφλή, είναι η ιδιοκτήτρια της μοναδικής ελληνικής Σχολής Σκύλων - Οδηγών για Τυφλούς! (φωτό)

Αυτήν την κατάσταση, προσπαθεί να αντιστρέψει εδώ και πεντέμιση περίπου χρόνια, η "Ελληνική Σχολή Εκπαίδευσης Σκύλων-Οδηγών Τυφλών για Άτομα με Τύφλωση και Μειωμένη Όραση" και με τον διακριτικό τίτλο "Σχολή Σκύλων-Οδηγών Λάρα". 

Πρόκειται για μια μη κερδοσκοπική εταιρία, που αποτελεί μάλιστα δόκιμο μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Σκύλων-Οδηγών (International Guide-Dog Federation). Αποστολή της Σχολής, είναι να εκπαιδεύει και να παρέχει εντελώς δωρεάν σκύλους-οδηγούς σε άτομα με ολική ή μερική απώλεια όρασης, κάνοντας τη ζωή τους πιο εύκολη. Η Σχολή είναι μη-κερδοσκοπικού χαρακτήρα και τα έξοδα για την εκπαίδευση των ομάδων σκύλων-οδηγών προέρχονται αποκλειστικά από χορηγίες.

Το eirinika.gr, επικοινώνησε με την κα Ιωάννα-Μαρία Γκέρτσου, την πρόεδρο - ιδιοκτήτρια της Σχολής Οδηγών Σκύλων «Λάρα», η οποία μας έλυσε με μεστό και κατατοπιστικό τρόπο κάθε απορία μας, τόσο για τη διαδικασία της απόκτησης ενός σκύλου οδηγου, όσο και για την ίδια τους την εκπαίδευση. Παράλληλα, έχοντας η ίδια από νεαρή ηλικία προβλήματα όρασης, μπόρεσε να μας περιγράψει εκ πείρας, τα πλεονεκτήματα που παρέχει σε έναν άνθρωπο με περιορισμένη όραση ένας σκύλος οδηγός. Συνέντευξη στον Χάρη Αποστολόπουλο.

*** Η Ιωάννα Μαρία Γκέρτσου, θα είναι ομιλήτρια στο μεγαλύτερο φεστιβάλ ζώων συντροφιάς στην Ελλάδα, στις 10-12 Οκτωβρίου, που διοργανώνεται από τα «Κατοικίδια εν δράσει»!

__________________________________

Χάρης Αποστολόπουλος: Κα Γκέρτσου θα ήθελα να μας πείτε πώς ξεκίνησαν όλα. Τι σας οδήγησε στο να δημιουργήσετε τη Σχολή Σκύλων-Οδηγών «Λάρα»;

Ιωάννα Μαρία Γκέρτσου: Από πολύ μικρή είχα και εγώ προβλήματα όρασης και μεγαλώνοντας, διαπίστωσα εκ πείρας πως υπάρχει ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα στην Ελλάδα, όσον αφορά την κινητικότητα των τυφλών. Είναι όλα τόσο πολύ κρατικοποιημένα και σε συνδυασμό με την κακή πολεοδομία των μεγάλων αστικών κέντρων αλλά και την νοοτροπία της ελληνικής οικογένειας που θέλει τους ανθρώπους με προβλήματα όρασης αποκλειστικά υπό την προστασία της, περιορίζουν την αυτόνομη διαβίωση των τυφλών και των ανθρώπων με προβλήματα όρασης. Άλλωστε, οι περισσότεροι τυφλοί είναι άνεργοι, κάτι που τους καθιστά απόλυτα εξαρτημένους από το περιβάλλον τους καθώς  δεν μπορούν να κινηθούν μόνοι τους στον δρόμο.

Εγώ λοιπόν, ήμουν από τους λίγους που είχα την ευκαιρία να αποκτήσω έναν σκύλο οδηγό, το 2003 και βλέποντας το πόσο απελευθερωμένη ένιωσα, πήρα την απόφαση να δημιουργήσω έναν ιδιωτικό φορέα που θα παρέχει στα σκυλιά την απαραίτητη εκπαίδευση ώστε να γίνουν οδηγοί και να παρέχονται δωρεάν στα άτομα με μερική ή ολική απώλεια όρασης. Έτσι γεννήθηκε η «Λάρα», η οποία πήρε το όνομά της από τη σκυλίτσα που είχα για οδηγό και την είχα εκπαιδεύσει με τη χορηγία ενός Έλληνα ιδιώτη, στην Εθνική Σχολή Σκύλων Οδηγών της Ιταλίας. Βιώνοντας λοιπόν από πρώτο χέρι την αυτονομία που είχα χάρη στη Λάρα αλλά και συνειδητοποιώντας το πόσο ακριβή ήταν η εκπαίδευσή της, αποφάσισα να ιδρύσω μετά από 5 χρόνια (σ.σ. το 2008) τη σχολή. 

