Αυτό είναι το στρατηγείο του «Silver Alert» που επαγρυπνεί 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες το χρόνο

Σάββατο πρωί στον σταθμό του μετρό Συντάγματος. Μια ανακοίνωση ακούγεται από τα μεγάφωνα και αποσπά την προσοχή των επιβατών. «Εξαφάνιση ηλικιωμένου, μπορείτε να βοηθήσετε; Ο Γιώργος Κ. εξαφανίστηκε στο Ηράκλειο Κρήτης. Εχει μάτια καστανά, ύψος 1,72 και η ζωή του βρίσκεται σε κίνδυνο». Λίγο πιο πέρα, στην οδό Κοδράτου στο Μεταξουργείο, στα γραφεία της «Γραμμής Ζωής», έχει σημάνει συναγερμός. Συγγενείς και φίλοι περιγράφουν μέσω τηλεφώνου με κάθε λεπτομέρεια, στους συνεργάτες του εθελοντικού οργανισμού, οποιαδήποτε πληροφορία που θα μπορούσε να οδηγήσει στην «άκρη του νήματος» και τον εντοπισμό του.



«Για την ενεργοποίηση του “Silver Alert”, δηλαδή του κοινωνικού συναγερμού, είναι απαραίτητη μια πρόσφατη φωτογραφία, ιατρική γνωμάτευση ότι ο ηλικιωμένος πάσχει από άνοια ή Αλτσχάιμερ και υπεύθυνη δήλωση του ατόμου που αναφέρει την εξαφάνιση, ότι αποδέχεται τη δημοσιοποίηση των στοιχείων του αναζητούμενου», δηλώνει στην Γιώτα Βασιλοπούλου και στην «Καθημερινή» ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της «Γραμμής Ζωής», Γεράσιμος Κουρούκλης.

Αφού σχηματιστεί ο «φάκελος», ενεργοποιείται ένας ολόκληρος μηχανισμός, που περιλαμβάνει την ειδοποίηση στο τμήμα εξαφανίσεων της Ελληνικής Αστυνομίας, την ανάρτηση στα κοινωνικά δίκτυα του φορέα και τη μαζική αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων σε 52 τηλεοπτικούς σταθμούς, ενημερωτικές ιστοσελίδες και τους 1.838 εθελοντές αναζήτησης. Αγρυπνοι φρουροί οι κοινωνικοί λειτουργοί που βρίσκονται στο «στρατηγείο» του «Silver Alert», 24 ώρες το 24ωρο και τις 365 ημέρες του χρόνου.

Πιο πολλοί άνδρες

«Τους θερινούς μήνες μπορεί να χάνονται καθημερινά τρεις με τέσσερις άνθρωποι και αναγκαστικά θα πρέπει να δοθεί κάποια προτεραιότητα ως προς το μήνυμα που θα προβληθεί στην τηλεόραση, καθώς υπάρχει ο περιορισμός για μία ανάρτηση ανά 48ωρο. Εκεί νιώθεις λίγο την απογοήτευση των συγγενών. Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν και άτομα που έχουν βρεθεί μόνο μέσω Facebook», λέει στην «Κ» η Ελένη Μακαρώνα, κοινωνική λειτουργός που εργάζεται στην υπηρεσία τους τελευταίους έξι μήνες. Οι πιθανότητες εντοπισμού των εξαφανισμένων αυξάνονται στα αστικά κέντρα, ενώ τα άτομα που χάνονται πιο συχνά είναι άνδρες.
«Οι αποστάσεις στις οποίες εντοπίζονται είναι κοντινές, περίπου ένα χιλιόμετρο, και οι δυνατότητες εύρεσης περιορίζονται συνήθως στο τετραήμερο. Ορισμένες περιοχές, όπως η Κρήτη, αντιμετωπίζουν εντονότερο πρόβλημα, καθώς υπάρχουν πολλά ρέματα», εξηγεί ο κ. Κουρούκλης.

Οι υπεύθυνοι του «Silver Alert» έχουν να διηγηθούν πολλές ιστορίες εξαφάνισης. Χαρακτηριστική η περίπτωση συνταξιούχου οδηγού νταλίκας που ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη μαζί με έναν φίλο του που οδηγούσε, για να εντοπιστεί τελικά κάτω από γέφυρα στο Ρότερνταμ.  Για το συγκεκριμένο περιστατικό υπήρξε ρεκόρ 470 τηλεφωνημάτων σε 48 ώρες.

