Σκέψεις για την Ελλάδα στον χρόνο που φεύγει, στον χρόνο που έρχεται

του Γιώργου Ζερβάκη*

Η Ελλάδα τον τελευταίο αιώνα, έζησε δυο παγκοσμίους πολέμους, αντιπαλότητες και διχασμούς, εκτροπές απο το δημοκρατικό πολίτευμα, έναν εμφύλιο πόλεμο, εξελίξεις που άφησαν τα σημάδια τους στην κοινωνία, στην οικονομία, στην παραγωγική δομή. Εν μέσω αυτών των ιστορικών γεγονότων, η Ελλάδα διπλασίασε τα εδάφη της, ενσωματώνοντας στον εθνικό κορμό την Κρήτη, τα Δωδεκάνησα, τα Επτάνησα, την Μακεδονία, την Ήπειρο και την Θράκη, περιοχές που είχαν υποστεί μακραίωνες και διαφορετικές κατακτήσεις. Άφησε πίσω της διχασμούς και πολιτικά πάθη, με την δημοκρατική πολιτική εναλλαγή προσδιόρισε την μετάβαση σε ένα σταθερό δημοκρατικό πλαίσιο, εντάχθηκε στην μεγάλη ευρωπαϊκή δημοκρατική οικογένεια, πέρασε στον σκληρό πυρήνα του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Αυτές τις θετικές κατακτήσεις καταφέραμε να τις μετατρέψουμε σε αρνητικό ισοζύγιο, δίνοντας χώρο στην αντιπαραγωγικότητα, ορίζοντας την Αυτοδιοίκηση σε χώρο τακτοποίησης ανακυκλούμενων προσωπικών στρατηγικών, αντί να παρακολουθούμε τις κοινοτικές αυτοδιοικητικές εξελίξεις, εκφυλίζοντας την εργασιακή εκπροσώπηση σε συντεχνιακό συνδικαλισμό ανομίας, αφήνοντας να εκδηλωθούν λογικές εκφασισμού. Και ξαφνικά, λες και δεν ξέραμε πως πορευόμασταν, ήρθε μια πολυεπίπεδη κρίση, που αντικατόπτριζε τον αδιέξοδο δρόμο που πήραμε, κυρίως απο την ένταξη μας στην ΕΟΚ και έπειτα, χάνοντας ευκαιρίες, διασπαθίζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια, μεγαλώνοντας έναν δημόσιο τομέα ο οποίος μπολιάστηκε με τα πιο αντιπαραγωγικά στοιχεία.
 
Όλα όσα αντιμετωπίζουμε σήμερα, δεν συντελέσθηκαν έτσι ξαφνικά, επι σειρά ετών πορευόμασταν στον αστερισμό της ευδαιμονίας, με ένα κράτος αντιπαραγωγικό, που αντί να είναι μοχλός ενίσχυσης της καινοτομίας και της ανάπτυξης, στιγματίστηκε από την έλλειψη προσανατολισμού σε όλα τα επίπεδα, από διαφθορά και ανομία, από το γεγονός ότι το πολιτικό σύστημα, είτε κυβέρνησε, είτε αντιπολιτεύθηκε, μέσα απο παρωχημένο δημόσιο λόγο και πρακτική, έχουν τεράστιες ευθύνες για το γεγονός ότι άφησαν τα πράγματα χωρίς οποιοδήποτε έλεγχο, απέναντι στις δυνάμεις του κοινωνικού παρασιτισμού, στις συντεχνιακές λογικές, στην αποδιάρθρωση των πλεονεκτημάτων του Έλληνα.
 