Αφού γνώρισα τη μοναδική τότε Ελληνίδα εκπαιδεύτρια σκύλων, ιδρύσαμε μαζί μια ΜΚΟ, ξεκινώντας από το μηδέν. Εκείνη την περίοδο, δεν υπήρχε νομοθεσία, δεν υπήρχε μέριμνα, δεν υπήρχαν καν σκύλοι οδηγοί! Καταφέραμε λοιπόν μέσα σε 6 χρόνια να υπάρξει ευαισθητοποίηση, να είναι αποδεκτοί παντού στην ελληνική κοινωνία οι σκύλοι οδηγοί και οι Έλληνες πολίτες να ξέρουν και να καταλαβαίνουν τι πρέπει να κάνουν όταν τους συναντούν. Οι σκύλοι οδηγοί, εκπαιδεύονται από τον μοναδικό εκπαιδευτή σκύλων που υπάρχει αυτή τη στιγμή στη χώρα, με χορηγία μιας μεγάλης εταιρείας σκυλοτροφών.

ΧΑ: Τι πλεονεκτήματα δίνει ένας σκύλος οδηγός σε έναν άνθρωπο με μερική ή ολική απώλεια όρασης;

ΙΓ: Οι σκύλοι οδηγοί τυφλών, είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να δοθεί σε ένα τέτοιο άτομο. Είναι καταρχάς το ασφαλέστερο και γρηγορότερο μέσο για να κινηθεί ένας άνθρωπος που δεν έχει όραση. Παράλληλα, ένας σκύλος οδηγός χάρη στην εκπαίδευσή του, μπορεί και τον βοηθά να αποφύγει εμπόδια που δεν εντοπίζονται με το ειδικό μπαστούνι, όπως είναι οι ταμπέλες ή τα χαμηλά ταβάνια για παράδειγμα. Παράλληλα, χάρη στον σκύλο οδηγό, μπορεί να αποφεύγει κάθε φύσης άλλα εμπόδια, συχνά κινούμενα, όπως είναι οι υπόλοιποι περαστικοί αλλά και να αντιλαμβλανεται γραφικά στοιχεία όπως οι διαβάσεις και οι πινακίδες. Οι σκύλοι-οδηγοί γίνονται εύκολα διακριτοί από το πλήθος που παραμερίζει, προκειμένου να διευκολύνει τη διέλευση της ομάδας. Οι χειριστές κινούνται πλέον ελεύθερα κι αποκτούν αυτοπεποίθηση. Γίνονται πιο λειτουργικοί και υπεύθυνοι.

Τέλος, τα σκυλιά είναι εκπαιδευμένα στο να αναγνωρίζουν τις διαδρομές και τις αποστάσεις κάτι που είναι εξίσου εξυπηρετικό για τους τυφλούς. Δυστυχώς όμως, παρά τα δεκάδες πλεονεκτήματα που παρέχουν, δεν μπορούν όλοι να αποκτήσουν έναν σκύλο οδηγό.

ΧΑ: Ποια είναι η απαιτούμενη διαδικασία για την απόκτησή του; Ποιος μπορεί να το αιτηθεί;

ΙΓ: Σκύλο οδηγό μπορούν να αποκτήσουν οι άνθρωποι που έχουν αδυναμία στην κίνηση λόγω της απώλειας όρασης και να είναι άνω των 18 ετών. Πρέπει επίσης όμως, να έχουν οι ίδιοι πάρα πολύ καλή κινητικότητα και να έχουν αναπτυγμένη την αίσθηση του προσανατολισμού, να γνωρίζουν καλά να κινούνται με το ειδικό μπαστούνι, να έχουν αναπτύξει τεχνικές και δεξιότητες κατά την κίνησή τους στον δρόμο, να ακούν πάρα πολύ καλά και να βρίσκονται σε καλή φυσική κατάσταση. Επιπρόσθετα, θα πρέπει οι ίδιοι να επιθυμούν να αλλάξουν τον τρόπο που κινούνται, που ζουν και που αντιλαμβάνονται τα πράγματα. Γιατί αυτό, είναι κάτι που το αλλάζει ένας σκύλος οδηγός. Είναι κάτι τελείως διαφορετικό.

Όσον αφορά τη διαδικασία απόκτησής τους, δεν είναι ιδιαίτερα περίπλοκη αν και υπάρχει μια μικρή γραφειοκρατία. Η γραφειοκρατία υπάρχει διότι πρέπει να είμαστε καλυμμένοι απ' όλες τις πλευρές. Πρέπει να υπάρχουν συστάσεις, μια υπεύθυνη δήλωση, κάποιες βεβαιώσεις από γιατρούς ότι αυτός ο άνθρωπος είναι υγιής και έχει καλή ακουστική αντίληψη, αλλά και βεβαίωση από οφθαλμίατρο που να μας εξηγεί το πρόβλημα της όρασής του, αλλά και βεβαίωση από τον εκπαιδευτή κινητικότητας και προσανατολισμού  που υπογράφει και εκείνος μια υπεύθυνη δήλωση και τέλος ένα συμβόλαιο που λέει ότι οι σκύλοι οδηγοί τυφλών, παραμένουν ιδιοκτησία της σχολής «Λάρα» και πως είναι πλάσματα με συναισθήματα που χρειάζονται καθημερινή φροντίδα & ψυχαγωγία. Με λίγα λόγια τους εξηγούμε με λίγα λόγια τις δεσμεύσεις και τα καθήκοντά τους απέναντι στο σκυλάκι.