«Τον σταμάτησε η αστυνομία, ειδοποίησε το κέντρο κρίσεων του ολλανδικού υπουργείου υγείας, του έκαναν ένα τεστ, κατάλαβαν ότι είχε πάθει αμνησία και ότι πρόκειται για Ελληνα, τον έβαλαν σε νοσοκομείο και μας ενημέρωσαν να ενεργοποιήσουμε τον κοινωνικό συναγερμό και να ειδοποιήσουμε τους ανθρώπους του», λέει ο κ. Κουρούκλης.

Η περίπτωση της κυρίας Ζωής, 88 ετών, που χάθηκε ενώ βρισκόταν με τον ανιψιό της στο Παρίσι, προκάλεσε την κινητοποίηση των ελληνικών διπλωματικών αντιπροσωπειών σε τρεις χώρες. «Θέλοντας να επιστρέψει στην Ελλάδα, διέφυγε την προσοχή του ανιψιού της, πήρε δύο βαλίτσες και κατευθύνθηκε στον διεθνή σιδηροδρομικό σταθμό του Παρισιού. Η κοινωνική μας υπηρεσία εξέδωσε σήμα “Silver Alert” και το απέστειλε στις ελληνικές πρεσβείες και στα προξενεία μας σε Γαλλία, Ελβετία και Ιταλία. Τελικά, η ηλικιωμένη γυναίκα εντοπίστηκε στον σταθμό της Γενεύης και οδηγήθηκε στο ελληνικό προξενείο από όπου την παρέλαβε ο ανιψιός της»...

Στο δρόμο γιατί τα παιδιά τούς παίρνουν το σπίτι

Η υπηρεσία μετράει τριάμισι χρόνια ζωής και σε διάστημα 38 μηνών έχουν στον αριθμό «1065» δηλωθεί 499 εξαφανίσεις ηλικιωμένων. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, μέχρι στιγμής έχουν εντοπιστεί 162 ηλικιωμένοι, εκ των οποίων οι 93 ήταν καλά στην υγεία τους. Ορισμένοι μάλιστα είχαν «καταφέρει» να βγουν και εκτός ελληνικών συνόρων, καθώς τέσσερις εξ αυτών βρέθηκαν σε χώρες της Ευρώπης. Αυτό πάντως που προκαλεί ανησυχία είναι ότι τουλάχιστον δύο περιστατικά τον μήνα αφορούν ανθρώπους που κατέληξαν στον δρόμο όταν τα παιδιά τους τούς αφαίρεσαν την κυριότητα του σπιτιού.  

Η «Γραμμή Ζωής», στην οποία απασχολούνται 15 άτομα, συνεργάζεται με δημόσιες υπηρεσίες, όπως τα υπουργεία Προστασίας του Πολίτη, Δικαιοσύνης, Μεταφορών, Υγείας, τον Αρειο Πάγο και την Αστυνομία. Μία φωτογραφία μαζί με βασικές πληροφορίες του εξαφανισμένου αναρτάται για 30 δευτερόλεπτα σε τηλεόραση, ραδιόφωνο, ψηφιακές οθόνες τρένων και αυτοκινητόδρομων, σταθμούς μετρό και υπεραστικών λεωφορείων αλλά και σε αεροδρόμια. Από το 2011 έως το 2014 έχουν προβληθεί από τα μέσα ενημέρωσης 200 «Silver Alert». Το 2012 η υπηρεσία προτάθηκε ως το καλύτερο case study στην Ευρώπη στο πλαίσιο του προγράμματος «WeDo» που αποβλέπει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ηλικιωμένων. Δεν είναι τυχαίο συνεπώς το ενδιαφέρον χωρών όπως η Ολλανδία, η Αγγλία, η Κύπρος και η Πολωνία, για τον τρόπο λειτουργίας του.

Η υπηρεσία «Silver Alert» λειτούργησε για πρώτη φορά στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 2011. Η χρηματοδότηση προέρχεται από τους ιδρυτές της οργάνωσης, χορηγίες, δωρεές ιδρυμάτων και κάποιες λιγοστές ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις.

«Πήραμε τα δικαιώματα χρήσης του λογότυπου του “Silver Alert” από την πολιτεία της Οκλαχόμα. Η υπηρεσία λειτουργεί σε 52 πολιτείες των ΗΠΑ ως εθνικό σύστημα συναγερμού από το 2007. Στην Ευρώπη είμαστε η πρώτη χώρα που διαθέτει τη συγκεκριμένη υπηρεσία», καταλήγει ο κ. Γεράσιμος Κουρούκλης, πρόεδρος της «Γραμμής Ζωής».