Μετά απο μια 3ετία εσωτερικών αστοχιών, δογματισμών ως προς την βαθύτητα της κρίσης, τα αίτια της, αλλά και λανθασμένες στοχεύσεις, όπου η Ευρώπη αντέδρασε καθυστερημένα στο γενικότερο ευρωπαϊκό πρόβλημα, έχοντας να αντιμετωπίσει τα εμφανή ελλείμματα της ΟΝΕ και την αδυναμία ενιαίας πολιτικής έκφρασης, η Ελλάδα πέρασε απο τον δρόμο χωρίς επιστροφή, θέτωντας σε κίνδυνο την ίδια την ευρωπαϊκή της πορεία και ύπαρξη.Την ίδια στιγμή που οι συνασπισμένες συμμαχίες της πολιτικής ιδεοληψίας, του συντεχνιακού συστήματος, της αδιαφάνειας, επιδίωκαν λυσσαλέα να διατηρήσουν τα προνόμια τους και τα πολιτικά τους ταμπούρια, κάνοντας γιούργια σε ένα κράτος, σε μια κοινωνία που εθισμένη σε ένα άλλο πολιτικό σύστημα, από την μια έβλεπε ότι δεν υπάρχει εύκολη λύση, από την άλλη έκλεινε στις πλατείες το μάτι στους πάσης φύσεως λαϊκιστές και δημαγωγούς.
Οι διπλές εκλογικές αναμετρήσεις του 2012, εν μέσω έντονων πολιτικών αντιπαραθέσεων, καθυστερημένων αντανακλαστικών στην επίτευξη της συννενόησης και της συναίνεσης από τις δυνάμεις με σημείο αναφοράς τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό, διατύπωσης ενός ατέρμονου ιδεοληπτικού κοινωνικού αποπροσανατολισμού, πρωτόγνωρων τάσεων κοινωνικού εκφασισμού, επέφεραν την αναγκαιότητα σχηματισμού κυβέρνησης μέσα απο μια κοινή πολιτική συμφωνία τριών κομμάτων, επισφραγίζοντας με τις ιστορικές αποφάσεις του τελευταίου eurogroup την θέση της χώρας στην ευρωζώνη και στην ΕΕ.Αναδεικνύοντας παράλληλα με την ψήφο διαμαρτυρίας, πρότυπα τόσο στην κατεύθυνση του δημαγωγικού εθνοκεντρισμού, του εθνικισμού και μιας αντισυστημικής αριστεράς που είχαν σαν σημείο αναφοράς έναν αδιέξοδο αντιμνημονιακό λόγο, αντιευρωπαϊσμό, ασάφεια, ακαθόριστη στόχευση και προοπτική.
Η χρονιά που σε λίγες ώρες φεύγει, αφήνει πίσω της ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας να πλήττονται απο κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, με ένα κράτος που σε πολλές εκφάνσεις του, δείχνει να μην έχει συνειδητοποιήσει τι συνέβη τα 30 αυτά χρόνια, ένα πολιτικό σύστημα που έχει υποστεί βαθύτατα ρήγματα αποπροσανατολισμού, με αδυναμία να εκφράσει νεωτεριστικές, προοδευτικές ιδέες και αντιλήψεις.

Το τέλος του 2012, έχει εμφανείς δυσκολίες, καθώς τα παραγωγικά, δυναμικά στηρίγματα της χώρας, η ιδιωτική επιχειρηματικότητα και η εργασία, έχουν δεχθεί καθολικά και εξ αρχής τις επιπτώσεις της μεγάλης κρίσης. Εμφανείς δυσκολίες και για μια κρατική δημόσια διοίκηση, διαχρονικά ελλειμματική στο να οριοθετήσει έναν οδικό χάρτη μεταρρύθμισης των παθογενειών της στην Υγεία, στην Εκπαίδευση, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπου το κρατικοδίαιτο συντεχνιακό σύστημα αναπαραγάγει ανεξέλεγκτες συμπεριφορές και ακόμη και σήμερα, λειτουργεί με καινοφανείς πρακτικές.Πρακτικές, που όπως στην περίπτωση της διαθεσιμότητας υπαλλήλων της Αυτοδιοίκησης στην Κρήτη, δείχνουν την ύπαρξη αυτοδιοικητικών ανακυκλώσιμων θυλάκων, που θέτουν σε προτεραιότητα την διατήρηση του πελατειακού κράτους που έστησαν, χρησιμοποιώντας για άλλη μια φορά τους γνωστούς ομήρους.
 