Αφού γίνουν όλα αυτά, μπαίνει σε λίστα αναμονής. Η λίστα αναμονής είναι γύρω στον ένα χρόνο καθώς είμαστε μικρή σχολή, αλλά να σας πληροφορήσω πως σε μεγαλύτερες σχολές άλλων χωρών, όπου βέβαια υπάρχει και σαφώς μεγαλύτερη ζήτηση, όπως στην Αυστραλία, η αναμονή μπορεί να είναι έως 2,5 χρόνια.

ΧΑ: Οι σκύλοι οδηγοί, δίνονται στους ανθρώπους με προβλήματα όρασης εφ' όρου ζωής;

ΙΓ: Όχι. Οι σκύλοι κάποια στιγμή «βγαίνουν στη σύνταξη» και αποσύρονται. Είτε διότι προέκυψε κάποιο ατύχημα, είτε επειδή γέρασαν και δεν μπορούν να κάνουν αυτή τη δουλειά πια.

ΧΑ: Πώς επιλέγεται ένας σκύλος οδηγός από κουτάβι, ώστε να γίνει σκύλος οδηγός; Γιατί είναι ως επί το πλείστον τα Λαμπραντόρ;

ΙΓ: Πράγματι κυρίως επιλέγονται τα Λαμπραντόρ αλλά και τα Retriever καθώς θεωρούνται πρότυπο σκύλων γενικότερα, όσον αφορά την αντίληψη και την ευστροφία. Πρόκειται για ιδιαίτερα χαρισματικά ζώα. Ήρεμα, έξυπνα, κοινωνικά κι ευρηματικά, τα Labrador – Retriever έχουν υψηλότατα ποσοστά συναισθηματικής νοημοσύνης και μηδαμινό συντελεστή επικινδυνότητας.

Τα κουτάβια που προορίζονται γι' αυτή τη δουλειά ελέγχονται αυστηρά! Πρέπει να έχουν υψηλή νοημοσύνη, συναισθηματική νοημοσύνη, αντιληπτικότητα και ιδιοσυγκρασία. Να είναι ήρεμα και να θέλουν να προσφέρουν στον άνθρωπο, δίχως να είναι πολύ εκδηλωτικά. Δεν πρέπει να γρυλίζουν, να φοβούνται τους θορύβους, τα ύψη, τους κρότους και τα άλλα ζώα. Σε ηλικία 1,5 ετών, ελέγχονται επίσης για οφθαλμικές παθήσεις και για δυσπλασία στα ίσχυα.

ΧΑ: Μπορεί ένα αδέσποτο να γίνει σκύλος-οδηγός τυφλών;

ΙΓ: Ναι, αλλά σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις. Συνήθως οι σκύλοι-οδηγοί είναι σκύλοι που προέρχονται από ειδικά προγράμματα εκτροφής.

ΧΑ: Πόσες εντολές γνωρίζει ένας σκύλος-οδηγός της Σχολής «Λάρα»;

ΙΓ: Γνωρίζει 25 εντολές που διαχωρίζονται σε «εντολές βασικής υπακοής» και εντολές «χειρισμού» με το ειδικό σαμάρι εργασίας.

ΧΑ: Θα ήθελα τέλος να μας μιλήσετε για τα «Κατοικίδια εν δράσει», αλλά και το μεγαλύτερο φεστιβάλ ζώων συντροφιάς στην Ελλάδα που διοργανώνουν στο Metropolitan Expo την Παρασκευή 10 - Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2014

ΙΓ: Πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο event, ίσως το μεγαλύτερο κυνοφιλικό φεστιβάλ που γίνεται κάθε χρόνο στην Ελλάδα και εμείς συμμετέχουμε με περηφάνια για 3η συνεχόμενη φορά στην Αθήνα. Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι καθώς πρόκειται για ένα επαγγελματικό event, που μας στηρίζει με έναν πολύ όμορφο τρόπο και προωθεί το έργο μας. Μας εκπαιδεύουν και εμείς στο να είμαστε πιο οργανωμένοι και να έχουμε μια ωραία εικόνα προς τα έξω! Σύμφωνα με τη δική μου εκτίμηση, τα «Κατοικίδια εν δράσει» έχουν 10 με 15.000 κόσμου, οπότε μέσα σε τρεις ημέρες μαθαίνουν και για το δικό μας έργο. Είμαστε πολύ τυχεροί που είμαστε μέρος όλου αυτού και ελπίζω πως θα συνεχίσουμε να είμαστε.

Επισκεφθείτε την επίσημη σελίδα της Σχολής Σκύλων Οδηγών «Λάρα: http://www.laraguidedogs.gr/

Διαβάστε επίσης

«Κατοικίδια εν δράσει»: Το μεγαλύτερο φεστιβάλ ζώων συντροφιάς στην Ελλάδα - Δώστε το «παρών» στη σπουδαιότερη γιορτή των μικρών μας φίλων!