Αντιμετωπίζοντας τις λανθασμένες επιλογές του παρελθόντος, τις ευκαιρίες που προβάλλουν μέσα από τις δυσκολίες του σήμερα, την ελπίδα να ανταποκριθούμε στις αναγκαιότητες του αύριο, έρχονται στο προσκήνιο ιστορικές ανακατατάξεις. Νέα πολιτικά και κοινωνικά δεδομένα επιβάλλεται να διαμορφώσουν ένα διοικητικό σύστημα, στην κρατική και αυτοδιοικητική του διάσταση, απορρίπτοντας τις προβληματικές δομές που χαρακτήρισαν την ύπαρξη του. Ένα πολιτικό σύστημα ανανεωμένων αναφορών, που πρέπει να προσδιορισθεί αυτοκαταργώντας το ελλειματικό χθές, οικοδομώντας μια νέα συναίνεση και νέες κοινωνικές συμμαχίες, εκφράζοντας ένα ισχυρό σήμα συμπόρευσης με την κοινωνία και όχι μια επαναλαμβανόμενη περιπλάνηση συνθημάτων.
Η νέα χρονιά, έχοντας ξεπεράσει την λογική συνδρόμων της επόμενης δόσης, μας καλεί να σχεδιάσουμε έναν άλλο οδικό χάρτη, αθροίζοντας λογικές σύνθεσης, συνεννόησης μιας δημιουργικής πολιτικής και κοινωνικής αναγκαιότητας, μιας καθολικής μεταρρύθμισης στην ευρύτερη δημόσια σφαίρα, στην ανασυγκρότηση του κράτους. Ενισχύοντας την αναγκαία κουλτούρα άλλων αξιακών σταθερών, επανιδρύοντας και όχι αναδιατάσσοντας κομματικές γραφειοκρατίες μονολιθικότητας και αναχρονισμού που οχυρώνονται πίσω από ασύντακτους ριζοσπαστισμούς, από περιθωριακούς ευρωσκεπτικιστικούς εθνικολαϊκισμούς, από εκφραστές του βαθέος κράτους που αλλάζουν στρατόπεδα αλλά όχι λογικές.
Το 2013, απαιτεί μια πορεία εμβάθυνσης και διεύρυνσης της ευρωπαϊκής μας πορείας, φέρνοντας στο προσκήνιο την Ελλάδα της παραγωγικότητας, ενός νέου αναπτυξιακού γίγνεσθαι, με την επικράτηση της κοινωνικής συναίνεσης απέναντι στους εκφραστές του διχασμού, της μισαλλοδοξίας. Το 2013, επιλέγουμε ενίσχυση της κατεύθυνσης του ευρωπαϊκού προσανατολισμού, απέναντι σε εκείνες τις φωνές που εκφράζουν ένα συνονθύλευμα θέσεων που ταυτίζονται με την αποδέσμευση από την Ε.Ε., από θεωρίες για έξοδο από την ευρωζώνη, για το ευρώ που δεν είναι ταμπού, από ένα επικίνδυνο μείγμα εθνικολαϊκισμού και οικονομικών παραδοξοτήτων, μέχρι και ακραίων αντικοινωνικών θέσεων.
 

Το 2013, μπορεί να είναι η χρονιά μιας μεγάλης αλλαγής, του πραγματισμού για το πολιτικό σύστημα, την κοινωνία, δημιουργώντας ένα προωθημένο πλαίσιο σύνθεσης και συνεννόησης, όπου η κυβέρνηση, τα κόμματα που την στηρίζουν, οφείλουν να κινηθούν πιο έμπρακτα στην εφαρμογή και ενίσχυση πολιτικών που θα τείνουν στην καθολική αναστροφή του κλίματος. Δίνοντας την δυνατότητα και την ευκαιρία σε υγιείς παραγωγικές δυνάμεις να οδηγήσουν σε εξωστρέφεια και σε ανάπτυξη, δημιουργώντας δομές για ένα άλλο κράτος και μια άλλη δημόσια διοίκηση, όπου το αυτονόητο σε κάθε σύγχρονο κράτος, όπως η αξιολόγηση εκπαιδευτικών, θα αντιμετωπίζεται ως αναγκαιότητα συμβολής στην ανάδειξη ποιοτικών εκπαιδευτικών. Ένα κράτος, όπου η κυβέρνηση θα εξαντλεί την θητεία της, κρινόμενη από το εάν και πως εφαρμόζει τις προγραμματικές της δεσμεύσεις, με την αντιπολίτευση να κρίνεται από δομικές αντιπροτάσεις και όχι από την λογική της κατεδαφιστικής παρεμπόδισης με κάθε τρόπο υλοποίησης των κυβερνητικών πολιτικών.
 
Το 2013, πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις στην Ευρώπη θα ανοίγουν περισσότερο και ουσιαστικότερα την ατζέντα της κοινοτικής θεσμικής ενδυνάμωσης, της δημοσιονομικής διακυβέρνησης, της ομοσπονδιακής κατεύθυνσης και της πολιτικής ενοποίησης, απέναντι στην επανεμφάνιση ακραίων λαϊκιστικών δυνάμεων που επιχειρούν να ακυρώσουν το επίτευγμα του ενοποιητικού εγχειρήματος. Την ώρα που στην Ευρώπη θα εκφράζονται νέες προσεγγίσεις για τον επαναπροσδιορισμό του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, σαν χώρα πρέπει να παράξουμε πολιτικές που θα αλλάξουν το Κράτος, που θα προσδώσουν στην ανάπτυξη και στην απασχόληση πραγματικό περιεχόμενο, με την βέλτιστη αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων.
 
Από εδώ και έπειτα, το κρίσιμο είναι να προχωρήσουν θεσμικές αλλαγές, αλλαγές στις δομές της οικονομίας, για ένα σοβαρό και σύγχρονο κοινωνικό κράτος που θα εκμεταλλεύεται ένα πλήθος αναπτυξιακών εργαλείων που μας παρέχει η Ε.Ε. για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Αλλαγές που μπορούν να στηριχθούν από την διεύρυνση συνεννόησης πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που έχουν ως σταθερή προγραμματική θέση τον παγιωμένο ευρωπαϊκό προσανατολισμό, απευθυνόμενες στην Κοινωνία μέσα από σοβαρή και υπεύθυνση προσπάθεια, με όρους μέλλοντος.
 
Το 2013, πρέπει να είναι η χρονιά που θα υπερβούμε τους πολιτικά ευκαιριακούς και άστοχους διαχωρισμούς περί αντιμνημονιακών και μνημονιακών, ανοίγοντας με συντεταγμένο τρόπο μια μεγάλη δημόσια συζήτηση για το αύριο, για την αναγκαιότητα ριζικών πολιτικών και συνταγματικών μεταρρυθμίσεων, για καλύτερη αντιπροσώπευση της Κοινωνίας των Πολιτών, μια συζήτηση για το μέγεθος του κράτους, για πραγματική συνοχή. Κοιτάζοντας τι συμβαίνει γύρω μας, στην Ευρώπη στον κόσμο, εγκαταλείποντας μύθους και μυθεύματα που έχουν καταρρεύσει, δημιουργώντας νέους σταθερούς συντελεστές μεταξύ ενός πολιτικού συστήματος, που δεν θα είναι ίδιο με χθές, και της Κοινωνίας των Πολιτών, για μια νέα εθνική συνεννόηση, που θα εκφράζεται από έναν άλλο πολιτικό και κοινωνικό πραγματισμό, που θα ξεριζώνει τα εναπομείνοντα και σθεναρά αντιστεκόμενα κατάλοιπα της στασιμότητας, της δημαγωγίας και του λαϊκισμού.
 
 
* Ο κ. Γιώργος Ζερβάκης είναι εκπρόσωπος των ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΦΕΝΤΕΡΑΛΙΣΤΩΝ ΚΡΗΤΗΣ. Οι απόψεις στο άρθρο είναι καθαρά προσωπικές και δεν δεσμεύουν τους Ευρωπαίους Φεντεραλιστές Κρήτης.
Αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα, Prismanews.gr